Wydawnictwo Helion

ul. Koœciuszki 1c

44-100 Gliwice

tel. [phone]

e-mail: [e-mail]

Joomla! Podrêcznik

administratora systemu

Autor: Pawe³ Frankowski, Marcin Szumañski

ISBN: 978-83-246-1361-8

Format: 158x235, stron: 456

Poznaj najprostsze sposoby tworzenia atrakcyjnych stron WWW

•

Jak zwiêkszyæ dostêpnoœæ serwisu?

•

Jak przenieœæ bazê danych MySQL?

•

Jak przyspieszyæ proces wczytywania?

Joomla! to wielokrotnie nagradzany, darmowy System Zarz¹dzania Treœci¹, o rozleg³ym

i wci¹¿ poszerzaj¹cym siê zakresie mo¿liwoœci. Joomla! napisany zosta³ w jêzyku PHP

i wykorzystuje bazê danych MySQL. Pozwala u¿ytkownikowi ³atwo publikowaæ

i zarz¹dzaæ dowoln¹ zawartoœci¹ w internecie, intranecie oraz ekstranecie bez

znajomoœci jêzyka HTML. System Joomla!, którego nazwê t³umaczy siê jako „wszyscy

razem”, to coœ wiêcej ni¿ tylko program – to zaanga¿owana w jego dalszy rozwój

spo³ecznoœæ, do której i Ty mo¿esz teraz do³¹czyæ!
Ksi¹¿ka „Joomla! Podrêcznik administratora systemu” przeznaczona jest zarówno

dla osób, które dopiero poznaj¹ ten system, jak i dla zaawansowanych u¿ytkowników.

Dziêki niej nauczysz siê tworzyæ strony wizerunkowe, domowe i hobbystyczne, a tak¿e

rozbudowane serwisy komercyjne, takie jak sklep internetowy. Poznasz rozwi¹zania,

które pozwol¹ na u¿ycie szablonów, a one znacznie u³atwi¹ Ci realizacjê ciekawych

i oryginalnych pomys³ów. Ta ksi¹¿ka to swoisty niezbêdnik, który powinien mieæ pod

rêk¹ ka¿dy, kto chce zostaæ administratorem strony internetowej, przyci¹gaj¹cej nie

tylko uwagê, ale i rzesze u¿ytkowników!

•

Systemy Zarz¹dzania Treœci¹ (CMS)

•

Mambo i Joomla!

•

Konfiguracja witryny i zarz¹dzanie u¿ytkownikami

•

Tworzenie artyku³u statycznego i dynamicznego

•

Mened¿er mediów

•

Komponenty, modu³y i rozszerzenia

•

Instalacja i modyfikacja szablonu

•

Narzêdzia dla administratora

•

Bezpieczeñstwo systemu Joomla!

•

Budowa strony instytucji pañstwowej i sklepu internetowego

Oto niezbêdnik, który pozwoli Ci tworzyæ niesamowite witryny WWW!

Spis tre!ci

Podzi"kowania ............................................................................... 11

Wst"p ............................................................................................ 13

Rozdzia* 1. Systemy Zarz-dzania Tre/ci- (CMS) a Joomla! ................................ 17

Co to jest CMS? ............................................................................................................. 17
Jakie s$ cechy charakterystyczne CMS? ......................................................................... 18
CMS, ale dla kogo? ........................................................................................................ 18
Sk$d czerpa+ informacje o CMS? ................................................................................... 20
Czy Joomla! jest CMS? .................................................................................................. 22
Co oznacza nazwa Joomla!? ........................................................................................... 23
A wi%c jednak Joomla! ................................................................................................... 25
Ile wersji Joomla! ukaza"o si% do tej pory? ..................................................................... 29
Wydania zmodyfikowane poprosz%… ............................................................................ 32
Sk$d czerpa+ wiedz% o Joomla! ...................................................................................... 36
Czy Joomla! mo!e pos"u!y+ jako platforma do budowy portalu korporacyjnego? ......... 39
Joomla! dynamicznie, a mo!e jednak statycznie? ........................................................... 40

Rozdzia* 2. Twój warsztat pracy, czyli zanim zaczniesz ...................................... 43

Wprowadzenie ................................................................................................................ 43
Techniczne wymagania .................................................................................................. 45
Programowe wymagania ................................................................................................ 47
Etapy tworzenia serwisu WWW ..................................................................................... 54

Etap zapoznania si% ze zleceniem ............................................................................. 54
Etap projektowania ................................................................................................... 54
Etap webmasterski .................................................................................................... 54
Etap wdro!enia ......................................................................................................... 55
Etap redakcyjny ........................................................................................................ 55
Etap testów ............................................................................................................... 55
Etap promocji w sieci ............................................................................................... 55
Etap aktualizacji ....................................................................................................... 55

Natchnienie czy zlecenie? .............................................................................................. 56
Strona w 24 h, czyli czego potrzebujesz od klienta ........................................................ 58
Fajne zdj%cia by si% przyda"y .......................................................................................... 60

Samodzielna praca twórcza ...................................................................................... 60
Banki zdj%+ ............................................................................................................... 61

Co jednak musisz kupi+? ................................................................................................ 65

Zakup domeny — potrzebny czy niepotrzebny? ...................................................... 65
Miejsce w sieci ......................................................................................................... 70

