Kodeks morski

Dz.U.01.138.1545

2002.06.05

zm.

Dz.U.02.41.365

2004.04.01

zm.

Dz.U.03.229.2277

2004.05.01

zm.

Dz.U.03.229.2277

zm.

Dz.U.04.93.895

2004.08.21

zm.

Dz.U.04.173.1808

2005.09.01

zm.

Dz.U.05.155.1298

USTAWA

z dnia 18 wrze

nia 2001 r.

Kodeks morski.

(Dz. U. z dnia 4 grudnia 2001 r.)

Tytuł I

PRZEPISY OGÓLNE

Art. 1. § 1. Kodeks morski reguluje stosunki prawne zwi

zane z

eglug

morsk

§ 2. W stosunkach cywilnoprawnych zwi

zanych z

eglug

morsk

stosuje si

- w braku

odpowiednich przepisów Kodeksu morskiego - przepisy prawa cywilnego.
§ 3. Stosunki pracy na statkach morskich, sprawy bezpiecze

stwa morskiego, zapobieganie

zanieczyszczaniu morza przez statki oraz inne sprawy w zakresie nieuregulowanym
przepisami Kodeksu morskiego reguluj

odr

bne przepisy.

Art. 2. § 1. Statkiem morskim jest ka

de urz

dzenie pływaj

ce przeznaczone lub u

ywane do

eglugi morskiej, zwane dalej "statkiem".

§ 2. Statkiem morskim w budowie jest statek, którego st

poło

ono lub wykonano

równorz

prac

konstrukcyjn

w miejscu wodowania, a

do zako

czenia budowy.

Art. 3. § 1. Kodeks morski stosuje si

do morskich statków handlowych.

§ 2. Morskim statkiem handlowym jest statek przeznaczony lub u

ywany do prowadzenia

działalno

ci gospodarczej, a w szczególno

ci do: przewozu ładunku lub pasa

erów,

rybołówstwa morskiego lub pozyskiwania innych zasobów morza, holowania, ratownictwa
morskiego, wydobywania mienia zatopionego w morzu, pozyskiwania zasobów mineralnych
dna morza oraz zasobów znajduj

cego si

pod nim wn

trza Ziemi.

Art. 4. Do statków morskich u

ywanych wył

cznie do celów naukowo-badawczych,

sportowych lub rekreacyjnych stosuje si

Kodeks morski z wyj

tkiem przepisów o przewozie

ładunku lub pasa

erów oraz przepisów o awarii wspólnej.

Art. 5. § 1. Do statków morskich pełni

cych wył

cznie specjaln

słu

stwow

stosuje

Kodeks morski z wyj

tkiem przepisów o przewozie ładunku lub pasa

erów, o awarii

wspólnej i o przywilejach na statku.
§ 2. Do statków pełni

cych specjaln

słu

stwow

zalicza si

w szczególno

ci statki:

hydrograficzne, dozorcze, po

arnicze, telekomunikacyjne, celne, sanitarne, szkolne,

pilotowe, statki u

ywane wył

cznie do ratowania

ycia na morzu lub do łamania lodów.

Art. 6. § 1. Z zastrze

eniem wyj

tków przewidzianych w ustawie, nie stosuje si

Kodeksu

morskiego do jednostek pływaj

cych Marynarki Wojennej, Stra

y Granicznej oraz Policji.

§ 2. Przepisów Kodeksu morskiego o przewozie ładunku lub pasa

erów nie stosuje si

transportów wojskowych morskimi statkami handlowymi, chyba

e strony umowy przewozu

morskiego postanowi

inaczej.

Art. 7. Armatorem jest ten, kto we własnym imieniu uprawia

eglug

statkiem morskim

własnym lub cudzym.

Art. 8. § 1. Terminy przedawnienia roszcze

ze stosunków regulowanych Kodeksem morskim

mog

przedłu

ane umow

stron zawart

na pi

mie po zaistnieniu zdarzenia, z którego

wynikło roszczenie.
§ 2. Przepis § 1 nie dotyczy roszcze

stwierdzonych prawomocnym orzeczeniem s

du lub

wyrokiem s

du polubownego, a tak

e ugod

zawart

przed tymi s

dami.

Tytuł II

STATEK MORSKI

DZIAŁ I

POLSKA PRZYNALE

ŚĆ

STATKU

Art. 9. § 1.

eglug

pod polsk

bander

e uprawia

tylko statek o polskiej

przynale

ci.

§ 2. (1) (uchylony).
§ 3. (2) Terenowy organ administracji morskiej, na którego obszarze działania znajduje si

port rozpocz

cia podró

y, mo

e w uzasadnionych przypadkach zezwoli

na wykonywanie

przez czas oznaczony stałego przewozu mi

dzy portami polskimi przez statek podnosz

bander

stwa innego ni

stwo członkowskie Unii Europejskiej.

Art. 10. § 1. Statkiem o polskiej przynale

ci jest:

1) statek stanowi

cy polsk

własno

ść

, o którym mowa w art. 73 § 1 i 2,

2) statek uwa

any za stanowi

cy polsk

własno

ść

, o którym mowa w art. 73 § 3,

2a) (3) statek niestanowi

cy polskiej własno

ci, który uzyskał polsk

przynale

ść

zgodnie

z rozporz

dzeniem nr 613/91 (EWG) z dnia 4 marca 1991 r. w sprawie transferu statków z

jednego rejestru do drugiego wewn

trz Wspólnoty (Dz. Urz. WE L 68 z 15.03.1991 r., z pó

zm.).
3) statek niestanowi

cy polskiej własno

ci, który czasowo uzyskał polsk

przynale

ść

, o

którym mowa w art. 13 § 1.
§ 2. Przepisy niniejszego działu dotycz

ce statku stanowi

cego polsk

własno

ść

stosuje si

do statków uwa

anych za stanowi

ce polsk

własno

ść

Art. 11. § 1. Statek o polskiej przynale

ci jest obowi

zany podnosi

polsk

bander

§ 2. Minister wła

ciwy do spraw gospodarki morskiej mo

e, w drodze rozporz

dzenia,

zwolni

niektóre rodzaje statków o polskiej przynale

ci z obowi

zku podnoszenia

bandery. Zwolnienie nie mo

e dotyczy

statków uprawiaj

cych

eglug

poza terytorium

Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 12. § 1. Statek o polskiej przynale

ci oznacza si

nazw

na dziobie, z ka

dej burty i

na rufie. Pod nazw

na rufie powinna by

uwidoczniona nazwa portu macierzystego statku.

§ 2. (4) Wła

ciciel nadaje statkowi nazw

i wskazuje port morski jako port macierzysty statku.

Nazwa podlega zatwierdzeniu przez dyrektora urz

du morskiego wła

ciwego dla portu

macierzystego statku, w drodze decyzji administracyjnej, z zastrze

eniem § 2a.

§ 2a. (5) Nazwa statku morskiego u

ywanego wył

cznie do celów sportowych lub

rekreacyjnych o długo

ci kadłuba do 24 m podlega zatwierdzeniu, w drodze decyzji

administracyjnej, przez zarz

d polskiego zwi

zku sportowego, o którym mowa w art. 23 § 3.

§ 3. Minister wła

ciwy do spraw gospodarki morskiej okre

li, w drodze rozporz

dzenia, tryb

post

powania w sprawach nadawania i zatwierdzenia nazwy statku, uwzgl

dniaj

konieczno

ść

jego indywidualizacji.

§ 4. Minister wła

ciwy do spraw gospodarki morskiej mo

e okre

, w drodze

rozporz

dzenia, inny ni

wskazany w § 1 sposób oznaczania niektórych statków, maj

c na

wzgl

dzie ich rodzaj, przeznaczenie i rodzaj

eglugi.

Art. 13. § 1. Statek niestanowi

cy polskiej własno

ci mo

e uzyska

polsk

przynale

ść

czas oznaczony, je

eli wnioskodawca ł

cznie spełni nast

puj

ce wymogi:

1) jest osob

prawn

maj

w Rzeczypospolitej Polskiej siedzib

lub oddział b

jest

osob

fizyczn

zamieszkał

w Rzeczypospolitej Polskiej lub maj

w Rzeczypospolitej

Polskiej oddział,
2) przedstawi umow

najmu lub dzier

awy statku b

inn

umow

, na podstawie której

dzie mógł uprawia

eglug

statkiem we własnym imieniu,

3) zobowi

ąż

e si

e b

dzie prowadził działalno

ść

armatorsk

w Rzeczypospolitej Polskiej,

4) zło

y urz

dowo po

wiadczony odpis lub wyci

g ze stałego rejestru statków, zawieraj

opis statku, oznaczenie wła

ciciela oraz inne dane z tego rejestru, a w szczególno

wpisane prawa zastawu i ograniczenia w rozporz

dzaniu statkiem,

5) przedstawi pisemn

zgod

wła

ciwych organów pa

stwa stałego rejestru statków,

wła

ciciela statku i wszystkich wierzycieli hipotecznych na nadanie statkowi polskiej

przynale

ci oraz zapewnienie wła

ciwych organów pa

stwa stałego rejestru statku,

e w

czasie trwania polskiej przynale

ci statek nie b

dzie uprawniony do podnoszenia bandery

tego pa

stwa,

6) wska

e port macierzysty statku w Rzeczypospolitej Polskiej.

§ 2. Statek niestanowi

cy polskiej własno

ci uzyskuje czasow

polsk

przynale

ść

przez

wpis do rejestru okr

towego, na podstawie postanowienia izby morskiej stwierdzaj

cego

okres przynale

ci.

Art. 14. Armator prowadz

cy w Rzeczypospolitej Polskiej działalno

ść

za po

rednictwem

oddziału podlega, w zakresie spraw zwi

zanych z uprawianiem

eglugi statkiem, który

uzyskał czasow

polsk

przynale

ść

, polskiemu prawu i jurysdykcji s

dów polskich w

takim zakresie, w jakim podlega im osoba maj

ca w Rzeczypospolitej Polskiej siedzib

lub

miejsce zamieszkania.

Art. 15. Armator, którego statek uzyskał czasow

polsk

przynale

ść

, jest obowi

zany

obsadzi

statek załog

zgodnie z polskimi przepisami i podda

statek polskim przepisom, w

szczególno

ci w zakresie: pomiaru, bezpiecze

stwa morskiego, dokumentów statku i

ochrony

rodowiska.

Art. 16. Nazwa statku, który uzyskał czasow

polsk

przynale

ść

, mo

e by

zmieniona

tylko za zgod

wła

ciwych władz pa

stwa stałego rejestru statku oraz jego wła

ciciela i

wierzycieli hipotecznych.

Art. 17. § 1. Statek niestanowi

cy polskiej własno

ci traci uzyskan

czasow

polsk

przynale

ść

, je

eli:

1) przestanie by

spełniany którykolwiek z wymogów wymienionych w art. 13 § 1,

2) upłynie okres, na jaki uzyskał przynale

ść

, i okres ten nie zostanie przedłu

ony,

  3)  wniesie o to armator statku,
  4)  armator statku nie przestrzega przepisów niniejszego działu,
  5)  zostanie wydana decyzja w trybie art. 18.
§ 2. Utrata przez statek czasowej polskiej przynale

ci nast

puje z dniem wykre

lenia

statku z polskiego rejestru okr

towego, na podstawie postanowienia izby morskiej.

Art. 18. Minister wła

ciwy do spraw gospodarki morskiej mo

e wyda

decyzj

o utracie

czasowej polskiej przynale

ci statku, je

eli wymaga tego interes pa

stwa, a w

szczególno

ci interes polskiej gospodarki morskiej. Z tych samych wzgl

dów minister

wła

ciwy do spraw gospodarki morskiej mo

e wyda

decyzj

sprzeciwiaj

uzyskaniu

przez statek czasowej polskiej przynale

ci.

Art. 19. § 1. Polska przynale

ść

statku stanowi

cego polsk

własno

ść

e by

zawieszona na wniosek wła

ciciela.

§ 2. Wła

ciciel statku wskazuje we wniosku okres zawieszenia, rejestr, do którego statek

dzie wpisany, oraz przedstawia pisemn

zgod

wierzycieli hipotecznych na zawieszenie

polskiej przynale

ci statku.

§ 3. Postanowienie o zawieszeniu wydaje izba morska, ustalaj

c okres zawieszenia.

§ 4. Wpis stwierdzaj

cy zawieszenie staje si

skuteczny z dniem zawiadomienia izby

morskiej przez wła

ciciela statku o uzyskaniu przez statek obcej przynale

ci.

§ 5. W okresie zawieszenia polskiej przynale

ci statek nie mo

e podnosi

polskiej

bandery.

Art. 20. Nazwa statku stanowi

cego polsk

własno

ść

, którego polska przynale

ść

została

zawieszona, nie mo

e by

zmieniona w okresie zawieszenia bez zgody jego wła

ciciela i

wierzycieli hipotecznych. Portem macierzystym takiego statku powinien by

port pa

stwa

czasowej przynale

ci statku.

Art. 21. § 1. Zawieszenie polskiej przynale

ci statku stanowi

cego polsk

własno

ść

ustaje

po upływie okresu zawieszenia lub, na wniosek wła

ciciela, przed upływem tego okresu albo

na skutek utraty przez statek czasowej przynale

ci obcego pa

stwa, z zastrze

eniem § 2.

§ 2. Minister wła

ciwy do spraw gospodarki morskiej mo

e, ze wzgl

dów okre

lonych w art.

18, wyda

decyzj

o ustaniu zawieszenia polskiej przynale

ci statku lub sprzeciwiaj

zawieszeniu.

§ 3. Ustanie zawieszenia polskiej przynale

ci statku stanowi

cego polsk

własno

ść

nast

puje z dniem wykre

lenia w stałym rejestrze okr

towym wpisu o zawieszeniu, na

podstawie postanowienia izby morskiej.

Art. 22. Ilekro

w przepisach niniejszego działu mówi si

o stałym rejestrze statku, rozumie

przez to rejestr prowadzony w pa

stwie, do którego przynale

ść

została zawieszona, w

którym wpisany jest wła

ciciel statku oraz prawa zastawu i ograniczenia w rozporz

dzaniu

statkiem.

DZIAŁ II

REJESTR OKR

TOWY

Art. 23. § 1. Statek stanowi

cy polsk

własno

ść

podlega obowi

zkowi wpisu do polskiego

rejestru okr

towego prowadzonego przez izb

morsk

wła

ciw

dla portu macierzystego

statku, z zastrze

eniem § 2 i 3.

§ 2. Minister wła

ciwy do spraw gospodarki morskiej okre

li, w drodze rozporz

dzenia,

rodzaje statków stanowi

cych polsk

własno

ść

niepodlegaj

cych obowi

zkowi wpisu do

rejestru okr

towego. Zwolnienie nie mo

e dotyczy

statków uprawiaj

cych

eglug

poza

terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
§ 3. (6) Statek morski stanowi

cy polsk

własno

ść

, u

ywany wył

cznie do celów sportowych

lub rekreacyjnych, o długo

ci kadłuba do 24 m, podlega obowi

zkowi wpisu do polskiego

rejestru jachtów prowadzonego przez polski zwi

zek sportowy, o którym mowa w art. 7

ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o sporcie kwalifikowanym (Dz. U. Nr 155, poz. 1298).
§ 4. Statek, który nie podlega obowi

zkowi wpisu do rejestru okr

towego, a tak

e statek w

budowie, mo

e by

wpisany do rejestru okr

towego na wniosek wła

ciciela.

§ 5. Statek, o którym mowa w art. 73, wpisuje si

do rejestru okr

towego na wniosek

wła

ciciela lub wszystkich współwła

cicieli.

§ 6. Statek budowany w Rzeczypospolitej Polskiej mo

e by

wpisany do rejestru okr

towego,

eli poło

ona została jego st

pka lub wykonana została równorz

dna praca konstrukcyjna

w miejscu wodowania. Dotyczy to równie

statku w budowie niestanowi

cego polskiej

własno

ci. Rejestr okr

towy statku w budowie prowadzi izba morska wła

ciwa dla miejsca

budowy statku.

Art. 24. (7) § 1. Statek niestanowi

cy polskiej własno

ci ani nieuwa

any za stanowi

polsk

własno

ść

wpisuje si

do rejestru okr

towego na wniosek armatora, po spełnieniu

wymaga

okre

lonych w art. 13 § 1, z zastrze

eniem § 2.

§ 2. Do rejestrów, o których mowa w art. 23, mo

e by

wpisany statek b

cy własno

obywatela pa

stwa członkowskiego Unii Europejskiej lub osoby prawnej maj

cej siedzib

stwie członkowskim Unii Europejskiej, z zastrze

eniem art. 73a.

§ 3. Rejestr okr

towy statków, o których mowa w § 1, prowadzi izba morska wła

ciwa dla

portu polskiego wskazanego przez armatora jako port macierzysty statku.

Art. 25. Rejestr okr

towy składa si

z ksi

g rejestrowych prowadzonych odr

bnie dla

statków:
1) stanowi

cych polsk

własno

ść

i uwa

anych za stanowi

ce polsk

własno

ść

(rejestr

stały),
2) które uzyskały czasow

polsk

przynale

ść

(rejestr tymczasowy),

3) w budowie (rejestr statków w budowie).

Art. 26. § 1. (8) Za czynno

ci rejestrowe, o których mowa w art. 23 § 1, pobiera si

opłaty

rejestrowe, które stanowi

dochód bud

etu pa

stwa, natomiast opłaty za czynno

ci, o

których mowa w art. 23 § 3, stanowi

dochód wła

ciwego polskiego zwi

zku sportowego

prowadz

cego rejestr jachtów.

