background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

 

 
 

 

MINISTERSTWO EDUKACJI 

           NARODOWEJ 

 

 

 

Lucja Zegadło 

 

 

 

 

Prowadzenie prac montażowych zimą

 

712[04].Z2.11 

 

 
 
 
 
 

Poradnik dla ucznia 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy 
Radom  2006 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

Recenzenci: 

mgr inż. Zbigniew Chwieduk 

mgr inż. Marzena Rozborska 

 

 

Opracowanie redakcyjne: 

mgr inż. Barbara Olech 

 

Konsultacja: 

mgr inż. Krzysztof Wojewoda 

 

 

Korekta: 

 

 

 

Poradnik  stanowi  obudowę  dydaktyczną  programu  jednostki  modułowej  712[04].Z2.11 
„Prowadzenie  prac  montażowych  zimą”  zawartego  w  modułowym  programie  nauczania  dla 
zawodu monter konstrukcji budowlanych. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 

 

 

 

Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom  2006

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

 

SPIS TREŚCI

 

 
 

1.  Wprowadzenie 

2.  Wymagania wstępne 

3.  Cele kształcenia 

4.  Materiał nauczania 

4.1. Zasady prowadzenia robót przy obniżonych temperaturach 

4.1.1. Materiał nauczania 

4.1.2. Pytania sprawdzające 

4.1.3. Ćwiczenia 

4.1.4. Sprawdzian postępów 

4.2. Środki  i  urządzenia  umożliwiające  prowadzenie  robót  montażowych  przy  

obniżonej temperaturze 

 

10 

4.2.1. Materiał nauczania 

10 

4.2.2. Pytania sprawdzające 

13 

4.2.3. Ćwiczenia 

13 

4.2.4. Sprawdzian postępów 

13 

4.3. Przygotowanie  budowy  i  montaż  konstrukcji  betonowych  prefabrykowanych       

w warunkach zimowych 

 

14 

4.3.1. Materiał nauczania 

  14 

4.3.2. Pytania sprawdzające 

17 

4.3.3. Ćwiczenia 

17 

4.3.4. Sprawdzian postępów 

19 

5. Sprawdzian osiągnięć 

20 

6. Literatura 

25 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

1. WPROWADZENIE 

 

Poradnik  będzie  Ci  pomocny  w  przyswajaniu  wiedzy  o  pracach  montażowych 

prowadzonych zimą. 

Poradnik ten zawiera: 

1.  Wymagania  wstępne,  czyli  wykaz  niezbędnych  umiejętności  i  wiedzy,  które  powinieneś 

mieć opanowane, aby przystąpić do realizacji tej jednostki modułowej. 

2.  Cele kształcenia tej jednostki modułowej. 
3.  Materiał  nauczania  (rozdział  4),  który  umożliwia  samodzielne  przygotowanie  się  do 

wykonania  ćwiczeń  i  zaliczenia  sprawdzianów.  Do  poszerzenia  wiedzy  wykorzystaj 
wskazaną literaturę oraz inne źródła informacji. Materiał obejmuje również: 

− 

pytania sprawdzające wiedzę niezbędną do wykonania ćwiczeń, 

− 

ćwiczenia zawierające polecenie, sposób wykonania oraz wyposażenie stanowiska pracy, 

− 

sprawdzian postępów, sprawdzający poziom wiedzy po wykonaniu ćwiczeń. 

Wykonując  sprawdzian  postępów  powinieneś  odpowiadać  na  pytanie  tak  lub  nie,  co 

oznacza,  że  opanowałeś  materiał  albo  nie.  Zaliczenie  ćwiczeń  jest  dowodem  osiągnięcia 
umiejętności    określonych  w  tej  jednostce  modułowej.  Jeżeli  masz  trudności  ze  zrozumieniem 
tematu  lub  ćwiczenia,  to  poproś  nauczyciela  lub  instruktora  o  wyjaśnienie  i  ewentualne 
sprawdzenie, czy dobrze wykonujesz daną czynność. 
4.  Zestaw  pytań  sprawdzających  Twoje  opanowanie  wiedzy  i  umiejętności  z  zakresu  całej 

jednostki.  Po  przerobieniu  materiału  spróbuj  zaliczyć  sprawdzian  z  zakresu  jednostki 
modułowej. 
Jednostka  modułowa:  „Prowadzenie  prac  montażowych  zimą”,  której  treści  teraz  poznasz 

jest częścią modułu „Technologia montażu konstrukcji żelbetowych”. 

 

 

Bezpieczeństwo i higiena pracy 
 

W  czasie  pobytu  w  pracowni  musisz  przestrzegać  regulaminów,  przepisów  bhp  oraz 

instrukcji  przeciwpożarowych,  wynikających  z  rodzaju  wykonywanych  prac.  Przepisy  te 
poznasz podczas trwania nauki. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Schemat układu jednostek modułowych 

712[04].Z1/2.03 

Wykonywanie rusztowań do robót budowlanych 

712[04].Z2 

Technologia montażu konstrukcji żelbetowych 

712[04].Z1/2.01 

Dobieranie narzędzi, sprzętu i maszyn do robót montażowych 

712[04].Z1/2.02 

Wykonywanie podstawowych pomiarów w robotach 

budowlanych 

712[04].Z2.14 

Wykonywanie prostych robót uzupełniających przy robotach 

montażowych: murarskich, ciesielskich, zbrojarskich, 

betoniarskich 

712[04].Z2.05 

Montaż wielokondygnacyjnych konstrukcji szkieletowych 

712[04].Z2.06 

Montaż budynków w technologii wielkopłytowej 

712[04].Z2.07 

Wykonywanie budynków w technologii wielkoblokowej 

712[04].Z2.08 

Wykonywanie zbiorników i silosów żelbetowych 

712[04].Z2.09 

Montaż ścian oporowych 

712[04].Z2.04 

Montaż budynków halowych 

712[04].Z2.11 

Prowadzenie prac montażowych zimą 

712[04].Z1/2.12 

Rozliczanie robót montażowych 

712[04].Z2.10 

Montaż słupów elektroenergetycznych 

 

712[04].Z2.13 

Konserwacja i naprawa uszkodzonych konstrukcji 

żelbetowych 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

2. WYMAGANIA WSTĘPNE 

 

Przystępując do realizacji  programu jednostki modułowej  „Prowadzenie prac  montażowych 

zimą” powinieneś umieć: 

  stosować terminologię budowlaną, 

  odczytywać i interpretować rysunki budowlane, 

  posługiwać się dokumentacją budowlaną, 

  organizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii i przepisami bhp, 

  transportować materiały budowlane, 

  korzystać z różnych źródeł informacji, 

  dobierać narzędzia i sprzęt do robót montażowych, 

  wykonywać podstawowe pomiary w robotach budowlanych, 

  wykonywać rusztowania do robót budowlanych, 

 

łączyć elementy konstrukcji w stykach montażowych, 

  wykonywać proste roboty murarskie, ciesielskie, zbrojarskie i betoniarskie. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