6

Joomla! Podr"cznik administratora systemu

A jednak znajomo#+ prawa si% przydaje ......................................................................... 71

Autor musi zna+ przepisy ......................................................................................... 71
Dobrze by+ autorem ................................................................................................. 71
Twórca te! mo!e dosta+ po uszach ........................................................................... 73
Co mo!e twórca, gdy jest okradany .......................................................................... 74
Jak korzysta+ z dobrodziejstw internetu? ................................................................. 75
Gdy witryna jest &ród"em dochodów ........................................................................ 76

Rozdzia* 3. U<yteczno/=, dost"pno/= i mówi-ca strona WWW ........................... 79

Twój serwis nie jest dla Ciebie ....................................................................................... 79

Dlaczego w sieci poruszamy si% gorzej? .................................................................. 81

Standardy technologiczne ............................................................................................... 83
Wytyczne dotycz$ce dost%pno#ci tre#ci internetowych .................................................. 86

Jak zwi%kszy+ dost%pno#+ serwisu? ......................................................................... 88
Mówi$ca strona ........................................................................................................ 97

Rozdzia* 4. Instalacja Joomla! od A do Z ........................................................ 101

Zanim zaczniesz ........................................................................................................... 101
Wybór serwera ............................................................................................................. 101
Przygotowanie do instalacji Joomla! ............................................................................ 103
Instalacja tradycyjna ..................................................................................................... 105

Test przedinstalacyjny ............................................................................................ 108
Licencja .................................................................................................................. 109
Krok 1. Konfiguracja bazy danych MySQL ........................................................... 110
Krok 2. Wpisz nazw% swojego serwisu Joomla! .................................................... 111
Krok 3. URL, #cie!ka, e-mail, has"o, uprawnienia ................................................. 111
Krok 4. Gratulacje! Zainstalowa"e# Joomla! .......................................................... 112

Instalacja automatyczna ................................................................................................ 114

Krok 1. Wprowad& dane ......................................................................................... 116
Krok 2. Baza danych .............................................................................................. 118
Krok 3. Moje gratulacje .......................................................................................... 118

Dla wygodnickich Joomla Power Edition ..................................................................... 120
Joomla! Stand Alone Server (JSAS) ............................................................................. 121
Przeprowadzka, czyli zmiana serwera .......................................................................... 126

Przenoszenie bazy danych MySQL ........................................................................ 126
Przenoszenie plików ............................................................................................... 129
Plik konfiguracyjny ................................................................................................ 130
Uprawnienia Chmod po zmianie serwera ............................................................... 132

Aktualizacja Joomla! .................................................................................................... 132

BHP aktualizacji ..................................................................................................... 133

Podsumowanie .............................................................................................................. 134

Rozdzia* 5. Ty jeste/ administratorem ............................................................ 135

Wprowadzenie .............................................................................................................. 135
Logowanie do Panelu administratora ........................................................................... 136
Zaczynamy od konfiguracji .......................................................................................... 137

Konfiguracja witryny ............................................................................................. 138

Zarz$dzanie u!ytkownikami ......................................................................................... 142
Dodajemy tre#+ ............................................................................................................. 146

Tworzenie artyku"u (materia"u) statycznego .......................................................... 148
Tworzenie artyku"u dynamicznego ........................................................................ 151

Mened!er mediów ........................................................................................................ 156

Tworzenie i kasowanie katalogu ............................................................................ 157
Dodawanie pliku .................................................................................................... 157

Spis tre/ci

7

Nawigacja, czyli tworzymy menu ................................................................................ 158

Tworzenie nowej pozycji do menu ......................................................................... 158

Komponenty, modu"y i rozszerzenia (boty) .................................................................. 161

Komponenty ........................................................................................................... 162
Modu"y ................................................................................................................... 167
Boty ........................................................................................................................ 174

Porady dodatkowe ........................................................................................................ 176

Rozdzia* 6. Instalacja, modyfikacja szablonu ................................................... 179

Wprowadzenie .............................................................................................................. 179
Rebranding wizerunku .................................................................................................. 181
Co to jest szablon dla Joomla!? .................................................................................... 183
Elementy sk"adowe szablonu ........................................................................................ 184
Projektuj pod nowe, nie stare przegl$darki ................................................................... 189
Szablony w internecie — sk$d pobra+, a gdzie kupi+? ................................................. 192
Instalacja szablonu ........................................................................................................ 194

Instalacja szablonu z poziomu Panelu administracyjnego ...................................... 195
Instalacja r%czna szablonu ...................................................................................... 196
Aktywacja szablonu ............................................................................................... 196
Kasowanie szablonu ............................................................................................... 197

Narz%dzia dla webdesignera ......................................................................................... 197
Modyfikacja szablonu ................................................................................................... 198

Poznaj styl .............................................................................................................. 199
Czar kolorów i zdj%+ .............................................................................................. 200
Fonty ...................................................................................................................... 203

Nie pokazuj pustej strony! ............................................................................................ 203

Rozdzia* 7. Zmiana wygl-du szablonu panelu administracyjnego Joomla! ......... 205

