1
Post
ę
powanie administracyjne
jest to procedura administracyjna (co jest uzupełnieniem prawa
materialnego administracyjnego)
Kodeks Post
ę
powania Administracyjnego
KPA reguluje post
ę
powanie przed organami
administracji publicznej w nale
żą
cych do wła
ś
ciwo
ś
ci tych organów spraw indywidualnych
rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnych (czyli KPA reguluje sfer
ę
zewn
ę
trzn
ą
administracji)
KPA nie jest stosowany:
-
w post
ę
powaniach karno – skarbowych
-
w sprawach uregulowanych w ustawie ordynacja podatkowa
-
w sprawach nale
żą
cych do wła
ś
ciwo
ś
ci Polskich Przedstawicielstw Dyplomatycznych i urz
ę
dów
konsularnych
-
w sprawach nadrz
ę
dno
ś
ci i podległo
ś
ci organizacyjnej w stosunkach mi
ę
dzy organami
pa
ń
stwowymi i innymi pa
ń
stwowymi jednostkami organizacyjnymi
-
w sprawach podległo
ś
ci słu
ż
bowej pracowników organów i jednostek organizacyjnych
pa
ń
stwowych
Organy administracji publicznej w rozumieniu KPA
-
ministrowie
-
centralne organy administracji rz
ą
dowej
-
wojewodowie
-
inne terenowe organy administracji rz
ą
dowej
-
organy jednostek samorz
ą
du terytorialnego
Minister w poj
ę
ciu KPA
-
prezes Rady Ministrów
-
wiceprezes RM
-
pełni
ą
cy funkcj
ę
ministra kieruj
ą
cego okre
ś
lonym działem administracji rz
ą
dowej
-
przewodnicz
ą
cy komitetów wchodz
ą
cych w skład RM
-
kierownicy centralnych urz
ę
dów adm. rz
ą
dowej podporz
ą
dkowanych lub nadzorowanych przez
prezesa RM lub wła
ś
ciwego ministra (np. prezes zamówie
ń
publicznych)
-
kierownicy innych równorz
ę
dnych urz
ę
dów pa
ń
stwowych
Poj
ę
cie organizacji społecznej. S
ą
to:
-
organizacje zawodowe
-
organizacje samorz
ą
dowe
-
organizacje spółdzielcze
-
i inne organizacje społeczne
Organy jednostek samorz
ą
du terytorialnego:
-
organy gminy, powiatu, województwa
-
zwi
ą
zków gmin i zwi
ą
zków powiatów
-
wójt, burmistrz, starosta, marszałek województwa
-
kierownicy słu
ż
b inspekcji i stra
ż
y, które działaj
ą
w imieniu wójta, burmistrza itd.
-
Samorz
ą
dowe kolegia odwoławcze
Zasady działania organów administracji publicznej (rozdział II KPA)
-
zasada praworz
ą
dno
ś
ci art. 6 – (
ż
eby organy adm. publ. działały w granicach i na podstawie
przepisów prawa)
-
zasada uwzgl
ę
dniania z urz
ę
du interesu społecznego i słusznego interesu obywateli - art. 7
-
zasada pogł
ę
biania zaufania adm. publ. - art. 8
-
zasada informowania stron i innych uczestników post
ę
powania - art. 9 (organy czuwaj
ą
nad
tym aby strony nie ponosiły szkody z tytułu nieznajomo
ś
ci prawa)
-
zasada brania czynnego udziału - art. 10 ( organy adm. publ. maj
ą
obowi
ą
zek zapewni
ć
stronom branie czynnego udziału w post
ę
powaniu, mamy prawo do wypowiedzi w sprawie
zebranych dowodów. Wyj
ą
tkiem od tej zasady jest art. 10 § 2 – w sprawach nie cierpi
ą
cych
zwłoki, spraw zagra
ż
aj
ą
cych zdrowiu,
ż
yciu, unikni
ę
cia spowodowania niepowetowanej szkody
wył
ą
cza si
ę
nas i nie mo
ż
emy si
ę
wypowiedzie
ć
-
zasada przekonywania - art. 11 – organy adm. publ. powinny wyja
ś
nia
ć
zasadno
ść
stronom,
ż
eby wyja
ś
ni
ć
ż
e ta decyzja jest słuszna według zebranego materiału dowodowego
2
-
zasada szybko
ś
ci i prostoty post
ę
powania - art. 12 – organy adm. publ. powinny działa
ć
wnikliwie i szybko, powinny posługiwa
ć
si
ę
sprawnymi
ś
rodkami najprostszymi. Art. 12 §2 – je
ś
li
został zebrany cały materiał dowodowy nale
ż
y działa
ć
sprawnie
-
zasada ugodowego załatwiania spraw - art. 13 Ugoda mo
ż
e by
ć
zawarta mi
ę
dzy dwiema
stronami, które maj
ą
sprzeczne interesy. Ugoda jest zawierana przed organem adm. publ. art. 13
§2 – organy podejmuj
ą
działania
ż
eby zawrze
ć
ugod
ę
-
zasada pisemno
ś
ci - art. 14 – sprawy zale
ż
y załatwia
ć
w formie pisemnej (z własnor
ę
cznym
podpisem). Wyj
ą
tkiem jest gdy sprawy mog
ą
by
ć
załatwione ustnie
-
zasada dwuinstancyjno
ś
ci art. art. 15 – od decyzji wydanej przez organ ni
ż
szego stopnia słu
ż
y
odwołanie do organu wy
ż
szego stopnia
-
zasada trwało
ś
ci decyzji ostatecznych – art. 16 decyzje od których nie mo
ż
na si
ę
odwoła
ć
s
ą
ostateczne (np. je
ś
li upłyn
ą
ł termin odwołania lub gdy nast
ą
piło odwołanie i organ wydał decyzj
ę
ostateczn
ą
)
-
art. 16 § 2 – decyzje mog
ą
by
ć
odwołane do NSA na zasadzie niezgodno
ś
ci z prawem
Wył
ą
czenie pracownika oraz organu art. 24
Przesłanki do automatycznego wył
ą
czenia pracownika adm. publ. z post
ę
powania:
-
w sprawie gdy sam jest stron
ą
(nikt nie mo
ż
e by
ć
s
ę
dzi
ą
we własnej sprawie)
-
gdy jedn
ą
ze stron jest osoba, która pozostaje z pracownikiem w w
ęź
le prawnym
-
powinowactwo do II stopnia (dziadek i prawnuczek III stopie
ń
– wówczas spraw
ę
mo
ż
na
rozpatrzy
ć
)
-
przysposobienie, opieka, kuratela
-
pracownik był
ś
wiadkiem w danej sprawie lub biegłym
-
był przedstawicielem stron lub najbli
ż
si z rodziny
-
wszcz
ę
to przeciwko niemu post
ę
powanie karne dyscyplinarne słu
ż
bowe w jego sprawie
-
pracownik prowadzi spraw
ę
swojego szefa
O wyj
ę
ciu pracownika decyduje bezpo
ś
redni przeło
ż
ony i wyznacza drugiego do prowadzenia sprawy.
Mo
ż
emy tak
ż
e wył
ą
czy
ć
cały organ gdy sprawy dotycz
ą
kierownika organu- art. 25
W przypadku wył
ą
czenia pracownika przeło
ż
ony wyznacza innego pracownika do prowadzenia
sprawy. W przypadku wył
ą
czenia organu spraw
ę
załatwia organ wy
ż
szego stopnia.
O wył
ą
czeniu członka organu kolegialnego postanawia przewodnicz
ą
cy organu kolegialnego albo z
urz
ę
du.
Stron
ą
w post
ę
powaniu jest ka
ż
dy, czyjego interesu prawnego lub obowi
ą
zku dotyczy post
ę
powanie
albo kto
żą
da czynno
ś
ci organu ze wzgl
ę
du na swój interes prawny lub obowi
ą
zek. Stronami mog
ą
by
ć
osoby fizyczne i osoby prawne oraz jednostki nie posiadaj
ą
ce osobowo
ś
ci prawnej (organizacje
społeczne). Osoby fizyczne działaj
ą
przez swoich ustawowych przedstawicieli (rodzice, kurator,
prawni opiekunowie). Strony nie b
ę
d
ą
ce osobami fizycznymi działaj
ą
przez swoich ustawowych lub
statutowych przedstawicieli. Spadkobiercy wchodz
ą
na miejsce spadkodawcy.