3. CELE KSZTAŁCENIA 

 

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć: 

  określić warunki prowadzenia prac w okresie zimowym, 

  dobrać metodę prowadzenia prac przy obniżonych temperaturach, 

  dobrać i przygotować narzędzia i sprzęt do prowadzenia robót w okresie zimowym, 

  dobrać i przygotować materiały do prowadzenia robót montażowych w zimie, 

  przestrzegać przepisy bhp podczas prowadzenia prac zimą, 

  przygotować stanowisko pracy do prowadzenia robót montażowych w zimie, 

  wykorzystać dokumentację techniczną. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

4. MATERIAŁ NAUCZANIA 

 

4.1. Zasady prowadzenia robót przy obniżonych temperaturach 

 

4.1.1. Materiał nauczania 

Zgodnie  z  obowiązującymi  w  kraju  przepisami  okres  zimowy  trwa  od  15  listopada  do  31 

marca. W tym czasie prace montażowe powinny być uzupełniane o zabiegi specjalne. Dokładne 
zalecenia  są  zawarte  w  instrukcji  pt.  „Wytyczne  wykonania  robót  budowlano-montażowych 
w okresie  zimowym  przy  temperaturach  do  -15°C”,  wydanej  przez  Instytut  Techniki 
Budowlanej. 

Zeszyt 

siódmy 

tej 

instrukcji 

dotyczy 

właśnie 

montażu 

budynków 

z prefabrykowanych  elementów  żelbetowych.  Zgodnie  z  zapisami  tam  zawartymi  roboty 
montażowe są dopuszczalne, jeśli: 

temperatura nie spada poniżej -5°C, a prędkość wiatru nie przekracza 8 m/s, 

temperatura nie spada poniżej -10°C, a prędkość wiatru nie przekracza 4 m/s, 

temperatura nie spada poniżej -15°C, a prędkość wiatru nie przekracza 2 m/s. 

Jeżeli  mróz  jest  większy  lub  wiatr  silniejszy,  to  montaż  jest  zabroniony.  Nie  należy 

wykonywać  prac  montażowych  przy  gołoledzi  i  opadach  atmosferycznych,  które  utrudniają 
widoczność,  a  w  połączeniu  z  przymrozkami  powodują  oblodzenie  materiałów,  elementów, 
pomostów,  drabin  itp.  Montaż  w  temperaturze  do  -10°C  jest  dozwolony  pod  warunkiem 
zastosowania  środków  zapewniających  wiązanie  i  twardnienie  betonu  i  zapraw.  Montaż 
w temperaturze  od  -10  °C  do  -5  °C  wolno  wykonywać  tylko  wyjątkowo  i  tylko  stosując 
specjalne  zabezpieczenia  przed  zamarznięciem  wszystkich  fragmentów  konstrukcji,  które 
zawierają  niezwiązaną  zaprawę  lub  mieszankę  betonową.  Zabezpieczenia  te  powinny  być 
utrzymywane  aż  do  osiągnięcia  wymaganej  wytrzymałości,  która  wynosi  30  %  wytrzymałości 
po  28  dniach  wiązania,  przy  której  działanie  mrozu  nie  powoduje  ujemnych  skutków.  W  tym 
celu stosuje się: 

–  okrywanie materiałami izolującymi (płachty brezentowe, maty słomiane itp.), 

–  domieszki chemiczne, 

–  nagrzewanie promieniami podczerwieni, 

–  nagrzewanie gorącym powietrzem, 

–  nagrzewanie parą, 

–  nagrzewanie prądem elektrycznym 

Spawanie elementów złączy jest dozwolone bez zastrzeżeń przy temperaturze nie niższej niż 

-5°C,  przy  temperaturze  niższej  –  do  -10  °C, trzeba  stosować  osłony  od  wiatru  i  zapewnić 

takie  warunki,  żeby  wykonane  spawy  stygły  powoli,  co  uzyskuje  się,  ogrzewając  otoczenie 
miejsc spawania. Działania te wymagają sprawdzenia i odbioru. 

Do  uszczelnienia  i  ocieplenia  węzłów  i  spoin  stosowane  są  tworzywa  sztuczne,  takie  jak: 

płyty styropianowe, wkładki z tworzyw sztucznych, kity spoinowe, taśmy uszczelniające, płyty 
pilśniowe porowate, wełna mineralna i inne. 

Z  materiałów  tych  te,  które  wytwarzane  są  z  tworzyw  sztucznych  nie  są  odporne  na  mróz. 

Niska temperatura powoduje ich sztywnienie i kruszenie się. Nie można ich wówczas stosować 
do uszczelnień. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

Również  kity  spoinowe  i  lepiki  w  niskiej temperaturze gęstnieją  i  użycie  ich  w  tym  czasie 

jest  bardzo  utrudnione.  Najlepiej  przyjąć  zasadę,  że  materiały  uszczelniające  powinny  być 
składowane  w  pomieszczeniach  zamkniętych  o  temperaturze  nie  niższej  niż  +  5°C.  Wszystkie 
materiały uszczelniające przechowywane w pomieszczeniach nie ogrzewanych należy przenieść, 
co  najmniej  na  48  godzin  przed  ich  użyciem  do  pomieszczeń    o  temperaturze  nie  niższej  niż 
+15 °C  

Zespoły  brygad  montażowych,  brygadziści  i  majstrowie,  niezależnie  od  ich  kwalifikacji 

i stażu  pracy,  powinni  być  przed  nadejściem  okresu  zimowego  dodatkowo  przeszkoleni 
w zakresie technologii pracy w warunkach obniżonych temperatur. 

Montaż  należy  prowadzić  na  podstawie  projektu  organizacji  montażu,  w  którym  powinny 

być podane zasady montażu dla danego obiektu w okresie zimowym. 

 

4.1.2. Pytania sprawdzające 

 
 

Odpowiadając na  pytania sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 

1.  Przy  jakich  parametrach  temperatury  i  prędkości  wiatru  można  prowadzić  roboty 

montażownie w okresie zimowym? 

2.  Jakie zabezpieczenia stosuje się przed zamarznięciem fragmentów konstrukcji? 
 

4.1.3. Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 

Odpowiedz, czy dla podanych parametrów prędkości wiatrów i temperatur można prowadzić 

roboty montażowe. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Nauczyciel  przedstawi  Ci  karteczki  z  zapisanymi  parametrami  temperatury  i  prędkościami 

wiatru.  Twoim  zadaniem  jest  odpowiedzieć  czy  w  takich  warunkach  można  prowadzić  roboty 
montażowe. 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

–  kartki papieru, 
–  przybory do pisania, 
–  literatura z rozdziału 6. 
 
Ćwiczenie 2 

Wypisz,  jakie  rodzaje  zabezpieczeń  elementów  konstrukcji  przed  mrozem  stosuje  się  przy 

robotach montażowych. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  zapoznać się z materiałem nauczania, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  wypisać na arkuszu rodzaje zabezpieczeń, 
4)  zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
5)  dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

–  kartki papieru, 
–  przybory do pisania, 
–  literatura z rozdziału 6. 
 