§ 2. (9) Minister wła

ciwy do spraw gospodarki morskiej okre

li, w drodze rozporz

dzenia,

sposób i tryb prowadzenia polskiego rejestru jachtów, wzór dokumentu rejestracyjnego i
wysoko

ść

opłat rejestrowych, z uwzgl

dnieniem odpowiednio przepisów art. 29 ustawy i

zasady proporcjonalno

ci opłat.

Art. 27. § 1. Statek wpisany do rejestru stałego za granic

e by

wpisany do rejestru

stałego w Rzeczypospolitej Polskiej dopiero po wykre

leniu z rejestru zagranicznego.

§ 2. Statek wpisany do rejestru stałego za granic

e by

wpisany do rejestru

tymczasowego w Rzeczypospolitej Polskiej dopiero po zawieszeniu jego dotychczasowej
przynale

ci.

§ 3. Wpis do rejestru zagranicznego statku stanowi

cego polsk

własno

ść

lub statku

uwa

anego za stanowi

cy polsk

własno

ść

nie wywołuje skutków prawnych przed

wykre

leniem tego statku z polskiego rejestru okr

towego.

§ 4. Czasowe nadanie statkowi, o którym mowa w § 3, obcej przynale

ci nie wywołuje

skutków prawnych przed dokonaniem w polskim rejestrze okr

towym wpisu zawieszaj

cego

polsk

przynale

ść

Art. 28. Rejestry, o których mowa w art. 23 i 39 § 1, s

jawne. Osoby zainteresowane mog

żą

wiadczonych wyci

gów i odpisów z rejestrów.

Art. 29. § 1. W rejestrze stałym wpisuje si

1) kolejny numer rejestrowy statku i dat

dokonania wpisu,

2) nazw

lub oznaczenie identyfikacyjne i numer identyfikacyjny nadany przez

dzynarodow

organizacj

morsk

, mi

dzynarodowy sygnał wywoławczy oraz rodzaj i

przeznaczenie statku,
3) poprzedni

nazw

lub oznaczenie identyfikacyjne oraz dane dotycz

ce poprzedniego

rejestru i dat

wykre

lenia z tego rejestru,

4) nazw

portu macierzystego statku,

5) rok, miejsce budowy i nazw

stoczni, je

eli dane te s

znane, oraz okre

lenie głównego

materiału kadłuba statku i rodzaju nap

du statku,

6) wymiary główne (rejestrowe) oraz pojemno

ść

statku,

7) oznaczenie i adres wła

ciciela lub wszystkich współwła

cicieli statku z okre

leniem ich

udziałów we współwłasno

ci oraz podstaw

nabycia własno

ci statku,

8) oznaczenie i adres armatora statku,
9) hipotek

morsk

i ograniczenia w rozporz

dzaniu statkiem,

10) stwierdzenie przez izb

morsk

polskiej przynale

ci statku,

11) stwierdzenie przez izb

morsk

zawieszenia polskiej przynale

ci statku,

12) podstaw

i dat

wykre

lenia statku z rejestru.

§ 2. W rejestrze tymczasowym, oprócz danych wymienionych w § 1 pkt 1-8, 10 i 12, wpisuje
si

1) poprzedni

przynale

ść

statku i dat

jej zawieszenia,

2) okres, na jaki statek uzyskał polsk

przynale

ść

3) oznaczenie i adres przedstawiciela armatora w Rzeczypospolitej Polskiej, je

eli taki

został ustanowiony.
§ 3. W rejestrze statków w budowie wpisuje si

1) kolejny numer rejestrowy statku w budowie i dat

dokonania wpisu,

2) oznaczenie identyfikacyjne statku w budowie,
3) nazw

stoczni buduj

cej statek,

4) oznaczenie i adres wła

ciciela statku w budowie,

5) oznaczenie umowy o budow

statku,

6) hipotek

morsk

§ 4. Ka

da zmiana danych w rejestrze okr

towym podlega wpisowi.

Art. 30. § 1. Wpis do rejestru okr

towego nast

puje na podstawie zgłoszenia

zainteresowanych, chyba

e prawo przewiduje wpis na wniosek albo z urz

du.

§ 2. Do zgłoszenia zmian podlegaj

cych wpisowi w stosunku do statków stanowi

cych

polsk

własno

ść

i statków uwa

anych za stanowi

ce polsk

własno

ść

, wpisanych do rejestru

okr

towego, obowi

zany jest wła

ciciel statku.

Art. 31. § 1. Wykre

la si

z rejestru okr

towego statek, który:

1) zaton

ł lub uległ zniszczeniu,

2) zagin

ł,

3) utracił polsk

przynale

ść

4) utracił charakter statku morskiego.
§ 2. W przypadkach okre

lonych w § 1 wykre

lenie statku z rejestru okr

towego wymaga

zgody wierzyciela hipotecznego wyra

onej na pi

mie.

§ 3. Wykre

la si

z rejestru statków w budowie statek, który:

1) uległ zniszczeniu w trakcie budowy albo którego budowa została zaniechana,
2) został wpisany do rejestru stałego w Rzeczypospolitej Polskiej lub za granic

§ 4. W przypadkach okre

lonych w § 3 wykre

lenie wymaga zgody wierzyciela wyra

onej na

mie, chyba

e statek w budowie został wpisany do rejestru stałego w Rzeczypospolitej

Polskiej, a ci

ążą

ca na nim hipoteka morska została wpisana do tego rejestru z urz

du.

Art. 32. Statek uwa

a si

za zaginiony, je

eli w ci

gu liczonego podwójnie okresu

niezb

dnego w normalnych warunkach do przej

cia do portu przeznaczenia z miejsca, z

którego nadeszła ostatnia wiadomo

ść

o statku, nie zawin

ł on do tego portu ani nie nadeszła

adna kolejna wiadomo

ść

o statku. Okres wymagany do uznania statku za zaginiony nie

e by

krótszy ni

miesi

c ani dłu

szy ni

3 miesi

ce, licz

c od dnia nadej

cia ostatniej

wiadomo

ci o statku, a je

eli brak wiadomo

ci o statku pozostaje w zwi

zku z działaniami

wojennymi - krótszy ni

6 miesi

cy.

Art. 33. § 1. Zgłoszenie do rejestru okr

towego powinno by

dokonane w ci

gu 6 tygodni od

dnia, w którym obowi

zany do zgłoszenia dowiedział si

o okoliczno

ci podlegaj

cej wpisowi

do rejestru.
§ 2. (10) W razie niezgłoszenia statku lub okoliczno

ci podlegaj

cych wpisowi do rejestru

okr

towego izba morska mo

e, w drodze postanowienia, nało

na obowi

zanego do

zgłoszenia kar

grzywny w wysoko

ci od 500 do 10.000 PLN w celu spowodowania

zgłoszenia. Grzywny nieuiszczone mog

umorzone w cało

ci lub cz

ęś

ci w przypadku

dokonania zgłoszenia przez obowi

zanego.

§ 2a. (11) Na postanowienie o nało

eniu kary grzywny, o której mowa w § 2, przysługuje

alenie.

§ 3. Je

eli obowi

zany nie dokona zgłoszenia pomimo wezwania, izba morska mo

e, po

przeprowadzeniu dochodzenia, dokona

wpisu z urz

du, zaznaczaj

c to w osnowie wpisu.

Art. 34. Izba morska bada, czy:
1) zgłoszenie lub wniosek i doł

czone do nich dokumenty odpowiadaj

pod wzgl

dem

tre

ci i formy obowi

zuj

cym przepisom prawa,

2) zgłoszone dane s

zgodne z rzeczywisto

, je

eli ma w tym wzgl

dzie uzasadnione

tpliwo

ci.

Art. 35. § 1. Okoliczno

ść

ca przedmiotem wpisu do rejestru okr

towego jest skuteczna

wobec osób trzecich. Okoliczno

ść

taka, mimo braku wpisu do rejestru okr

towego, jest

skuteczna wobec osób trzecich, gdy o niej wiedziały.
§ 2. Do oceny skutków wpisu do rejestru okr

towego stosuje si

odpowiednio przepisy o

prawach jawnych z ksi

gi wieczystej.

Art. 36. § 1. Po wpisaniu do rejestru okr

towego statek otrzymuje certyfikat okr

towy, a

statek w budowie - certyfikat statku w budowie.
§ 2. Certyfikat okr

towy stanowi dowód polskiej przynale

ci statku.

§ 3. Statkowi nabytemu za granic

polski urz

d konsularny mo

e wyda

tymczasowe

wiadectwo polskiej przynale

ci statku (

wiadectwo o banderze) wa

ne na okres nie

dłu

szy ni

6 miesi

cy. O wydaniu

wiadectwa polski urz

d konsularny zawiadamia wła

ciw

izb

morsk

Art. 37. § 1. W razie wydania certyfikatu okr

towego statkowi, który uzyskał czasow

polsk

przynale

ść

, dokument wydany takiemu statkowi przez organ prowadz

cy jego rejestr

stały powinien zosta

temu organowi zwrócony. O zwrocie dokumentu armator statku

zawiadamia izb

morsk

w terminie 30 dni, licz

c od dnia otrzymania certyfikatu okr

towego.

§ 2. (12) W razie zawieszenia przez izb

morsk

polskiej przynale

ci statku stanowi

cego

polsk

własno

ść

lub uwa

anego za stanowi

cy polsk

własno

ść

wła

ciciel statku

obowi

zany jest zwróci

izbie morskiej certyfikat okr

towy w terminie 30 dni, licz

c od dnia

wydania statkowi odpowiedniego dokumentu przez zagraniczny organ rejestrowy. W razie
niezwrócenia certyfikatu okr

towego stosuje si

art. 33 § 2 i § 2a.

§ 3. Izba morska zawiadamia wła

ciwe władze pa

stwa rejestru stałego o ustaniu czasowej

polskiej przynale

ci statku.

Art. 38. Minister wła

ciwy do spraw gospodarki morskiej okre

li, w drodze rozporz

dzenia,

sposób prowadzenia rejestru okr

towego i tryb post

powania rejestrowego, wzory ksi

rejestrowych, wzór certyfikatu okr

towego, certyfikatu statku w budowie i

wiadectwa o

banderze, tryb ich wydawania oraz wysoko

ść

opłat rejestrowych, maj

c na uwadze

przeznaczenie rejestru okr

towego.

Art. 39. § 1. (13) Statek stanowi

cy polsk

własno

ść

, który nie podlega obowi

zkowi wpisu

do rejestru okr

towego lub polskiego rejestru jachtów i nie został wpisany do któregokolwiek

z tych rejestrów, rejestruje si

w urz

dzie morskim wła

ciwym dla swojego portu

macierzystego. Obowi

zek ten nie dotyczy statków u

ywanych do celów sportowych lub

rekreacyjnych, o długo

ci do 5 m, nieuprawiaj

cych

eglugi mi

dzynarodowej.

§ 2. Dokument rejestracyjny wydany przez urz

d morski stanowi dowód polskiej

przynale

ci statku niewpisanego do rejestru okr

towego.

§ 3. Za wydanie dokumentu rejestracyjnego urz

d morski pobiera opłat

. Opłata stanowi

dochód bud

etu pa

stwa.

§ 4. Minister wła

ciwy do spraw gospodarki morskiej okre

li, w drodze rozporz

dzenia,

sposób rejestracji statków morskich, o których mowa w § 1, tryb post

powania rejestrowego,

wzór dokumentu rejestracyjnego oraz tryb ustalania i wysoko

ść

opłat rejestrowych, maj

c na

uwadze pojemno

ść

i przeznaczenie statku.

DZIAŁ III

POMIAR STATKU

Art. 40. § 1. Pomiar statku polega na ustaleniu jego pojemno

ci brutto i netto oraz wymiarów

głównych (rejestrowych).
§ 2. Pomiaru statku dokonuje organ pomiarowy, wydaj

c na jego podstawie

wiadectwo

pomiarowe.

Art. 41. § 1. Do pomiaru statków stosuje si

postanowienia Mi

dzynarodowej konwencji o

pomierzaniu pojemno

ci statków, sporz

dzonej w Londynie dnia 23 czerwca 1969 r. (Dz. U. z

1983 r. Nr 56, poz. 247), zwanej dalej "Konwencj

o pomierzaniu", wraz ze zmianami

obowi

zuj

cymi od daty ich wej

cia w

ycie w stosunku do Rzeczypospolitej Polskiej,

podanymi do publicznej wiadomo

ci we wła

ciwy sposób, oraz przepisy niniejszego działu.

§ 2. Mi

dzynarodowym

wiadectwem pomiarowym, w rozumieniu przepisów Kodeksu

morskiego, jest

wiadectwo pomiarowe wydane na podstawie Konwencji o pomierzaniu b

innej umowy mi

dzynarodowej w tym zakresie, której stron

jest Rzeczpospolita Polska.

Art. 42. § 1. Obowi

zkowemu pomiarowi podlega statek o polskiej przynale

ci.

§ 2. Minister wła

ciwy do spraw gospodarki morskiej mo

e zwolni

, w drodze

rozporz

dzenia, niektóre rodzaje statków o polskiej przynale

ci z obowi

zkowego

pomiaru. Nie dotyczy to statków uprawiaj

cych

eglug

poza terytorium Rzeczypospolitej

Polskiej.
§ 3. Statek o obcej przynale

ci zawijaj

cy do portu polskiego, nieposiadaj

wiadectwa

pomiarowego, o którym mowa w art. 41 § 2, mo

e by

, na mocy decyzji dyrektora

wła

ciwego urz

du morskiego, poddany pomiarowi.

Art. 43. § 1. Ka

dy statek mo

e by

poddany pomiarowi na wniosek wła

ciciela, armatora lub

kapitana.
§ 2. Wpis do rejestru okr

towego danych o pojemno

ci i wymiarach rejestrowych statku

nast

puje wył

cznie na podstawie

wiadectwa pomiarowego wydanego przez polski organ

pomiarowy b

wiadectwa pomiarowego, o którym mowa w art. 41 § 2.

Art. 44. § 1.

wiadectwo pomiarowe wydawane jest bez okre

lenia terminu jego wa

ci,

chyba

e przepisy szczególne stanowi

inaczej.

§ 2.

wiadectwo pomiarowe traci wa

ść

, je

eli statek, któremu zostało wydane:

1) zostanie tak zmieniony,

e nie odpowiada danym zawartym w

wiadectwie w zakresie

pojemno

ci i wymiarów rejestrowych,

2) zatonie lub ulegnie zniszczeniu, zaginie b

utraci charakter statku morskiego,

3) zmieni przynale

ść

, z zastrze

eniem wyj

tków przewidzianych w umowach

dzynarodowych, których Rzeczpospolita Polska jest stron

Art. 45. Statek podlegaj

cy obowi

zkowemu pomiarowi mo

e by

, w celu kontroli, poddany

ponownemu pomiarowi.

Art. 46. § 1. Kontrola statku zawijaj

cego do portu polskiego pod bander

stwa b

cego

stron

Konwencji o pomierzaniu lub innej umowy mi

dzynarodowej o wzajemnym uznawaniu

dokumentów pomiarowych, której stron

jest Rzeczpospolita Polska, ogranicza si

sprawdzenia:
1) czy statek posiada wa

wiadectwo pomiarowe odpowiadaj

ce postanowieniom

umowy mi

dzynarodowej, na podstawie której zostało wydane,

2) czy zasadnicza charakterystyka statku odpowiada danym zawartym w tym

wiadectwie.

§ 2. Kontrola, o której mowa w § 1, nie mo

e powodowa

przetrzymania statku.

Art. 47. § 1. Za pomiar statku pobiera si

opłaty pomiarowe.

§ 2. Nie pobiera si

opłat pomiarowych za pomiar kontrolny, je

eli wynik pomiaru oka

e si

zgodny z danymi zawartymi w

wiadectwie pomiarowym.

Art. 48. § 1. Organami pomiarowymi s

dyrektorzy urz

dów morskich.

§ 2. Minister wła

ciwy do spraw gospodarki morskiej mo

e, w drodze rozporz

dzenia,

powierzy

zadania organu pomiarowego instytucji klasyfikacyjnej, uwzgl

dniaj

c specyfik

charakter zada

realizowanych przez t

instytucj

Art. 49. Minister wła

ciwy do spraw gospodarki morskiej okre

li, w drodze rozporz

dzenia:

1) zakres działania organu pomiarowego,
2) sposób pomierzania, w tym tak

e statków, do których nie stosuje si

postanowie

Konwencji o pomierzaniu,
3) tryb post

powania pomiarowego i kontrolnego,

4) wzory

wiadectw pomiarowych oraz wysoko

ść

opłat pomiarowych,

uwzgl

dniaj

c zasady praktyki mi

dzynarodowej w tym zakresie.

DZIAŁ IV

DOKUMENTY STATKU

Art. 50. § 1. Statek o polskiej przynale

ci obowi

zany jest prowadzi

dzienniki i posiada

dokumenty prawem przewidziane.
§ 2. Dokumenty, o których mowa w § 1, wymagane dla statku uprawiaj

cego

eglug

dzynarodow

powinny zawiera

oznaczenia tak

e w j

zyku angielskim.

Art. 51. § 1. Wszystkie dokumenty wymagane dla statku powinny by

przechowywane na

statku i okazywane na

żą

danie upowa

nionych władz.

§ 2. Za kompletno

ść

i aktualno

ść

dokumentów oraz prawidłowo

ść

wpisów w dziennikach

odpowiada kapitan.

Art. 52. Minister wła

ciwy do spraw gospodarki morskiej, okre

li, w drodze rozporz

dzenia,

rodzaje, wzory i sposób prowadzenia dzienników oraz innych dokumentów statku,
uwzgl

dniaj

c rodzaje statków i dokumentów znajduj

cych si

na tych statkach, a tak

okre

li sposób przechowywania tych dokumentów.