Organizacja społeczna w sprawie dotycz
ą
cej innej osoby mo
ż
e wyst
ą
pi
ć
z
żą
daniem o wszcz
ę
ciu
post
ę
powania i o dopuszczeniu jej do udziału w post. Je
ż
eli organ adm. publ. uzna
żą
danie za
uzasadnione postanawia wszcz
ąć
post. lub dopu
ś
ci
ć
do udziału. Organizacja społeczna uczestniczy
w post
ę
powaniu na prawach stron. Organ adm. ma obowi
ą
zek zawiadomienia organizacji o wszcz
ę
ciu
post
ę
powania.
PEŁNOMOCNICTWO
Strona mo
ż
e działa
ć
przez pełnomocnika. Pełnomocnikiem mo
ż
e by
ć
osoba fizyczna z pełn
ą
zdolno
ś
ci
ą
do czynno
ś
ci prawnych. Pełnomocnictwo powinno by
ć
udzielone na pi
ś
mie lub zgłoszone
do protokołu. Pełnomocnik doł
ą
cza do akt oryginał pełnomocnictwa. Je
ś
li pełnomocnikiem jest
członek rodziny i sprawa jest mniejszej wagi organ mo
ż
e nie
żą
da
ć
pisemnego pełnomocnictwa. Je
ż
eli
strona jest nieobecna to organ wyst
ą
pi do s
ą
du o wyznaczenie przedstawiciela. Je
ż
eli sprawa jest nie
cierpi
ą
ca zwłoki organ sam wyznacza przedstawiciela do czasu wyznaczenia go przez s
ą
d.
ZAŁATWIANIE SPRAW
Organy s
ą
obowi
ą
zane załatwia
ć
sprawy bez zb
ę
dnej zwłoki.
Przesłanki szybkiego załatwienia sprawy:
-
strona doł
ą
cza do sprawy wszelkie konieczne dokumenty
3
-
sprawy załatwiane s
ą
na podstawie faktów powszechnie znanych
-
organ posiada wszelkie informacje z urz
ę
du
-
organ ma mo
ż
liwo
ść
ustalenia informacji na podst. danych
Załatwienie sprawy – mniej skomplikowane 1 m-c, bardziej 2 m-ce. W przypadku nie załatwienia
sprawy w terminie z winy strony lub organu, organ jest obowi
ą
zany zawiadomi
ć
strony podaj
ą
c
przyczyny zwłoki i wskazuj
ą
c nowy termin załatwienia sprawy. Ka
ż
dy z nas ma prawo odwoła
ć
si
ę
gdy
sprawa nie jest załatwiona w terminie.
DOR
Ę
CZENIA
jest to instytucja, gdy s
ą
d czy inna instytucja sprawdza, czy dana strona została
nale
ż
ycie poinformowana (pisemnie), je
ś
li nie, to ten organ, s
ą
d winien odroczy
ć
spraw
ę
(ma to wpływ
na długo
ść
tej sprawy – koszty ponosi osoba która przegrywa spraw
ę
)
Zasady w przypadku dor
ę
cze
ń
:
-
organ adm. publ. dor
ę
cza za pomoc
ą
poczty czy swojego pracownika – za pokwitowaniem na
pi
ś
mie
-
pisma dor
ę
czone s
ą
stronie lub jej przedstawicielowi (chyba
ż
e strona ustanowi pełnomocnika do
dor
ę
cze
ń
)
-
je
ś
li strona lub przedstawiciel zmieni adres to winien on powiadomi
ć
organ adm. publ. a je
ś
li nie
powiadomi to zawiadomienie dostarczone na stary adres jest skuteczne (koszty ponosi strona)
Miejsce dor
ę
czenia pisma
Gdy strona jest osob
ą
fizyczn
ą
to pismo dor
ę
cza si
ę
na adres zamieszkania lub w miejscu pracy
(chyba
ż
e przepis szczególny stanowi inaczej) albo w siedzibie organu. Je
ś
li nie mo
ż
na dor
ę
czy
ć
w
tych 3 miejscach to mo
ż
na wr
ę
czy
ć
tam, gdzie si
ę
t
ę
osob
ę
zastanie np. na ulicy.
Dor
ę
czenie zast
ę
pcze
-
gdy osoba fizyczna jest nieobecna w mieszkaniu to mo
ż
na pismo zostawi
ć
osobie dorosłej tam
przebywaj
ą
cej np. dozorcy, s
ą
siadowi ale pod warunkiem,
ż
e te osoby podejm
ą
si
ę
dor
ę
czenia
stronie zainteresowanej i wówczas utrzymuje si
ę
,
ż
e strona jest zapoznana z tre
ś
ci
ą
wezwania
-
pismo zostawia si
ę
w organie gminy lub w urz
ę
dzie pocztowym w skrzynce na korespondencj
ę
(je
ś
li ww. mo
ż
liwo
ść
nie wchodzi w gr
ę
) strona ma na to 7 dni.
Dor
ę
czenie pisma organizacjom społecznym lub jednostkom organizacyjnym – dor
ę
cza si
ę
tylko
osobie do tego uprawnionej.
Dor
ę
czenie zast
ę
pcze SPRAWDZI
Ć
!!!
Adresat pisma otrzymuje pismo i osobi
ś
cie odmawia otrzymania pisma. Zwraca si
ę
wówczas pismo
organowi, który je nadał z adnotacj
ą
,
ż
e adresat odmówił przyj
ę
cia pisma i doł
ą
cza si
ę
to do akt z dat
ą
i podpisem. Jest to dor
ę
czenie skuteczne, bo jest gwarant, który pismo dor
ę
czył.
Art. 49 – strona mo
ż
e by
ć
poinformowana o decyzjach przez obwieszczenie (ale tylko wtedy, gdy
przepis takiego zawiadamiania przewiduje wprost) Po upływie 14 dni uwa
ż
a si
ę
,
ż
e strona zaznajomiła
si
ę
z tre
ś
ci
ą
decyzji.
WEZWANIA
Organ mo
ż
e wezwa
ć
konkretne osoby do zeznania na pi
ś
mie w celu doł
ą
czenia do akt ( nie musi
stawia
ć
si
ę
wtedy ta osoba osobi
ś
cie na sprawie). Je
ś
li osoba nie mo
ż
e ze wzgl
ę
dów zdrowotnych
stawi
ć
si
ę
w miejscu post
ę
powania, to organ odbiera zeznania w miejscu zamieszkania strony .
Wezwanie opiewa na osobiste stawiennictwo.
Je
ś
li mieszkamy zbyt daleko, to w ramach pomocy prawnej wła
ś
ciwy organ mo
ż
e odebra
ć
od nas
zeznania i przekaza
ć
w miejsce tocz
ą
cego si
ę
post
ę
powania.
Czasem charakter sprawy wymaga jednak osobistego stawiennictwa bez wzgl
ę
du na odległo
ść
zamieszkania np. tajemnica sprawy.
Art. 54 – tre
ść
wezwania
-
nazwa
-
tre
ść
organu – kto nas wzywa, stanowisko
-
kogo wzywamy
-
w jakim celu
-
informacja: czy stawiennictwo osobiste, czy na pi
ś
mie, dzie
ń
, godzina, sala, adres
Skutki niezado
ść
uczynienia wezwaniu to grzywna, post
ę
powanie dyscyplinarne.
4
W wyj
ą
tkowych przypadkach (nie cierpi
ą
cych zwłoki) wezwanie mo
ż
e by
ć
telefoniczne, telegraficzne,
w internecie. Osoba która stawiła si
ę
mo
ż
e
żą
da
ć
zwrotu kosztów podró
ż
y.
