background image

2. Definicje, własności i rodzaje 

Systemów informacyjnych. [2]

Szymon Majuch 164779

background image

Agenda prezentacji

1. System informacyjny a system informatyczny
2. Systemy tradycyjne (nie zinformatyzowane)

1. Systemy biblioteczne

3. Systemy współczesne

1. Wyszukiwarki internetowe
2. Portale społecznościowe

background image

System informacyjny a system 
informatyczny

SYSTEM INFORMACYJNY

SYSTEM PRZETWARZANIA DANYCH

SYSTEM INFORMATYCZNY

INFORMACJE 
WEJŚCIOWE

INFORMACJE 
WYJŚCIOWE

background image

Systemy tradycyjne

background image

Systemy biblioteczne

Systemy wykorzystywane w bibliotekach:
• KDD (Klasyfikacja Dziesiętna Deweya)
• UKD (Uniwersalna Klasyfikacja Dziesiętna)
• Klasyfikacja dwukropkowa (Colon 

Classification)

background image

KDD (Klasyfikacja Dziesiętna Deweya)

• stworzony przez amerykańskiego 

bibliotekarza Melvila Deveya (1851-1931).

• Stworzona w układzie dziesiętnym, składa 

się z 10 działów, z których każdy może być 
dzielony na kolejne 10 i tak dalej.

• Symbole są zanotowane w postaci tak 

zwanego minimum trzycyfrowego, czyli od 
000 do 999.

• symbole rozbudowane za pomocą „ . ”

background image

KDD / schemat działów głównych

• 000 Dzieła treści ogólnej
• 100 Filozofia
• 200 Religia
• 300 Nauki społeczne
• 400 Język
• 500 Nauki przyrodnicze
• 600 Nauki stosowane
• 700 Sztuka
• 800 Literatura
• 900 Geografia i historia

Rozwinięcie działu głównego 000:
• 000 Dzieła treści ogólnej
• 010 Bibliografie i katalogi
• 020 Bibliotekoznawstwo
• 030 Encyklopedie ogólne
• 040 Zbiory prac
• 050 Czasopisma treści ogólnej
• 060 Stowarzyszenia
• 070 Dzienniki. Dziennikarstwo
• 080 Dzieła zbiorowe. 
Wydawnictwa seryjne. Poligrafia
• 090 Rękopisy i książki rzadkie

background image

UKD (Uniwersalna Klasyfikacja 
Dziesiętna)

• dokonana przez dwóch prawników 

belgijskich: Paula Otleta i Henriego La 
Fontaine’a w latach 1897-1906.

• schemat podobny do KDD
• znacznie rozbudowane poddziały 

pomocnicze

• możliwość tworzenia symboli złożonych

background image

UKD /tablice główne

• 0 – DZIAŁ OGÓLNY
• 1 – FILOZOFIA. PSYCHOLOGIA
• 2 – RELIGIA. TEOLOGIA. RELIGIOZNAWSTWO
• 3 – NAUKI SPOŁECZNE. PRAWO. ADMINISTRACJA
• 4 – Od 1961 roku wolny. Jego tematykę włączono do działu 8.
• 5 – MATEMATYKA. NAUKI PRZYRODNICZE
• 6 – NAUKI STOSOWANE. MEDYCYNA. NAUKI TECHNICZNE. 

ROLNICTWO

• 7 – SZTUKA. ROZRYWKI. SPORT
• 8 – JĘZYKOZNAWSTWO. NAUKA O LITERATURZE. LITERATURA 

PIĘKNA

• 9 – ARCHEOLOGIA. PREHISTORIA. GEOGRAFIA. BIOGRAFIE. 

HISTORIA

background image

UKD /tablice pomocnicze

• Ia – + i /
• Ib – : i :: oraz grupowania symboli za pomocą nawiasów 

kwadratowych [ ].

• Ic – języka
• Id – formy
• Ie – miejsca
• If – rasy, narodowości, grupy etnicznej
• Ig – czasu.
• Ih - dotyczy podziału alfabetycznego i numerycznego
• Ik - odnosi się do poddziału wspólnego, zaczynającego się od 

kreski i zera

• II - dotyczy poddziałów specjalnych

background image

UKD /tablica Ia

Tworzenie symboli złożonych za pomocą znaków + i /, łączą 

symbole proste bądź rozwinięte.

Znak + łączy symbole, niewystępujące bezpośrednio po 

sobie w tablicach UKD, na przykład:

• 050+070 – Prasoznawstwo + Czasopiśmiennictwo

Znak / łączy symbole, które w tablicach UKD następują 

bezpośrednio po sobie. Przed kreską podawany jest 
pierwszy symbol, należący do ciągu, po kresce – ostatni.

• 159.922.7/.8 – Psychologia dzieci i młodzieży, co 

odpowiada 159.922.7+159.922.8

background image

UKD /tablica Ib

Tworzenie symboli złożonych przy użyciu znaków 

łączących : i ::, grupowanie symboli złożonych za 
pomocą nawiasu kwadratowego [ ].