Tytuł III

KAPITAN STATKU

DZIAŁ I

PRZEPISY OGÓLNE

Art. 53. § 1. Kapitan sprawuje kierownictwo statku i wykonuje inne funkcje okre

lone

przepisami.
§ 2. Wszystkie osoby znajduj

ce si

na statku obowi

zane s

podporz

dkowa

zarz

dzeniom kapitana wydanym w celu zapewnienia bezpiecze

stwa i porz

dku na statku.

Art. 54. § 1. Kapitan statku jest z mocy prawa przedstawicielem armatora i zainteresowanych
ładunkiem w zakresie zwykłych spraw zwi

zanych z wykonywaniem

eglugi oraz zwykłym

zarz

dem statkiem i ładunkiem. W tych granicach kapitan mo

e w imieniu armatora i

zainteresowanych ładunkiem dokonywa

poza portem macierzystym czynno

ci prawnych

oraz zast

powa

ich przed s

dem.

§ 2. Ograniczenie ustawowego umocowania kapitana dokonane przez armatora lub
zainteresowanych ładunkiem ma skutek prawny mi

dzy tymi osobami a kapitanem, za

wobec osób trzecich, je

eli ograniczenie to było im znane.

Art. 55. Kapitan statku mo

e zgłosi

armatorowi sprzeciw odno

nie do składu i kwalifikacji

zawodowych osób wpisywanych na list

załogi.

DZIAŁ II

OBOWI

ZKI KAPITANA

Art. 56. Kapitan obowi

zany jest dochowa

staranno

ci sumiennego kapitana statku przy

wszystkich czynno

ciach słu

bowych.

Art. 57. Kapitan obowi

zany jest przed rozpocz

ciem i w czasie podró

y doło

nale

ytej

staranno

ci, aby statek był zdatny do

eglugi, a w szczególno

ci aby odpowiadał

wymaganiom wynikaj

cym z przepisów i zasad dobrej praktyki morskiej co do

bezpiecze

stwa, obsadzenia wła

ciw

załog

, nale

ytego wyposa

enia i zaopatrzenia.

Art. 58. Kapitanowi nie wolno opuszcza

statku, który znajduje si

na morzu, z wył

czeniem

postoju na redzie albo kotwicowisku, lub któremu zagra

a jakiekolwiek niebezpiecze

stwo,

chyba

e wymaga tego bezwzgl

dna konieczno

ść

Art. 59. § 1. Kapitan obowi

zany jest osobi

cie prowadzi

statek przy wchodzeniu do portów,

kanałów i rzek, wychodzeniu z nich oraz w obr

bie portów, jak równie

w ka

dym przypadku

nasuwaj

cym szczególne trudno

ci lub niebezpiecze

stwa.

§ 2. Kapitan obowi

zany jest korzysta

z usług pilota lub holownika, gdy wymagaj

tego

przepisy lub bezpiecze

stwo statku. Kapitan mo

e równie

korzysta

z tych usług, gdy uzna

to za wskazane; korzystanie z usług pilota nie zwalnia kapitana od obowi

zku wymienionego

w § 1.

Art. 60. § 1. Kapitan jest obowi

zany nie

ść

wszelk

pomoc ludziom znajduj

cym si

morzu w niebezpiecze

stwie, je

eli udzielenie tej pomocy nie nara

a na powa

niebezpiecze

stwo jego statku i osób znajduj

cych si

na nim.

§ 2. Armator nie odpowiada za naruszenie przez kapitana obowi

zku okre

lonego w § 1.

Art. 61. § 1. Kapitan jest obowi

zany przedsi

wzi

ąć

wszystkie

rodki dla uchronienia statku

oraz znajduj

cych si

na nim osób i ładunku przed szkod

§ 2. Je

eli statkowi grozi zagłada, kapitan obowi

zany jest w pierwszej kolejno

zastosowa

wszelkie dost

pne mu

rodki dla ocalenia pasa

erów, a nast

pnie załogi.

Kapitan opuszcza statek jako ostatni, czuwaj

c nad ocaleniem, je

eli jest to mo

liwe,

dzienników, dokumentów, map, kosztowno

ci i kasy statku.

Art. 62. § 1. Kapitan obowi

zany jest doło

nale

ytej staranno

ci, aby ładunek był

nale

ycie załadowany i zabezpieczony oraz wyładowany, chocia

by czynno

ci te powierzono

osobom trudni

cym si

zawodowo takimi czynno

ciami.

§ 2. W czasie podró

y kapitan obowi

zany jest doło

nale

ytej staranno

ci, aby ładunek

nie uległ uszkodzeniu lub utracie. Obowi

zany jest ponadto podejmowa

działania konieczne

dla zabezpieczenia interesów osób zainteresowanych ładunkiem oraz w miar

zawiadamia

je o szczególnych zdarzeniach dotycz

cych ładunku.

Art. 63. W razie zagro

enia wojennego lub blokady portu przeznaczenia kapitan obowi

zany

jest zawin

ąć

do najbli

szego bezpiecznego portu - o ile to mo

liwe, do portu pa

stwa

zaprzyja

nionego - i przedsi

wzi

ąć

wszelkie

rodki potrzebne do uchronienia statku oraz

znajduj

cych si

na nim osób, mienia i dokumentów przed zawładni

ciem przez

nieprzyjaciela lub przed innym niebezpiecze

stwem wojennym.

Art. 64. § 1. Je

eli statek, osoba na nim przebywaj

ca lub ładunek uległy wypadkowi

powoduj

cemu znaczn

szkod

albo istnieje prawdopodobie

stwo,

e szkoda taka nast

piła,

kapitan obowi

zany jest w ci

gu dwudziestu czterech godzin od chwili przybycia statku do

pierwszego portu albo w ci

gu dwudziestu czterech godzin od wypadku, który nast

pił w

porcie, zgłosi

protest morski:

1) w kraju - izbie morskiej, a w porcie, w którym nie ma izby morskiej - s

dowi rejonowemu,

2) za granic

- polskiemu urz

dowi konsularnemu. Je

eli nie jest to mo

liwe, kapitan

podejmuje czynno

ci niezb

dne dla ustalenia okoliczno

ci wypadku i zabezpieczenia

dowodów w trybie przewidzianym prawem miejscowym.
§ 2. Kapitan obowi

zany jest przy zgłaszaniu protestu przedło

list

załogi, dziennik

okr

towy oraz po

wiadczony przez siebie wypis z dziennika okr

towego ze szczegółowym

opisem wypadku, a w razie zagini

cia dziennika okr

towego - szczegółowy opis wszystkich

okoliczno

ci wypadku.

§ 3. Organ przyjmuj

cy protest zawiadamia w miar

liwo

ci o dacie przyj

cia protestu

osoby zainteresowane.
§ 4. Organ przyjmuj

cy protest sporz

dza protokół, w którym zamieszcza zeznania zło

one

przez kapitana i członków załogi wskazanych przez kapitana. W miar

potrzeby po ich

zeznaniach nale

y w protokole zamie

dodatkowo zeznania innych członków załogi,

przesłuchanych - według uznania organu przyjmuj

cego protest - na wniosek osób

zainteresowanych. O przyj

ciu protestu organ sporz

dzaj

cy go umieszcza wzmiank

dzienniku okr

towym.

§ 5. Za przyj

cie protestu morskiego pobiera si

opłat

, która stanowi dochód bud

etu

stwa.

§ 6. Minister wła

ciwy do spraw gospodarki morskiej, w porozumieniu z Ministrem

Sprawiedliwo

ci oraz ministrem wła

ciwym do spraw zagranicznych, okre

li, w drodze

rozporz

dzenia, wysoko

ść

opłat pobieranych za przyj

cie protestu morskiego, bior

c pod

uwag

wysoko

ść

innych opłat tego rodzaju.

Art. 65. § 1. Kapitan obowi

zany jest:

1) okazywa

bander

statku jednostkom pływaj

cym Marynarki Wojennej i Stra

Granicznej,
2) podnosi

bander

przy wprowadzaniu statku do portu.

§ 2. Minister wła

ciwy do spraw gospodarki morskiej okre

li, w drodze rozporz

dzenia,

sposób i warunki okazywania bandery statku jednostkom pływaj

cym Marynarki Wojennej i

Stra

y Granicznej oraz oddawania honoru przez statki, z uwzgl

dnieniem zwyczajów

dzynarodowych.

Art. 66. § 1. Kapitan obowi

zany jest niezwłocznie po wypadku morskim zawiadomi

o nim

kapitanat (bosmanat) pierwszego polskiego portu, do którego statek ma wej

ść

po wypadku, a

tak

e wła

ciw

izb

morsk

zgodnie z przepisami ustawy z dnia 1 grudnia 1961 r. o izbach

morskich (Dz. U. Nr 58, poz. 320, z 1975 r. Nr 16, poz. 91, z 1989 r. Nr 33, poz. 175 i Nr 35,
poz. 192 oraz z 2000 r. Nr 120, poz. 1268).
§ 2. Kapitan obowi

zany jest, na

żą

danie izby morskiej lub kapitanatu (bosmanatu) portu,

udzieli

wyja

nie

o ka

dym wypadku morskim.

DZIAŁ III

UPRAWNIENIA KAPITANA

Art. 67. Kapitan statku znajduj

cego si

w niebezpiecze

stwie, po porozumieniu si

statkami, które odpowiedziały na jego wezwanie o pomoc, ma prawo za

żą

, aby wskazany

przez niego statek lub statki udzieliły mu pomocy.

Art. 68. § 1. Kapitan mo

e w czasie podró

y zatrzyma

w osobnym pomieszczeniu osob

której zachowanie si

na statku zagra

a bezpiecze

stwu statku, ludzi lub mienia.

Zatrzymanie mo

e trwa

najdłu

ej do czasu przybycia statku do najbli

szego portu polskiego

albo do portu pa

stwa, którego obywatelem jest osoba zatrzymana.

§ 2. W razie zawini

cia statku do portu innego pa

stwa ni

okre

lonego w § 1, kapitan

zawiadamia o zatrzymaniu polski urz

d konsularny i wła

ciwe władze miejscowe.

Art. 69. § 1. Kapitan statku b

cego poza portem macierzystym uprawniony jest do

zaci

gania w imieniu armatora po

yczek oraz dokonywania w jego imieniu czynno

ci na

kredyt tylko w granicach nieodzownej potrzeby naprawy statku, uzupełnienia załogi,
zaopatrzenia statku lub kontynuowania podró

§ 2. W granicach uprawnie

okre

lonych w § 1 kapitan mo

e nawet sprzeda

dne

przynale

ci statku lub zb

ęść

ywno

ci, je

eli oczekiwanie na zlecenie armatora

lub na fundusze od niego jest niemo

liwe lub niecelowe.

§ 3. Je

eli w czasie podró

y nie zdołano w inny sposób uzyska

rodków koniecznych do jej

zako

czenia, kapitan - po uprzednim, je

eli to mo

liwe, zasi

gni

ciu wskazówek

frachtuj

cego i armatora - mo

e ustanowi

na ładunku zastaw, a nawet sprzeda

ęść

ładunku.
§ 4. Przy doborze

rodków dla uzyskania funduszy potrzebnych do zako

czenia podró

kapitan obowi

zany jest kierowa

tym, by strata wynikła dla armatora i zainteresowanych

ładunkiem była jak najmniejsza.

Art. 70. § 1. Je

eli na statku znajduj

cym si

w podró

y wyczerpały si

zapasy

ywno

ci,

kapitan ma prawo zarz

dzi

- w celu równomiernego rozdziału - rekwizycj

znajduj

cego si

na statku ładunku, który nadaje si

do spo

ycia.

§ 2. Warto

ść

zarekwirowanego ładunku obowi

zany jest zwróci

armator.

DZIAŁ IV

PUBLICZNOPRAWNE FUNKCJE KAPITANA

Art. 71. § 1. O ka

dym przypadku urodzenia lub

mierci na statku w czasie podró

y kapitan

sporz

dza wzmiank

w dzienniku okr

towym oraz protokół, a w przypadku

mierci ponadto

zabezpiecza mienie pozostałe po zmarłym.
§ 2. Kapitan zgłasza urodzenie lub zgon na statku urz

dowi stanu cywilnego pierwszego

portu polskiego, do którego statek zawin

ł, a za granic

polskiemu urz

dowi konsularnemu.

§ 3. Testament osoby zmarłej na statku i akt zabezpieczenia jej mienia kapitan przekazuje
s

dowi rejonowemu wła

ciwemu dla pierwszego portu polskiego, do którego statek zawin

ł,

a za granic

polskiemu urz

dowi konsularnemu.

Art. 72. § 1. W przypadku popełnienia na statku przest

pstwa kapitan obowi

zany jest

sporz

dzi

szczegółowe zawiadomienie o popełnieniu przest

pstwa, przedsi

wzi

ąć

odpowiednie

rodki dla zapobie

enia uchyleniu si

osoby podejrzanej o popełnienie

przest

pstwa od odpowiedzialno

ci karnej, zabezpieczy

dowody i stosownie do okoliczno

przekaza

osob

podejrzan

o popełnienie przest

pstwa wraz z zawiadomieniem o

przest

pstwie wła

ciwemu organowi w pierwszym porcie polskim, do którego statek zawin

ł,

lub polskiej jednostce pływaj

cej Marynarki Wojennej, Stra

y Granicznej lub Policji.

§ 2. Minister wła

ciwy do spraw gospodarki morskiej, w porozumieniu z Ministrem

Sprawiedliwo

ci i ministrem wła

ciwym do spraw zagranicznych, okre

li, w drodze

rozporz

dzenia, tryb post

powania kapitana odno

nie do osób podejrzanych o popełnienie

przest

pstw przeciwko bezpiecze

stwu

eglugi morskiej i sposoby przekazywania informacji

oraz dowodów odnosz

cych si

do takich przest

pstw władzom innych pa

stw,

uwzgl

dniaj

c umowy mi

dzynarodowe, których Rzeczpospolita Polska jest stron

Tytuł IV

PRAWA RZECZOWE

DZIAŁ I

WŁASNO

ŚĆ

STATKU

Art. 73. § 1. Statek stanowi polsk

własno

ść

, je

eli jest własno

1) Skarbu Pa

stwa,

2) osoby prawnej maj

cej siedzib

w Rzeczypospolitej Polskiej,

3) obywatela polskiego zamieszkałego w Rzeczypospolitej Polskiej.
§ 2. Statkiem stanowi

cym polsk

własno

ść

jest równie

statek wchodz

cy w skład maj

tku

spółki osobowej wpisanej do polskiego rejestru przedsi

biorców.

§ 3. Statkiem uwa

anym za stanowi

cy polsk

własno

ść

jest statek:

1) b

cy co najmniej w połowie własno

podmiotów wymienionych w § 1, je

eli armator

tego statku ma w Rzeczypospolitej Polskiej miejsce zamieszkania albo siedzib

swojego

zakładu głównego lub oddziału, a statek, na wniosek wszystkich współwła

cicieli, został

wpisany do polskiego rejestru okr

towego w ksi

dze rejestru stałego,

2) b

cy własno

spółki kapitałowej maj

cej siedzib

za granic

, w której jeden z

podmiotów wymienionych w § 1 ma udział kapitałowy, je

eli armator tego statku ma w

Rzeczypospolitej Polskiej miejsce zamieszkania albo siedzib

swojego zakładu głównego lub

oddziału, a statek, na wniosek wła

ciciela, został wpisany do polskiego rejestru okr

towego

w ksi

dze rejestru stałego.

Art. 73a. (14) Za statek, o którym mowa w art. 24 § 2, uwa

a si

równie

statek:

1) b

cy co najmniej w połowie własno

obywatela pa

stwa członkowskiego Unii

Europejskiej lub osoby prawnej maj

cej siedzib

w pa

stwie członkowskim Unii Europejskiej,

eli armator tego statku ma w pa

stwie członkowskim Unii Europejskiej miejsce

zamieszkania albo siedzib

swojego zakładu głównego lub oddziału, a statek, na wniosek

wszystkich współwła

cicieli, został wpisany do polskiego rejestru okr

towego w ksi

dze

rejestru stałego,
2) b

cy własno

spółki kapitałowej maj

cej siedzib

za granic

, w której obywatel

stwa członkowskiego Unii Europejskiej lub osoba prawna maj

ca siedzib

w pa

stwie

członkowskim Unii Europejskiej ma udział kapitałowy, je

eli armator tego statku ma w

stwie członkowskim Unii Europejskiej miejsce zamieszkania albo siedzib

swojego

zakładu głównego lub oddziału, a statek, na wniosek wła

ciciela, został wpisany do polskiego

rejestru okr

towego w ksi

dze rejestru stałego.

Art. 74. Umowa o przeniesienie własno

ci statku, o którym mowa w art. 73 § 1,

podlegaj

cego obowi

zkowi wpisu do rejestru okr

towego, powinna by

zawarta na pi

mie, z

podpisami stron notarialnie po

wiadczonymi. Dotyczy to równie

statku, o którym mowa w

art. 73 § 3, oraz statku w budowie, wpisanych do polskiego rejestru okr

towego.

Art. 75. Przepisy o przeniesieniu własno

ci statku stosuje si

odpowiednio do przeniesienia

udziału we własno

ci statku.

DZIAŁ II

ZASTAW NA STATKU

Art. 76. § 1. Na statku wpisanym do rejestru okr

towego mo

na ustanowi

zastaw wpisany

do tego rejestru (hipotek

morsk

). Do hipoteki morskiej stosuje si

odpowiednio przepisy

prawa cywilnego o hipotece, z uwzgl

dnieniem przepisów niniejszego działu.

§ 2. Do powstania hipoteki morskiej niezb

dny jest wpis do rejestru okr

towego.