TERMINY
I podział
-
bezwzgl
ę
dnie oznaczone np. 7, 14 dni, miesi
ą
c
-
wzgl
ę
dnie oznaczone – niezwłocznie, bez zb
ę
dnej zwłoki
II podział
-
terminy ustawowe (wprowadzone przez ustawy np. KPA)
-
wyznaczone – przez organ, zale
ż
y od decyzji
III podział
-
zwykłe (zwane instrukcyjne). Mog
ą
by
ć
skracane i maj
ą
wpływa na skracanie post
ę
powania.
-
zawite – terminy po których czynno
ść
jest niewa
ż
na. S
ą
to terminy przywracalne, po uprzednim
wyst
ą
pieniu do organu zale
ż
y wykaza
ć
,
ż
e po ust
ą
pieniu bariery w ci
ą
gu 7 dni dostosuj
ą
si
ę
do
terminu
art. 57 – terminy mog
ą
by
ć
oznaczone w dniach, miesi
ą
cach, tygodniach.
Wa
ż
no
ść
terminu jest zachowana je
ś
li pismo wy
ś
lemy z dat
ą
w terminie wyznaczonym w polskiej
placówce pocztowej.
Art. 58 – wyst
ą
pienie z wnioskiem o przywrócenie terminu, o wniesieniu odwołania – je
ś
li przeszkoda
nie wyst
ą
piła z naszej winy – 7 dni wraz z doł
ą
czonym odwołaniem.
WSZCZ
Ę
CIE POST
Ę
POWANIA
Zasad
ą
jest,
ż
e post
ę
powanie wszczynamy na wniosek strony albo z urz
ę
du.
Dzie
ń
wszcz
ę
cia post
ę
powania jest to dzie
ń
zło
ż
enia wniosku przez stron
ę
lub z urz
ę
du – dzie
ń
w
którym organ adm. publ. wykonał pierwsz
ą
czynno
ść
na zewn
ą
trz w tej sprawie
Organ ma obowi
ą
zek powiadomienia wszystkich stron w tej sprawie.
Generalnie jest tak,
ż
e ka
ż
da strona powinna mie
ć
własne post
ę
powanie, ale bywa te
ż
,
ż
e kilka stron,
podmiotów jest zainteresowanych t
ą
spraw
ą
i wszystkie strony maj
ą
ten sam organ wła
ś
ciwy do
prowadzenia tego jednego post
ę
powania. Art. 62
Art. 63 dotyczy formy składania poda
ń
, pism o wszcz
ę
cie post
ę
powania. Musi by
ć
to forma pisemna
lub ustna forma składania za
ż
alenia do protokołu. Musi zawiera
ć
podanie – przedmiot sporu, czego
strona oczekuje. Je
ś
li s
ą
jakie
ś
braki w podaniu – strona ma 7 dni na uzupełnieni braków, w
przypadku braku uzupełnienia pismo organ pozostawia bez rozpatrzenia. Mo
ż
na zło
ż
y
ć
podanie
ponownie w tej sprawie. Je
ś
li nie ma w pi
ś
mie imienia, nazwiska, adresu równie
ż
organ pozostawia
pismo bez rozpoznania.
Art. 65 i 66 – je
ś
li pismo zostało zło
ż
one do niewła
ś
ciwego organu to ten organ przekazuje pismo do
wła
ś
ciwego i powiadamia o tym wnioskodawc
ę
.
Art. 66 § 1 – gdy pismo dotyczy kilku spraw i powinno by
ć
rozpatrzone przez kilka organów to organ
do którego pismo wpłyn
ę
ło załatwia spraw
ę
co do swojego zakresu i powiadamia stron
ę
i
ż
powinna
wnie
ść
pismo co do pozostałych spraw do innych organów. Termin wniesienia pism do pozostałych
organów liczy si
ę
od daty wpływu do organu pierwszego.
Art. 66 § 3 - gdy wnosimy pismo do organu niewła
ś
ciwego a wła
ś
ciwy jest s
ą
d lub organ nie mo
ż
e
nam wskaza
ć
organu wła
ś
ciwego to wówczas organ zawraca pismo stronie z odpowiednim
pouczeniem.
PROTOKOŁY I ADNOTACJE
Art. 67 § 1 – protokół sporz
ą
dza si
ę
wtedy gdy ma on znaczenie istotne dla rozstrzygni
ę
cia sprawy –
ustala organ. Obowi
ą
zek gdzie organ musi protokół sporz
ą
dzi
ć
:
-
wniesienie zeznania ustnego
-
zeznania
ś
wiadka
kto, kiedy jakiej czynno
ś
ci dokonał, podpis, data
5
art. 69 – dotyczy protokołu przesłuchania. Protokół zeznania powinien by
ć
przeczytany osobie
zeznaj
ą
cej i od razu powinien by
ć
przez t
ę
osob
ę
podpisany.
Organ mo
ż
e zezwoli
ć
ż
eby do protokołu były zał
ą
czone jakie
ś
zał
ą
czniki w formie pisemnej.
Skre
ś
lenia i poprawki w protokole powinny by
ć
tak dokonane aby były czytelne, nie budz
ą
ce
w
ą
tpliwo
ś
ci i musi by
ć
podpis aby było wiadomo kto dokonał korekty.
Art. 72 – adnotacje urz
ę
dowe – z czynno
ś
ci, które maj
ą
znaczenie nie tyle dla rozstrzygni
ę
cia co dla
toku sprawy.
Udost
ę
pnianie akt sprawy – ka
ż
da strona ma wgl
ą
d do akt. Mo
ż
na
żą
da
ć
uwierzytelnienia odpisu,
sporz
ą
dza
ć
notatki, odpisy. Na odmow
ę
ze strony organu stronie przysługuje za
ż
alenie do organu
wy
ż
szego stopnia.
Post
ę
powanie dowodowe w post
ę
powaniu adm. dowodem mo
ż
e by
ć
wszystko, co nie jest
sprzeczne z prawem a mo
ż
e pomóc w załatwieniu sprawy.
Dokument urz
ę
dowy art. 76 § 1 – musi by
ć
wydany przez wła
ś
ciwy organ dla tego dokumentu.
Wa
ż
na jest przyj
ę
ta forma.
Dokument prywatny nie ma tak istotnej mocy dowodowej.
Dowód z przesłuchania
ś
wiadków
art. 82
Osoby, które nie mog
ą
by
ć
ś
wiadkiem:
-
osoba, która budzi w
ą
tpliwo
ś
ci czy mogła co
ś
zauwa
ż
y
ć
lub tego przekaza
ć
np. osoba
głuchoniema
-
osoby, które s
ą
zobowi
ą
zane do zachowania tajemnicy pa
ń
stwowej a przesłuchanie dotyczy tych
elementów
-
duchowny – obj
ę
ty tajemnic
ą
spowiedzi
Osoba, która mo
ż
e by
ć
ś
wiadkiem nie mo
ż
e odmówi
ć
zło
ż
enia zezna
ń
. Ka
ż
da osoba jako
ś
wiadek
mo
ż
e odmówi
ć
odpowiedzi na pytanie je
ś
li narazi j
ą
to na ha
ń
b
ę
, odpowiedzialno
ść
karn
ą
, złamanie
tajemnicy słu
ż
bowej, szkod
ę
maj
ą
tkow
ą
. W KPA s
ą
wymienione osoby, które mog
ą
skorzysta
ć
z
odmowy zezna
ń
w charakterze
ś
wiadka art. 83 § 1- osoby zwi
ą
zane ze stron
ą
bp. Mał
ż
onek, rodzice,
dzieci, wst
ę
pni.
Za zło
ż
enie fałszywych zezna
ń
grozi kara.
Art. 84 – dowód z opinii biegłego
Biegły równie
ż
podlega wył
ą
czeniu z art. 24 oraz je
ś
li jest spokrewniony blisko z jedn
ą
ze stron.
Dowód z przedmiotu ogl
ę
dzin
Art. 86 dotyczy przesłuchania stron. Dowód ten jest przeprowadzany wtedy gdy
ś
rodki które zostały
przeprowadzone nie wyja
ś
niły nic w sprawie lub gdy nie było innych
ś
rodków dowodowych.