4.1.4. Sprawdzian postępów 
 

 

 

 

 

 

                         

                   

Tak 

Nie 

Czy potrafisz: 
1)  określić, w jakich warunkach pogodowych można prowadzić 
 

roboty montażowe? 

 

 

 

 

 

 

 

¨ 

¨ 

2)  wymienić sposoby zabezpieczeń elementów konstrukcji przed mrozem? 

¨ 

¨ 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

10 

4.2.  Środki  i  urządzenia  umożliwiające  prowadzenie  robót 

montażowych przy obniżonej temperaturze 

 

4.2.1. Materiał nauczania 

Domieszki chemiczne. 

Domieszki chlorku wapnia do zapraw i betonów przewidzianych do węzłów  i spoin stosuje 

się  przy  montażu  w  temperaturze  otoczenia  do  -5°C.  Domieszki  te,  w  ilości  do  2  %    ciężaru 
użytego  cementu,  można  stosować  tylko  wtedy,  kiedy  w  węźle  lub  w  spoinie  nie  ma  stali 
zbrojeniowej  lub  gdy  występująca  stal  zostanie  zabezpieczona  powłokami  antykorozyjnymi, 
gdyż domieszki te mogą powodować silną korozję stali. 

Chlorek  wapnia  może  być  stosowany  w  postaci  kryształów  łatwo  rozpuszczalnych 

w wodzie:  jako  bezwodny  w  postaci  soli,  płatków,  proszku  lub  bloków  rozpuszczalnych 
w wodzie,  jako  płynny  w  postaci  soli  wapiennej  i  kwasu  solnego  i  jako  roztwór  chlorku 
wapniowego w wodzie o stężeniu nie mniejszym niż 30 procent. 

Chlorek  wapnia  jest  substancją  silnie  higroskopijną  i  dlatego  należy  go  przechowywać 

w szczelnym 

opakowaniu, 

zabezpieczającym 

przed 

wilgocią. 

Niedopuszczalne 

jest 

przechowywanie  materiałów  wybuchowych  i  łatwo  palnych,  butli  ze  sprężonym  gazem  oraz 
żywności w jednym pomieszczeniu z chlorkiem wapnia. 

Chlorek  wapnia  jako  domieszka  przyspiesza  proces  wiązaniu  betonów  i  zapraw,  powoduje 

obniżenie  punktu  zamarzania  wody,  zwiększenie  temperatury  wiązania  cementu,  skrócenie 
czasu  niezbędnego  do  osiągnięcia  przez  betony  i  zaprawy  cementowe  żądanej  wytrzymałości. 
Jako skutki ujemne działania chlorku wapniowego występuje nieznaczne zmniejszenie końcowej 
wytrzymałości  betonu  lub  zaprawy,  powstawanie  wykwitów  i  korozja  stali  zbrojeniowej. 
Dodatek  chlorku  wapniowego  zwiększa  plastyczność  betonu  lub  zaprawy,  przy  niezmiennym, 
wskaźniku wodno-cementowym. 

Dodatek  chlorku  wapnia  w  ilości  2  %  zwiększa  ilość  wydzielonego  ciepła  wiązania 

i twardnienia  po  upływie  12  godzin  o ok. 30 %  przy cementach  portlandzkich  i ok.  80 %  przy 
cementach  hutniczych,  a  jednocześnie  przyspiesza  czas  wiązania  (w  temperaturze  normalnej) 
mniej więcej dwukrotnie, skracając go przeciętnie do 1,5 godziny. 

Chlorek  wapnia  należy  dodawać  do  mieszanki  betonowej  lub  do  zaprawy  cementowej  po 

uprzednim rozpuszczeniu go w wodzie, a czas mieszania nie powinien być mniejszy (mieszanie 
mechaniczne) niż 2 minuty. 

Domieszki  węglanów  są  zalecanymi  dodatkami  do  zapraw  cementowych  i  betonów 

przewidzianych  do  wypełniania  węzłów,  spoin  lub  wieńców.  Stosowane  są  w  postaci  węglanu 
sodowego (soda kalcynowa  lub amoniakalna — nazywana też  bielidłem), węglanu potasowego 
(potasu)  w  ilości  0.5%  ÷  2  %.  Domieszki  te  należą  do  środków  najbardziej  przyspieszających 
wiązanie  i  twardnienie  cementu  w  związku  z  czym  stosuje  się  je  w przypadkach  małej  ilości 
układanej  mieszanki  betonowej  lub  zaprawy  oraz  przy  sprawnej  organizacji  mieszania, 
transportu i zastosowanie tych materiałów. 

Domieszki węglanów nie powodują korozji zbrojenia, a stosowanie ich do betonów i zapraw 

bez  potrzeby  zabezpieczenia  od  strat  ciepła  (osłaniania,  ogrzania  itp.),  dopuszczalne  jest 
w temperaturze  do  -10°C  i  możliwości  jej  spadku  po  upływie  6  godzin  od  momentu  ułożenia 
betonu lub zaprawy do temperatury nie niższej od -15°C. 

W  tych  warunkach,  przy  stosowaniu  odpowiednich  ilości  domieszek  węglanów,  betony 

i zaprawy po 7 dniach twardnienia uzyskują pożądaną wytrzymałość. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

11 

Z  wyżej  podanych  względów  dodatki  te  szczególnie  nadają  się  do  zapraw  i  betonów 

używanych  do  złączy,  spoin  i  wieńców  w  robotach  montażowych,  prowadzonych  w  okresie 
zimowym. 

Temperatura  świeżej  mieszanki  betonowej  lub  zaprawy  powinna  wynosić  od  +5  do  +10°C 

bez  potrzeby  zabezpieczenia  od  strat  ciepła  po  jej  ułożeniu.  Powinno  się  ją  natomiast  chronić 
przed zawilgoceniem, okrywając materiałem szczelnym, jak brezent, folia itp. 

Dodatki  węglanów  stosuje  się  do  masy  betonowej  i  zapraw  w  postaci  roztworu  w  wodzie 

zarobowej,  przy  czym  stosuje  się  jednocześnie  dodatki  uplastyczniająco-napowietrzające 
(plastyfikatory).  Dodatki  te  regulują  proces  wiązania,  uplastyczniają  mieszankę,  poprawiają  jej 
urabialność i zwiększają odporność na mróz. 

Zaprawa  lub  mieszanka  betonowa  z  domieszką  węglanów  i  przy  temperaturze  składników 

powyżej + 5°C wiąże bardzo szybko. Z tych względów należy przygotowywać ją w takiej ilości 
i  tak  organizować  pracę,  aby  czas,  jaki  upływa od chwili  wymieszania  do  chwili  ułożenia,  był 
krótszy  od 30  minut  (czas  wiązania  z  tymi domieszkami).  W  czasie tym  powinny zmieścić  się 
wszelkie czynności związane z ostatecznym ustaleniem położenia elementu. 