Art. 77. O

wiadczenie woli wła

ciciela o ustanowieniu na jego statku hipoteki morskiej

powinno by

zło

one na pi

mie, z podpisem notarialnie po

wiadczonym, z zastrze

eniem art.

84 § 1.

Art. 78. § 1. Hipoteka morska mo

e by

wyra

ona równie

w walucie obcej lub jednostkach

obliczeniowych okre

lonych w art. 101 § 2.

§ 2. W celu zabezpieczenia tej samej wierzytelno

ci mo

na ustanowi

hipotek

morsk

cej ni

jednym statku.

Art. 79. § 1. Hipoteka morska obci

ąż

a, oprócz statku i jego przynale

ci, tak

wierzytelno

ci wła

ciciela statku powstałe po ustanowieniu hipoteki z tytułu:

1) odszkodowania za uszkodzenie lub strat

statku, ł

cznie z odszkodowaniem

ubezpieczeniowym,
  2)  wynagrodzenia za ratownictwo w zakresie, w jakim wyrównuje ono szkody w statku
spowodowane ratownictwem,
  3)  udziału statku w awarii wspólnej,
  4)  opłat za najem lub dzier

statku.

§ 2. Strony mog

rozszerzy

zakres wierzytelno

ci obci

ąż

onych hipotek

morsk

Art. 80. (15) Umowa o przeniesienie własno

ci statku obci

ąż

onego hipotek

morsk

osob

zagraniczn

w rozumieniu art. 5 pkt 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie

działalno

ci gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1807) wymaga uprzedniej zgody wierzyciela

hipotecznego wyra

onej na pi

mie, z podpisem notarialnie po

wiadczonym.

Art. 81. W przypadku

wiadomego, znacznego zwi

kszenia ryzyka zwi

zanego z

eksploatacj

statku obci

ąż

onego hipotek

morsk

, które powoduje istotne pogorszenie

sytuacji wierzyciela hipotecznego, mo

e on

żą

niezwłocznego zaspokojenia z przedmiotu

hipoteki lub dodatkowego odpowiedniego zabezpieczenia.

Art. 82. § 1. Hipotek

morsk

na ustanowi

na statku w budowie.

§ 2. Hipoteka morska na statku w budowie obejmuje materiały, urz

dzenia i wyposa

enie

znajduj

ce si

na terenie stoczni buduj

cej obci

ąż

ony hipotek

statek, które przez

oznakowanie lub w inny sposób zostały wyra

nie zidentyfikowane jako przeznaczone do

budowy lub na wyposa

enie tego statku.

Art. 83. § 1. Wierzytelno

ść

zabezpieczona hipotek

morsk

podlega zaspokojeniu z

przedmiotu tej hipoteki z pierwsze

stwem przed innymi wierzytelno

ciami, z wyj

tkiem

wierzytelno

ci uprzywilejowanych, o których mowa w art. 91, kosztów egzekucyjnych,

nale

ci alimentacyjnych oraz rent z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby,

niezdolno

ci do pracy, kalectwa lub

mierci, jak równie

kosztów ostatniej choroby i zwykłego

pogrzebu wła

ciciela statku.

§ 2. Zaspokojenie wierzyciela hipotecznego z przedmiotu hipoteki morskiej nast

puje w

drodze s

dowego post

powania egzekucyjnego, o ile przepisy niniejszego działu nie

stanowi

inaczej.

Art. 84. § 1. Umowa zawarta mi

dzy wła

cicielem statku a wierzycielem o ustanowieniu

hipoteki morskiej mo

e przewidywa

przej

cie przez wierzyciela hipotecznego posiadania

statku obci

ąż

onego hipotek

, ł

cznie z upowa

nieniem do jego sprzeda

y, w celu

zaspokojenia zabezpieczonej wierzytelno

ci z dochodu, jaki przynosi statek, lub z ceny

uzyskanej z jego sprzeda

y. Umowa powinna okre

warto

ść

statku.

§ 2. Umowa, o której mowa w § 1, powinna by

sporz

dzona na pi

mie, z podpisami stron

notarialnie po

wiadczonymi, i wpisana do rejestru okr

towego.

§ 3. Zawarcie umowy, o której mowa w § 1, wymaga uprzedniej zgody pozostałych wierzycieli
hipotecznych wyra

onej na pi

mie, z podpisami notarialnie po

wiadczonymi.

Art. 85. § 1. Przej

cie posiadania statku obci

ąż

onego hipotek

morsk

ustanowion

podstawie umowy, o której mowa w art. 84 § 1, mo

e nast

, je

eli wła

ciciel statku nie

zaspokaja zabezpieczonej tak

hipotek

wierzytelno

ci lub w innych przypadkach

przewidzianych w umowie.
§ 2. Przej

cie posiadania statku wymaga zło

enia przez wierzyciela hipotecznego

wiadczenia w tej sprawie, z powołaniem si

na okoliczno

ci uzasadniaj

ce przej

cie

posiadania.
§ 3. O

wiadczenie, o którym mowa w § 2, powinno by

zło

one na pi

mie, z podpisem

notarialnie po

wiadczonym; podlega ono ujawnieniu w rejestrze okr

towym nie wcze

niej ni

po upływie 14 dni od dnia zawiadomienia wła

ciciela statku zgodnie z art. 87 § 1, chyba

wła

ciciel wyraził zgod

na wcze

niejszy termin.

§ 4. Wprowadzenie wierzyciela hipotecznego w posiadanie statku mo

e nast

, na jego

wniosek, przy udziale komornika. Do wniosku nale

y doł

czy

postanowienie izby morskiej

stwierdzaj

ce zgodno

ść

wiadczenia, o którym mowa w § 2, z tre

umowy, o której

mowa w art. 84 § 1.
§ 5. Wierzyciel hipoteczny, który przej

ł statek w posiadanie zgodnie z przepisami § 1-4,

e odda

go w posiadanie osobie trzeciej b

wydzier

awi

lub odda

w najem w

celu zaspokojenia zabezpieczonej wierzytelno

ci z opłat za dzier

lub najem statku.

Umowa, o której mowa w art. 84 § 1, mo

e przewidywa

e do oddania statku w posiadanie

osobie trzeciej, a tak

e zawarcia umowy dzier

awy lub najmu statku potrzebna jest zgoda

wła

ciciela statku.

Art. 86. § 1. Sprzeda

statku obci

ąż

onego hipotek

morsk

zgodnie z art. 84 § 1 mo

nast

na wniosek wierzyciela hipotecznego po upływie terminu zaspokojenia

wierzytelno

ci.

§ 2. Sprzeda

przeprowadza notariusz albo komornik w terminie 30 dni, licz

c od dnia

zło

enia przez wierzyciela hipotecznego wniosku o dokonanie sprzeda

y. Wniosek taki

powinien by

zło

ony na pi

mie, z podpisem notarialnie po

wiadczonym; podlega on

ujawnieniu w rejestrze okr

towym nie wcze

niej ni

po upływie 14 dni od dnia zawiadomienia

wła

ciciela statku i organu rejestrowego zgodnie z art. 87 § 1, chyba

e wła

ciciel wyraził

zgod

na wcze

niejszy termin.

§ 3. Wierzyciel hipoteczny powinien na pi

mie zawiadomi

innych wierzycieli hipotecznych o

zło

eniu wniosku o dokonanie sprzeda

y statku zgodnie z § 1 co najmniej na 7 dni przed

dat

sprzeda

y. W braku zawiadomienia ponosi on odpowiedzialno

ść

za wynikł

szkod

§ 4. Sprzeda

statku dokonana zgodnie z przepisami § 1 i 2 ma te same skutki prawne, co

sprzeda

dokonana w drodze s

dowego post

powania egzekucyjnego.

Art. 87. § 1. Przed podj

ciem przez wierzyciela hipotecznego czynno

ci maj

cych na celu

jego zaspokojenie ze statku, o których mowa w art. 85 § 1 lub art. 86 § 1, powinien on na
pi

mie zawiadomi

wła

ciciela statku i organ rejestrowy o zamierzonym podj

ciu działa

zmierzaj

cych do zaspokojenia jego roszcze

wynikaj

cych z ustanowionej na tym statku

hipoteki morskiej.
§ 2. Wła

ciciel statku mo

e w ci

gu 14 dni od dnia zawiadomienia, o którym mowa w § 1,

zaspokoi

wierzyciela hipotecznego b

wyst

do s

du z powództwem o ustalenie,

wierzytelno

ść

nie istnieje albo nie jest wymagalna w cało

ci lub w cz

ęś

ci. Wniesienie tego

powództwa powoduje zawieszenie prawa wierzyciela hipotecznego do zaspokojenia si

zgodnie z art. 85 § 1 lub art. 86 § 1 do czasu prawomocnego zako

czenia post

powania.

§ 3. Wniesienie do s

du powództwa, o którym mowa w § 2, wymaga ujawnienia w rejestrze

okr

towym.

§ 4. Je

eli wierzycielem hipotecznym jest bank zagraniczny lub zagraniczna instytucja

finansowa, jego wierzytelno

ść

e by

zaspokojona w walutach obcych, je

eli hipoteka była

wyra

ona w tych walutach lub jednostkach obliczeniowych okre

lonych w art. 101 § 2.

Zaspokojenie nast

puje za po

rednictwem banku, który na podstawie odr

bnych przepisów

jest upowa

niony do skupu i sprzeda

y walut obcych, wskazanego przez wierzyciela

hipotecznego.

Art. 88. Umowa o ustanowienie hipoteki morskiej zgodnie z art. 84 § 1 mo

e dotyczy

tak

statku w budowie.

Art. 89. Do nieb

cego hipotek

morsk

zastawu na statkach stosuje si

przepisy prawa

cywilnego o zastawie na rzeczach ruchomych.

DZIAŁ III

PRZYWILEJE NA STATKU

Art. 90. § 1. Wierzycielom słu

y na zabezpieczenie wierzytelno

ci uprzywilejowanych

ustawowe prawo zastawu na statku z pierwsze

stwem przed innymi wierzytelno

ciami,

cho

by zabezpieczonymi zastawem wynikaj

cym z umowy lub orzeczenia s

du.

§ 2. Przywilej słu

y bez wzgl

du na zmian

osoby wła

ciciela lub armatora i dobr

wiar

nabywcy statku.

Art. 91. Uprzywilejowane s

wierzytelno

ci z tytułu:

1) nale

nych pa

stwu kosztów s

dowych, nie wył

czaj

c kosztów egzekucji s

dowej;

wydatków poniesionych we wspólnym interesie wierzycieli na zachowanie statku lub w celu
sprzeda

y statku i podziału uzyskanej ceny; opłat tona

owych, latarniowych lub portowych

oraz innych opłat i

wiadcze

publicznych tego rodzaju; opłat pilotowych oraz kosztów

nadzoru i zachowania statku powstałych od chwili jego wej

cia do ostatniego portu,

2) umów o prac

na statku zawartych z kapitanem, innymi członkami załogi i osobami

zatrudnionymi w obsłudze statku,
3) wynagrodzenia za ratownictwo oraz udziału statku w awarii wspólnej,
4) wynagrodzenia szkody wyrz

dzonej zderzeniem statków lub innymi wypadkami

morskimi, jak równie

szkody wyrz

dzonej w portowych urz

dzeniach, dokach i drogach

eglugowych; odszkodowania za

mier

, uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia pasa

erów i

członków załogi; odszkodowania za utrat

lub uszkodzenie ładunku b

baga

5) umów zawartych lub innych czynno

ci prawnych podj

tych przez kapitana, w granicach

jego ustawowego umocowania, w czasie przebywania statku poza portem macierzystym, dla
rzeczywistych potrzeb konserwacji statku lub kontynuowania podró

y, bez wzgl

du na to, czy

kapitan jest równocze

nie armatorem lub wła

cicielem statku oraz czy roszczenie

przysługuje jemu samemu czy dostawcom, osobom naprawiaj

cym statek, po

yczkodawcom

lub innym kontrahentom.

Art. 92. § 1. Powództwo o zaspokojenie wierzyciela z przedmiotu obci

ąż

onego przywilejem

e by

dochodzone tak przeciwko wła

cicielowi, jak i armatorowi statku. Wyrok wydany

przeciwko armatorowi statku jest skuteczny przeciwko jego wła

cicielowi, a wydany

przeciwko wła

cicielowi jest skuteczny przeciwko armatorowi statku.

§ 2. Zaspokojenie wierzyciela z przedmiotu obci

ąż

onego przywilejem nast

puje w drodze

dowego post

powania egzekucyjnego.

§ 3. Wierzytelno

ci uprzywilejowane wynikaj

ce z tej samej podró

y zaspokaja si

kolejno

ci kategorii wyliczonych w art. 91.

§ 4. Wierzytelno

ci wynikaj

ce z tej samej podró

y i nale

żą

ce do tej samej kategorii

zaspokaja si

proporcjonalnie do ich wysoko

ci, je

eli suma podlegaj

ca podziałowi nie

wystarcza na zaspokojenie ich w cało

ci; jednak

e pó

niej powstałe roszczenia wymienione

w art. 91 pkt 3 i 5 zaspokaja si

w ka

dej z kategorii, przed wcze

niej powstałymi.

§ 5. Wierzytelno

ci wynikłe z tego samego zdarzenia uwa

a si

za powstałe w tym samym

czasie.

Art. 93. § 1. Przywileje z ostatniej podró

y maj

pierwsze

stwo przed przywilejami z podró

poprzednich.
§ 2. Wierzytelno

ci z tej samej umowy o prac

odnosz

ce si

do kilku podró

y zaspokaja si

na równi z wierzytelno

ciami z ostatniej podró

Art. 94. § 1. Przywilej rozci

ga si

tak

e na:

1) fracht oraz zrównan

z nim opłat

za przewóz pasa

erów i ich baga

u z podró

podczas której powstała wierzytelno

ść

uprzywilejowana, a w odniesieniu do wierzytelno

wynikaj

cych z umów o prac

wymienionych w art. 91 pkt 2, ze wszystkich podró

y odbytych

w czasie trwania tej samej umowy o prac

2) odszkodowania nale

ne statkowi za poniesione, a nienaprawione szkody w statku, jak i

za straty na frachcie,
3) nale

ny statkowi udział w awarii wspólnej, o ile składaj

na ni

nienaprawione szkody

w statku lub straty na frachcie,
4) nale

ne statkowi wynagrodzenie za ratownictwo, które nast

piło w czasie podró

y, po

odliczeniu jednak sum przypadaj

cych kapitanowi i innym osobom zatrudnionym w obsłudze

statku.
§ 2. Przywilej nie rozci

ga si

na nale

ne statkowi odszkodowania ubezpieczeniowe.

Art. 95. § 1. Przywileje wygasaj

z upływem roku, jednak

e przywileje wymienione w art. 91

pkt 5 wygasaj

z upływem 6 miesi

cy.

§ 2. Termin wyga

cia przywileju biegnie dla wierzytelno

ci z tytułu:

1) wynagrodzenia za ratownictwo - od dnia zako

czenia ratownictwa,

2) szkody wyrz

dzonej zderzeniem statków lub innym wypadkiem morskim albo wynikłej

wskutek

mierci, uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia - od dnia spowodowania szkody,

3) odszkodowania za utrat

lub uszkodzenie ładunku lub baga

u - od dnia wydania ładunku

lub baga

u albo od dnia, w którym powinny by

wydane,

4) nale

ci powstałych wskutek czynno

ci okre

lonych w art. 91 pkt 5 - od dnia

powstania wierzytelno

ci,

5) innych zdarze

- od dnia wymagalno

ci wierzytelno

ci.

§ 3. Przywilej na nale

ciach okre

lonych w art. 94 § 1 wygasa z chwil

ich uiszczenia,

jednak

e przywilej pozostaje w mocy, dopóki uiszczona kwota znajduje si

w r

ku kapitana

lub innej osoby, która podj

ła t

kwot

na rzecz armatora lub wła

ciciela statku.

Art. 96. Je

eli statek, na którym ci

ąż

y przywilej, nie mógł by

zaj

ty na polskich wodach

wewn

trznych lub polskim morzu terytorialnym na rzecz wierzyciela maj

cego w

Rzeczypospolitej Polskiej miejsce zamieszkania lub siedzib

, terminy okre

lone w art. 95 nie

mog

sko

czy

wcze

niej ni

z upływem jednego miesi

ca od dnia, w którym statek

wszedł do portu polskiego, nie pó

niej jednak ni

z upływem 3 lat od dnia powstania

wierzytelno

ci.

Tytuł V

OGRANICZENIE ODPOWIEDZIALNO

CI ZA ROSZCZENIA MORSKIE

Art. 97. § 1. Odpowiedzialno

ść

dłu

nika za roszczenia morskie mo

e by

ograniczona

zgodnie z postanowieniami Konwencji o ograniczeniu odpowiedzialno

ci za roszczenia

morskie, sporz

dzonej w Londynie dnia 19 listopada 1976 r. (Dz. U. z 1986 r. Nr 35, poz.

175), zwanej dalej "Konwencj

o ograniczeniu odpowiedzialno

ci", wraz ze zmianami

obowi

zuj

cymi od daty ich wej

cia w

ycie w stosunku do Rzeczypospolitej Polskiej,

podanymi do publicznej wiadomo

ci we wła

ciwy sposób.

§ 2. Wobec wierzyciela zagranicznego maj

cego w chwili zgłoszenia roszczenia stałe

miejsce zamieszkania lub główn

siedzib

w pa

stwie, które ustanowiło dla tego rodzaju

roszczenia granic

odpowiedzialno

ci ni

od okre

lonej zgodnie z postanowieniami

Konwencji o ograniczeniu odpowiedzialno

ci, dłu

nik odpowiada tylko do tej ni

szej granicy.