Art. 88 dotyczy sankcji karnych na
ś
wiadków, na biegłych, na osoby mog
ą
ce przedstawi
ć
przedmiot
ogl
ę
dzin. Osoby te podlegaj
ą
karze grzywny do 50 zł. W ci
ą
gu 7 dni mamy prawo do zło
ż
enia
za
ż
alenia do organu wy
ż
szego stopnia składaj
ą
c wyja
ś
nienia co było przyczyn
ą
.
Art. 77 post
ę
powanie dowodowe spoczywa nie tylko na stronach ale równie
ż
na organie, który t
ę
spraw
ę
prowadzi (np. S
ą
d)
Dowodowi nie podlegaj
ą
:
-
fakty powszechnie znane
-
fakty znane bezpo
ś
rednio organowi, wówczas organ powiadamia o tym strony
Strona ma prawo bra
ć
udział w post
ę
powaniu dowodowym (np. w przesłuchaniu
ś
wiadków, ogl
ę
dzin).
Mo
ż
e strona sama zadawa
ć
pytania,
żą
da
ć
wyja
ś
nie
ń
. O post
ę
powaniu dowodowym, miejscu i
godzinie strona powinna by
ć
poinformowana na 7 dni przed.
Art. 75 § 2 jest to danie wiary w to co powiedziała strona o takim znaczeniu co mo
ż
e stwierdzi
ć
dokument urz
ę
dowy. Jest to na wniosek strony.
Art. 80 dotyczy swobodnej oceny dowodów. Jakim dowodom organ dał wiar
ę
a jakim nie i dlaczego.
6
Art. 81 domniemanie faktyczne. Organ ma prawo zapewni
ć
stronie swobodny udział w post
ę
powaniu.
S
ą
wyj
ą
tki: gdy nale
ż
y szybko załatwi
ć
spraw
ę
bo wchodzi w gr
ę
zagro
ż
enie
ż
ycia ludzkiego i gdy
grozi niepowetowana szkoda maj
ą
tkowa
ROZPRAWA
Art. 89 charakter gabinetowy – post
ę
powanie dowodowe. Przed rozpraw
ą
organ ma obowi
ą
zek
przygotowa
ć
si
ę
do rozprawy, wezwa
ć
strony,
ś
wiadków
Art. 91 § 3 zawiadomienie strony o rozprawie w formie obwieszczenia, ogłoszenia przyj
ę
tego
Dor
ę
czenie na rozpraw
ę
musi nast
ą
pi
ć
na 7 dni przed rozpraw
ą
.
Je
ś
li jaka
ś
strona nie stawi si
ę
na rozpraw
ę
nie powoduje to przesuni
ę
cia ani odroczenia.
Organ ma prawo odroczy
ć
rozpraw
ę
:
-
je
ś
li organ nienale
ż
ycie przeprowadził dor
ę
czenie wezwania na rozpraw
ę
stronie i strona si
ę
nie
stawiła
-
je
ś
li strona nie stawiła si
ę
z powodu trudnej przeszkody
-
z innego powodu
art. 96 dotyczy policji secesyjnej
je
ś
li osoba zachowuje si
ę
nienale
ż
ycie w czasie rozprawy to mo
ż
e by
ć
wydalona z sali lub ukarana
kar
ą
pieni
ęż
n
ą
do 100 zł.
ZAWIESZENIE POST
Ę
POWANIA
Art. 97 sytuacje o zawieszeniu post
ę
powania (przesłanki z urz
ę
du)
-
strona umiera i nie ma mo
ż
liwo
ś
ci ustali
ć
spadkobierców strony - post
ę
powanie nie ulega
umorzeniu jako bezprzedmiotowe
-
w razie
ś
mierci przedstawiciela ustawowego strony
Umorzenie post
ę
powania jest w drodze decyzji a nie postanowienia.
Art. 98 zawieszenie post
ę
powania na wniosek.
Z wnioskiem o zawieszenie post
ę
powania wyst
ę
puje strona na której wniosek post
ę
powanie było
wszcz
ę
te – nie mo
ż
e si
ę
sprzeciwi
ć
naruszeniu interesowi społecznemu.
Je
ż
eli
ż
adna ze stron w ci
ą
gu 3 lat od zawieszenia post
ę
powania nie podejmie wniosku to
żą
danie
wszcz
ę
cia post
ę
powania uwa
ż
a si
ę
za nieuzasadnione.
Art. 99 organ ma obowi
ą
zek usun
ąć
sytuacj
ę
, która spowodowała zawieszenie post
ę
powania z
urz
ę
du.
Art. 100 § 1 zagadnienie wst
ę
pne
§ 2 wyj
ą
tek od zasady,
ż
e organ adm zawiesza post
ę
powanie i czeka na rozstrzygni
ę
cie zagadnienia
wst
ę
pnego
Post
ę
powanie zawiesza si
ę
w drodze postanowienia wraz z pouczeniem (
ż
e w ci
ą
gu 3 lat...) Art. 102
145 § 1 pkt 7
DECYZJE
Decyzja jest to akt administracyjny zewn
ę
trzny (skierowany do podmiotów które nie s
ą
w ramach
administracji publicznej).
Decyzja jest to władcze, jednostronne o
ś
wiadczenie woli organu administracji publicznej oparte na
przepisach prawa administracyjnego, okre
ś
laj
ą
ce sytuacj
ę
prawn
ą
konkretnie wskazanego adresata,
w indywidualnej oznaczonej sprawie. Charakterystyczn
ą
cech
ą
decyzji jest konkretno
ść
– konkretna
sprawa i adresat. Nazwa decyzji mo
ż
e by
ć
ró
ż
na np. nakaz, zakaz, licencja
Art. 104 § 2 decyzje rozstrzygaj
ą
spraw
ę
co do istoty
W post
ę
powaniu administracyjnym organ umarzaj
ą
c post
ę
powanie wydaje decyzj
ę
a w prawie
cywilnym postanowienie.
Organ umarza post
ę
powanie art. 105
-
je
ś
li post
ę
powanie stało si
ę
bezprzedmiotowe
7
-
na wniosek strony, która wyst
ą
piła o wszcz
ę
cie post
ę
powania pod warunkiem,
ż
e strony nie
wnosz
ą
sprzeciwu oraz je
ś
li umorzenie post
ę
powania nie doprowadzi do naruszenia interesu
społecznego
art. 106 zaj
ę
cie stanowiska przez inny organ
Organ adm. musi wstrzyma
ć
si
ę
z wydaniem decyzji a
ż
inny organ wyda os
ą
d np. przy odnowie
zabytków – konserwator. Organ ten powinien niezwłocznie zaj
ą
c stanowisko (do 14 dni). Na takie
stanowisko przysługuje za
ż
alenie. Art. 36 – 38 dot. terminu w jakim ten drugi organ ma zaj
ą
c
stanowisko.
Je
ś
li organ nie zajmie stanowiska w ci
ą
gu 14 dni to powinien o tym poinformowa
ć
i sam wskaza
ć
termin realny.
Art. 107 elementy, które powinna zawiera
ć
decyzja:
-
oznaczenie organu, który decyzj
ę
wydaje
-
wła
ś
ciwo
ść
organu (je
ś
li organ nie jest wła
ś
ciwy decyzja jest niewa
ż
na)
-
dat
ę
wydania decyzji – je
ś
li s
ą
dwie decyzje w tej samej sprawie to wa
ż
na jest decyzja oznaczona
dat
ą
wcze
ś
niejsz
ą
-
oznaczenie stron lub strony
-
powołanie na podstaw
ę
prawn
ą
– nr. art., ustawa – bez okre
ś
lonej podstawy prawnej decyzja jest
niewa
ż
na
-
rozstrzygni
ę
cie o prawach i obowi
ą
zkach – czy organ nakłada na stron
ę
obci
ąż
enia, prawa itp.