Wprowadzenie .............................................................................................................. 205
Czas na zmiany ............................................................................................................. 206
Szukamy szablonu ........................................................................................................ 206
Instalowanie nowego szablonu ..................................................................................... 211
Aktywowanie nowego szablonu ................................................................................... 211
Usuwanie zb%dnych szablonów .................................................................................... 213
Modyfikacja szablonu ................................................................................................... 214

Nowa ikona na wej#ciu ........................................................................................... 216
Nowa górna belka ................................................................................................... 217
Drobne zmiany w CSS ........................................................................................... 218
Edycja panelu administracyjnego ........................................................................... 220

Rozdzia* 8. Praktyczne rozszerzenia ................................................................ 225

Wprowadzenie .............................................................................................................. 225
Narz%dzia dla administratora ........................................................................................ 230

Quick Preview Button ............................................................................................ 230
CQI (CustomQuickIcons) ....................................................................................... 230
JoomlaStats ............................................................................................................ 232
JoomlaXplorer ........................................................................................................ 232
JW Media Manager XTD ....................................................................................... 233
Jombackup daily mysql backup bot ........................................................................ 235
Mass Content .......................................................................................................... 236
Ultimate PNG Fix ................................................................................................... 237

Dost%pno#+ ................................................................................................................... 238

FWResizeFont ........................................................................................................ 239
FWTooltips ............................................................................................................ 240
w3accessibility (Text Reader Support) ................................................................... 241

8

Joomla! Podr"cznik administratora systemu

Download ..................................................................................................................... 241

Jooget! .................................................................................................................... 242
DOCman ................................................................................................................ 243

Edytory WYSIWYG ..................................................................................................... 247

JCE ......................................................................................................................... 248
JoomlaFCK ............................................................................................................ 250

Forum ........................................................................................................................... 250

FireBoard ............................................................................................................... 251

Dodawanie filmów ....................................................................................................... 252

AllVideos Plugin (All-in-one media solution) ........................................................ 253
Stage6Bot ............................................................................................................... 254

Efektowne aktualno#ci .................................................................................................. 255

RokLatest News ..................................................................................................... 255
News Slider Pro ...................................................................................................... 256
JW Ultimate Content Display ................................................................................. 256
Text Scroller ........................................................................................................... 258
Tabs & Sliders ........................................................................................................ 259
Gavick Featured Content Slider ............................................................................. 260
Gavick News Column ............................................................................................ 261
iJoomla News Portal ............................................................................................... 261

FAQ .............................................................................................................................. 263

Moo Faq ................................................................................................................. 263

Galerie .......................................................................................................................... 264

Simple Image Gallery ............................................................................................. 265
EasyGallery ............................................................................................................ 267
Hover Box — a simple CSS gallery ....................................................................... 268
Expose Flash Gallery ............................................................................................. 269

Kalendarze .................................................................................................................... 271

Flash Dynamic Calendar ........................................................................................ 271
Easy Calendar ......................................................................................................... 273
JCal Pro .................................................................................................................. 275

Komentarze .................................................................................................................. 279

Jom Comment ........................................................................................................ 280
AkoComment v. 2.0 PL++ ..................................................................................... 281

Mapa strony .................................................................................................................. 283

samSiteMap ............................................................................................................ 283
Xmap ...................................................................................................................... 283
Sef Service Map ..................................................................................................... 285

Przyspieszanie wczytywania ........................................................................................ 286

JAccelerator ............................................................................................................ 286

Przyjazne odno#niki ...................................................................................................... 288

ARTIO JoomSEF ................................................................................................... 288

Sonda ............................................................................................................................ 288

Modern Polls .......................................................................................................... 289

Wieloj%zyczna strona .................................................................................................... 289

Joom!Fish — multilingual content manager .......................................................... 291
JosLang .................................................................................................................. 295
Yahoo Translation Module ..................................................................................... 296

Wstawianie i wy#wietlanie ró!no#ci na stronie ............................................................ 297

GeshiBoxNJ ........................................................................................................... 297
JPopup! ................................................................................................................... 298
Top Authors ........................................................................................................... 298
Gadu-Gadu Kontakt ............................................................................................... 300
eWeather ................................................................................................................ 300
Pogoda .................................................................................................................... 301

Spis tre/ci

9

Rozdzia* 9. Joomla! i bezpieczeGstwo ............................................................. 303

Wprowadzenie .............................................................................................................. 303
ABC bezpiecze'stwa systemu Joomla! ........................................................................ 304

Register_globals a bezpiecze'stwo Joomla! ........................................................... 305
Hacked by turkish hacker ....................................................................................... 306
W"amanie na stron% — co robi+? ........................................................................... 314
Przywracamy uszkodzony przez hackera serwis .................................................... 315

Kopie bezpiecze'stwa .................................................................................................. 315

„Nie znacie dnia ani godziny” ................................................................................ 316

Internetowym podgl$daczom mówimy stanowcze „nie”! ............................................ 318
Plik robots.txt ............................................................................................................... 318
Inne „partyzanckie” metody obrony ............................................................................. 320
Blokujemy dost%p ......................................................................................................... 320

Zmieniamy nazwy .................................................................................................. 322

Podsumowanie .............................................................................................................. 322

Rozdzia* 10. Budujemy stron" BIP dla urz"du, instytucji paGstwowej ................. 325

