Lekcja 5
Доброго дня! Привіт!
Witamy na kolejnej lekcji języka ukraińskiego.
Poprzednim razem nauczyliśmy się mówić po ukraińsku o różnych umiejętnościach,
zdolnościach i profesjach. Dzisiaj porozmawiamy na tematy poważniejsze, a także
mroczne i tajemnicze, związane Dniem Zmarłych w różnych kulturach i ze śmiercią w
ogóle. Na razie jednak powtórzmy sobie wiadomości z poprzedniej lekcji.
Ти говориш українською?
Czy mówisz po ukraińsku?
Ти вмієш водити машину?
Umiesz prowadzić samochód?
Вмієш готувати їжу?
Umiesz gotować?
Вмієш грати на гітарі?
Umiesz grać na gitarze?
Вмієш зробити шпагат?
Umiesz zrobić szpagat?
– Вмієш розмовляти по-українськи?
– Так, трохи говорю українською.
Nauczyliśmy się też nazw określających kilka szczególnych umiejętności. Potrafimy
więc powiedzieć (
отже вміємо сказати
), że potrafimy na przykład:
користуватися комп'ютером
posługiwać się komputerem
плавати
pływać
танцювати
tańczyć
читати
czytać
a nawet:
керувати складським навантажувачем
kierować wózkiem widłowym
та зробити шпагат
oraz zrobić szpagat.
– Куди йдеш сьогодні ввечері, Тарасе?
– На цвинтар, на Липову. Квіти покласти, свічки запалити.
– На могили когось із родини?
– Ні, я ж не з Любліна. А ти, Анно, куди зараз прямуєш?
– Я сьогодні також піду на цвинтар. У нас у Польщі незабаром буде свято
поминання померлих.
Zapytałam Tarasa, dokąd idzie dziś wieczorem.
Куди йдеш сьогодні ввечері, Тарасе?
Odpowiedział, że idzie na cmentarz, na Lipową,
На цвинтар, на Липову,
położyć kwiaty, zapalić świeczki:
квіти покласти, свічки запалити.
Zapytałam, czy idzie na grób kogoś z rodziny.
На могилу когось із родини?
Ale Taras nie jest przecież z Lublina:
Ні, я ж не з Любліна.
Potem Taras zapytał mnie, dokąd też zmierzam.
А ти, Анно, куди зараз прямуєш?
Odpowiedziałam, że dzisiaj też pójdę na
cmentarz.
Я сьогодні також піду на цвинтар.
Dodałam też, że u nas w Polsce wkrótce będzie
Święto Zmarłych.
Zapamiętajmy też przy okazji:
сьогодні
znaczy dziś.
увечері
znaczy wieczorem.
Zdanie:
Куди йдеш сьогодні ввечері?
znaczy Dokąd idziesz dzisiaj wieczorem?
Ukraińska tradycja świątecznego wspominania zmarłych jest trochę inna niż polska, co
wiąże się oczywiście z odmienną obrzędowością Kościołów wschodnich i Kościoła
rzymsko-katolickiego. Świętem, które można by uznać za odpowiednik katolickiego
Dnia Wszystkich Świętych, jest w Cerkwi prawosławnej albo Wielki Piątek, albo tak
zwana
Родниця
, obchodzona mniej więcej dwa tygodnie po Wielkanocy. Ale –
oczywiście – zmarłych wspomina się z ogromnym szacunkiem w samą Wielkanoc.
Charakterystyczne też dla wszystkich wschodnich Słowian jest to, że wypicie kieliszka
wódki (
чарочка горілки
) na cmentarzu (
на цвинтарі
) za spokój duszy (
за упокій душі
)
kogoś bliskiego jest rzeczą raczej normalną, ale nie jest to oczywiście żadna rozrywka.
Zapamiętajmy kilka ważnych wyrażeń:
iść na cmentarz to po ukraińsku
іти на цвинтар
położyć kwiaty to
покласти квіти
zapalić świeczki to
запалити свічки
Dzień Zmarłych (także Zaduszki) to
День поминання померлих
odwiedzić groby
відвідати могили
grób to
могила
pogrzeb to
похорон
pamięć to
пам'ять