-
uzasadnienie faktyczne i prawne. Faktyczne – organ musi wskaza
ć
, które fakty zostały
udowodnione a którym nie dał wiary. Prawne polega na podaniu podstawy prawnej – ustawy
-
pouczenie o odwołaniu od tej decyzji
-
podpis z podaniem imienia i nazwiska, stanowiska słu
ż
bowego. Art. 145 § 1 pkt 3 jest to
przesłanka czy decyzja została podpisana przez pracownika czy przez organ
-
je
ż
eli od decyzji mo
ż
na wnie
ść
powództwo do Sadu Powszechnego, czy skarga do S
ą
du
Administracyjnego to te
ż
powinno by
ć
zawarte w decyzji
Aby decyzja była wa
ż
na to 4 z ww elementów musz
ą
by
ć
zawsze zawarte s
ą
to:
-
oznaczenie organu wydaj
ą
cego decyzj
ę
-
oznaczenie stron
-
rozstrzygni
ę
cie – co ona rozstrzyga
-
podpis osoby uprawnionej do wydania decyzji
Uzasadnienie faktyczne – kiedy mo
ż
na nie uzasadnia
ć
decyzji art. 197 § 4 i 5
-
je
ż
eli uwzgl
ę
dnia ona w cało
ś
ci
żą
danie stron
-
organ powołuje si
ę
ż
e uzasadnienie naruszy porz
ą
dek publiczny
-
je
ś
li uzasadnienie naruszy interes bezpiecze
ń
stwa pa
ń
stwa
Wykonanie decyzji jest wtedy kiedy jest ona ostateczna.
Rygor natychmiastowej wykonalno
ś
ci – mimo,
ż
e decyzja nie jest jeszcze ostateczna Art. 198 je
ś
li
s
ą
spełnione przesłanki:
-
wzgl
ą
d na ochron
ę
zdrowia – trzeba działa
ć
natychmiast
-
ochrona
ż
ycia ludzkiego
-
zabezpieczenie gospodarstwa narodowego przed ci
ęż
kimi stratami
-
interes społeczny ogólnie rozumiany
-
wyj
ą
tkowo wa
ż
ny interes stron (organ mo
ż
e za
żą
da
ć
od strony zabezpieczenia skutków wydania
rygoru natychmiastowej wykonalno
ś
ci)
Rygor natychmiastowej wykonalno
ś
ci mo
ż
e by
ć
wydany od razu - zawarty w decyzji lub
postanowieniu. Stronie przysługuje za
ż
alenie.
Decyzj
ę
dor
ę
cza si
ę
stronom na pi
ś
mie art. 109. Od tej zasady jest wyj
ą
tek gdy organ mo
ż
e wyda
ć
ustnie – je
ż
eli interes strony przemawia za tym a przepis prawa nie mo
ż
e sta
ć
na przeszkodzie.
Organ uwa
ż
a za wydanie decyzji dopiero od momentu dor
ę
czenia decyzji lub ogłoszenia publicznego i
ponosi wszelkie konsekwencje tre
ś
ci tej decyzji.
8
Procedury po wydaniu decyzji.
-
uzupełnienie decyzji (strona mo
ż
e w ci
ą
gu 14 dni
żą
da
ć
uzupełnienia decyzji od organu, który j
ą
wydał. Wtedy organ wydaje postanowienie o uzupełnieniu decyzji)
-
sprostowanie decyzji (je
ż
eli jest bł
ę
dne pouczenie (art. 112) to strona nie mo
ż
e ponosi
ć
negatywnych konsekwencji z tego tytułu)
-
wykładnia decyzji (sprostowanie decyzji (art. 113) mo
ż
e by
ć
z urz
ę
du lub na wniosek strony)
POSTANOWIENIE
Ró
ż
nice mi
ę
dzy postanowieniem a decyzj
ą
:
-
decyzja co do istoty rozstrzyga i ko
ń
czy post
ę
powanie
-
decyzje kierowane s
ą
do stron, postanowienie do strony ale dotyczy uczestników post
ę
powania w
trakcie post
ę
powania administracyjnego np.
ś
wiadkowie
-
decyzje s
ą
wydawane na podstawie przepisów prawa administracyjnego (prawo materialne) a
postanowienie na podstawie przepisów post
ę
powania administracyjnego
Składniki (elementy) postanowienia art. 124:
-
oznaczenie organu
-
data wydania
-
oznaczenie stron lub innych uczestników post
ę
powania
-
podstawa prawna
-
rozstrzygni
ę
cie
-
pouczenie
-
podpisy osób upowa
ż
nionych z imienia i nazwiska oraz stanowisko
art. 124 . Postanowienie powinno zawiera
ć
uzasadnienie faktyczne i prawne je
ż
eli jest za
ż
alenie i
skarga ale nie musi by
ć
uzasadnienia je
ś
li nie ma skargi b
ą
d
ź
za
ż
alenia.
Art. 125 postanowienia dor
ę
cza si
ę
na pi
ś
mie i mog
ą
by
ć
one zaskar
ż
ane.
Art. 126 odwołanie si
ę
od przepisów dotychczasowych
-
decyzji administracyjnej
-
sprostowanie postanowienia
-
uzupełnienie postanowienia.
Organ co do postanowie
ń
nie mo
ż
e wyda
ć
rygoru natychmiastowej wykonalno
ś
ci.
UGODA
W sprawie tocz
ą
cej si
ę
przed organem adm. publ. strony mog
ą
zawrze
ć
ugod
ę
. Ugoda mo
ż
e by
ć
zawarta przed organem adm. publ. przed którym toczy si
ę
post
ę
powanie. Je
ś
li jedna ze stron odst
ą
pi
od zamiaru zawarcia ugody organ załatwia spraw
ę
w drodze decyzji. Ugod
ę
sporz
ą
dza si
ę
w formie
pisemnej i powinna ona zawiera
ć
: oznaczenie organu, dat
ę
sporz
ą
dzenia, oznaczenie stron,
przedmiot i tre
ść
ugody, podpisy stron i pracownika organu. Zatwierdzenie b
ą
d
ź
odmowa
zatwierdzenia ugody nast
ę
puje w drodze postanowienia na które słu
ż
y za
ż
alenie – postanowienie w
tej sprawie powinno by
ć
wydane w ci
ą
gu 7 dni od zawarcia ugody. Ugoda staje si
ę
wykonalna z
dniem, w którym postanowienie o jej zatwierdzeniu stało si
ę
ostateczne. Zatwierdzona ugoda wywiera
takie same skutki jak decyzja.
ODWOŁANIE
Odwołanie wnosi si
ę
za po
ś
rednictwem organu który wydał decyzj
ę
w ci
ą
gu 14 dni od dnia dor
ę
czenia
decyzji. odwołanie nie wymaga szczegółowego uzasadnienia. Wniesienie odwołania w terminie
wstrzymuje wykonanie decyzji z dwoma wyj
ą
tkami: 1. Decyzji został nadany rygor natychmiastowej
wykonalno
ś
ci i 2. Decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu z mocy prawa. O wniesieniu
odwołania organ powiadamia strony. Je
ż
eli odwołanie wnosz
ą
wszystkie strony post
ę
powania organ
mo
ż
e uzna
ć
ż
e odwołanie zasługuje w cało
ś
ci na uwzgl
ę
dnienie i mo
ż
e wyda
ć
now
ą
decyzj
ę
. Od
nowej decyzji słu
ż
y stronom odwołanie. Strona mo
ż
e cofn
ąć
odwołanie przed wydaniem decyzji
jednak organ mo
ż
e nie uwzgl
ę
dni
ć
cofni
ę
cia je
ś
li prowadziłoby to do utrzymania w mocy decyzji
naruszaj
ą
cej prawo lub interes społeczny. Organ odwoławczy wydaje decyzj
ę
w której:
-
utrzymuje w mocy zaskar
ż
on
ą
decyzj
ę
-
uchyla decyzj
ę
w cało
ś
ci lub cz
ęś
ci
-
umarza post
ę
powanie odwoławcze
9
ZA
Ż
ALENIA
Na wydane postanowienie stronie słu
ż
y za
ż
alenie, które wnosi si
ę
w terminie 7 dni od dnia dor
ę
czeni
postanowienia. Wniesienie za
ż
alenia nie wstrzymuje wykonania postanowienia jednak organ adm.
publ. który wydał postanowienie mo
ż
e wstrzyma
ć
jego wykonanie gdy uzna to za uzasadnione.