Dodatek  azotanu  sodu  nie  powoduje  korozji  stali.  Stosowany  jest  w  zależności  od 

temperatury  otoczenia  w  ilości  4  ÷  8  %  masy  użytego  cementu.  Temperatura  układanej 
mieszanki powinna wnosić 5 ÷ 10 °C. 

Niedozwolone jest stosowanie środków chemicznych do zapraw wapiennych oraz do zapraw 

i  betonów  na  cementach  glinowych.  Również  niewskazane  jest  stosowanie  środków 
chemicznych do zapraw i betonów podgrzewanych elektrycznością przez bezpośredni przepływ 
prądu przez pręty zbrojenia. 

Nagrzewanie promiennikami podczerwieni. 

Gazowe  promienniki  podczerwieni  mogą  być  używane  do  podgrzewania  złączy,  spoin 

i wieńców  tuż  przed  ich  wypełnieniem  w  celu  ewentualnego  usunięcia  śniegu  i  oblodzeń,  jak 
również  do  ogrzewania  zapraw  i  mieszanki  betonowej  w  tych  łączeniach;  mogą  one  też  być 
stosowane do ogrzewania kruszywa. 

Położenie  i sposób ustawienia promienników powinno zapewnić równomierne nagrzewanie 

złączy, spoin i wieńców możliwie na całej ich długości, szerokości i grubości. 

Promienniki gazowe powinny być używane w sposób określony w instrukcji dla danego typu 

i powinny pracować pod nadzorem.  

Nagrzewanie  gorącym  powietrzem  uzyskuje  się  ze  specjalnych  agregatów.  W  agregatach 

tych  powietrze  nagrzewane  jest  przez  spalanie paliwa  płynnego.  Powietrze  zimne  wsysane  jest 
za pomocą dmuchawy przez kanał wlotowy z jednej strony agregatu i płynąc przez nagrzewnicę 
ogrzewa  się  i  wychodzi  przez  odpowiednie  dysze  z  drugiej  strony  agregatu.  Dmuchawa  lub 
wentylator osiowy napędzany jest przez silnik elektryczny. 

Agregaty  mają  szerokie  zastosowanie  w  budownictwie  przy  realizacji  robót  w  warunkach 

obniżonych  temperatur.  Niektóre  z  nich  mogą  być  stosowane  przy  robotach  montażowych  do 
oczyszczania złączy, spoin  i wieńców z oblodzeń  i  śniegu przed ich wypełnieniem  zaprawą  lub 
betonem oraz  do  ogrzewania  ich  po  wypełnieniu  - przy  zastosowaniu odpowiednich  osłon,  jak 
również do ogrzewania kruszywa. 

Nagrzewanie parą przy robotach  montażowych może być stosowane do ogrzewania zapraw 

i betonów  po  ich  ułożeniu  w  złączach,  spoinach  i  wieńcach,  co  powoduje  przyspieszenie 
wiązania  i  twardnienia.  Należy  wówczas  dokładnie  otulić  miejsce  ogrzewane  parą,  stosując 
specjalne  osłony,  przeważnie  z  impregnowanego  brezentu  itp.  Para  jest  stosowana  również  do 
podgrzewania kruszywa i wody. Do wspomnianych celów używana jest para niskoprężna.  

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

12 

Temperatura  i  czas  nagrzewania  zależą  od  rodzaju  stosowanego  cementu  i  od  wymaganej 

wytrzymałości  betonu  lub  zaprawy.  Nagrzewanie  parą  jest  najbardziej  ekonomiczne  przy  jej 
temperaturze od +70 do +80°C i przy krótkim czasie nagrzewania. 

Betonu  zagęszczanego  na  cemencie  portlandzkim  lub  hutniczym  nie  należy  nagrzewać  do 

temperatury wyższej niż +60°C. 

Temperatura  betonu  lub  zaprawy  na  początku  nagrzewania  nie  może  być  niższa  od  +  5°C. 

Wzrost  temperatury  nie  może  przewyższać  10  ÷  15  °C/godz.,  a  spadek  temperatury  w  czasie 
stygnięcia masy betonowej lub zaprawy nie powinien przekraczać 8+10 °C /godz.  

Nagrzewanie  betonu  i  zapraw  w  węzłach  i  wieńcach  za  pomocą  prądu  elektrycznego, 

używając  elektrod  umieszczonych  w  mieszance  betonowej  lub  w  zaprawie  stosuje  się  tylko 
w przypadkach  uzasadnionych,  w  temperaturze  poniżej  -5°C.  Stosowana  jest  najczęściej  tzw. 
metoda klasyczna elektrodowa. 

Przy  stosowaniu  elektronagrzewu  do  mieszanki  betonowej  i  zaprawy  nie  można  dodawać 

żadnych domieszek chemicznych. 

Przy  małej  ilości  betonu  lub  zaprawy  (cienkie  spoiny,  małe  węzły  itp.)  nagrzewanie 

elektryczne  nie  opłaca  się  i  jest  zbyt  kłopotliwe.  Lepszym  i  prostszym  rozwiązaniem  w  tych 
warunkach jest nagrzewanie gorącym powietrzem lub promiennikami podczerwieni. 

Wytrzymałość  betonu  po  28  dniach przy  nagrzewie  prądem  elektrycznym  jest  nieco  niższa 

niż wytrzymałość betonu dojrzewającego w normalnych warunkach. 

Nagrzewanie  prądem  e1ektrycznym  powinno  odbywać  się  przy  początkowej  temperaturze 

betonu  nie  niższej  niż    +5°C,  a  temperatura  nagrzewu  nie  powinna  przekraczać  temperatury 
50°C - wyjątkowo do 60°C, gdyż występuje wówczas stały spadek wytrzymałości betonu. 

Nagrzewanie  powinno  trwać  aż  do  osiągnięcia  przez  beton  lub  zaprawę  wymaganej 

mrozoodporności. 

Stosowanie  nagrzewania  prądem  elektrycznym  wymaga  sporządzenia  specjalnej  instalacji 

elektrycznej,  odpowiedniej  organizacji  robót,  przeprowadzenia  przeszkolenia  —  instruktażu, 
właściwych  zabezpieczeń  na  robotach,  gdzie  jest  stosowany  elektronagrzew  i  dodatkowego 
wyposażenia  zatrudnionych  w  rękawice  i  buty  gumowe.  Szczególną  uwagę  należy  zwrócić  na 
przestrzeganie przepisów przeciwpożarowych. 

W  porze  wilgotnej  oraz  w  czasie  odwilży  nagrzewanie  prądem  elektrycznym  na  otwartej 

przestrzeni  powinno  być  przerwane.  Przy  nagrzewaniu  elektrycznym  stosowane  są  elektrody 
wewnętrzne  umieszczone  wewnątrz  masy  betonowej  i  elektrody  powierzchniowe  przylegające 
do powierzchni betonu. W niektórych przypadkach mogą być wykorzystane jako elektrody pręty 
zbrojenia elementu. 

Elektryczne  nagrzewanie  należy  prowadzić  przy  napięciu  nie  wyższym  niż  50  V, 

a w wyjątkowych przypadkach 60 V. 