Wprowadzenie .............................................................................................................. 325
Twoja szansa na zarobek .............................................................................................. 326
Wymogi prawne i techniczne ....................................................................................... 327

Informacje niejawne w BIP .................................................................................... 334
Logo BIP a jego podstawa prawna ......................................................................... 334

Niezb%dne modyfikacje ................................................................................................ 335

Dodatkowe modyfikacje i informacje .................................................................... 341

Rozdzia* 11. Budowa sklepu internetowego ...................................................... 349

Wprowadzenie .............................................................................................................. 349
Wybór sklepu ............................................................................................................... 351
W"a#ciwo#ci VirtueMart ............................................................................................... 351
Instalacja ....................................................................................................................... 353
Publikacja elementów sk"adowych sklepu .................................................................... 356
Administracja sklepem internetowym .......................................................................... 359
Produkty i kategorie produktów ................................................................................... 364

Czas na wysy"k% ..................................................................................................... 377
Metoda p"atno#ci .................................................................................................... 378
Dane klientów i stan zamówienia ........................................................................... 381
Raporty ................................................................................................................... 385
Niezb%dna konfiguracja .......................................................................................... 387
Wygl$d i wiarygodno#+ sklepu .............................................................................. 387
Zwi%kszanie mo!liwo#ci ........................................................................................ 389
Zako'czenie ........................................................................................................... 393

Rozdzia* 12. Joomla! 1.5 — zaczynamy od nowa ............................................... 395

Wprowadzenie .............................................................................................................. 395
Zaczynamy od instalacji ............................................................................................... 396
Logowanie tak!e dla obcokrajowca .............................................................................. 402
Prosta administracja serwisem ...................................................................................... 403

Inteligentne instalowanie ........................................................................................ 409
Zupe"nie nowe i stare szablony .............................................................................. 409

Rozdzia* 13. Jeste/ cz"/ci- spo*eczno/ci Joomla! ............................................. 413

Wprowadzenie .............................................................................................................. 413
Dziel si% tym, co masz, a inni podziel$ si% z Tob$! ...................................................... 414
Potencja" tkwi w ludziach ............................................................................................. 415
Pewne zasady jednak obowi$zuj$ ................................................................................. 418
forum.joomla.pl ............................................................................................................ 420

10

Joomla! Podr"cznik administratora systemu

Dodatek A Joomla! i licencje ......................................................................... 425

Dodatek B Funkcje u<ywane w szablonie Joomla! ........................................... 431

Dodatek C Porównanie budowy szablonu dla Joomla! 1.0.x i 1.5 ..................... 433

Skorowidz ....................................................................................................... 437

Rozdzia 7.

Zmiana wygl0du szablonu
panelu administracyjnego
Joomla!

„Things are changing
But nothing changes
And still there are changes
There is no teacher
Who can teach anything new
He can just help us to remember
The things we always knew”.

„Odyssey of the mind” — Enigma

Wprowadzenie

Panel administracyjny dla systemu Joomla! (ang. Back End Template) od dawna cieszy
si% zas"u!on$ s"aw$ najlepszego narz%dzia do edycji i tworzenia strony internetowej.
Mnogo#+ jego funkcji powoduje, !e z powodzeniem wykorzystuj$ go zarówno pocz$t-
kuj$cy u!ytkownicy, jak i profesjonali#ci (zaawansowani administratorzy).

Po lekturze tego rozdzia"u na pewno dowiesz si%, sk$d pobra+, jak zainstalowa+ nowy
szablon i modyfikowa+ go, natomiast nie zamierzam uczy+ Ci% podstaw budowy nowe-
go szablonu ani zaawansowanej modyfikacji j$dra panelu administracyjnego. Niestety,
zakres tego zagadnienia jest na tyle szeroki, !e musia"aby powsta+ osobna publikacja
tylko na ten temat. Przypuszczam, !e zaprezentowana tutaj wiedza wystarczy ci w 99%.

206

Joomla! Podr"cznik administratora systemu

Czas na zmiany

Na ogó" tworz$c stron% internetow$ na bazie Joomla!, zapomina si%, !e wygl$d panelu
administracyjnego te! mo!na zmodyfikowa+, aby dopasowa+ go do indywidualnych
gustów wizualnych. Patrz$c wci$! na ten sam wygl$d panelu, mo!na wreszcie zapragn$+
jego modyfikacji, zarówno w odniesieniu do kolorów, jak i u!ytych ikon (rysunek 7.1).

Wed ug zapewnie' producenta szablon Minted One-Point-Five jest najl"ejszym i naj-
lepszym szablonem pod k&tem jako#ci i szybko#ci kodu.

Zawsze znajd$ si% firmy czy osoby, które chc$ zarobi+ na popularno#ci Joomla!. St$d te!
powstaj$ szablony komercyjne równie! dla panelu administracyjnego. Z moich ob-
serwacji, i nie tylko, wynika, !e tego typu szablonów powstaje stosunkowo niewiele,
a z ca"$ pewno#ci$ do rzadko#ci nale!y ich odsprzeda! (rysunek 7.2).

Jak widzisz, wygl$d akurat tych szablonów komercyjnych nie zachwyca, szczególnie
je#li mamy w pami%ci darmowy szablon Minted One-Point-Five.