Postanowienie, na które nie słu
ż
y za
ż
alenie, strona mo
ż
e zaskar
ż
y
ć
tylko w odwołaniu od decyzji.
WZNOWIENIE POST
Ę
POWANIA
Przesłanki wznowienia post
ę
powania art. 145
-
dowody okazały si
ę
fałszywe
-
decyzja została wydana w wyniku przest
ę
pstwa
-
decyzja została wydana przez organ lub pracownika, który podlega wył
ą
czeniu (art. 24, 25, 27)
-
strona bez własnej winy nie brała udziału w post
ę
powaniu
-
wyjd
ą
na jaw nowe istotne dla sprawy dowody lub okoliczno
ś
ci istniej
ą
ce w dniu wydania decyzji
ale nie znane organowi
-
decyzja została wydana bez uzyskania wymaganego prawem stanowiska innego organu
-
decyzja została wydana w oparciu o decyzj
ę
lub orzeczenie s
ą
du, które zostało nast
ę
pnie
zmienione lub uchylone
-
organ wydał decyzj
ę
na podstawie aktu normatywnego a Trybunał Konstytucyjny uznał ten akt za
niezgodny z Konstytucj
ą
Wszcz
ę
cie post
ę
powania nast
ę
puje z urz
ę
du lub na wniosek strony. Podanie o wznowienie wnosi si
ę
do orgnu, który wydała decyzj
ę
w ci
ą
gu 1 m-ca od powzi
ę
cia informacji o okoliczno
ś
ci stanowi
ą
cej
podstaw
ę
do wznowienia post
ę
powania. Wznowienie post
ę
powania nast
ę
puje w drodze
postanowienia. Odmowa wznowienia nast
ę
puje w drodze decyzji.
PROKURATOR W POST
Ę
POWANIU ADMINISTRACYJNYM
Prokurator mo
ż
e wyst
ą
pi
ć
do wła
ś
ciwego organu adm. publ. o wszcz
ę
cie post
ę
powania. Mo
ż
e on w
ka
ż
dym stadium post
ę
powania zgłosi
ć
swój udział je
ś
li jest gwarantem tego,
ż
e jego obecno
ść
jest
pomocna, aby post
ę
powanie było zgodne z prawem. Sam organ adm. publ. mo
ż
e powiadomi
ć
prokuratora, aby wł
ą
czył si
ę
on w post
ę
powanie. Czy wł
ą
czy si
ę
zale
ż
y tylko od niego. Instytucja
sprzeciwu prokuratora jako
ś
rodek zaskar
ż
ania decyzji. Sprzeciw od decyzji ostatecznej przysługuje
tylko prokuratorowi. Sprzeciw od decyzji wydanej przez ministra wnosi Prokurator Generalny.
Sprzeciw prokuratora powinien by
ć
rozpatrzony i załatwiony w ci
ą
gu 30 dni od daty wniesienia. W
przypadku wniesienia sprzeciwu organ adm. wszczyna post
ę
powanie z urz
ę
du i zawiadamia strony
oraz jest obowi
ą
zany niezwłocznie rozpatrzy
ć
czy zachodzi potrzeba wstrzymania wykonania decyzji
do chwili załatwienia sprzeciwu. Prokurator, który wniósł skarg
ę
na decyzj
ę
organu adm. publ. do
s
ą
du adm. nie mo
ż
e z tych samych przyczyn wnie
ść
sprzeciwu.
ROZSTRZYGANIE SPORÓW O WŁA
Ś
CIWO
ŚĆ
MI
Ę
DZY ORGANAMI ADM. PUBL. A S
Ą
DAMI
POWSZECHNYMI
Spory o wła
ś
ciwo
ść
rozstrzyga Kolegium Kompetencyjne przy S
ą
dzie Najwy
ż
szym. W skład Kolegium
wchodzi 3 s
ę
dziów SN oraz przedstawiciele ministra sprawiedliwo
ś
ci oraz ministra zainteresowanego
ze wzgl
ę
du na przedmiot sprawy. Z wnioskiem o rozpatrzenie sporu mog
ą
wyst
ą
pi
ć
: organ adm.
publ., strona, minister sprawiedliwo
ś
ci, Prokurator Generalny. Wniosek kieruje si
ę
do Pierwszego
Prezesa S
ą
du Najwy
ż
szego a on zawiadamia o tym ministra sprawiedliwo
ś
ci i ministra
zainteresowanego przedmiotem sprawy oraz Prokuratora Generalnego. Rozstrzygni
ę
cie KK nie
podlega zaskar
ż
eniu, jest ostateczne.
INSTYTUCJA ZA
Ś
WIADCZENIA
Za
ś
wiadczenie wydaje si
ę
na
żą
danie. Za
ś
wiadczenie wydaje si
ę
je
ż
eli wymaga tego przepis prawa
lub osoba ubiega si
ę
o za
ś
wiadczenie. Za
ś
wiadczenie wydaje si
ę
bez zwłoki jednak nie pó
ź
niej ni
ż
terminie 7 dni. Art. 218 stanowi,
ż
e gdy my
żą
damy za
ś
wiadczenia bo mamy interes prawny to organ
ma obowi
ą
zek wydania nam za
ś
wiadczenia, które wynika z rejestru ewidencji, któr
ą
ten organ
prowadzi. Art. 219 - odmowa wydania za
ś
wiadczenia mo
ż
e by
ć
zaskar
ż
ona do organu wy
ż
szego
stopnia. Art. 220 – organ adm. publ. nie mo
ż
e
żą
da
ć
za
ś
wiadczenia je
ś
li stan faktyczny jest znany
organowi lub mo
ż
e to sprawnie ustali
ć
. § 2 nale
ż
y wskaza
ć
przepis prawa na podstawie którego dany
fakt musi by
ć
potwierdzony urz
ę
dowi.
SKARGI I WNIOSKI
Art. 221 ka
ż
dy mo
ż
e wnie
ść
do organu adm. publ. czy samorz
ą
dowej skarg
ę
lub wniosek w interesie
publicznym lub osoby trzeciej (po wcze
ś
niejszym wyra
ż
eniu zgody przez t
ę
osob
ę
). Art. 222 – o tym
10
czy pismo jest skarg
ą
czy wnioskiem decyduje tre
ść
a nie nazwanie. Art. 225 – nikt nie mo
ż
e ponosi
ć
konsekwencji z tytułu zgłoszenia skargi czy wniosku je
ś
li działa w granicach prawa.
Skargi
Art. 227 przedmiotem skargi mo
ż
e by
ć
w szczególno
ś
ci zaniedbanie wykonywania zada
ń
przez
wła
ś
ciwe organy, naruszenie interesów skar
żą
cych, przewlekłe załatwianie sprawy. Skarg
ę
składa si
ę
do wła
ś
ciwych organów nadrz
ę
dnych. Skarga mo
ż
e by
ć
wniesiona w czasie post
ę
powania adm. jak i
po jego zako
ń
czeniu. Nie ma okre
ś
lonego terminu. Art. 235 – je
ż
eli w danym post
ę
powaniu została
wydana decyzja ostateczna i w tym post
ę
powaniu była wniesiona skarga to ta skarga mo
ż
e by
ć
traktowana jako wniosek o zmian
ę
decyzji, jej uchylenie b
ą
d
ź
uniewa
ż
nienie. Art. 237 – organ załatwia
spraw
ę
bez zb
ę
dnej zwłoki jednak nie pó
ź
niej ni
ż
w ci
ą
gu miesi
ą
ca. O sposobie załatwienia skargi
zawiadamia si
ę
skar
żą
cego.