§ 3. Uprawnienie do ograniczenia odpowiedzialno

ci na podstawie § 1 nie przysługuje

dłu

nikowi zagranicznemu, który w chwili powoływania si

na nie ma stałe miejsce

zamieszkania lub główn

siedzib

w pa

stwie, którego prawo nie przewiduje ograniczenia

odpowiedzialno

ci dla tego rodzaju roszczenia; je

eli prawo to przewiduje granic

odpowiedzialno

ci wy

od okre

lonej zgodnie z Konwencj

o ograniczeniu

odpowiedzialno

ci, stosuje si

granic

Art. 98. § 1. Dłu

nik mo

e powoła

na ograniczenie odpowiedzialno

ci niezale

nie od

ustanowienia funduszu ograniczenia odpowiedzialno

ci zgodnie z art. 11 Konwencji o

ograniczeniu odpowiedzialno

ci, z zastrze

eniem § 2.

§ 2. S

d mo

e, w razie prawdopodobie

stwa ujawnienia si

kolejnych wierzycieli, uzale

ograniczenie odpowiedzialno

ci od ustanowienia funduszu ograniczenia odpowiedzialno

ci.

Art. 99. Dłu

nik ponosi koszty procesu zwi

zanego z dochodzeniem roszczenia

podlegaj

cego ograniczeniu zgodnie z Kodeksem post

powania cywilnego i odpowiada za

odsetki od tego roszczenia ponad granic

odpowiedzialno

ci okre

lon

zgodnie z Konwencj

o ograniczeniu odpowiedzialno

ci, jednak

e je

eli dłu

nik utworzył fundusz ograniczenia

odpowiedzialno

ci przez zło

enie do depozytu s

du odpowiedniej sumy pieni

ęż

nej, to

składaj

cy nie odpowiada za odsetki powstałe po zło

eniu tej sumy.

Art. 100. Roszczenia z tytułu szkód w urz

dzeniach i basenach portowych, drogach wodnych

i urz

dzeniach nawigacyjnych podlegaj

zaspokojeniu z pierwsze

stwem przed innymi

roszczeniami, z wyj

tkiem roszcze

z tytułu

mierci, uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia.

Art. 101. § 1. Je

eli odpowiedzialno

ść

dłu

nika ustalona zgodnie z Konwencj

o ograniczeniu

odpowiedzialno

ci powstała w zwi

zku z uprawianiem

eglugi statkiem o pojemno

ci brutto

mniejszej ni

300 ton, to granica jego odpowiedzialno

ci wynosi:

1) 100.000 jednostek obliczeniowych - w odniesieniu do roszcze

z tytułu

mierci,

uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia,
2) 50.000 jednostek obliczeniowych - w odniesieniu do innych roszcze

§ 2. Jednostk

obliczeniow

jest Specjalne Prawo Ci

gnienia (SDR), okre

lone przez

dzynarodowy Fundusz Walutowy.

Art. 102. § 1. Je

eli dłu

nik jest osob

prawn

, to przez własne działanie lub zaniechanie, o

którym mowa w art. IV Konwencji o ograniczeniu odpowiedzialno

ci, rozumie si

działanie

lub zaniechanie tego, kto wykonuje funkcje organu zarz

dzaj

cego tej osoby prawnej.

§ 2. Je

eli dłu

nikiem jest armator, który uprawia

eglug

przez stałego zarz

, to

odpowiada on za działanie lub zaniechanie tego zarz

dcy jak za własne działanie lub

zaniechanie; je

eli zarz

dca jest osob

prawn

, przepis § 1 stosuje si

odpowiednio.

Tytuł VI

UMOWY

DZIAŁ I

PRZEWÓZ ŁADUNKU

Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 103. Przez umow

przewozu ładunku przewo

nik podejmuje si

, za wynagrodzeniem,

przewiezienia rzeczy drog

morsk

Art. 104. Umowa przewozu ładunku mo

1) stanowi

e przewo

nik odda cał

albo okre

lon

ęść

przestrzeni ładunkowej statku

pod ładunek na jedn

lub wi

cej podró

y (umowa czarterowa), albo

2) dotyczy

przewozu poszczególnych rzeczy lub ładunku okre

lonego według rodzaju,

ilo

ci, miary lub wagi (umowa bukingowa).

Art. 105. § 1. Umowa przewozu okre

la stosunek pomi

dzy przewo

nikiem a frachtuj

cym

(czarteruj

cym lub bukuj

cym).

§ 2. Ka

da strona mo

żą

potwierdzenia umowy przewozu na pi

mie.

§ 3. W wykonaniu obowi

zku frachtuj

cego mo

e ładunek dostarczy

przewo

nikowi inna

osoba (załadowca). Przepisy odnosz

ce si

do załadowcy maj

zastosowanie do

frachtuj

cego, który sam dostarcza ładunek przewo

nikowi.

Art. 106. Frachtuj

cy mo

e bez zgody przewo

nika odst

swoje prawa z umowy przewozu

osobie trzeciej, pozostaje jednak odpowiedzialny za wykonanie umowy solidarnie z osob

której swoje prawa odst

pił.

Art. 107. § 1. Je

eli ładunek ma by

według umowy czarterowej przewieziony okre

lonym

statkiem, przewo

nik mo

e załadowa

go na inny statek tylko po uzyskaniu zgody

czarteruj

cego.

§ 2. Przy przewozie na podstawie umowy bukingowej przewo

nik ma prawo - w braku

wyra

nego zakazu w umowie - zast

okre

lony w umowie statek innym statkiem tej samej

kategorii, zdatnym do przewozu bez opó

nienia; obowi

zany jest jednak podstawi

statek

zast

pczy w umówionym terminie i zawiadomi

o tym bukuj

cego.

Art. 108. § 1. Roszczenie z umowy przewozu przedawnia si

z upływem 2 lat od dnia jego

wymagalno

ci.

§ 2. Roszczenia do przewo

nika zwi

zane z ładunkiem, wynikaj

ce z konosamentu,

przedawniaj

z upływem roku od dnia, w którym wydanie ładunku nast

piło lub miało

nast

§ 3. Powództwo o odszkodowanie przeciwko osobie trzeciej w sprawach, o których mowa w
§ 2, mo

e by

wytoczone nawet po upływie roku w terminie okre

lonym w przepisach o

przedawnieniu roszcze

, nie dłu

szym jednak ni

6 miesi

cy licz

c od dnia, w którym osoba

wyst

puj

ca z takim powództwem zaspokoiła roszczenie lub otrzymała pozew wniesiony

przeciwko niej.

Art. 109. Przepisów niniejszego działu nie stosuje si

do przewozu przesyłek pocztowych.

Rozdział 2

Załadowanie na statek

Art. 110. Przewo

nik obowi

zany jest doło

nale

ytej staranno

ci, aby przy rozpocz

ciu

podró

y statek był zdatny do

eglugi, wła

ciwie wyposa

ony, zaopatrzony i obsadzony

załog

, a ponadto, aby jego ładownie, chłodnie oraz wszelkie inne pomieszczenia, do których

ładowane towary, były przed rozpocz

ciem podró

y przygotowane i doprowadzone do

stanu odpowiedniego do przyj

cia, przewozu i zabezpieczenia ładunku, stosownie do jego

wła

ciwo

ci.

Art. 111. Przewo

nik obowi

zany jest podstawi

statek gotowy do ładowania w ustalonym

miejscu i czasie oraz pozostawi

go tam na przewidziany okres ładowania, a gdy został

umówiony przestój - tak

e na okres przestoju.

Art. 112. § 1. Je

eli nie umówiono miejsca ładowania, przewo

nik podstawi statek w

zwyczajowo przyj

tym miejscu ładowania lub wyczekiwania.

§ 2. Je

eli przewóz opiera si

na umowie czarterowej, przewo

nik obowi

zany jest podstawi

statek według wskazania czarteruj

cego w miejscu odpowiednim, bezpiecznym i dost

pnym

bez trudno

ci dla podej

cia statku, dla jego pozostawania tam i wyj

cia z ładunkiem bez

przeszkód. Je

eli jest kilku czarteruj

cych, którzy nie uzgodnili mi

dzy sob

miejsca

ładowania, lub je

eli odpowiednie miejsce ładowania nie zostało przewo

nikowi podane,

przewo

nik post

pi zgodnie z § 1.

§ 3. Czarteruj

cy mo

e niezale

nie od tego, czy miejsce ładowania zostało w umowie

ustalone, domaga

od przewo

nika - za zwrotem wszelkich zwi

zanych z tym kosztów -

przeholowania lub przeci

gni

cia statku z jednego miejsca na drugie, chyba

e przewóz

odbywa si

statkiem obsługuj

cym lini

regularn

§ 4. Je

eli przewóz opiera si

na umowie bukingowej, bukuj

cemu przysługuj

uprawnienia

okre

lone w § 3 tylko wtedy, gdy przewiduje je umowa lub zwyczaj przyj

ty w danym porcie.

Art. 113. § 1. Przewo

nik jest obowi

zany zawiadomi

na pi

mie czarteruj

cego o

podstawieniu gotowego do rozpocz

cia ładowania statku w miejscu, o którym mowa w art.

112 § 2, a je

eli miejsce takie nie zostało przewo

nikowi wskazane - w miejscu, o którym

mowa w art. 112 § 1 (nota gotowo

ci). Je

eli czarteruj

cy wskazał załadowc

, przewo

nik

zawiadamia załadowc

§ 2. Zawiadomienie, które w chwili jego otrzymania nie odpowiada rzeczywisto

ci, uwa

a si

za niedokonane, a przewo

nik odpowiada za wynikł

d szkod

§ 3. Do okre

lenia dnia oraz godziny, w których zawiadomienie uwa

a si

za skutecznie

dokonane, stosuje si

zwyczaje przyj

te dla tej czynno

ci w danym porcie.

Art. 114. § 1. Okres ładowania okre

la umowa czarterowa, a je

eli nie zawiera ona

postanowienia w tym przedmiocie - zwyczaj przyj

ty w danym porcie. Okres ten oblicza si

według dni i godzin roboczych, poczynaj

c od nast

pnego dnia po zło

eniu noty gotowo

ci.

§ 2. Do okresu ładowania wlicza si

przerwy wywołane przyczynami zachodz

cymi po

stronie frachtuj

cego lub załadowcy, jak równie

czas u

yty na przeholowanie lub

przeci

gni

cie statku z jednego miejsca na drugie stosownie do art. 112 § 3.

§ 3. Do okresu ładowania nie wlicza si

przerw wywołanych przyczynami zachodz

cymi po

stronie przewo

nika, jak równie

przerw spowodowanych sił

albo warunkami

atmosferycznymi zagra

cymi ładunkowi lub prawidłowo

ci b

bezpiecze

stwu

ładowania.

Art. 115. § 1. Strony mog

w umowie czarterowej przewidzie

e statek pozostanie w porcie

ponad okres ładowania (przestój statku).
§ 2. Je

eli umowa nie ustala okresu przestoju statku, przyjmuje si

e okres ten wynosi 14

dni. Okres przestoju oblicza si

według bie

żą

cych dni i godzin. Do okresu przestoju nie

wlicza si

jednak przerw spowodowanych przyczynami zachodz

cymi wył

cznie po stronie

przewo

nika.

§ 3. Wynagrodzenie nale

ne przewo

nikowi za przestój (przestojowe) okre

la umowa, a

eli nie zawiera ona postanowienia w tym przedmiocie - zwyczaj. W braku stawek

zwyczajowych przestojowe okre

la si

sum

wydatków przewo

nika na utrzymanie statku i

załogi przez okres przestoju.
§ 4. Je

eli w umowie nie przewidziano przestoju, a statek po upływie okresu ładowania

zostaje przetrzymany w porcie z przyczyn zachodz

cych po stronie frachtuj

cego lub

załadowcy, przewo

nik ma prawo do wynagrodzenia szkody wyrz

dzonej przetrzymaniem

statku.
§ 5. Do odszkodowania przewidzianego w § 4 przewo

nik ma prawo równie

wtedy, gdy

statek z przyczyn zachodz

cych po stronie frachtuj

cego lub załadowcy zostaje

przetrzymany w porcie ponad okres przestoju.

Art. 116. Przy przewozie na podstawie umowy bukingowej przewo

nik powinien w

odpowiednim terminie zawiadomi

frachtuj

cego o czasie i miejscu ładowania statku.

Zawiadomienie takie jest zb

dne, gdy chodzi o statek obsługuj

cy lini

regularn

, chyba

termin ustalony w rozkładzie rejsów nie b

dzie mógł by

dotrzymany.

Art. 117. Frachtuj

cemu przysługuje prawo dostarczenia w miejsce ładunku okre

lonego

umow

- innego odpowiedniego ładunku, którego przewóz nie pogorszy poło

enia

przewo

nika i innych frachtuj

cych. Fracht nale

ny przewo

nikowi za przewóz takiego

ładunku nie mo

e by

szy od frachtu umówionego.

Art. 118. § 1. Po upływie okresu ładowania i przestoju przewidzianego w umowie czarterowej
albo po upływie ustalonego w umowie bukingowej terminu dostarczenia ładunku przewo

nik

e według swego uznania rozpocz

ąć

podró

, cho

by nawet umówiony ładunek nie został

dostarczony. Przewo

nik zachowuje prawo do frachtu przypadaj

cego równie

od ładunku

niezaładowanego (martwy fracht).
§ 2. Nale

ść

przewo

nika z tytułu martwego frachtu ulega zmniejszeniu o sum

frachtu

uzyskanego przez przewo

nika za inny ładunek przyj

ty do przewozu w miejsce ładunku

niedostarczonego.

Art. 119. Je

eli według umowy czarteruj

cy rozporz

dza cał

przestrzeni

statku,

przewo

nik, zachowuj

c prawo do całego frachtu, jest na

żą

danie czarteruj

cego

obowi

zany:

1) rozpocz

ąć

podró

nawet przed umówionym terminem, cho

by ładunek nie był jeszcze w

cało

ci załadowany,

2) przyj

ąć

do przewozu ładunek dostarczony mu przed upływem okresu ładowania lub

przestoju, cho

by nawet przyj

cie i załadowanie ładunku mogło spowodowa

zwłok

rozpocz

ciu podró

y, nie dłu

jednak ni

14 dni; nie narusza to przepisów art. 115 § 4 i §

Art. 120. Je

eli według umowy czarteruj

cy rozporz

dza cz

ęś

przestrzeni statku,

przewo

nik mo

e odmówi

przyj

cia ładunku, którego załadowanie po upływie ustalonego

okresu ładowania musiałoby wskutek zwłoki czarteruj

cego spowodowa

przetrzymanie

statku. Pomimo odmowy przyj

cia ładunku przewo

nikowi nale

y si

cały fracht.

Art. 121. § 1. Czarteruj

cemu, cho

by według umowy rozporz

dzał cał

powierzchni

statku,

wolno swoim ładunkiem zajmowa

tylko przestrzenie i powierzchnie przeznaczone do tego

celu.
§ 2. Czarteruj

cy mo

żą

stosownego obni

enia frachtu i wynagrodzenia szkody, je

eli

przewo

nik nie odda do jego rozporz

dzenia okre

lonej w umowie przestrzeni statku.

Art. 122. § 1. Frachtuj

cy obowi

zany jest na swój koszt dostarczy

ładunek do statku wzdłu

jego burty w taki sposób, aby umo

liwi

prawidłowe i odpowiednie załadowanie.

§ 2. Na towarach łatwo zapalnych, wybuchowych lub w inny sposób niebezpiecznych
frachtuj

cy obowi

zany jest umie

odpowiednie oznaczenie ich jako niebezpiecznych oraz

poda

przewo

nikowi potrzebne informacje o wła

ciwo

ciach towaru.

§ 3. Oddaj

c do przewozu rzeczy, z którymi nale

y obchodzi

w szczególny sposób,

frachtuj

cy obowi

zany jest umie

na nich odpowiednie oznaczenie i poinformowa

przewo

nika o ich wła

ciwo

ciach.

Art. 123. § 1. Frachtuj

cy obowi

zany jest dostarczy

przewo

nikowi we wła

ciwym czasie

dokumenty dotycz

ce ładunku, potrzebne do jego przewozu.

§ 2. Frachtuj

cy odpowiada za szkody wynikłe ze zwłoki w dostarczeniu oraz z

nieprawidłowo

ci lub niedokładno

ci dokumentów przewidzianych w § 1.

Art. 124. § 1. Frachtuj

cy odpowiada wobec przewo

nika, a tak

e wobec pasa

erów, załogi i

wła

cicieli innych ładunków za szkody spowodowane niedokładnym lub nieprawdziwym

wiadczeniem dotycz

cym rodzaju lub wła

ciwo

ci ładunku.

§ 2. Odpowiedzialno

ść

okre

lon

w § 1 ponosi tak

e załadowca, je

eli zło

enie

niedokładnego lub nieprawdziwego o

wiadczenia dotycz

cego rodzaju lub wła

ciwo

ładunku nast

piło z jego winy.

Art. 125. Frachtuj

cy jest wolny od odpowiedzialno

ci za szkody wyrz

dzone przez ładunek

przewo

nikowi lub statkowi z jakiejkolwiek przyczyny bez jego winy.

Art. 126. § 1. Przewo

nik obowi

zany jest doło

nale

ytej staranno

ci przy załadowywaniu

ładunku na statek oraz dostarczy

odpowiednie podkłady, przegrody, maty i inny materiał

konieczny do prawidłowego i odpowiedniego załadowania oraz rozmieszczenia i
zabezpieczenia (zasztauowania) ładunku.
§ 2. Ładunek umieszcza si

na statku według uznania przewo

nika; umieszczenie ładunku

na pokładzie wymaga zgody załadowcy, chyba

e chodzi o ładunki przewo

one w

kontenerach zamkni

tych, przyjmowanych na statek przystosowany do takiego przewozu, lub

o ładunki, które zwyczajowo s

przewo

one na pokładzie.

