Dziecko z chorobą przewlekłą w szkole.

oprac. dr Agata Krasucka

na podstawie lektury

Woynarowska B.(2010). Uczniowie z chorobami
przewlekłymi. Jak wspierać ich rozwój, zdrowie i
edukację. Warszawa:PWN.
Góralczyk E. Dziecko przewlekle chore w szkole
http://www.men.gov.pl/images/docs/Choroby/chorob
y_przewlekle.pdf



Występowanie nierówności w zdrowiu u dzieci

może być przyczyną nierówności edukacyjnych.



Dzieci z chorobami przewlekłymi należą do grupy

uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych.



Zadaniem szkoły jest pomóc wychodzić dziecku z

roli pacjenta wchodzić w role ucznia.



Przewlekłe problemy zdrowotne trwają min 3

miesiące i ograniczają funkcjonowanie fizyczne,

intelektualne i psychiczne.



Odsetek dzieci z chorobą przewlekłą waha się

od20% do 30%.



Potrzeba pomocy, wsparcia nauczycieli i
rówieśników (wsparcie emocjonalne,
wartościujące, instrumentalne)



Doboru optymalnej formy nauczania



Zapewnienia odpowiednich warunków i
organizacji nauczania



Uczestnictwa w zajęciach wf i wycieczkach



Pomocy w planowaniu dalszego kształcenia



oceny swego zdrowia



wyglądu



zadowolenia z życia



dolegliwości: (bóle głowy, brzucha, pleców, przygnębienie,

rozdrażnienie, zły humor, trudności w zasypianiu,

zawrotów głowy)



trudności emocjonalnych.

W aspekcie szkoły i nauki dzieci przewlekle chore osiągają:



niższe postępy,



są bardziej przeciążone nauką i zmęczone,



czują się nieakceptowane przez rówieśników,



stają się ofiarą przemocy,



narzekają na brak zainteresowania ze strony nauczycieli.



Istoty i profilaktyki choroby



Wpływu choroby na osiągnięcia szkolne i

zachowanie ucznia



Wpływu ucznia chorego na rówieśników



Sytuacji rodzinnej



Postępowania na wypadek wystąpienia

objawów choroby



Współpraca z innymi nauczycielami i

pracownikami szkoły



Doskonalenie umiejętności

psychospołecznych nauczycieli.



Wyprowadzić dziecko z roli pacjenta



Przywrócić rolę osoby



Traktować ucznia jak zdrowe dziecko



Oswoić klasę z problemami kolegi



Odbudować poczucie bezpieczeństwa przez

stworzenie możliwości kontrolowania,

przewidywania i wpływania na sytuacje



Stworzenie motywacji do działania



Poszukiwanie obszarów możliwości rozwoju



Budowanie przyjaznej atmosfery



Uczenie dzieci rozmawiania o uczuciach



Lęk, smutek, zagrożenie



Koncentracja na potrzebach podstawowych



Koncentracja na aktualnej sytuacji



Utrata perspektywy życiowej



Brak wpływu



Brak samooceny, poczucia wartości, bycia
innym



Obniżenie motywacji



Uzależnieniem od innych



Rozstaniem z rodzicami



Izolacją



Odrzuceniem



Utratą miłości



Ubezwłasnowolnieniem



Śmiercią



Bólem



Ograniczeniem swobody



Samotnością



Napiętnowaniem



Nieznanym



Utratą przyjaciół



Unieruchomieniem



Zmianą wyglądu



Okaleczeniem



Oszpeceniem



Obniżeniem jakości życia



Nieoczekiwana sytuacja



Chaos, lęk, napięcie



Nieodwracalność i długotrwałość



Burzliwy przebieg



Uzależnienie dziecka od otoczenia



Cierpienie fizyczne



Cierpienie psychiczne



- nieprawidłowa reakcja oskrzeli na niektóre

substancje organiczne lub nieorganiczne,

utrudniająca przepływ powietrza powodująca kaszel,

napady duszności.



- wywołana często alergią



- w Polsce dotyczy 8-10% dzieci



Czynniki ryzyka:



-genetyczne, wirusy, zanieczyszczenie środowiska,

dym tytoniowy, otyłość, alergeny środowiskowe, pyłki

roślin, alergeny pokarmowe, wysiłek fizyczny, stres i

emocje

Największy wpływ na

zaostrzenie objawów

mają:



lęk przed napadami duszności, bezsilność, poczucie

pokrzywdzenia, trudności szkolne, trudności

rodzinne, rozłąka z domem.



Ułożyć dziecko w pozycji półsiedzącej
wygodnej (nie leżącej!)



Wykonać pomiar stopnia zwężenia oskrzeli



Użyć inhalatora



Jeśli zajdzie potrzeba powtórzyć czynność po
ok. 20 min



w przypadku braku poprawy wezwać lekarza

Choroba metaboliczna charakteryzująca się podwyższonym stężeniem

glukozy we krwi:



Typu 1: niedobór insuliny na skutek destrukcji komórek beta
trzustki



Typu2 : po 40 roku życia, insulinoodporność często związana z
otyłością.