Wnioski
Przedmiotem wniosku mog
ą
by
ć
sprawy: ulepszenia organizacji, wzmocnienia praworz
ą
dno
ś
ci,
usprawnienia pracy, ochrony własno
ś
ci. Wniosek składany jest do wła
ś
ciwego organu ze wzgl
ę
du na
przedmiot wniosku. Je
ś
li organ jest niewła
ś
ciwy ma 7 dni na przekazanie wniosku do wła
ś
ciwego
organu. Wnioskodawca niezadowolony ze sposobu załatwienia sprawy mo
ż
e wnie
ść
skarg
ę
.
Przyjmowanie skarg i wniosków – art. 253 organy pa
ń
stwowe, sam. teryt. i inne obowi
ą
zane s
ą
przyjmowa
ć
obywateli w sprawach skarg i wniosków w ustalonych przez siebie dniach i godzinach.
Nadzór i kontrola nad skargami i wnioskami
Art. 257 nadzór nad przyjmowaniem i załatwianiem skarg i wniosków składanych do s
ą
dów sprawuje
Krajowa Rada S
ą
downictwa, a do innych organów – Prezes Rady Ministrów.
Koszty.
Jednocze
ś
nie z wydaniem decyzji organ adm. publ. ustala w drodze postanowienia wysoko
ść
kosztów
post
ę
powania, osoby zobowi
ą
zane do ich poniesienia oraz termin i sposób ich uiszczenia.
USTAWY, KTÓRE WESZŁY W
Ż
YCIE OD 1. 01. 2004 R.
Ustawa z dnia 25 lipca 2002 roku - prawo o ustroju s
ą
dów administracyjnych
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 roku – prawo o post
ę
powaniu przed s
ą
dami administracyjnymi
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 roku – przepisy wprowadzaj
ą
ce 2 ww. ustawy.
W zwi
ą
zku z wej
ś
ciem w
ż
ycie ww. ustaw została uchylona ustawa o NSA.
Od 1 stycznia 2004 roku dwuinstancyjno
ść
s
ą
dów administracyjnych.
I instancja – Wojewódzkie S
ą
dy Administracyjne
II instancja – NSA
NSA sprawuje równie
ż
nadzór nad działalno
ś
ci
ą
WSA w zakresie orzekania, podejmuje uchwały
wyja
ś
niaj
ą
ce zagadnienia praw np. WSA mo
ż
e zwróci
ć
si
ę
do NSA (rozstrzygni
ę
cie NSA jest wi
ążą
ce
dla WSA)
Ustawa z dnia 25 lipca 2002 roku - prawo o ustroju s
ą
dów administracyjnych
S
ę
dziów s
ą
dów administracyjnych powołuje Prezydent RP na wniosek KRS.
Prezes NSA sprawuje zwierzchni nadzór nad działalno
ś
ci
ą
administracyjn
ą
s
ą
dów administracyjnych.
Wojewódzkie S
ą
dy Administracyjne tworzy si
ę
dla jednego lub wi
ę
kszej liczby województw.
Prezydent RP na wniosek Prezesa NSA w drodze rozporz
ą
dzenia tworzy i znosi WSA, ustala ich
siedzib
ę
, obszar wła
ś
ciwo
ś
ci a tak
ż
e mo
ż
e tworzy
ć
siedzib
ę
s
ą
du i znosi
ć
wydziały zamiejscowe tych
s
ą
dów. WSA dzieli si
ę
na wydziały, które tworzy i znosi Prezes NSA.
W skład WSA wchodz
ą
: Prezes S
ą
du, Wiceprezes lub wiceprezesi, s
ę
dziowie.
W ustawie o ustroju s
ą
dów administracyjnych jest rozdział po
ś
wi
ę
cony NSA.
W skład NSA wchodz
ą
: prezes, wiceprezesi i s
ę
dziowie.
Organami NSA s
ą
: prezes, zgromadzenie ogólne s
ę
dziów NSA i kolegium NSA.
Siedzib
ą
NSA jest W-wa.
NSA dzieli si
ę
na 3 izby: finansowe, gospodarcze i ogólnoadministracyjne.
Z dniem 1 stycznia 2004 roku w Warszawie i miejscowo
ś
ciach gdzie były NSA zostały w ich miejsce
utworzone WSA.
Ustawa prawo o post
ę
powaniu przed s
ą
dami administracyjnymi
Od prawomocnej decyzji przysługuje skarga do WSA.
11
Kto mo
ż
e wnie
ść
skarg
ę
:
-
ka
ż
dy kto ma interes prawny (strona post
ę
powania)
-
prokurator
-
rzecznik prawa obywatelskich
-
organizacja społeczna ale pod warunkiem,
ż
e wcze
ś
niej brała udział w tym post
ę
powaniu.
Skarg
ę
mo
ż
na wnie
ść
po wyczerpaniu
ś
rodków zaskar
ż
ania. Skarg
ę
wnosi si
ę
w terminie 30 dni od
dnia dor
ę
czenia o rozstrzygni
ę
ciu w danej sprawie, natomiast prokurator i rzecznik prawa
obywatelskich ma na to 6 miesi
ę
cy. Skarg
ę
wnosi si
ę
do WSA za po
ś
rednictwem organu któremu
działanie lub bezczynno
ść
zaskar
ż
amy. Odrzucenie skargi polega na tym,
ż
e s
ą
d nie rozpatruje jej
pod wzgl
ę
dem merytorycznym.
Kiedy s
ą
d odrzuca skarg
ę
:
-
je
ż
eli sprawa nie nale
ż
y do wła
ś
ciwo
ś
ci s
ą
du
-
jest wniesiona po terminie
-
nie uzupełniono braków formalnych skargi w wyznaczonym terminie
-
sprawa obj
ę
ta skarg
ą
pomi
ę
dzy tymi samymi stronami jest w toku lub została ju
ż
prawomocnie
os
ą
dzona
-
je
ż
eli jedna ze stron nie ma zdolno
ś
ci s
ą
dowej, albo je
ż
eli skar
żą
cy nie ma zdolno
ś
ci procesowej
a nie działa za niego przedstawiciel ustawowy, albo je
ż
eli w składzie organów jednostki
organizacyjnej b
ę
d
ą
cej stron
ą
skar
żą
c
ą
zachodz
ą
braki uniemo
ż
liwiaj
ą
ce jej działanie
WSA rozstrzyga skarg
ę
wyrokiem. Wyrok mo
ż
e by
ć
wydany jedynie przez tych s
ę
dziów przed którymi
odbyła si
ę
rozprawa poprzedzaj
ą
ca bezpo
ś
rednio wydanie wyroku.
Jakie s
ą
d mo
ż
e podj
ąć
rozstrzygni
ę
cia.
1. Je
ż
eli s
ą
d uwzgl
ę
dni skarg
ę
na decyzj
ę
lub postanowienie mo
ż
e uchyli
ć
decyzj
ę
lub
postanowienie w cało
ś
ci lub w cz
ęś
ci je
ż
eli stwierdzi:
-
naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy,
-
naruszenie prawa daj
ą
ce podstaw
ę
do wznowienia post
ę
powania adm.
-
naruszenie przepisów post
ę
powania, które mogło mie
ć
istotny wpływ na wynik sprawy
2. S
ą
d stwierdza
ż
e wydanie decyzji lub postanowienia nast
ą
piło z naruszeniem prawa.
3. S
ą
d stwierdza niewa
ż
no
ść
decyzji lub postanowienia w cało
ś
ci lub w cz
ęś
ci.
4. S
ą
d w razie nie uwzgl
ę
dnienia oddala skarg
ę
.
Skarga kasacyjna
Skarga kasacyjna to taka, któr
ą
wnosi si
ę
do NSA na wyrok lub postanowienie WSA.