§ 3. Koszty załadowania i zasztauowania ładunku na statku obci

ąż

przewo

nika.

Art. 127. § 1. Przewo

nik, zachowuj

c prawo do całego frachtu, mo

e według swego uznania

wyładowa

ładunek ze statku, zniszczy

go lub unieszkodliwi

bez obowi

zku wynagrodzenia

szkody przez to powstałej, je

eli ładunek ten zawiera materiały łatwo zapalne, wybuchowe

lub w inny sposób niebezpieczne, został fałszywie zadeklarowany albo je

eli przewo

nik nie

mógł, przyjmuj

c ładunek, stwierdzi

jego niebezpiecznych wła

ciwo

ci na podstawie zwykłej

znajomo

ci rzeczy, a nie został uprzedzony o tych wła

ciwo

ciach. Załadowca odpowiada za

szkod

powstał

wskutek załadowania i przewozu takiego ładunku.

§ 2. Je

eli przewo

nikowi były wprawdzie znane wła

ciwo

ci ładunku okre

lone w § 1 i

ładunek ten został załadowany za jego zgod

, lecz nast

pnie zagroził bezpiecze

stwu

statku, osób na nim si

znajduj

cych lub innych ładunków, przewo

nik mo

e - według swego

uznania - ładunek niebezpieczny wyładowa

, zniszczy

lub unieszkodliwi

. Za wynikł

szkod

przewo

nik odpowiada tylko w granicach odpowiedzialno

ci z tytułu awarii wspólnej.

Przewo

nik zachowuje prawo do frachtu dystansowego.

Art. 128. Na

żą

danie załadowcy przewo

nik obowi

zany jest, w miar

post

puj

cego

stopniowo ładowania, wydawa

mu odpowiednie pokwitowania ładunkowe na przyj

te na

statek partie towaru (kwity sternika), w których poza danymi okre

laj

cymi rodzaj ładunku,

jego miar

, ilo

ść

lub wag

oraz znaki i opakowanie mo

e zamie

zastrze

enia dotycz

stanu zewn

trznego ładunku i jego opakowania.

Rozdział 3

Konosament

Art. 129. § 1. Przewo

nik obowi

zany jest po przyj

ciu ładunku na statek wyda

załadowcy

na jego

żą

danie konosament.

§ 2. Je

eli poprzednio zostały wydane na ten ładunek kwity sternika, przewo

nik mo

uzale

wydanie konosamentu od ich zwrotu.

Art. 130. § 1. Przewo

nik mo

e wyda

załadowcy, przed przyj

ciem ładunku na statek,

dokument stwierdzaj

cy przyj

cie ładunku do przewozu (konosament przyj

cia do

załadowania).
§ 2. Po przyj

ciu ładunku na statek przewo

nik wyda załadowcy, na jego

żą

danie,

konosament stwierdzaj

cy przyj

cie ładunku na statek za zwrotem dokumentu wymienionego

w § 1 albo na tym ostatnim umie

ci wzmiank

o przyj

ciu ładunku na statek z podaniem

nazwy statku i daty załadowania.

Art. 131. § 1. Konosament stanowi dowód przyj

cia ładunku w nim oznaczonego na statek w

celu przewozu i jest dokumentem legitymuj

cym do dysponowania tym ładunkiem i do jego

odbioru.
§ 2. Konosament wystawiony zgodnie z przepisami niniejszego działu stwarza domniemanie
przyj

cia na statek przez przewo

nika okre

lonego ładunku do przewozu w takiej ilo

ci i

stanie, jak to uwidoczniono w konosamencie. Dowód przeciwny nie b

dzie dopuszczony w

przypadku, gdy konosament został przeniesiony na osob

trzeci

działaj

w dobrej wierze.

§ 3. Konosament stanowi o stosunku prawnym pomi

dzy przewo

nikiem a odbiorc

ładunku.

Postanowienia umowy przewozu wi

ążą

odbiorc

tylko wówczas, gdy konosament do nich

odsyła.

Art. 132. § 1. Dane dotycz

ce ładunku zamieszcza si

w konosamencie na podstawie

pisemnej deklaracji załadowcy.
§ 2. Załadowca odpowiada wobec przewo

nika za szkody i wydatki wynikłe z niedokładno

lub nieprawdziwo

ci o

wiadczenia co do miary, obj

ci, liczby sztuk, ilo

ci i wagi ładunku

oraz jego znaków głównych; nie zwalnia to jednak przewo

nika od odpowiedzialno

wskutek niewypełnienia jego obowi

zków, wynikaj

cych z umowy przewozu, w stosunku do

wszystkich innych osób poza frachtuj

cym i załadowc

Art. 133. Przewo

nik obowi

zany jest wyda

załadowcy konosament w tylu jednobrzmi

cych

egzemplarzach, ilu za

żą

da załadowca, uwidoczniaj

c na ka

dym z nich liczb

wydanych

egzemplarzy.

Art. 134. § 1. Konosament mo

e by

wystawiony:

1) na imiennie okre

lonego odbiorc

(konosament imienny),

2) na zlecenie załadowcy lub wskazanej przez niego osoby (konosament na zlecenie),
3) na okaziciela.
§ 2. Je

eli w konosamencie na zlecenie nie wskazano osoby, na której zlecenie konosament

został wystawiony, uwa

a si

go za wystawiony na zlecenie załadowcy.

Art. 135. § 1. Konosament mo

e by

przeniesiony na inn

osob

, która przez przeniesienie

nabywa uprawnienia do dysponowania ładunkiem i do jego odbioru.
§ 2. Konosament przenosi si

1) przez przelew wierzytelno

ci (konosament imienny),

2) przez indos (konosament na zlecenie),
3) przez wydanie konosamentu (konosament na okaziciela).

Art. 136. § 1. Konosament zawiera:
1) oznaczenie przewo

nika,

2) oznaczenie załadowcy,
3) oznaczenie odbiorcy lub stwierdzenie,

e konosament został wystawiony na zlecenie

albo na okaziciela,
4) nazw

statku,

5) okre

lenie ładunku z podaniem jego rodzaju oraz - stosownie do okoliczno

ci - jego

miary, obj

ci, liczby sztuk, ilo

ci lub wagi,

6) okre

lenie zewn

trznego stanu ładunku i jego opakowania,

7) znaki główne niezb

dne dla stwierdzenia to

samo

ci ładunku, podane przez załadowc

na pi

mie przed rozpocz

ciem ładowania, je

eli je wydrukowano lub w inny sposób

utrwalono na poszczególnych sztukach ładunku lub jego opakowaniu,
8) oznaczenie frachtu i innych nale

ci przewo

nika albo wzmiank

e ich zapłata w

cało

ci ju

nast

piła lub powinna nast

stosownie do postanowie

zamieszczonych w

innym dokumencie,
9) nazw

miejsca załadowania,

10) nazw

miejsca wyładowania albo okre

lenie, kiedy lub gdzie nast

pi wskazanie miejsca

wyładowania,
11) liczb

wydanych egzemplarzy konosamentu,

12) dat

i miejsce wystawienia konosamentu,

13) podpis przewo

nika albo kapitana statku lub innego przedstawiciela przewo

nika.

§ 2. Je

eli w konosamencie nie wymieniono przewo

nika, uwa

a si

e przewo

nikiem jest

armator. Je

eli w konosamencie wystawionym zgodnie z § 1 wymieniono przewo

nika

niedokładnie lub fałszywie, armator statku, na który ładunek załadowano, odpowiada wobec
odbiorcy ładunku za wynikł

d szkod

, przy czym słu

y mu roszczenie zwrotne do

przewo

nika.

Art. 137. § 1. Przewo

nik mo

e zamie

w konosamencie odpowiedni

uwag

, je

eli

zewn

trzny stan ładunku lub jego opakowania budzi zastrze

enia.

§ 2. Przewo

nik mo

e odmówi

wpisania do konosamentu zadeklarowanych mu przez

załadowc

danych dotycz

cych ilo

ci, miary, wagi i oznakowania ładunku, je

eli ma powa

podstaw

do podejrzewania,

e dane te nie odpowiadaj

dokładnie stanowi faktycznemu w

chwili załadowania, albo je

eli nie ma mo

liwo

ci sprawdzenia tych danych.

§ 3. Przewo

nik mo

e odmówi

wpisania do konosamentu danych dotycz

cych znaków

ładunku, je

eli znaki te nie s

utrwalone na poszczególnych sztukach ładunku lub jego

opakowaniu w taki sposób,

e w normalnych warunkach powinny pozosta

czytelne do ko

podró

§ 4. Je

eli ładunek dostarczono do przewozu w opakowaniu, przewo

nik mo

e zamie

konosamencie wzmiank

e zawarto

ść

jest mu nieznana.

Art. 138. § 1. Z zastrze

eniem wyj

tków przewidzianych w ustawie przepisy o konosamencie

stosuje si

odpowiednio do konosamentu bezpo

redniego wydanego przez przewo

nika

morskiego podejmuj

cego si

przewozu, który ma by

dokonany na cz

ęś

ci trasy przez

innego przewo

nika (morskiego, rzecznego, l

dowego lub powietrznego).

§ 2. Do przewozu na cz

ęś

ciach trasy, które nie stanowi

drogi morskiej, stosuje si

prawo

wła

ciwe dla danego rodzaju przewozu. Je

eli nie mo

na ustali

, na jakiej cz

ęś

ci trasy

nast

piło zdarzenie, stosuje si

do oceny jego skutków przepisy Kodeksu morskiego.

Art. 139. § 1. Przewo

nik, który wystawił konosament bezpo

redni, odpowiada za nale

yte

wykonanie obowi

zków przewo

nika na całej trasie obj

tej tym konosamentem, a

wydania ładunku uprawnionemu odbiorcy. Ka

dy z pozostałych przewo

ników odpowiada za

wykonanie tych obowi

zków na obsługiwanej przez niego cz

ęś

ci trasy solidarnie z

przewo

nikiem, który wystawił konosament bezpo

redni.

§ 2. Przewo

nik, który wystawił konosament bezpo

redni, mo

e w nim ograniczy

swoj

odpowiedzialno

ść

do obsługiwanej przez niego cz

ęś

ci trasy; nie zwalnia go to od obowi

zku

doło

enia nale

ytej staranno

ci, aby dalszy przewóz mógł by

prawidłowo wykonany.

§ 3. Przewo

nik, który na podstawie swej solidarnej odpowiedzialno

ci z konosamentu

bezpo

redniego zapłacił odszkodowanie, ma prawo

żą

od ka

dego z pozostałych

przewo

ników, ponosz

cych odpowiedzialno

ść

z tego konosamentu, zwrotu proporcjonalnie

do przypadaj

cego na niego frachtu. Wolny jest od obowi

zku zwrotu ten z przewo

ników,

który udowodni,

e nale

ycie wykonał swoje obowi

zki przewo

nika.

§ 4. Ostatni przewo

nik powinien wykona

znane mu prawa poprzednich przewo

ników, w

szczególno

ci ich prawo zastawu.

Rozdział 4

Wykonanie przewozu

Art. 140. § 1. Statek powinien wykona

przewóz z nale

szybko

, tras

umownie

ustalon

, a w braku umowy tras

normaln

§ 2. Zej

cie z trasy w celu ratowania lub usiłowania ratowania

ycia lub mienia na morzu albo

z innej uzasadnionej przyczyny nie stanowi naruszenia umowy przewozu; przewo

nik nie

odpowiada za wynikł

d szkod

Art. 141. Przewo

nik obowi

zany jest sprawowa

piecz

nad ładunkiem od jego przyj

cia do

wydania oraz dba

o interesy osób zainteresowanych ładunkiem.

Art. 142. § 1. Je

eli statek nie mo

e przyby

do portu przeznaczenia z powodu przeszkody

nie do pokonania, której ust

pienia nie mo

na oczekiwa

w rozs

dnym terminie, przewo

nik

skieruje statek do najbli

szego bezpiecznego portu. O przeszkodach przewo

nik powinien

zawiadomi

frachtuj

cego.

§ 2. Je

eli przewóz odbywa si

na podstawie umowy czarterowej, kapitan powinien, o ile to

liwe, zastosowa

do polece

czarteruj

cego. Je

eli w stosownym terminie polecenie

czarteruj

cego nie nadeszło lub jego wykonanie jest niemo

liwe, kapitan mo

e wyładowa

ładunek albo powróci

z nim do portu załadowania zale

nie od tego - co jest według jego

oceny korzystniejsze dla czarteruj

cego.

§ 3. Czarteruj

cy jest obowi

zany w ka

dym przypadku zapłaci

fracht dystansowy.

Rozdział 5

Wyładowanie i odbiór ładunku

Art. 143. § 1. Frachtuj

cy ma prawo dysponowania ładunkiem do chwili wydania go

uprawnionemu odbiorcy. Mo

e on w szczególno

ci przed rozpocz

ciem podró

żą

zwrotu ładunku w porcie załadowania, jak równie

nawet po rozpocz

ciu podró

y zmieni

pierwotne wskazania dotycz

ce osoby odbiorcy i miejsca wyładowania - za zabezpieczeniem

wszelkich zwi

zanych z tym strat i kosztów. Je

eli ładunek przewo

ony jest na podstawie

konosamentu, prawo dysponowania ładunkiem przysługuje ka

demu legitymowanemu

posiadaczowi konosamentu, a przewo

nik obowi

zany jest zastosowa

do jego polece

tylko za zwrotem wszystkich wydanych egzemplarzy konosamentu.
§ 2. Prawa okre

lone w § 1 nie słu

żą

, je

eli ich wykonanie spowodowałoby znaczne

opó

nienie rozpocz

cia podró

y, chyba

e przewo

nik wyrazi na to zgod

Art. 144. § 1. W braku odmiennych zlece

udzielonych stosownie do art. 143 ładunek wydaje

w porcie przeznaczenia.

§ 2. Przewo

nik obowi

zany jest wyda

ładunek w porcie przeznaczenia legitymowanemu

posiadaczowi cho

by tylko jednego egzemplarza konosamentu. Po wydaniu ładunku przez

przewo

nika na podstawie jednego egzemplarza pozostałe egzemplarze konosamentu trac

moc.
§ 3. Legitymowanym posiadaczem konosamentu jest:
1) z konosamentu imiennego - odbiorca wskazany w konosamencie,
2) z konosamentu na zlecenie - ten, na czyje zlecenie opiewa konosament, który nie był
przeniesiony przez indos, albo posiadacz konosamentu wykazuj

cy swoje prawo

nieprzerwanym szeregiem indosów, cho

by ostatni indos był in blanco,

3) z konosamentu na okaziciela - okaziciel konosamentu.
§ 4. Je

eli konosamentu nie wystawiono, ładunek wydaje si

w miejscu przeznaczenia

odbiorcy wskazanemu przez frachtuj

cego lub osob

przez niego upowa

nion

Art. 145. Do okre

lenia sposobu i okresu wyładowania oraz przestoju i przetrzymania statku,

jak równie

zwi

zanych z tym kosztów, stosuje si

odpowiednio przepisy o załadowaniu.

Koszty wyładowania ze statku wzdłu

burty ponosi przewo

nik, a wszystkie inne koszty

odbioru ponosi odbiorca.

Art. 146. § 1. Przez przyj

cie ładunku odbiorca zobowi

zuje si

do zapłaty przewo

nikowi

jego nale

ci z tytułu frachtu, przestojowego, odszkodowania za przetrzymanie statku i

wszelkich innych nale

ci z tytułu przewozu ładunku.

§ 2. Je

eli ładunek jest przewo

ony na podstawie konosamentu, odbiorca obowi

zany jest do

zapłacenia tylko nale

ci wynikaj

cych z konosamentu lub z umowy przewozu, do której

postanowie

w tym przedmiocie konosament odsyła.

§ 3. Przy przewozie ładunku na podstawie konosamentu przewo

nik nie mo

e dochodzi

odbiorcy wynagrodzenia za przestój lub odszkodowania za przetrzymanie statku w porcie
załadowania, chyba

e w konosamencie uwidoczniono czas przestoju lub przetrzymania

statku. Je

eli okres ładowania i wyładowania był okre

lony ł

cznie jedn

liczb

dni lub

godzin, przewo

nik nie mo

e wobec odbiorcy powoła

na nadmiern

strat

czasu przy

ładowaniu, chyba

e została ona uwidoczniona w konosamencie.

Art. 147. § 1. Odbiorca lub przewo

nik mog

żą

dokonania przed odbiorem ładunku jego

ogl

dzin z udziałem biegłych.

§ 2. Koszty zwi

zane z ogl

dzinami ponosi ten, kto

żą

da ogl

dzin. Je

eli jednak ogl

dziny

dokonane na

żą

danie odbiorcy wykazały ubytek lub uszkodzenie ładunku, koszty ogl

dzin

obci

ąż

przewo

nika, chyba

e za szkod

stwierdzon

ogl

dzinami nie ponosi

odpowiedzialno

ci.

Art. 148. § 1. Domniemywa si

e odbiorca odebrał ładunek zgodnie z tre

konosamentu,

eli nie zawiadomił na pi

mie przewo

nika o brakach lub uszkodzeniach najpó

niej w chwili

odbioru, a w razie szkód zewn

trznie niedostrzegalnych - najpó

niej w ci

gu trzech dni od

chwili odbioru danego ładunku. Zawiadomienie pisemne jest zb

dne, je

eli w chwili odbioru

przewo

nik i odbiorca zgodnie stwierdzili stan ładunku.

§ 2. Postanowienia umowne uci

ąż

liwsze dla odbiorcy ładunku, ni

to przewiduje § 1, s

niewa

ne.