Ze  względu  na  omówione  warunki,  przed  decyzją  zastosowania  nagrzewania  prądem 

elektrycznym,  należy  zbadać  dokładnie  możliwości  zastosowania  tej  metody  przez 
uprawnionego pracownika. 

 

 

 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

13 

4.2.2. Pytania sprawdzające 

 

Odpowiadając na pytania sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 

1.  Jakie domieszki stosuje się do betonów i zapraw w okresie niskiej temperatury? 
2.  Jakie właściwości mają domieszki do zapraw i betonów? 
3.  Jakie są metody nagrzewania betonu? 

 

4.2.3. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Określ właściwości domieszek do betonów i zapraw przedstawionych Ci przez nauczyciela. 
 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Nauczyciel  przedstawi  Ci  próbki  lub  opakowania  po  domieszkach  do  betonów  i  zapraw.  

Twoim  zadaniem  jest  wpisanie  na  kartkach  właściwości  tych  domieszek  i  ich  przedstawienie 
nauczycielowi oraz kolegom z grupy. 

 
Wyposażenie stanowiska pracy: 

–  kartki papieru, 
–  przybory do pisania, 
–  próbki lub opakowania po domieszkach do betonów i zapraw, 
–  literatura z rozdziału 6. 
 
Ćwiczenie 2 

Zaproponuj  i  uzasadnij  metodę  nagrzewania  zaprawy  do  wykonania  spoin  przy  montażu 

elementów ściennych. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  zapoznać się metodami nagrzewania, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  zapisać i uzasadnić swoją propozycje nagrzewania, 
4)  zaprezentować wykonane ćwiczenie. 

 
Wyposażenie stanowiska pracy: 

–  arkusz papieru formatu A2, 
–  przybory do pisania, 
–  literatura z rozdziału 6. 

 

4.2.4. Sprawdzian postępów 
 

 

 

 

 

 

                                 

          

Tak    Nie 

Czy potrafisz: 
1)  wymienić rodzaje domieszek stosowanych do zapraw i betonów? 

 

¨ 

¨ 

2)  wymienić właściwości domieszek do betonów i zapraw stosowanych 
 

w okresie niskich temperatur?   

 

 

 

 

 

¨ 

¨ 

3)  wymienić i scharakteryzować metody nagrzewania betonów i zapraw? 

¨ 

¨ 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

14 

4.3.  Przygotowanie  budowy  i  montaż  konstrukcji  betonowych 

prefabrykowanych w warunkach zimowych 

 

4.3.1. Materiał nauczania 

Przygotowanie budowy i organizacja robót w okresie zimowym 

Drogi,  pasma  utwardzone  i  tory  powinny  być  sprawdzone  i  doprowadzone  do  właściwego 

stanu pod względem technicznym zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami. 

Należy  zwrócić  uwagę  na  odwodnienie  terenu  i  dróg,  tzn.  na  rowy  przydrożne,  spadki 

i miejsca,  które  mogą  być  zawiewane  przez  śnieg.  Powinno  się  zabezpieczyć  je  zasłonami 
przeciwśnieżnymi. 

Plac  budowy  należy  oczyścić  z  porozrzucanych  materiałów,  zbędnego  sprzętu,  wszelkiego 

rodzaju niepotrzebnych odpadów i innych przedmiotów aby oblodzone lub pokryte śniegiem nie 
były przyczyną wypadków. 

Należy  sprawdzić  sprzęt  (zgodnie  z  odpowiednimi  instrukcjami)  oraz  wszelkiego  rodzaju 

rusztowania pomocnicze, zabezpieczyć przejścia i schodnie barierami, jak również odpowiednio 
zabezpieczyć otwory w poziomych  i pionowych elementach konstrukcji. Po opadach śnieżnych 
należy  niezwłocznie  oczyścić  przejazdy,  przejścia,  schodnie,  pochylnie  oraz  miejsca  pracy, 
a w przypadku gołoledzi - posypywać je piaskiem z domieszką soli. 

Przygotować niezbędne i przewidziane w projekcie organizacji robót (dla okresu zimowego) 

urządzenia  ogrzewcze,  maty,  płachty  brezentowe,  osłony  i  dodatkowe  materiały  oraz  środki 
związane z prowadzeniem montażu w okresie zimowym dodatki chemiczne do betonu, itd. 

Plac  do  składowania  elementów  prefabrykowanych  powinien  być  sprawdzony 

i doprowadzony  do  właściwego  stanu,  a  w  szczególności  należy  zapewnić  dobre  odwodnienie 
placu,  tak  aby  składowane  elementy  i  materiały  nie  mogły  przymarzać  do  terenu;  w  tym  celu 
muszą  być one  składowane  na  podkładach.  Ułożone  w  stosy  elementy  powinny  być  chronione 
od zaśnieżenia  i  moknięcia  na deszczu, gdyż doprowadza to do oblodzenia. Należy  je przykryć 
daszkiem, brezentem lub folią plastykową. 

Przymarzniętych do terenu lub między sobą elementów (w przypadku złego zabezpieczenia) 

nie  wolno  odrywać  za  pomocą  żurawia,  lecz  trzeba  je  nagrzać  np.  ciepłym  powietrzem,  aby 
odtajały. 

Ponieważ  właściwa  ochrona  elementów  w  czasie  ich  składowania  na  placu  budowy 

w okresie zimowym jest dość uciążliwa, najkorzystniejszy jest tzw. „montaż z kół”. 

Niedopuszczalny  jest  montaż elementów o oblodzonych powierzchniach. Dlatego też każdy 

element  przy  pobieraniu  do  wbudowania  musi  być  dokładnie  sprawdzony  i  jeśli  potrzeba 
oczyszczony  ze  śniegu  i  oblodzenia.  Dotyczy  to  również  miejsc  wbudowania  elementu 
(powierzchni,  na  której  ma  być  ustawiony  element  i  innych  miejsc  połączeń).  Oczyszczenie 
z oblodzenia  najlepiej  wykonać  stosując  ciepłe  powietrze  z  agregatu  lub  ze  zwykłej  sprężarki, 
w której  powietrze  nagrzewa  się  wskutek  sprężania.  Można  również  stosować  w  tych  celach 
lampy  lutownicze.  Trzeba  je  jednak  dobrze  wyregulować,  aby  następowało  całkowite  spalanie 
paliwa  i  nie  powstawała  sadza,  która  osadzając  się  na  powierzchniach  prefabrykatów 
uniemożliwia  połączenie  się  betonu  złącza  z  betonem  elementu.  Oblodzenie  i  śnieg  można 
również usunąć stosując gazowe promienniki podczerwieni. 