Kto mo
ż
e wnie
ść
skarg
ę
kasacyjn
ą
:
-
strona
-
prokurator
-
rzecznik prawa obywatelskich
Na jakiej podstawie mo
ż
na wnie
ść
skarg
ę
(co mo
ż
na zarzuci
ć
):
-
naruszenie prawa materialnego przez bł
ę
dn
ą
jego wykładni
ę
lub niewła
ś
ciwe zastosowanie
-
naruszenie przepisów post
ę
powania, je
ż
eli uchybienie to mogło mie
ć
istotny wpływ na wynik
sprawy
Skarga kasacyjna powinna by
ć
sporz
ą
dzona przez adwokata lub radc
ę
prawnego. Nie ma tego
wymogu je
ś
li skarg
ę
sporz
ą
dza s
ę
dzia, profesor, prokurator, rzecznik prawa obywatelskich, dr hab.
nauk prawnych. Ponadto skarga mo
ż
e by
ć
sporz
ą
dzona przez doradc
ę
podatkowego ale tylko w
sprawach podatkowych lyb rzecznika patentowego w sprawach własno
ś
ci przemysłowej.
Termin wniesienia skargi kasacyjnej.
Skarg
ę
wnosi si
ę
w terminie 30 dni od dnia dor
ę
czenia stronie odpisu orzeczenia z uzasadnieniem.
Termin ten dotyczy równie
ż
prokuratora i rzecznika praw ob.
Skarg
ę
wnosi si
ę
do NSA za po
ś
rednictwem s
ą
du, który wydał zaskar
ż
ony wyrok lub postanowienie.
NSA mo
ż
e oddali
ć
skarg
ę
lub j
ą
uwzgl
ę
dni
ć
. Je
ż
eli uwzgl
ę
dni to mo
ż
e:
-
uchyli
ć
zaskar
ż
one orzeczenie w cało
ś
ci lub cz
ęś
ci
-
przekaza
ć
spraw
ę
do ponownego rozpoznania s
ą
dowi, który wydał orzeczenie.
NSA ma obowi
ą
zek wzi
ąć
pod uwag
ę
niewa
ż
no
ść
post
ę
powania z urz
ę
du je
ś
li:
-
droga s
ą
dowa jest niedopuszczalna
-
strona nie ma zdolno
ś
ci s
ą
dowej lub procesowej
12
-
w danej sprawie toczy si
ę
post
ę
powanie wcze
ś
niej wszcz
ę
te lub sprawa została prawomocnie
os
ą
dzona
-
skład s
ą
du orzekaj
ą
cego był sprzeczny z przepisami prawa albo je
ż
eli w rozpoznaniu sprawy brał
udział s
ę
dzia wył
ą
czony z mocy ustawy
-
strona została pozbawiona mo
ż
no
ś
ci obrony swoich spraw
-
WSA orzekł w sprawie w której jest wła
ś
ciwy NSA.
POST
Ę
POWANIE EGZEKUCYJNE W ADMINISTRACJI
2 rodzaje egzekucji:
1. s
ą
dowa – Kodeks post
ę
powania cywilnego
2. administracyjna – Ustawa o post
ę
powaniu egzekucyjnym w administracji
Organ egzekucyjny – jest to organ uprawniony do stosowania w cało
ś
ci lub w cz
ęś
ci okre
ś
lonych w
ustawie
ś
rodków słu
żą
cych doprowadzeniu do wykonania przez zobowi
ą
zanych ich obowi
ą
zków o
charakterze pieni
ęż
nym lub obowi
ą
zków o charakterze niepieni
ęż
nym oraz zabezpieczania wykonania
tych obowi
ą
zków.
Organy egzekucyjne (o charakterze pieni
ęż
nym):
-
Naczelnik Urz
ę
du Skarbowego (główny organ) – jest organem egzekucyjnym uprawnionym do
stosowania wszystkich
ś
rodków egzekucyjnych w egzekucji administracyjnej nale
ż
no
ś
ci
pieni
ęż
nych
-
Dyrektor Izby Celnej
-
Dyrektor Oddziału ZUS-u
-
Dyrektor Rejonowego Oddziału Wojskowej Agencji Mieszkaniowej
Organy egzekucyjne (o charakterze niepieni
ęż
nym):
-
wojewoda
-
wła
ś
ciwy organ jednostki samorz
ą
du teryt. w zakresie zada
ń
własnych, zada
ń
zleconych i zada
ń
z
zakresu administracji rz
ą
dowej
-
kierownik wojewódzkiej słu
ż
by, inspekcji lub stra
ż
y
-
kierownik powiatowej słu
ż
by inspekcji, inspekcji i stra
ż
y
-
policja, organ policji, ABW, stra
ż
graniczna, Pa
ń
stwowa Inspekcja Pracy
Ś
rodki egzekucyjne obowi
ą
zków o charakterze pieni
ęż
nym:
-
egzekucja z pieni
ę
dzy
-
z wynagrodzenia za prac
ę
-
ze
ś
wiadcze
ń
z zaopatrzenia emerytalnego lub ubezpieczenia społecznego
-
z rachunków bankowych
-
z innych wierzytelno
ś
ci pieni
ęż
nych
-
z papierów warto
ś
ciowych
-
z weksli
-
z autorskich praw maj
ą
tkowych
-
z udziału w spółce z o.o.
-
z pozostałych praw maj
ą
tkowych
-
z ruchomo
ś
ci i nieruchomo
ś
ci
Ś
rodki egzekucyjne obowi
ą
zków o charakterze niepieni
ęż
nym:
-
grzywna w celu przymuszenia
-
wykonanie zast
ę
pcze
-
odebranie rzeczy ruchomej
-
odebranie nieruchomo
ś
ci, opró
ż
nienie lokali i innych pomieszcze
ń
-
przymus bezpo
ś
redni
Zobowi
ą
zany (dłu
ż
nik) osoba, która nie wykonała w terminie obowi
ą
zku o charakterze pieni
ęż
nym
lub niepieni
ęż
nym.
Dłu
ż
nikiem mo
ż
e by
ć
:
-
osoba fizyczna
-
osoba prawna
-
jednostka organizacyjna nie posiadaj
ą
ca osobowo
ś
ci prawnej (spółka cywilna, jawna, partnerska)
13
Co nie podlega egzekucji
Przedmioty, urz
ą
dzenia domowe (szklanki, po
ś
ciel, opał), przedmioty niezb
ę
dne do wykonywania
zawodu, dokumenty osobiste, ordery, odznaczenia, przedmioty do praktyk religijnych.
Zbieg egzekucji
1. zbieg egzekucji administracyjnych – kilka post
ę
powa
ń
do tej samej rzeczy wszcz
ę
tych
niezale
ż
nie od siebie. Nast
ę
puje zł
ą
czenie egzekucji i Naczelnik Urz
ę
du Skarbowego, który jako
pierwszy wszcz
ą
ł egzekucj
ę
, prowadzi je ł
ą
cznie.
2. zbieg egzekucji administracyjnej i s
ą
dowej – wobec tej samej rzeczy lub prawa maj
ą
tkowego.
Na wniosek zobowi
ą
zanego lub z urz
ę
du wstrzymuje si
ę
obydwie egzekucje. Wtedy wszystkie
akta przekazuje si
ę
do S
ą
du Rejonowego i s
ą
d w ci
ą
gu 14 dni wydaje postanowienie, która z tych
egzekucji b
ę
dzie prowadzona dalej. Albo egz. s
ą
dowa obejmie administracyjn
ą
albo odwrotnie i
jest prowadzona jedna egzekucja.
Post
ę
powanie zabezpieczaj
ą
ce
Prowadzi si
ę
wtedy kiedy organ egzekucyjny dokonuje zabezpieczenia nale
ż
no
ś
ci pieni
ęż
nej lub
zabezpiecza wykonanie obowi
ą
zku o charakterze niepieni
ęż
nym (wtedy kiedy brak jest
zabezpieczenia czy mógłby utrudni
ć
lub udaremni
ć
egzekucj
ę
) egzekucyjny mo
ż
e zaj
ąć
:
wynagrodzenie za prac
ę
, pieni
ą
dze, wierzytelno
ść
na rachunku bankowym, ustanowi
ć
hipotek
ę
przymusow
ą
na nieruchomo
ś
ci, zakaza
ć
zbywania lub obci
ąż
ania nieruchomo
ś
ci.