Art. 149. § 1. Przewo

nik mo

e odmówi

wydania ładunku i zatrzyma

go a

do zapłaty lub

zabezpieczenia przez odbiorc

przypadaj

cych na niego nale

ci z tytułu przewozu

danego ładunku, a tak

e nale

nego od ładunku udziału w awarii wspólnej i wynagrodzenia za

ratownictwo.
§ 2. Przewo

nik, który wydał ładunek odbiorcy, traci prawo dochodzenia od frachtuj

cego

roszcze

wymienionych w § 1.

Art. 150. § 1. Je

eli odbiorca nie zgłasza si

lub odmawia przyj

cia ładunku albo opó

nia

wyładunek tak,

e nie mo

na zako

czy

wyładowywania statku w stosownym terminie,

przewo

nik na koszt i niebezpiecze

stwo odbiorcy wyładuje ładunek i odda go do

przechowania w domu składowym lub w innym odpowiednim miejscu.
§ 2. W taki sam sposób przewo

nik post

pi z ładunkiem w przypadku zgłoszenia si

po jego

odbiór kilku posiadaczy konosamentu.
§ 3. Przewo

nik zawiadomi niezwłocznie o przypadkach okre

lonych w § 1 i 2 odbiorc

, je

eli

mu jest znany, i załadowc

§ 4. Za przetrzymanie statku spowodowane zło

eniem ładunku na przechowanie nale

y si

przewo

nikowi odszkodowanie jak za przetrzymanie statku przy załadowaniu.

Art. 151. § 1. Je

eli w ci

gu dwóch miesi

cy od dnia przybycia statku do portu wyładowania

nie podj

to zło

onego na przechowanie ładunku i nie zapłacono przewo

nikowi wszystkich

nale

ci przypadaj

cych mu od odbiorcy w zwi

zku z danym przewozem, przewo

nik

e sprzeda

ładunek.

§ 2. Niepodj

ty ładunek mo

e by

sprzedany tak

e przed oddaniem na przechowanie i przed

upływem terminu dwumiesi

cznego, je

eli jest nara

ony na zepsucie lub je

eli jego

przechowanie wymaga kosztów, których wysoko

ść

przekracza warto

ść

ładunku.

§ 3. O zamiarze sprzeda

y ładunku zgodnie z postanowieniem § 1 przewo

nik zawiadamia

odbiorc

i frachtuj

cego na 7 dni przed dniem sprzeda

Art. 152. § 1. Z kwoty uzyskanej ze sprzeda

y ładunku przewo

nik pokrywa nale

przypadaj

ce mu od odbiorcy w zwi

zku z danym przewozem oraz wydatki zwi

zane z

przechowaniem ładunku, jak równie

koszty przeprowadzenia sprzeda

y, a reszt

składa do

depozytu s

dowego w miejscu sprzeda

y w celu wydania tej sumy uprawnionemu.

§ 2. Je

eli kwota uzyskana ze sprzeda

y ładunku nie wystarcza na całkowite zaspokojenie

nale

ci przewo

nika okre

lonych w § 1, przewo

nik ma prawo dochodzi

reszty swoich

nale

ci od frachtuj

cego.

§ 3. Dla zachowania roszcze

przewidzianych w § 2 przewo

nik jest obowi

zany zawiadomi

frachtuj

cego o oddaniu ładunku na przechowanie i zamiarze sprzedania go w razie

nieotrzymania zapłaty lub odpowiedniego zabezpieczenia w stosownym czasie.

Rozdział 6

Nale

ci przewo

nika

Art. 153. Wysoko

ść

frachtu okre

la umowa. W braku umowy fracht oblicza si

na podstawie

stawek stosowanych w miejscu i w czasie załadowania.

Art. 154. § 1. Od ładunku utraconego w czasie przewozu wskutek jakiegokolwiek wypadku
fracht nie nale

y si

, a zapłacony z góry podlega zwrotowi.

§ 2. Je

eli utracony ładunek, o którym mowa w § 1, ocalał lub został odzyskany, przewo

nik

ma prawo do frachtu dystansowego, chyba

e osoba zainteresowana ładunkiem nie odniosła

adnej korzy

ci z przebycia przez ładunek cz

ęś

ci podró

§ 3. Frachtem dystansowym jest nale

ść

za przewóz obliczona według stosunku, w jakim

ęść

podró

y rzeczywi

cie przebyta przez ładunek pozostaje do całej umówionej podró

Przy obliczaniu frachtu dystansowego uwzgl

dnia si

nie tylko stosunek odległo

ci, lecz

tak

e stosunek nakładu kosztów i czasu, niebezpiecze

stwa i trudów, jakie s

przeci

tnie

zwi

zane z przebyt

ęś

podró

y, do przeci

tnego nakładu przypadaj

cego na cz

ęść

pozostał

do przebycia.

§ 4. Fracht nale

y si

w cało

ci za przewóz ładunku utraconego wskutek jego szczególnych

naturalnych wła

ciwo

ci, w szczególno

ci zepsucia, ulotnienia si

lub normalnego wycieku, a

tak

e za przewóz zwierz

t, które padły w czasie przewozu.

Art. 155. § 1. Je

eli na statek załadowano ładunek w ilo

ci wi

kszej ni

przewidziana w

umowie, przewo

nikowi nale

y si

fracht równie

od tej nadwy

ki według stawek przyj

tych

w umowie.
§ 2. Od ładunku umieszczonego na statku bez wiedzy przewo

nika nale

y si

przewo

nikowi

podwójna suma frachtu przypadaj

cego za przewóz od portu załadowania do portu

wyładowania oraz wynagrodzenie szkód, jakie przewo

nik poniósł wskutek umieszczenia

tego ładunku na statku. Przewo

nik mo

e ładunek taki wyładowa

w jakimkolwiek porcie.

Rozdział 7

Przywileje na ładunku

Art. 156. § 1. Wierzycielom słu

y na zabezpieczenie wierzytelno

ci uprzywilejowanych

ustawowe prawo zastawu na ładunku z pierwsze

stwem przed innymi wierzytelno

ciami,

cho

by zabezpieczonymi zastawem wynikaj

cym z umowy lub orzeczenia s

du.

§ 2. Uprzywilejowane s

wierzytelno

ci z tytułu:

1) nale

nych pa

stwu od ładunku kosztów s

dowych oraz kosztów egzekucji; wydatków

poniesionych na zachowanie lub w celu sprzeda

y ładunku i podziału uzyskanej kwoty; opłat

wiadcze

publicznych,

2) wynagrodzenia przypadaj

cego od ładunku za ratownictwo oraz udziału w awarii

wspólnej, nale

nego od ładunku statkowi i innym ładunkom,

3) szkód spowodowanych przez ładunek,
4) nale

ci przewo

nika z przewozu danego ładunku.

§ 3. Wierzytelno

ci uprzywilejowane podlegaj

zaspokojeniu, wraz z odsetkami i kosztami

procesu, w kolejno

ci wskazanej w § 2.

§ 4. Wierzytelno

ci nale

żą

ce do tej samej grupy zaspokaja si

proporcjonalnie do ich

wysoko

ci, je

eli suma podlegaj

ca podziałowi nie wystarcza na zaspokojenie ich w cało

ci.

Art. 157. § 1. Przywilej na ładunku rozci

ga si

na nale

ne ładunkowi odszkodowanie za

poniesione, a nienaprawione szkody w ładunku i na nale

ny ładunkowi udział w awarii

wspólnej.
§ 2. Przywilej nie rozci

ga si

na nale

ne ładunkowi odszkodowanie ubezpieczeniowe.

Art. 158. § 1. Przywileje na ładunku gasn

z chwil

wydania ładunku osobie uprawnionej do

odbioru.
§ 2. Przywileje na nale

ciach wymienionych w art. 157 § 1 gasn

z chwil

wypłacenia

tych nale

ci osobie uprawnionej do odbioru.

Rozdział 8

Wyga

cie umowy

Art. 159. § 1. Frachtuj

cy mo

e odst

od umowy przewozu, je

eli przewo

nik nie

podstawił statku w porcie załadowania w umówionym terminie lub nast

piło inne istotne

opó

nienie w przyj

ciu ładunku na statek lub rozpocz

ciu podró

§ 2. Frachtuj

cy mo

e po załadowaniu odst

od umowy do chwili rozpocz

cia podró

y i

domaga

wyładowania ładunku, jest jednak obowi

zany zapłaci

cały fracht oraz koszty

spowodowane odst

pieniem od umowy. Prawo to nie słu

y frachtuj

cemu, je

eli

wyładowanie jego ładunku spowodowałoby istotne opó

nienie rozpocz

cia podró

§ 3. Frachtuj

cy mo

e w czasie podró

y odst

od umowy i domaga

wyładowania

ładunku, jest jednak obowi

zany zapłaci

cały fracht oraz koszty przewo

nika spowodowane

odst

pieniem od umowy. Przewo

nik mo

e odmówi

wyładowania ładunku, je

eli

spowodowałoby to istotne opó

nienie podró

y lub zmian

trasy.

Art. 160. § 1. Czarteruj

cy, który według umowy czarterowej rozporz

dza cał

przestrzeni

ładunkow

statku, mo

e przed rozpocz

ciem podró

y odst

od umowy, jest jednak

obowi

zany zwróci

przewo

nikowi kwoty przez niego wydatkowane na ładunek, a

niewliczone do frachtu, i ponadto zapłaci

1) połow

frachtu - je

eli odst

puje od umowy jeszcze przed rozpocz

ciem biegu

umówionego okresu ładowania,
2) cały fracht - je

eli umowa była zawarta tylko na jedn

podró

, a czarteruj

cy odst

puje

od umowy po rozpocz

ciu biegu umówionego okresu ładowania; w przypadku rozpocz

cia

przestoju lub przetrzymania statku czarteruj

cy obowi

zany jest ponadto zapłaci

przestojowe lub odszkodowanie za przetrzymanie statku.
§ 2. W razie odst

pienia od umowy przez czarteruj

cego w trakcie załadunku przewo

nik jest

obowi

zany wyda

ładunek ju

załadowany, cho

by wyładowanie miało zatrzyma

statek na

czas dłu

szy od okresów ładowania i przestoju; zachowuje jednak prawo do przestojowego

lub odszkodowania za przetrzymanie statku.
§ 3. Przewo

nik ma prawo domaga

od czarteruj

cego odszkodowania za rzeczywi

cie

poniesion

szkod

spowodowan

odst

pieniem przez czarteruj

cego od umowy przewozu

zawartej na szereg kolejnych podró

y lub na przewóz okre

lonej ilo

ci ładunku.

Odszkodowanie to nie mo

e jednak przekracza

wysoko

ci frachtu, jaki przypadałby za

anulowane podró

e. W ka

dym przypadku przewo

nik jest obowi

zany d

ąż

zmniejszenia szkody.

Art. 161. § 1. Przewo

nik mo

e przed rozpocz

ciem podró

y odst

od umowy, je

eli

warto

ść

dostarczonej ilo

ci ładunku nie zabezpiecza frachtu i innych nale

ci przewo

nika,

a frachtuj

cy nie zapłaci z góry całego frachtu albo nie udzieli zabezpieczenia.

§ 2. W razie odst

pienia od umowy przez przewo

nika ładunek wyładowuje si

na koszt

frachtuj

cego, a przewo

nik mo

żą

zapłaty połowy umówionego frachtu oraz wszelkich

kwot wydatkowanych na ładunek.

Art. 162. § 1. Ka

da ze stron mo

e odst

od umowy bez obowi

zku wynagrodzenia

szkody drugiej strony, je

eli przed odej

ciem statku z miejsca załadowania:

1) wybuchła wojna gro

żą

ca niebezpiecze

stwem dla statku lub ładunku albo ogłoszono

blokad

portu, w którym statek si

znajduje, lub portu przeznaczenia ładunku,

2) zatrzymano statek na zarz

dzenie władz z przyczyn niezale

nych od stron,

3) zaj

to statek dla potrzeb pa

stwowych,

4) wydano zakaz wywozu z miejsca załadowania albo zakaz przewozu do miejsca
przeznaczenia danego ładunku.
§ 2. W razie odst

pienia od umowy z powodu okoliczno

ci przewidzianych w § 1 koszty

wyładowania ponosi strona, która od umowy odst

puje.

§ 3. Z powodu okoliczno

ci przewidzianych w § 1 ka

da ze stron mo

e odst

od umowy

tak

e w czasie podró

y. W tym przypadku frachtuj

cy opłaca fracht dystansowy i ponosi

koszty wyładowania.

Art. 163. § 1. Wzajemne zobowi

zania stron wygasaj

, je

eli po zawarciu umowy, a przed

odej

ciem statku z miejsca załadowania z przyczyn, za które

adna ze stron nie odpowiada:

1) statek oznaczony w umowie zagin

ł, został zabrany jako łup albo uległ wypadkowi,

wskutek którego stał si

niezdatny do naprawy lub jej niewart, albo

2) ładunek indywidualnie oznaczony w umowie zagin

ł.

§ 2. Je

eli okoliczno

ci przewidziane w § 1 nast

piły w czasie podró

y, przewo

nik

zachowuje prawo do frachtu dystansowego, gdy wypadkowi uległ statek, a cały ładunek
ocalał, prawo za

do cz

ęś

ci frachtu dystansowego przypadaj

cej od ocalonej cz

ęś

ci ładunku,

gdy wypadkowi uległ ładunek.

Art. 164. Wyga

cie umowy przewozu nie zwalnia przewo

nika od obowi

zku pieczy nad

ładunkiem.

Rozdział 9

Odpowiedzialno

ść

przewo

nika

Art. 165. § 1. Przewo

nik odpowiada za szkod

wynikł

z utraty lub uszkodzenia ładunku w

czasie od przyj

cia go do przewozu a

do wydania go odbiorcy.

§ 2. Przewo

nik jest wolny od odpowiedzialno

ci, je

eli szkoda nast

piła wskutek:

1) działania lub zaniechania kapitana, innych członków załogi, pilota lub osób
zatrudnionych przez przewo

nika w zakresie nawigacji lub administracji statku,

2) po

aru, o ile nie wynikł z działania lub winy własnej przewo

nika,

3) niebezpiecze

stw lub wypadków na morzu lub na wodach

eglownych,

4) siły wy

szej,

5) działa

wojennych, działa

wrogich dobru i porz

dkowi publicznemu, rozruchów lub

zaburze

wewn

trznych,

6) aktu lub przymusu ze strony władzy albo zaj

cia s

dowego,

7) ogranicze

wynikłych z kwarantanny,

8) strajku, lokautu lub innej okoliczno

ci wstrzymuj

cej lub ograniczaj

cej prac

całkowicie

lub cz

ęś

ciowo,

9) ratowania lub usiłowania ratowania

ycia lub mienia na morzu,

10) wady ukrytej, naturalnej wła

ciwo

ci lub wadliwo

ci ładunku powoduj

cych w nim

ubytek obj

ci lub wagi albo inn

strat

11) niedostateczno

ci opakowania,

12) niedostateczno

ci lub niedokładno

ci znaków ładunku,

13) wad ukrytych niedaj

cych si

zauwa

pomimo zachowania nale

ytej staranno

ci,

14) działania lub zaniechania frachtuj

cego, załadowcy lub odbiorcy albo ich agenta lub

innego ich przedstawiciela,
15) jakiejkolwiek innej przyczyny wynikłej bez winy przewo

nika, jego agentów i osób

zatrudnionych przez przewo

nika.

Art. 166. § 1. Odszkodowanie za utrat

ładunku okre

la si

według zwykłej warto

ci ładunku,

a odszkodowanie za uszkodzenie ładunku - według ró

nicy pomi

dzy zwykł

warto

ładunku w stanie nieuszkodzonym a jego warto

w stanie uszkodzonym.

§ 2. Dla ustalenia wysoko

ci odszkodowania miarodajna jest warto

ść

ładunku w miejscu i w

czasie, w którym został on lub powinien był zosta

wyładowany ze statku zgodnie z umow

przewozu. Warto

ść

okre

la si

według ceny giełdy towarowej, a w jej braku - według

bie

żą

cej ceny rynkowej; je

eli obu cen nie mo

na ustali

, warto

ść

ładunku okre

la si

przez

porównanie jej z warto

towarów takiego samego rodzaju i jako

ci.

§ 3. Je

eli warto

ść

ładunku została zadeklarowana przed jego załadowaniem przez

załadowc

i uwidoczniona w konosamencie lub innym dokumencie, na podstawie którego

dokonywany jest przewóz, odszkodowanie nie mo

e przekracza

zadeklarowanej warto

ładunku. Deklaracja załadowcy uwidoczniona w konosamencie co do rodzaju i warto

towarów stwarza domniemanie, które przewo

nik mo

e obali

dowodem przeciwnym.

§ 4. Od sumy odszkodowania odlicza si

to, co odbiorca wskutek utraty lub uszkodzenia

ładunku zaoszcz

dził na frachcie, na cle i innych kosztach.

Art. 167. § 1. Przy przewozie na podstawie konosamentu, w którym warto

ść

ładunku nie

została uwidoczniona, odszkodowanie za utrat

lub uszkodzenie jednej sztuki ładunku lub

innej zwyczajowo w handlu przyj

tej jednostki ładunku nie mo

e przekracza

kwoty

obliczonej według zasad ustalonych w tym przedmiocie w Konwencji mi

dzynarodowej o

ujednostajnieniu niektórych zasad dotycz

cych konosamentów, podpisanej w Brukseli dnia

25 sierpnia 1924 r. (Dz. U. z 1937 r. Nr 33, poz. 258, wprow.: Dz. U. z 1936 r. Nr 15, poz.
139, z 1937 r. Nr 33, poz. 259), zmienionej Protokołem sporz

dzonym w Brukseli dnia 23

lutego 1968 r. (Dz. U. z 1980 r. Nr 14, poz. 48) oraz Protokołem sporz

dzonym w Brukseli

dnia 21 grudnia 1979 r. (Dz. U. z 1985 r. Nr 9, poz. 26).
§ 2. Wobec wierzyciela zagranicznego, którego pa

stwo ustanowiło ni

granic

odpowiedzialno

ci przewo

nika od okre

lonej stosownie do § 1, przewo

nik odpowiada w

zakresie tej ni

szej granicy odpowiedzialno

ci.