Usuwanie  lodu  i  śniegu  z  elementów  przy  zastosowaniu  podanych  sposobów  podnosi 

temperaturę  oczyszczonych  powierzchni  elementu  o  kilkanaście  stopni,  co  ma  dodatnie 
znaczenie przy wypełnianiu złączy, spoin lub wieńców mieszanką betonową lub zaprawą. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

15 

Budynki w stanie zerowym, których montaż przewidziany jest w okresie zimowym, powinny 

być odpowiednio zabezpieczone. Tak więc ściany zewnętrzne powinny być zasypane ziemią do 
poziomu  terenu,  wszystkie  otwory  zasłonięte  w  celu  uniemożliwienia  przedostawania  się 
opadów do piwnic, a fundamenty w piwnicach zabezpieczone przed przemarzaniem. 

Brygady  montażowe  powinny  być  zaopatrzone  na  okres  zimy  w  lekką,  ciepłą 

i nieprzewiewną odzież roboczą. 

W  pobliżu  miejsca  montażu  należy  instalować  grzejniki  dla  montażystów,  zalecane  jest 

stosowanie  lekkich  przenośnych  pakamer  na  montowanej  kondygnacji.  Kabiny  operatorów 
sprzętu należy wyposażyć w grzejniki i automaty do czyszczenia szyb kabiny z lodu i śniegu. 

Montaż i czynności warunkujące prowadzenie montażu 

Miejsca, na których ma być prowadzony montaż, należy uprzednio oczyścić z lodu i śniegu; 

dotyczy to również miejsc wbudowania elementów i samych elementów, które muszą być także 
oczyszczone z oblodzenia, śniegu i wszelkich zanieczyszczeń. 

Przy  wykonywaniu  połączeń  spawanych  należy  pamiętać,  że  łączenie  elementów  przez 

spawanie w  zasadzie  jest  dopuszczalne w temperaturze  nie  niższej  niż  -5°C, przy  temperaturze 
poniżej  -5°C  można  spawać,  ale  pod  warunkiem  zastosowania  osłon  od  wiatru  i  przy 
zapewnieniu  powolnego  stygnięcia  spawów.  Przydatne  do  tego  mogą  być  promienniki 
podczerwieni,  odpowiednie  grzejniki  lub  nagrzewnice.  Przy  temperaturze  poniżej  -10°C  nie 
należy  w  ogóle  prowadzić  robót  spawalniczych.  Przed  zapełnieniem  wolnych  przestrzeni 
w węzłach,  połączenia  spawane  muszą  być  sprawdzone  i  przyjęte,  a  mieszanka  betonowa  lub 
zaprawa po jej ułożeniu dokładnie zagęszczona. 

Mieszankę  betonową  lub  zaprawę  należy  dostarczać  najkrótszą  drogą  w  odpowiednich 

pojemnikach  zabezpieczających  przed  szybką  utratą  ciepła.  Mieszanka  z  podgrzewanymi 
składnikami  i  z  domieszkami  chlorku  wapniowego  powinna  być  dostarczona  w  pojemnikach 
szczelnie zakrytych. . 

W  węzłach  i  spoinach,  których  beton  lub  zaprawa  nie  odgrywają  roli  konstrukcyjnej 

a stanowią  jedynie  wypełnienie  przestrzeni  między  prefabrykatami  można  wykonywać 
betonowanie przy temperaturze do -10°C. 

Obowiązuje  przy  tym  stosowanie  dodatków  chemicznych  przyśpieszających  wiązanie 

i twardnienie  zapraw  lub  betonu,  a  w  przypadku  użycia  jako  dodatku  chlorku  wapnia  –
podgrzewanie  składników zapraw  mieszanki betonowej oraz otulenie (matami) połączeń po ich 
wypełnieniu.  Składniki  mieszanki  betonowej  lub  zaprawy  powinny  być  podgrzewane  do takiej 
temperatury, aby po wypełnieniu połączeń  mieszanka betonowa lub zaprawa  miała temperaturę 
+ 10°C. 

Węzły  i  spoiny,  w  których  beton  lub  zaprawa  wraz  ze  zbrojeniem  spełniają  rolę 

konstrukcyjną, można wypełniać przy temperaturze nie niższej od -5°C, pod warunkiem jednak, 
że  prefabrykaty  nie  będą  zbytnio  oziębione,  a  więc  aby  przez  dwie  doby  poprzedzające 
wykonanie  połączeń  średnia  dobowa  temperatura  powietrza  otaczającego  elementy 
prefabrykowane  nie  była  niższa  od  -5°C,  zaś  poprzedzająca  ten  okres  doba  miała  średnią 
temperaturę nie niższą od -10°C. Należy przy tym stosować domieszki chemiczne. 

Wypełnianie węzłów i spoin konstrukcyjnych przy temperaturze do -10°C można prowadzić 

pod  warunkiem  nagrzania  obrzeży  prefabrykatów  za  pomocą  nagrzewnic,  grzejników  lub 
promienników  podczerwieni,  stosowania  domieszek  chemicznych  do  mieszanki  betonowej 
i zapraw,  odpowiedniej  pielęgnacji  połączeń,  do  czasu  uzyskania  wymaganej  wytrzymałości 
betonu lub zaprawy, a więc przez otulanie wykonanych połączeń i nagrzewanie

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

16 

Do otulania wieńców, węzłów  i spoin w celu chronienia betonu  lub zaprawy od strat ciepła 

stosuje  się  brezent,  maty,  papę.  Otulania  względnie  otulania  i  nagrzewania  można  zaniechać, 
gdy wytrzymałość betonu lub zaprawy osiągnie 30 % wytrzymałości po 28 dniach wiązania. 

Po całkowitym zamknięciu zmontowanego pomieszczenia lub kondygnacji przez zasłonięcie 

otworów okiennych i drzwiowych matami, folią lub brezentem, przykryciu stropu matami, folią 
lub  papą  i  osłonięciu  z  zewnątrz  spoin  przez  zawieszenie  osłon  z  mat  można  przyspieszyć 
twardnienie betonu w połączeniach, podgrzewając pomieszczenie od wewnątrz nagrzewnicami. 

Sposób ten jest szczególnie wskazany, gdy konieczne jest przyspieszenie dojrzewania betonu 

i zaprawy w węzłach i spoinach lub gdy temperatura otoczenia spada poniżej -5°C, a wymagane 
jest  terminowe  uzyskanie  wytrzymałości  montażowej,  względnie  gdy  temperatura  spadnie 
poniżej  -10°C,  zaś  beton  lub  zaprawa  nie  uzyskały  jeszcze  odpowiedniej  wytrzymałości,  co 
grozi zniszczeniem betonu lub zaprawy wskutek zamrożenia. 

Temperatura  wewnątrz  zamkniętego  i  osłoniętego  pomieszczenia  w  takim  przypadku  nie 

może być niższa od 0°C. 

Montaż konstrukcji z elementów sprężonych 

Przy  montażu  w  okresie  zimowym  konstrukcji  z  elementów  struno-  i  kablobetonowych 

obowiązują  te  same  warunki  i  zasady  jak  przy  montażu  obiektów  z  żelbetowych  elementów 
prefabrykowanych, jednak z pewnymi zastrzeżeniami omówionymi poniżej. 