Przypuszczam, !e agencje interaktywne korzystaj$ce z Joomla! czy Mambo na ogó"
nie chwal$ si% tym, maskuj$c wygl$d panelu. Niestety, nie mam dost%pu do tych re-
alizacji, aby pokaza+ czytelnikowi te „autorskie” modyfikacje.

Szukamy szablonu

Z pewno#ci$ ju! wiesz, !e najprostsz$ metod$ zmiany wygl$du panelu administracyj-
nego, przynajmniej od strony graficzno-wizualnej, jest pobranie, a nast%pnie zainsta-
lowanie i aktywowanie nowego szablonu.

Szablonów mo!esz szuka+ zarówno na stronach ich producentów (gwarancja najnow-
szych produkcji), jak i stronach, które zajmuj$ si% kolekcjonowaniem i zarazem udo-
st%pnianiem szablonów. Od razu warto zwróci+ uwag% na dat% powstania danego sza-
blonu, poniewa! im nowszy, tym wi%ksza pewno#+, !e spe"nia standardy W3C, i tym
lepsza jego interpretacja z nowszymi przegl$darkami.

Przegl$d adresów producentów darmowych szablonów dla panelu administracyjnego:

szablony z serii Mitra (http://www.joomlamarket.de),

szablon Black Mitra (http://www.studentsdesign.de),

szablony z serii Plazza (http://www.templateplazza.com),

szablon Minted One-Point-Five (http://www.joomlaworks.gr),

Rozdzia* 7. Zmiana wygl-du szablonu panelu administracyjnego Joomla!

207

Rysunek 7.1. WyglId szablonów dla panelu administracyjnego. PatrzIc od góry: domyClny szablon,
kolejny to domyClny dla Joomla! International, Tango oraz moim zdaniem najEadniejszy
Minted One-Point-Five, wykonany przez JoomlaWorks.

208

Joomla! Podr"cznik administratora systemu

Rysunek 7.2. WyglId komercyjnych szablonów dla Joomla!, pochodzIcych z serwisu neojoomla.com

przyjemny dla oka szablon Joomla! Tango BackEnd (http://www.eraser.ee/
failid/kujundused/2.html) (rysunek 7.1),

nietypowy szablon Joomla Admin DE light (http://www.joom.la) (zobacz
rysunek 7.3),

nietypowy szablon, jakim jest z pewno#ci$ Blackend Admin

1

(rysunek 7.4),

szablony z 2005 roku autorstwa Andy’ego Sikumbanga
(http://www.kanvasdigital.net).

1

Szablon aktualnie mo!na pobra+ tylko ze strony: http://www.joomlaos.de/option,com_remository/
Itemid,41/func,fileinfo/id,2491.html

Rozdzia* 7. Zmiana wygl-du szablonu panelu administracyjnego Joomla!

209

Rysunek 7.3. Ciekawy ukEad elementów w szablonie Joomla Admin DE light

Rysunek 7.4. Ciemne oblicze panelu administracyjnego, czyli szablon Blackend Admin z 2006 roku

Pami%tasz, jak pisa"em, !e s$ serwisy, gdzie znajdziesz zbiór wszystkich szablonów.
Z ca"$ pewno#ci$ warto odwiedzi+ stron% http://www.joomlaos.de/joomla_template_
galerie.html, a tam znale&+ dzia" Admin Templates (rysunek 7.5).

210

Joomla! Podr"cznik administratora systemu

Rysunek 7.5.
Na stronie JoomlaOS.de
znajdziesz wszystkie
liczIce siB szablony
panelu
administracyjnego
dla Joomla!

Te sam zbiór szablonów znajdziesz tak!e pod adresem: http://www.joomla24.com.

Rozdzia* 7. Zmiana wygl-du szablonu panelu administracyjnego Joomla!

211

Instalowanie nowego szablonu

Maj$c pobran$ na komputer paczk% z plikami tworz$cymi szablon, zaloguj si% do pa-
nelu administracyjnego, je#li jeszcze w nim nie jeste#.

1.

W górnym oknie wybierz Instalatory, a nast%pnie Szablon — administrator
(lub Szablon — zaplecze)

2

.

2.

W nowo otwartym oknie MenadHera instalacji za pomoc$ przycisku PrzeglIdaj
zlokalizuj na dysku plik z szablonem (rysunek 7.6).

Rysunek 7.6. Joomla! 1.0.x — instalacja szablonu

3.

Nast%pnie u!yj przycisku Wczytaj plik i zainstaluj (ang. Upload File & Install).

4.

Je!eli wszystko przebiegnie bez problemów, otrzymasz stosowny komunikat.
Nast%pnie kliknij Dalej…(lub Kontynuuj).

5.

Oczywi#cie istnieje jeszcze metoda „r%czna”, polegaj$ca na skopiowaniu
rozpakowanego szablonu bezpo#rednio za pomoc$ klienta FTP do odpowiedniego
folderu administrator/templates. Metoda ta czasami okazuje si% by+ nieodzown$,
np. ze wzgl%du na ograniczenia serwera.

6.

Maj$c zainstalowany szablon, musisz go teraz opublikowa+, czyli ustawi+
jako domy#lny.