W Polsce cukrzyca typu1 dotyczy 18000 dzieci i młodzieży i wciąż
rośnie.



Przyczyny: genetyczne (10%); wirusy, związki azotowe, substancje
chemiczne.



Objawy: apatia, zmęczenie, osłabienie,
częstomocz, złe samopoczucie, bóle brzucha,
stawów.



Zagrożenie destabilizacją emocjonalną:
wahania nastrojów (drażliwość, złość
wesołkowatość) i cukru



Hipoglikemia i hiperglikemia wpływają
negatywnie na funkcje poznawcze, pamięć,
koordynację wzrokowo- ruchową. Istotny dla
dzieci z cukrzyca jest wysiłek fizyczny,
wspomagający wydzielanie insuliny.



zachęcać dziecko do pełnej aktywności intelektualnej,

wspierać je



pomagać w pokonywaniu objawów hipoglikemii i

hiperglikemii



Objawy hipoglikemii: osłabienie, drżenie rąk, nadmierne

pocenie, uczucie głodu, ostre zaburzenia widzenie,

zaburzenie pamięci i koncentracji, bóle głowy.



Pomoc: podać 2 kostki cukru lub 100 ml soku. W przypadku

utraty przytomności wstrzyknąć glukagon.



Objawy hiperglikemii: wzmożone pragnienie, częstomocz,

bóle głowy, nóg, brzucha, rozdrażnienie, kłopoty z

koncentracją.



Pomoc: wykonać pomiar glikemii , podać korekcyjną

insulinę.



- wrodzona genetyczna choroba ,metaboliczna,

związana z przemianą aminokwasów;

gromadząca się fenyloalanina powoduje

nieodwracalne uszkodzenia OUN.



W Polsce 1:7000,8000 urodzeń.



Pierwsze objawy występują u dzieci 3

miesięcznych pod postacią wymiotów i zmian

skórnych. Objawem jest postępujące opóźnienie

rozwoju psychoruchowego, IQ nie przekracza:

20,40.



Dzieci te mają trudności szkolne, mogą

występować zaburzenia koncentracji, percepcji i

koordynacji wzrokowo- ruchowej, wolniejsza

reakcja na polecenia słowne, wolne tempo

działania.



Najczęściej : trudność ze zrozumieniem

poleceń i instrukcji, kłopoty z matematyką,

ortografią, obniżone poczucie własnej

wartości, poczucie samotności, obniżony

nastrój.



Nie ma wskazań do ograniczenia aktywności

ruchowej i fizycznej, konieczność

przestrzegania diety, sporządzania i

przyjmowania preparatów.



Konieczność wsparcia i indywidualnego

podejścia do ucznia, nie dopuszczanie do

etykietowania i poczucia inności u dziecka.



- zdrowe niskie dzieci: uwarunkowania rodzinne



- zwolnione tempo wzrastania i dojrzewania



-zaburzenia chromosomowe: zespół Turnera i Downa



-zaburzenia hormonalne,



-choroby innych układów: kostnego, krążenia itp…

Problemy występujące u chłopców z niedoborem

wzrostu:



obniżone poczucie własnej wartości, problemy w

kontaktach społecznych (maskowanie niepewności

przez błaznowanie, chęć wkupienia się w łaski

rówieśników), bycie ofiarą przemocy, niższe

osiągnięcia w aktywności sportowej.



- podkreślać mocne strony,



- traktować ucznia zgodnie z wiekiem a nie
wyglądem,



-przeciwdziałać stygmatyzacji;



- nie traktować niskiego wzrostu jako tabu



-współpraca z rodzicami (zachęcać by
ubierali chłopca zgodnie z wiekiem, by ich
oczekiwania dostosowane były do wieku).



Poduszeczkowaty obrzęk stóp u

dziewczynki z zespołem Turner



- choroba genetyczna dotykająca dziewczynki



w Polsce ok. 100 tyś kobiet

Objawy:



niedobór wysokości ciała (do średnio 142 cm),
szeroka szyja, szerokie barki, biodra, krótkie
palce, liczne znamiona barwnikowe na skórze



brak cech dojrzewania płciowego



wady różnych narządów: nerek, serca, słuchu,
wzroku, niedoczynność tarczycy,



na skutek dysfunkcji prawej półkuli mózgu stwierdza

się:

zaburzenia pamięci niewerbalnej, koncentracji,

trudności w nauce przedmiotów ścisłych, mniejszą

zdolność do rozwiązywania problemów i tworzenia

koncepcji,

zaburzenia w koordynacji wzrokowo- ruchowej



występuje skłonność do depresji i impulsywności.



Rozpoznanie choroby u znacznej części występuje

dopiero w wieku szkolnym co wywołuje wstrząs dla

dziecka i rodziny.



Dziewczynka z zespołem Turnera.

Dzieci z zespołem Turnera rozwijają się początkowo prawidłowo
i często sprawiają wrażenie zupełnie zdrowych,
dopóki nie stwierdzi się u nich zbyt wolnego tempa wzrastania.
Dlatego właściwe rozpoznanie może nastąpić

późno.