Przy  montażu  elementów  strunobetonowych  nie  ma  właściwie  ograniczeń,  jeżeli  chodzi 

o temperaturę  zewnętrzną.  Natomiast  przy  stosowaniu  elementów  kablobetonowych  występują 
ograniczenia związane z wytrzymałością zaczynu użytego do iniekcji. 

Temperatura  zewnętrzna  (powietrza),  przy  której  dopuszcza  się  sprężenie  elementów,  nie 

powinna  być  niższa  od  -10  °C,  a  w  przypadku  kiedy  kable  sprężające  są  kotwione  za  pomocą 
pętli  lub  kiedy  trasa  ich  przebiegu  ma  wiele  załamań  temperatura  otoczenia  nie  powinna  być 
niższa od -5°C. 

Ze  względu  jednak  na  utrudnione  działanie  pras  sprężających  i  zapewnienie  właściwej 

iniekcji  powinno  się  unikać  w  miarę  możliwości  prowadzenia  sprężania  i  iniekcji 
w temperaturze poniżej 0°C. 

Minimalna temperatura otoczenia, przy której  można  jeszcze dokonywać  iniekcji,  nie  może 

być  niższa  niż  -5°C.  Konieczne  jest  jednak,  aby  temperatura  w  dniu  wypełniania  zaczynem 
cementowym  kanałów  oraz  przynajmniej  przez  okres  pierwszych  trzech  dni  po  wypełnieniu 
wynosiła  co  najmniej  +  5°C.  Temperatura  wtłaczanego  zaczynu  powinna  wynosić  od  +20  do 
+25°C. Temperatury te należy zapewnić przez podgrzewanie i otulenia. 

Nie  wolno  wykonywać  połączeń  i  układać  nadbetonu  w  temperaturze  poniżej  +  5°C; 

zabronione  jest  również  stosowanie  chlorku  wapnia  i  innych  dodatków  mogących  powodować 
korozję stali. 

Dalszy  montaż  fragmentów  konstrukcji,  które  będą  obciążały  elementy  sprężone  i  będą 

oddziaływać na świeżo zabetonowane węzły lub połączenia, może być prowadzony dopiero, gdy 
osiągną one (węzły i połączenia) wytrzymałość przewidzianą w projekcie. 

Zasady bhp przy robotach montażowych 

Podczas  prowadzenia  montażu  w  godzinach  wieczornych  i  nocnych  należy  zapewnić 

oświetlenie, aby zapewnić pełną widoczność i nie powodować ostrych cieni. 

W  obrębie  terenu  montażu  i  w  zasięgu  pracy  maszyn  montażowych  nie  mogą  przebiegać 

napowietrzne instalacje elektryczne. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

17 

Strefy  niebezpieczne  należy  przed  rozpoczęciem  montażu  wyznaczyć  dobrze  widocznymi 

tablicami  ostrzegawczymi  i  umieścić  tablice  zabraniające  wstępu  osobom  postronnym  na  plac 
budowy. 

Urządzenia przenośne takie, jak liny, zblocza, haki i pęta muszą być codziennie przeglądane 

przez  operatora  pod  względem  przydatności do  pracy.  Należy  też  kontrolować  pasy  jezdne  lub 
tor żurawia i usuwać zauważone usterki. 

Podnoszenie  elementu  może  odbywać  się  jedynie  przy  pionowym  położeniu  liny  nośnej. 

Podciąganie  elementów  za  pomocą  maszyny  montażowej  jest  niedopuszczalne.  Element  nie 
może  być  podnoszony  i  utrzymywany  nad  monterami,  którzy  przygotowują  miejsce  jego 
wbudowania.  Przemieszczanie  elementów  powinno  odbywać  się  spokojnie  i  płynnie,  bez 
zrywów i szarpnięć. Przed podwieszeniem elementu montażyści powinni sprawdzić czy zaczepy 
nie uległy uszkodzeniu. W pierwszej fazie podnoszenia elementu należy go unieść na wysokość 
około  0,30  m  i  sprawdzić  prawidłowość  zawieszenia.  Jeżeli  zauważona  zostanie  jakakolwiek 
nieprawidłowość  w  zawieszeniu  lub  stwierdzone  zostanie  uszkodzenie  zewnętrzne  elementu, 
należy element opuścić na ziemię i usunąć zauważone usterki zawieszenia.  

Element  może  być  zwolniony  z  haka  maszyny  montażowej  po  jego  ustawieniu 

i przynajmniej wstępnej rektyfikacji oraz odpowiednim stężeniu montażowym. 

Nie wolno opierać drabinek montażowych lub ciężkich przedmiotów o elementy ustawione, 

ale  nie  zamocowane  na  stałe.  Usunięcie  tymczasowych  zabezpieczeń  (stężeń)  może  być 
dokonane po ostatecznym zamocowaniu elementu na stałe.  

 

4.3.2. Pytania sprawdzające

 

 

Odpowiadając na pytania sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 

 1.  Jakie  są  warunki  wykonywania  węzłów  i  spoin  konstrukcyjnych  przy  montażu  w  niskich 

temperaturach?  

 2.  Jakie są warunki wykonywania węzłów i spoin niekonstrukcyjnych przy montażu w niskich 

temperaturach?  

 3.  W jaki sposób składuje się materiały w okresie zimowym? 

 

4.3.3. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Dokonaj składowania płyt stropowych zabezpieczając je przed mrozem. 
 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
2)  zapoznać się ze sposobem zabezpieczania składowanych materiałów przed mrozem, 
3)  pobrać narzędzia i sprzęt do wykonania składowania, 
4)  ułożyć podkłady drewniane, 
5)  zamocować zawiesia do transportu pionowego płyt, 
6)  ułożyć pierwszą płytę na podkładach wykorzystując sprzęt do transportu pionowego, 
7)  ułożyć przekładki na pierwszej płycie, 
8)  układać następne płyty oddzielając je przekładkami, 
9)  przykryć folią ułożony stos płyt, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

18 

10) stosować przepisy bhp, 
11) zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
12) dokonać oceny wykonanego ćwiczenia. 

 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

–  modele płyt stropowych, 
–  sprzęt do transportu pionowego – suwnica, maszt montażowy z wciągarką lub elektrowciąg, 
–  zawiesia, 
–  podkłady drewniane, 
–  przekładki drewniane, 
–  folia, 
–  instrukcje bhp, 
–  literatura z rozdziału 6. 

 

Ćwiczenie 2 

Wypisz warunki wykonywania węzłów i spoin konstrukcyjnych przy występowaniu niskich 

temperatur. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  zapoznać  się  z  zasadami  wykonywania  węzłów  i  spoin  przy  występowaniu  niskich 

temperatur, 

2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  wypisać warunki, 
4)  zaprezentować wykonane ćwiczenie. 

 
Wyposażenie stanowiska pracy: 

–  arkusz papieru formatu A2, 
–  przybory do pisania, 
–  literatura z rozdziału 6. 
 
Ćwiczenie 3 

Wypisz  warunki  wykonywania  węzłów  i  spoin  niekonstrukcyjnych  przy  występowaniu 

niskich temperatur. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  zapoznać  się  z  zasadami  wykonywania  węzłów  i  spoin  przy  występowaniu  niskich 

temperatur, 

2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  wypisać warunki, 
4)  zaprezentować wykonane ćwiczenie. 