• 782/785:004.4’277.4 – Muzyka komputerowa, gdzie 

782/785 to Rodzaje muzyki, a 004.4’277.4 to Programy 
generacji muzyki,

• 56::57 – Paleobiologia, gdzie 56 to Paleontologia, a 57 to 

Nauki biologiczne

• 016:[54+66 – Bibliografia chemii teoretycznej i 

przemysłowej, co odpowiada 016:54+016:66, gdzie 
016:54 to Bibliografia chemii teoretycznej, 016:66 –
Bibliografia chemii przemysłowej

background image

UKD /tablica Ic

Podziały wspólne języka

• 621.3(038)=111=162.1 – Słownik elektrotechniczny 

angielsko-polski, gdzie 621.3 to Eletrotechnika, (038) to 
Słowniki, =111 to Język angielski, a =162.2 to Język 
polski,

• 61(038)=163.41=124’04 – Słownik medyczny serbsko-

łaciński, gdzie 61 to Medycyna, (038) to Słowniki, 
=163.41 to Język serbski, a =124’04 to Łacina 
średniowieczna.

background image

Wyszukiwarki internetowe

background image

Wyszukiwarki internetowe

• Wyszukiwarka internetowa to program lub 

strona internetowa, której zadaniem jest 
ułatwienie użytkownikowi Internetu 
znalezienie informacji w sieci.

• Jest najczęściej używanym narzędziem do 

przeszukiwania Internetu. 

• Podajemy interesującą nas frazę co 

pozwala nam dotrzeć do wyników 
wyszukiwania.

background image

Historia wyszukiwarek

• 1990 

– Archie

• 1991

– Veronica
– JugHead

• 1992 

– WWW Wanderer

• 1994

– Yahoo!
– WebCrawler

• 1995

– AltaVista
– MetaCrawler

• 1996

– Google na 

Uniwersytecie 
Stanforda (pod 
adresem: 
http://google.stan
ford.edu)

– HotBot

• 1997 

– Yandex

• 1998 

– Google 

(Google.com)

• 2000

– Baidu
– Vivísimo

• 2004 

– hakia

• 2005 

– MSN Search

• 2006 

– Google custom

search engine

• 2007 

– Windows Live 

Search

• 2008

– Wikia Search
– Cuil

• 2009

– Bing

• 2010

– Mulfin.com

background image

Popularność wyszukiwarek

http://www.ecreo.eu

background image

Mechanizm działania wyszukiwarek

background image

Wyniki wyszukiwania

background image

Algorytmy działania wyszukiwarek

• Model wektorowy
• Model binarno-hybrydowy

background image

Model wektorowy

Najpopularniejszy wśród wyszukiwarek 

internetowych

• Dla każdego dokumentu w zbiorze Di 

tworzony jest wektor Vi

• Długość wektora Vi zależy od liczby słów w 

słowniku zawierającym wszystkie wyrazy z 
wszystkich dokumentów

background image

Model wektorowy [2]

Miara typowości słowa

• idf(inverted document frequency) - jest 

tym wyższe, im rzadziej wyraz Sn 
występuje we wszystkich dokumentach 
zbioru.

• tf(term frequency) - jest tym wyższa, im 

częściej wyraz Sn występuje w 
dokumencie Di

background image

Model binarno-hybrydowy

Binarny - ponieważ wektory podobieństwa 

nie zawierają miar tf*idf, tylko wartości 
zero-jedynkowe, stwierdzające, czy dany 
wyraz znajduje się w dokumencie. 

Hybrydowy - ponieważ w kolejnym kroku 

algorytmu dokumenty są sortowane 
według miary trafności. 

background image

Miara trafności

• czy słowa z zapytania znajdują się obok siebie w 

dokumencie,

• czy znajdują się w ważnych polach na stronie, 

takich jak tytuł, akapit, słowa kluczowe czy 
adres dokumentu,

• czy dokument jest popularny (biorąc pod uwagę 

liczbę i wagę odnośników we wszystkich 
skatalogowanych dokumentach wskazujących na 
tę witrynę),

• czy dokument jest bliski korzenia serwera WWW.

background image

Ranking stron

• Opinie redaktorów
• Popularność
• Zawartość informacyjna
• Lokalizacja
• Finansowanie
• PageRank

background image

Portale społecznościowe

background image

Facebook

background image

Jak to się zaczęło?

• ludzie nawiązują kontakt za pomocą 

Internetu,

• powstają pierwsze serwisy 

społecznościowe,

• użytkownicy tworzą wielowymiarowe 

połączenia między sobą.

background image

Etapy rozwoju portali 
społecznościowych

background image

Główne rodzaje portali 
społecznościowych

• skierowane do konkretnych grup społecznych (np. 

byłych uczniów – polskim przykładem takiego 
portalu jest Nasza-klasa.pl , Goldenline.pl )

• skierowane na dzielenie się konkretnymi treściami 

( YouTube , Flickr , fotka.pl )

• łączące grupy zamknięte, do których można dostać 

się poprzez zaproszenie od innego użytkownika 
(np. Grono.net )

• dające możliwość internautom prowadzenie 

własnych profili - stron (np. Friends.pl )

background image

Zagrożenia

• Utrata anonimowości w sieci
• Wykorzystywanie zdjęć
• Podszywanie się
• Inne nadużycia

background image

Podsumowanie

background image

Pytania

background image

Bibliografia

• Kisielnicki J., Sroka H., 

„Systemy informacyjne biznesu”, Placet, 
Warszawa, 2005

• Małgorzata i Bartosz Małeccy „Analiza rozwoju 

portali społecznościowych w Internecie”

• krzys.republika.pl/
• www.pozycjonowaniewroclaw.pl/blog/index.php

/mechanizm-dzialania-wyszukiwarki-
internetowej.html

• www.wikipedia.pl