Aktywowanie nowego szablonu

Po zainstalowaniu nowego szablonu system automatycznie przeniesie Ci% do Listy sza-
blonów (ang. Template Manager), która zawiera wykaz dost%pnych, zainstalowanych
szablonów. Mo!esz tutaj nie tylko wybra+ nowy domy#lny szablon, ale tak!e skasowa+
niepotrzebne lub edytowa+ istniej$ce. Zielona ikona (lub !ó"ta gwiazdka) wskazuje,
który szablon jest aktualnie szablonem domy#lnym (rysunek 7.7).

2

Wszystko zale!y od wersji Joomla! z jakiej b%dziesz korzysta".

212

Joomla! Podr"cznik administratora systemu

Rysunek 7.7. Lista szablonów (zwana teH MenedHerem szablonów)

Aby system zacz$" korzysta+ z szablonu, musisz go aktywowa+, tzn. ustawi+ jako do-
my#lny (ang. default). Je!eli chcesz aktywowa+ szablon pó&niej, uzyskasz do niego
dost%p, korzystaj$c z górnego menu nawigacyjnego.

Tylko jeden szablon mo"e by$ aktywny dla ca ego panelu administracyjnego.

1.

W górnym menu wybierz Witryna, nast%pnie w rozwini%tym oknie najed&
wska&nikiem myszy na Szablony i Szablon — administrator (rysunek 7.8).

Rysunek 7.8.
DostBp
do Listy szablonów

2.

Aby wybra+ nowy szablon, najed& na niego strza"k$ myszy — zobaczysz
jego podgl$d.

3.

Zaznacz szablon, klikaj$c kó"eczko (rysunek 7.9)

4.

U!yj ikony Default, aby system zmieni" domy#lny szablon na ten, który przed
chwil$ wybra"e#.

5.

Od tej chwili mo!esz si% cieszy+ nowym wygl$dem i kolorystyk$ panelu
administracyjnego. Zmieniony szablon zobacz$ wszyscy u!ytkownicy maj$cy
dost%p do tej cz%#ci witryny (rysunek 7.10).

Rozdzia* 7. Zmiana wygl-du szablonu panelu administracyjnego Joomla!

213

Rysunek 7.9. Aktywowanie szablonu do czBCci administracyjnej strony

Rysunek 7.10. Nowy, atrakcyjny, wzorowany na Joomla 1.5, wyglId panelu administracyjnego
Joomla 1.0.x

Niektóre szablony wymagaj& r4cznej edycji (zmiany kodowania), aby poprawnie wy-
#wietla y polskie litery w panelu administracyjnym. Do tego celu pos u"y Ci ikona
Edytuj HTML.

Usuwanie zb&dnych szablonów

Oczywi#cie trzymanie du!ej liczby szablonów, z których nie korzystamy, mija si% z ce-
lem, dlatego te! przewidziano opcj% usuwania zb%dnych szablonów.

1.

B%d$c w LiCcie szablonów (ang. Template Manager) i korzystaj$c z podgl$du,
wybierz szablon, z którego nie zamierzasz ju! korzysta+.

2.

W wykazie szablonów kliknij pole wyboru przy jego nazwie (rysunek 7.11).

214

Joomla! Podr"cznik administratora systemu

Rysunek 7.11.
Kasowanie szablonu
panelu
administracyjnego

3.

W oknie dialogowym potwierd& ch%+ usuni%cia szablonu.

4.

Je!eli masz odpowiednie uprawnienia do serwera, Joomla! usunie odpowiednie
pliki, informuj$c Ci% o tym stosownym komunikatem.

5.

W przypadku niemo!no#ci usuni%cia szablonu z poziomu panelu
administracyjnego, po"$cz si% z serwerem za pomoc$ klienta FTP, nast%pnie
przejd& do folderu administrator/templates i skasuj folder z nazw$ szablonu.
Do „r%cznego” skasowania szablonu mo!esz tak!e wykorzysta+ komponent
JoomlaXplorer

3

lub jego nowe oblicze w postaci eXtplorer (http://joomlacode.org/

gf/project/joomlaxplorer)

4

.

Kasuj&c szablony panelu administracyjnego, pami4taj, aby pozostawi$ przynajmniej
jeden szablon, który b4dzie ustawiony jako domy#lny.

Modyfikacja szablonu

Najprostsz$ metod$ dostosowania gotowego szablonu jest podmiana plików graficz-
nych na swoje oraz zmiany wprowadzone w pliku arkusza CSS. Oczywi#cie opisywanie
modyfikacji wszystkich dost%pnych w sieci szablonów nie mia"oby wi%kszego sensu.,
Poni!ej poka!% Ci kilka prostych zmian, które odmieni$ wygl$d szablonu. B%d% ba-
zowa" na podstawowym szablonie, który jest do"$czany wraz polsk$ wersj$ Joomla!
International Edition. Od razu pragn% uspokoi+, !e szablon ten ró!ni si% od zwyk"ego
tylko wygl$dem górnego paska z grafik$ w postaci napisu Joomla! Administrator.

Podobnie jak to mia"o miejsce z szablonami dla strony frontowej, tak!e te szablony
nale!y edytowa+ online, aby widzie+ efekt. Nim jednak przejdziemy do etapu modyfi-
kacji, zobacz, z jakich elementów sk"ada si% szablon (rysunek 7.12).

