Zagadnienia na kolokwium z Tworzyw Metalicznych

1. Wiązania międzyatomowe (metaliczne, kowalencyjne, jonowe). Wpływ typu wiązania na

właściwości materiału.

2. Właściwości mechaniczne: wytrzymałość na rozciąganie, granica plastyczności, wydłużenie,

przewężenie, praca łamania, twardość. Metody ich wyznaczania.

3. Podstawowe komórki elementarne metali (A1, A2, A3).
4. Defekty punktowe, liniowe i płaskie sieci krystalicznej.
5. Fazy w stopach metali. Rodzaje roztworów stałych.
6. Przemiany fazowe: eutektyczna, perytektyczna, eutektoidalna, perytektoidalna.
7. Zarodkowanie homogeniczne i heterogeniczne podczas krystalizacji stopów. Zarodek krytyczny.
8. Odkształcenie materiału przez poślizg i bliźniakowanie.
9. Sposoby umocnienia metali i stopów.
10. Fazy układu żelazo-cementyt. Definicje, komórki elementarne, zawartość węgla.
11. Mieszaniny faz układu żelazo-cementyt. Skład fazowy, w jakich przemianach powstają, zawartości

węgla.

12. Żeliwo białe. Definicja, mikrostruktury, właściwości.
13. Podstawowe kształty grafitu w żeliwach. Sposoby otrzymywania poszczególnych kształtów grafitu.
14. Wpływ grafitu na właściwości żeliw (w zależności od kształtu).
15. Martenzyt. Definicja, komórka elementarna, budowa ziarnowa, właściwości.
16. Przebieg hartowania. Zmiany struktury podczas kolejnych etapów hartowania.
17. Wykresy CTPi i CTPc stali niestopowych.
18. Zakresy temperatur hartowania stali niestopowych podeutektoidalnych i nadeutektoidalnych. Wady

wynikające z nieprawidłowych temperatur hartowania.

19. Bainit, rodzaje bainitu, budowa i właściwości.
20. Hartowność stali. Miara hartowności. Sposoby wyznaczania hartowności.
21. Odpuszczanie stali, rodzaje odpuszczania. Zmiany struktury i właściwości stali podczas

odpuszczania.

22. Nawęglanie stali: ośrodki nawęglające, stale do nawęglania, obróbka cieplna po nawęglaniu,

struktury przed i po nawęglaniu.

23. Azotowanie stali: ośrodki do azotowania, stale do azotowania, obróbka cieplna przed azotowaniem,

struktury przed i po azotowaniu.

24. Wpływ dodatków stopowych na hartowność stali i na wykresy CTP.
25. Wpływ dodatków stopowych na proces odpuszczania stali.
26. Struktury stali odpornych na korozję. Zawartości węgla, dodatki stopowe, właściwości.
27. Korozja międzykrystaliczna w stalach austenitycznych i jej zapobieganie.
28. Stale żaroodporne i żarowytrzymałe, dodatki stopowe, właściwości.
29. Temperatura przejścia plastyczno-kruchego w stalach. Wpływ struktury i dodatków stopowych na

przejście plastyczno-kruche. Stale do pracy w obniżonych temperaturach.

30. Stale narzędziowe niestopowe, obróbka cieplna, właściwości.
31. Stale narzędziowe stopowe: podział wg zastosowań, dodatki stopowe, obróbka cieplna,

właściwości.

32. Odlewnicze stopy miedzi, rodzaje, dodatki stopowe, właściwości.
33. Stopy miedzi do obróbki plastycznej, rodzaje, dodatki stopowe, właściwości, obróbka cieplna

brązów aluminiowych i berylowych.

34. Odlewnicze stopy aluminium, rodzaje, dodatki stopowe, właściwości.
35. Stopy aluminium do obróbki plastycznej, rodzaje, dodatki stopowe, sposoby umocnienia,

właściwości.

36. Stopy magnezu. Główne dodatki stopowe, właściwości.
37. Stopy tytanu. Mikrostruktury, dodatki stopowe, właściwości.
38. Stopy cynku. Główne dodatki stopowe, właściwości.

Jan Hejna