 
Wyposażenie stanowiska pracy: 

–  arkusz papieru formatu A2, 
–  przybory do pisania, 
–  literatura z rozdziału 6. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

19 

4.3.4. Sprawdzian postępów 
 

 

 

 

 

 

                                                 

Tak     Nie 

Czy potrafisz: 
1)  składować materiały w warunkach zimowych?  

 

 

 

¨       ¨ 

2)  określić warunki wykonywania węzłów konstrukcyjnych 

w niskich temperaturach? 

 

 

 

 

 

 

¨       ¨ 

 

3)  określić warunki wykonywania węzłów niekonstrukcyjnych 

w niskich temperaturach? 

 

 

 

 

 

 

¨       ¨ 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

20 

5. SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ

 

 

INSTRUKCJA DLA UCZNIA 

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję. 
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 
4.  Test  zawiera  20  zadań  o  różnym  stopniu  trudności.  Są  to  zadania:  otwarte,  z  luką  

i wielokrotnego wyboru, prawda – fałsz. 

5.  Udzielaj  odpowiedzi  tylko  na  załączonej  karcie  odpowiedzi  stawiając  w  odpowiedniej 

rubryce znak X  lub wpisując prawidłową odpowiedź. W przypadku pomyłki należy  błędną 
odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową. 

6.  Test składa się  z dwóch części o różnym stopniu trudności: I część – poziom podstawowy,  

II część - poziom ponadpodstawowy. 

7.  Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 
8.  Kiedy  udzielenie  odpowiedzi  będzie  Ci  sprawiało trudność,  wtedy  odłóż  jego  rozwiązanie 

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny. 

9.  Na rozwiązanie testu masz 90 min. 
   

    Powodzenia ! 

 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

Część I 

1.  W pracach montażowych okres zimowy trwa:  

a)  od 15. X  do 31.III, 

b)  od 15. XI do 31.III, 

c)  od 15. XII do 31.III, 

d)  od 15. X do 1.III, 

 

2.  Zabezpieczenia  zapewniające  wiązanie  i  twardnienie  betonów  i  zapraw  w  zimie  powinny 

być utrzymywane do uzyskania przez beton: 

a)  10 % wytrzymałości po 28 dniach wiązania, 

b)  20 % wytrzymałości po 28 dniach wiązania, 

c)  30 % wytrzymałości po 28 dniach wiązania, 

d)  40 % wytrzymałości po 28 dniach wiązania. 

 

3.  Nie  należy  wykonywać  prac  montażowych  przy  gołoledzi  i  opadach  atmosferycznych 

utrudniających widoczność. 

a)  tak 

b)  nie 

 

4.  Podczas  prowadzenia  montażu  w  godzinach  wieczornych  i  nocnych  należy  zapewnić 

…………………………………………………………………. . 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

21 

5.  Spawanie  elementów  złączy  jest  dozwolone  bez  zastrzeżeń  przy  temperaturze  nie  niższej 

niż: 

a)  - 3 °C, 

b)  - 5 °C, 

c)  - 10 °C, 

d)  - 15 °C. 

 

6.  Materiały  uszczelniające  powinny  być  składowane  w  pomieszczeniach  zamkniętych 

o temperaturze nie niższej niż: 

a)  3 °C, 

b)  5 °C, 

c)  10 °C, 

d)  15 °C. 

 

7.  Domieszka chlorku wapnia może powodować silną korozję stali. 

a)  tak 

b)  nie 

 

8.  Betonu  zagęszczanego  na  cemencie  portlandzkim  nie  należy  nagrzewać  do  temperatury 

wyższej niż:  

a)  30 °C, 

b)  40 °C, 

c)  50 °C, 

d)  60 °C. 

 

9.  Niedozwolone  jest  stosowanie  środków  chemicznych  do  zapraw  wapiennych  oraz  zapraw 

i betonów na cementach  ............................................ . 

 

10.  Nagrzewanie  prądem  elektrycznym  powinno  odbywać  się  przy  temperaturze  początkowej 

betonu nie niższej niż: 

a)  3 °C, 

b)  5 °C, 

c)  10 °C, 

d)  15 °C. 

 

11.  Montaż  w  temperaturze  –  10  °C  jest  dozwolony  pod  warunkiem  zastosowania  środków 

zapewniających wiązanie i twardnienie betonów i zapraw. 

a)  tak 

b)  nie 

 

12.  Podczas podnoszenia elementu kierunek liny nośnej żurawia powinien być ……………... 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

22 

13.  Materiały uszczelniające przechowywane w pomieszczeniach nieogrzewanych należy przed 

ich  użyciem  przynieść  do  pomieszczeń o temperaturze  nie  niższej  niż  +15  °C  na  okres  co 
najmniej 48 godzin. 

a)  tak 

b) nie 

 

Część II 

14.  Wyjaśnij do czego służą gazowe promienniki podczerwieni. 

 

15.  Wyjaśnij kiedy element może być zwolniony z haka maszyny montażowej. 

 

16.  Wymień,  przy  jakich  temperaturach  i  prędkościach  wiatru  można  prowadzić  roboty 

montażowe. 

 

17.  Wyjaśnij,  jakie  są  zasady  wykonywania  węzłów  i  spoin  nie  odgrywających  roli 

konstrukcyjnej. 

 

18.  Wymień  rodzaje  zabezpieczeń  zapewniających  wiązanie  i  twardnienie  betonów  i  zapraw 

w zimie. 

 

19.  Wyjaśnij, w jaki sposób należy składować prefabrykaty w okresie zimowych. 

 

20.  Przymarzniętych do terenu lub między sobą elementów nie wolno ………………………  

 

 

 

 

 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

23 

KARTA ODPOWIEDZI 

 
 

Imię i nazwisko …………………………………………………….. 

 
Prowadzenie prac montażowych zimą 

 
Zakreśl poprawną odpowiedź lub wpisz odpowiedzi. 

 

Numer 

pytania 

Odpowiedzi 

Punktacja 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10 

 

11 

 

12 

 

 

13 

 

14 

 

 

15 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

24 

16 

 

 

17 

 

 

18 

 

 

19 

 

 

20 

 

 

Razem 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

25 

6. LITERATURA 

 

1.  Mielczarek Z.: Nowoczesne konstrukcje w budownictwie ogólnym. Arkady, Warszawa 2003 
2.  Poradnik majstra budowlanego. Praca zbiorowa. Arkady, Warszawa 2003 
3.  Pyrak S., Włodarczyk W.: Konstrukcje budowlane. WSiP, Warszawa 1995 
4.  Pyrak S.: Konstrukcje z betonu. WSiP, Warszawa 2001 
5.  Rowiński  L.,  Widera  J.:  Zmechanizowane roboty budowlane. Poradnik.  Arkady,  Warszawa 

1976 

6.  Instrukcje producentów dodatków chemicznych