3

Komponent do zarz$dzania plikami z poziomu panelu administracyjnego Joomla!.

4

W momencie pisania ksi$!ki wyst%powa"y problemy po zainstalowaniu komponentu eXtplorer
do Joomla! 1.0.13. W przypadku poprzedniej wersji problemów z dzia"aniem nie stwierdzono.

Rozdzia* 7. Zmiana wygl-du szablonu panelu administracyjnego Joomla!

215

Rysunek 7.12.
Elementy skEadajIce siB
na domyClny szablon

Szablony dla panelu administracyjnego Joomla! przechowuje w katalogu admi-
nistrator\templates.

Najwa!niejsz$ ró!nic$ mi%dzy frontowym szablonem a szablonem administracyjnym
jest konieczno#+ zdefiniowania dodatkowego wygl$du strony logowania. W"a#nie wy-
gl$d okna logowania oraz umiejscowienie panelu administracyjnego w pasku adresu
po s"owie administrator pozwala odgadn$+, !e dana strona zosta"a wykonana za po-
moc$ Joomla! czy te! Mambo (rysunek 7.13).

Rysunek 7.13.
WyglId
domyClnego szablonu
ekranu logowania

Poniewa! domy#lny szablon (joomla_admin) oparty zosta" na licencji GNU GPL, mo-
!esz bez obaw prawnych dopasowa+ go do swoich potrzeb.

Zacznijmy od wygl$du ekranu logowania. Pami%taj, aby zobaczy+ zmiany, musisz sko-
piowa+ edytowane pliki na serwer, ewentualnie pracowa+ online na plikach znajduj$cych
si% na serwerze. Drug$ rzecz$, o której musisz pami%ta+, to od#wie!enie okna prze-
gl$darki — na ogó" klawisz F5 lub od#wie! (z pomini%ciem pami%ci podr%cznej) kla-
wiszem CTRL+F5.

Plikiem odpowiedzialnym za wygl$d, a dok"adniej uk"ad elementów w oknie logowa-
nia, jest login.php. Generuj$c stron%, plik ten pobiera informacje o stylach z pliku
admin_login.css, który znajduje si% w katalogu joomla_admin/css.

216

Joomla! Podr"cznik administratora systemu

Nowa ikona na wej/ciu

Elementy graficzne szablonu znajduj$ si% w folderze Image. Tam te! znajdziesz ikon%
monitora z k"ódk$ (rysunek 7.14). Plik nosi nazw% security.png. Bez problemu mo!esz
go podmieni+, u!ywaj$c dowolnego innego z zachowaniem jednak proporcji i nazwy
pliku oraz rozszerzenia. Pami%taj, !e domy#lna ikona ma rozmiar 64!64 pikseli.

Rysunek 7.14.
Podmiana ikony
na innI, z lewej strony
domyClna ikona,
z prawej
juH podmieniona

Dla przyk"adu u!y"em ikony ma"ego kraba, pochodz$cej ze strony www.pixelgirl-
presents.com, a rozpowszechnianego w paczce pod nazw$ Beach Icons.

Oczywi#cie najlepsze efekty uzyskamy, je!eli dok"adnie usuniemy t"o wokó" obrazka
i nadamy mu prze&roczysto#+. Je!eli chcemy u!y+ innego formatu graficznego, musimy
ingerowa+ w kod pliku login.php, odnajd& linie 62:

<div class="ctr"><img src="templates/joomla_admin/images/security.png" width="64"
height="64" alt="security" /></div>

Wiedz$c, gdzie jest ta linijka kodu, z ca"$ pewno#ci$ poradzisz sobie z jej modyfika-
cj$, wykorzystuj$c elementarna wiedz% o HTML.

S"owo Login, które widzisz nad formularzem logowania, jest równie! obrazkiem o na-
zwie login.gif, z opcj$ prze&roczysto#ci, o rozmiarze 74!33 pikseli.

Rozdzia* 7. Zmiana wygl-du szablonu panelu administracyjnego Joomla!

217

Nowa górna belka

Z ca"$ pewno#ci$ zauwa!y"e#, !e szablon wyposa!ony jest w górn$ belk%, gdzie stan-
dardowo widnieje napis: Joomla! Administrator lub jak w naszym przypadku Joomla!
International (rysunek 7.15).

Rysunek 7.15.
WyglId górnej belki
zarówno okna
logowania,
jak i w panelu
administracyjnym

Plik ten nosi nazw% header_text.png i te! znajduje si% w katalogu images. Uwaga,
domy#lnie ten plik graficzny jest wykorzystywany dwa razy: raz w oknie logowania,
nast%pnie ju! w panelu administracyjnym. Dzi%ki temu mo!esz zdefiniowa+ jego od-
mienny wygl$d w tych oknach. W pliku login.php szukaj go w okolicach linii 38.

<div id="header">
<div id="joomla"><img src="templates/joomla_admin/images/header_text.png" alt="Joomla!
Logo" /></div>
</div>

Z kolei w pliku index.php, odpowiedzialnym za okna panelu administracyjnego, tego
nag"ówka graficznego szukaj w okolicach linii 53:

<div id="header">
<div id="joomla"><img src="templates/joomla_admin/images/header_text.png" alt="Joomla!
Logo" /></div>
</div>

Przypominasz sobie rozdzia" o dost%pno#ci? Je!eli tak, nie zapomnij doda+ atrybutu

title="opis_elementu"

. Zapami%taj, !e pasek ten tworzy nie tylko sam nag"ówek gra-

ficzny, ale równie! pasek stworzony za pomoc$ stylu CSS:

#header {
background-color: #FFF;
background-position: right top;
border-bottom: 4px solid #254394;
background: url(../images/header_bg.png);
}

Zwró+ uwag% na wykorzystanie obrazka header_bg.png jako t"a w postaci gradientu.

Gradient powstaje przez zastosowanie p ynnego przej#cia warto#ci RGB pomi4dzy
jednym kolorem a drugim.

Efekt gradientu uzyskamy, korzystaj$c z programów graficznych, np. GIMP lub
Photoshop.

218

Joomla! Podr"cznik administratora systemu

Drobne zmiany w CSS

Teraz korzystaj$c z arkusza stylu CSS, mo!esz zmieni+ pozosta"e elementy okna lo-
gowania. Aby zmieni+ obramowanie tego okienka, gdzie jest ikona monitora z k"ódk$
(lub kraba) oraz formularz logowania, musisz edytowa+ plik admin_login.css, a do-
k"adniej fragment:

.login {
margin-left: auto;
margin-right: auto;
margin-top: 6em;
padding: 15px;
border: 1px solid #cccccc;
width: 429px;
background: #F1F3F5;
}

Zacznijmy od zmiany koloru t"a oraz obramowania. W moim przyk"adzie zamieni%
kolor t"a z

#F1F3F5

na

#F7E47D

(jasno !ó"ty), za# kolor ramki z

#CCCCCC

na ciep"y po-

mara'cz

#E3AF43

. Dzi%ki tym prostym zabiegom nasz ma"y krab (ikona) b%dzie otoczony

mi"$ dla oka pla!$ (kolorem w odcieniach piasku).

Korzystaj$c z budowanego w Joomla! edytora arkusza stylów CSS, mo!esz edytowa+
tylko plik template_css.css. Osobi#cie do edycji CSS u!ywam darmowy Top Style
Lite, ale czasami szybkie korekty wykonuj% za pomoc$ edytora tekstowego wbudowa-
nego w joomlaXplorer (rysunek 7.16).

Rysunek 7.16.
Fragment okna edytora
wbudowanego
w komponent
joomlaXplorer sEuHIcy
do zaawansowanego
zarzIdzania plikami
na serwerze

Je#li w trakcie zmieni"e# jeszcze obrazek odpowiadaj$cy za s"owo Login na Logo-
wanie wykonany w programie graficznym, powiniene# uzyska+ podobny efekt jak ja
(rysunek 7.17).

Rozdzia* 7. Zmiana wygl-du szablonu panelu administracyjnego Joomla!

219

Rysunek 7.17.
Ekran logowania
po dosEownie
kilku przeróbkach

Przy okazji warto te! zaj$+ si% ma"ym oknem formularza; za jego wygl$d odpowie-
dzialny jest nast%puj$cy fragment kodu arkusza stylów CSS:

.form-block {
border: 1px solid #cccccc;
background: #E9ECEF;
padding-top: 15px;
padding-left: 10px;
padding-bottom: 10px;
padding-right: 10px;
}

Na moje potrzeby rozja#ni"em kolor obramowania oraz dla t"a wybra"em odcie' morza
(rysunek 7.18).

A oto opis dodatkowych stylów CSS u!ytych w oknie logowania:

login-text (odpowiada za wygl$d i po"o!enie tekstu Witaj w Joomla!....),

message (odpowiada za wygl$d okna w ramce z tekstem Sesja wygasEa,
zaloguj siB),

joomla (odpowiada za wygl$d górnej belki).

Rysunek 7.18.
Ekran logowania
po kolejnych
przeróbkach

Sam tekst wszystkich komunikatów pobierany jest z plików j%zykowych znajduj$cych
si% w folderze language.

220

Joomla! Podr"cznik administratora systemu

Edycja panelu administracyjnego

Edycji panelu administracyjnego mo!emy dokona+ za pomoc$ modyfikacji w plikach
index.php, template_css.css oraz theme.css. Do tego celu mo!esz pos"u!y+ si% opcjami
edycji udost%pnionymi w oknie Listy szablonów (rysunek 7.19).

Rysunek 7.19. DostBpne opcje edycji szablonu dla wyglIdu panelu administracyjnego

Naci#ni%cie przycisku Edytuj HTML otwiera okno edycji g"ównego pliku szablonu
(index.php), definiuj$cego uk"ad tre#ci. Z kolei przycisk obok Edytuj CSS otwiera
okno edycji plików arkuszy stylów (tylko template_css.css), definiuj$cego sposób for-
matowania.

Do podgl$du wszystkich zastosowanych stylów u!yj rozszerzenia WebDeveloper dla
przegl$darki Firefox, w nim zak"adki Information — Display Object Information
lub Display Id&Class Details, aby zobaczy+ wszystkie style na raz (rysunek 7.20).

Rysunek 7.20. Zobacz rozmieszczenie wszystkich stylów CSS wykorzystanych w szablonie