§ 3. Je

eli kontener, paleta lub jakiekolwiek podobne urz

dzenie jest u

ywane do

zgrupowania towarów, ka

da sztuka lub jednostka ładunku wymieniona w konosamencie

jako załadowana do takiego urz

dzenia b

dzie uwa

ana za jedn

sztuk

lub jednostk

rozumieniu § 1. W przeciwnym razie takie urz

dzenie przewozowe b

dzie uwa

ane za jedn

sztuk

lub jednostk

ładunku.

§ 4. Przewo

nik nie mo

e korzysta

z ograniczenia odpowiedzialno

ci przewidzianego w § 1,

eli zostanie udowodnione,

e szkoda wynikła z działania lub zaniechania przewo

nika,

których dopu

cił si

on albo z zamiarem wyrz

dzenia szkody, albo te

post

puj

lekkomy

lnie i ze

wiadomo

e szkoda prawdopodobnie nast

pi.

Art. 168. § 1. Przewo

nik wolny jest od odpowiedzialno

ci za wszelk

szkod

w ładunku lub z

ładunkiem zwi

zan

, je

eli jego rodzaj lub warto

ść

zostały przez załadowc

wiadomie

nieprawdziwie zadeklarowane.
§ 2. Przy przewozie na podstawie konosamentu przepis § 1 stosuje si

tylko wówczas, gdy

taka deklaracja załadowcy została wpisana do konosamentu.

Art. 169. § 1. Przy przewozie na podstawie konosamentu niewa

ne jest postanowienie

umowne, które wył

cza lub ogranicza odpowiedzialno

ść

przewo

nika wynikaj

z art. 110,

165 i 167.
§ 2. Je

eli konosament wystawiono na ładunek przewo

ony na podstawie umowy

czarterowej, przepis § 1 ma zastosowanie od chwili przeniesienia konosamentu na osob

trzeci

§ 3. Umowa stron mo

e okre

odpowiedzialno

ść

przewo

nika odmiennie, ni

to wynika z §

1:
1) za czas od przyj

cia towaru do przewozu a

do rozpocz

cia ładowania go na statek i od

zako

czenia wyładowania a

do wydania ładunku,

2) za przyj

te do przewozu zwierz

ywe,

3) za ładunek przewo

ony zgodnie z umow

na pokładzie statku.

Art. 170. § 1. Podwładny przewo

nika oraz osoba nieb

ca samodzielnym kontrahentem, z

której pomoc

przewo

nik wykonuje zobowi

zanie, jak równie

osoba, której powierza

wykonanie zobowi

zania, mog

powoływa

na przysługuj

ce przewo

nikowi zwolnienia i

ograniczenia odpowiedzialno

ci.

§ 2. Zwolnienia i ograniczenia, o których mowa w § 1, nie przysługuj

, je

eli zostanie

udowodnione,

e szkoda wynikła z działania lub zaniechania tych osób, których dopu

ciły si

one albo z zamiarem wyrz

dzenia szkody, albo te

post

puj

c lekkomy

lnie i ze

wiadomo

e szkoda prawdopodobnie nast

pi.

§ 3. Ł

czna wysoko

ść

odszkodowania obci

ąż

cego przewo

nika i osoby wymienione w § 1

nie mo

e przekroczy

kwoty przewidzianej w art. 167 § 1.

Art. 171. Zwolnienia i ograniczenia odpowiedzialno

ci przewidziane w art. 165-170 stosuje

bez wzgl

du na to, czy roszczenie wynika z odpowiedzialno

ci umownej, czy te

pozaumownej.

DZIAŁ II

PRZEWÓZ PASA

ERÓW

Art. 172. § 1. Przez umow

przewozu pasa

era przewo

nik podejmuje si

za opłat

przewie

źć

drog

morsk

pasa

era i jego baga

§ 2. Przewo

nik, który podj

ł si

przewozu pasa

era (przewo

nik umowny), mo

e powierzy

wykonanie umowy w cało

ci lub cz

ęś

ci innemu przewo

nikowi (przewo

nikowi faktycznemu).

§ 3. Opłata obejmuje równie

przewóz podr

cznych rzeczy pasa

era przewo

onych

zazwyczaj w pomieszczeniu pasa

erskim.

Art. 173. § 1. Wydany bilet pasa

erski stanowi dowód zawarcia umowy przewozu i uiszczenia

opłaty za przewóz.
§ 2. Bilet pasa

erski mo

e by

imienny lub na okaziciela.

§ 3. Pasa

er nie mo

e bez zgody przewo

nika przenie

ść

na osob

trzeci

imiennego biletu

pasa

erskiego.

Art. 174. § 1. Warunki przewozu okre

la umowa.

§ 2. Pasa

er obowi

zany jest przestrzega

porz

dku obowi

zuj

cego na statku oraz

wykonywa

wszelkie zarz

dzenia porz

dkowe.

Art. 175. § 1. Pasa

er mo

żą

zwrotu opłaty za przewóz, je

eli zawiadomił przewo

nika

przynajmniej na siedem dni przed zapowiedzianym terminem rozpocz

cia podró

odst

puje od umowy. Przewo

nik mo

e zatrzyma

ęść

opłaty nieprzekraczaj

1/4, je

eli

przed rozpocz

ciem podró

y nie zdołał sprzeda

biletu innemu pasa

erowi.

§ 2. Pó

niejsze odst

pienie pasa

era od umowy albo jego nieprzybycie na statek w

oznaczonym czasie przed rozpocz

ciem podró

y, a w czasie podró

y - na oznaczony czas

przed zako

czeniem postoju, nie stanowi podstawy roszczenia o zwrot uiszczonej opłaty za

przewóz.

Art. 176. § 1. Przewo

nik obowi

zany jest na

żą

danie zwróci

w cało

ci opłat

za przewóz w

przypadku

mierci pasa

era przed rozpocz

ciem podró

y, je

eli przewo

nik został o

mierci

pasa

era powiadomiony nie pó

niej ni

na 3 dni przed rozpocz

ciem podró

§ 2. Je

eli

mier

pasa

era nast

piła w czasie podró

y albo je

eli choroba uniemo

liwiła mu

kontynuowanie podró

y, zwrotowi podlega tylko cz

ęść

opłaty za przewóz przypadaj

ca na

koszty utrzymania, z którego nie korzystał.

Art. 177. § 1. Pasa

er mo

e odst

od umowy i

żą

zwrotu opłaty za przewóz w cało

ci,

eli statek pasa

erski nie wyruszył w drog

najpó

niej w ci

gu 3 dni, a inny statek w ci

7 dni, licz

c od zapowiedzianego terminu rozpocz

cia podró

§ 2. Je

eli statek nie mo

e w stosownym terminie kontynuowa

rozpocz

tej podró

y lub

osi

ąć

miejsca przeznaczenia z powodu przeszkód lokalnych, przewo

nik obowi

zany jest

żą

danie pasa

era i według jego wyboru zwróci

mu cz

ęść

opłaty za przewóz w stosunku

do nieodbytej cz

ęś

ci podró

y albo na swój koszt przewie

źć

pasa

era do portu przeznaczenia

pierwszym stosownym statkiem lub innym

rodkiem transportu.

Art. 178. § 1. Je

eli przewóz ma nast

statkiem innym ni

pasa

erski, przewo

nik mo

przed rozpocz

ciem podró

y odst

od umowy przewozu, gdy podró

bez jego winy nie

dochodzi do skutku; pasa

erowi nale

y si

zwrot całej opłaty za przewóz.

§ 2. Z przyczyny przewidzianej w § 1 przewo

nik mo

e w czasie podró

y odst

od umowy

przewozu takim statkiem; art. 177 § 2 stosuje si

odpowiednio.

Art. 179. § 1. Ka

da ze stron mo

e odst

od umowy z powodu wybuchu wojny gro

żą

cej

niebezpiecze

stwem, blokady portu wyj

cia lub przeznaczenia, zatrzymania statku na

zarz

dzenie władzy albo innych tego rodzaju przeszkód w rozpocz

ciu lub kontynuowaniu

podró

§ 2. Bez wzgl

du na to, która ze stron odst

piła od umowy z przyczyn wymienionych w § 1,

nale

y si

pasa

erowi zwrot opłaty za przewóz w cało

ci, je

eli odst

piono od umowy przed

rozpocz

ciem podró

y, a je

eli odst

piono w czasie podró

y - w cz

ęś

ci obliczonej w

stosunku do nieodbytej przez pasa

era cz

ęś

ci podró

Art. 180. § 1. Umowa przewozu ulega rozwi

zaniu, je

eli z przyczyn, za które

adna ze stron

nie ponosi odpowiedzialno

ci, statek zagin

ł, zaton

ł, został zabrany jako łup albo uległ

wypadkowi, wskutek którego stał si

niezdatny do naprawy lub jej niewart.

§ 2. Do zwrotu opłaty za przewóz stosuje si

odpowiednio art. 177 § 2.

Art. 181. § 1. Przewo

nik ponosi odpowiedzialno

ść

za szkody na osobie pasa

era oraz za

szkody w jego baga

u zgodnie z postanowieniami Konwencji ate

skiej w sprawie przewozu

morzem pasa

erów i ich baga

u, sporz

dzonej w Atenach dnia 13 grudnia 1974 r. (Dz. U. z

1987 r. Nr 18, poz. 108), zwanej dalej "Konwencj

ate

", zmienionej Protokołem

sporz

dzonym w Londynie dnia 19 listopada 1976 r. (Dz. U. z 1994 r. Nr 99, poz. 479).

§ 2. Postanowienia Konwencji ate

skiej stosuje si

do wszystkich umów przewozu

pasa

erów i ich baga

u, podlegaj

cych przepisom Kodeksu morskiego.

§ 3. Postanowienia Konwencji ate

skiej stosuje si

odpowiednio do przewozu osób, które za

zgod

przewo

nika odbywaj

podró

bez opłaty za przewóz albo na podstawie umowy innej

umowa przewozu pasa

era.

Art. 182. § 1. Przewo

nik, który podejmuje si

przewozu pasa

era statkiem o polskiej

przynale

ci, obowi

zany jest posiada

ubezpieczenie od odpowiedzialno

ci za szkody na

osobie lub w mieniu pasa

era do wysoko

ci sum okre

lonych przy zastosowaniu granic

odpowiedzialno

ci przewo

nika przewidzianych w art. 7 i 8 Konwencji ate

skiej.

§ 2. Obowi

zek, o którym mowa w § 1, dotyczy równie

przewo

nika, który podejmuje si

przewozu statkiem o obcej przynale

ci, je

eli przewóz wykonywany jest na obszarze

Rzeczypospolitej Polskiej lub mi

dzy portami polskimi.

§ 3. Dowodem spełnienia przez przewo

nika obowi

zku, o którym mowa w § 1 i 2, jest polisa

lub certyfikat ubezpieczeniowy stwierdzaj

cy zawarcie umowy ubezpieczenia. Dokument taki

powinien znajdowa

na statku i by

okazywany na

żą

danie organów inspekcji morskiej.

§ 4. Przewóz osób bez posiadania przez przewo

nika ubezpieczenia, o którym mowa w § 1,

jest zabroniony.

Art. 183. § 1. Przewo

nikowi słu

y na baga

u, dopóki nie wydał go pasa

erowi, ustawowe

prawo zastawu na zabezpieczenie roszcze

z umowy przewozu.

§ 2. Przewo

nik mo

e zatrzyma

baga

do czasu zaspokojenia lub odpowiedniego

zabezpieczenia swych roszcze

Art. 184. Do baga

u niepodj

tego przez pasa

era lub przez uprawnionego odbiorc

stosuje

odpowiednio przepisy art. 150-152.

Art. 185. § 1. W razie uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia pasa

er obowi

zany jest, o ile

to mo

liwe, bezzwłocznie zawiadomi

przewo

nika o wypadku, który je spowodował.

Pasa

er obowi

zany jest ponadto zgłosi

swe roszczenie wobec przewo

nika na pi

mie

najpó

niej w ci

gu 15 dni od zej

cia ze statku.

§ 2. Domniemywa si

e pasa

er, który nie dopełnił obowi

zków przewidzianych w § 1,

uko

czył podró

zdrów i cały.

Art. 186. Roszczenia z tytułów innych ni

okre

lone w Konwencji ate

skiej przedawniaj

upływem 2 lat od dnia wymagalno

ci.

Art. 187. § 1. Osoba, która odbywa podró

bez zgody kapitana statku, jest obowi

zana ui

podwójn

opłat

za odbyt

podró

§ 2. Kapitan mo

e przy pierwszej nadarzaj

cej si

sposobno

ci wysadzi

osob

na l

d lub

przekaza

na statek płyn

cy do portu, w którym ta osoba dostała si

na statek; kapitan

udzieli zarazem wła

ciwej władzy wszelkich znanych mu informacji o obywatelstwie tej

osoby, porcie, w którym ukryła si

na statku, oraz o okoliczno

ciach odkrycia jej na statku.

§ 3. Czynno

ci przedsi

wzi

te stosownie do § 2 nie zwalniaj

osoby odbywaj

cej podró

bez

zgody kapitana statku od obowi

zku uiszczenia podwójnej opłaty za odbyt

podró

DZIAŁ III

CZARTER NA CZAS

Art. 188. § 1. Przez umow

czarteru na czas armator zobowi

zuje si

za wynagrodzeniem

odda

czarteruj

cemu do dysponowania statek obsadzony załog

na oznaczony czas albo

na okres jednej lub kilku nast

puj

cych po sobie podró

y w celu okre

lonym umow

§ 2. Ka

da strona mo

żą

potwierdzenia umowy czarteru na czas na pi

mie.

Art. 189. § 1. W granicach uprawnie

okre

lonych umow

czarteruj

cy mo

e zawrze

umow

czarteru na czas z osob

trzeci

(podczarter); nie zwalnia to jednak czarteruj

cego

od obowi

zku wykonania umowy zawartej przez niego z armatorem.

§ 2. W przypadku przewidzianym w § 1 przepisy niniejszego działu okre

laj

ce prawa i

obowi

zki armatora stosuje si

odpowiednio do osoby oddaj

cej statek w podczarter.

Art. 190. § 1. Zmiana wła

ciciela statku nie ma wpływu na umow

czarteru na czas.

§ 2. W razie zmiany armatora w okresie trwania czarteru na czas nowy armator wst

puje z

mocy prawa w stosunek czarteru na czas w miejsce poprzednika; poprzednik odpowiada
jednak solidarnie z nast

za zobowi

zania wynikaj

ce z umowy czarteru na czas.

Art. 191. § 1. Armator, który zawarł umow

czarteru na czas, obowi

zany jest na umówiony

termin odda

czarteruj

cemu do dysponowania statek w stanie zdatnym do

eglugi,

nale

ycie wyposa

ony, obsadzony odpowiedni

załog

oraz przystosowany do celów

przewidzianych umow

§ 2. Armator obowi

zany jest utrzymywa

statek przez cały czas trwania czarteru w stanie

okre

lonym w § 1, opłaca

załog

oraz zapewni

nale

ne jej

wiadczenia.

Art. 192. § 1. Czarteruj

cy jest wolny od obowi

zku płacenia armatorowi opłaty czarterowej

za okres niezdatno

ci statku do eksploatacji wskutek braków lub uszkodze

statku b

wskutek niedostatecznej załogi lub braków w jej zaopatrzeniu; w okresie tym czarteruj

cy jest

wolny tak

e od obowi

zku ponoszenia kosztów eksploatacji statku.

§ 2. Je

eli niezdatno

ść

statku do eksploatacji wynikła z przyczyn le

żą

cych po stronie

czarteruj

cego, armatorowi nale

y si

umówiona opłata czarterowa niezale

nie od

wynagrodzenia szkody wynikłej z winy czarteruj

cego.

Art. 193. § 1. Czarteruj

cy mo

e dysponowa

cał

przestrzeni

statku przeznaczon

przewozu ładunku i pasa

erów.

§ 2. Bez zgody czarteruj

cego nie wolno armatorowi w

adnej cz

ęś

ci statku, cho

niezaj

tej przez czarteruj

cego, przewozi

na swój rachunek ładunku lub pasa

erów.

Art. 194. § 1. W okresie trwania umowy czarteru na czas kapitan i inni członkowie załogi
pozostaj

podwładnymi armatora i maj

obowi

zek stosowania si

do jego wskazówek.

§ 2. W zakresie eksploatacji statku kapitan jest z mocy prawa przedstawicielem
czarteruj

cego i powinien stosowa

do jego polece

§ 3. Za zobowi

zania zaci

gni

te przez kapitana w zakresie wskazanym w § 2 armator

odpowiada solidarnie z czarteruj

cym, chyba

e kapitan o

wiadczył przy zaci

ganiu

zobowi

zania,

e działa w imieniu czarteruj

cego.

Art. 195. Z wynagrodzenia nale

nego statkowi za ratownictwo w okresie trwania czarteru na

czas odlicza si

najpierw kwoty na pokrycie wszelkich szkód spowodowanych ratownictwem,

a nast

pnie udział w wynagrodzeniu przypadaj

cy dla załogi. Reszt

wynagrodzenia dzieli

w równych cz

ęś

ciach pomi

dzy armatora i czarteruj

cego.

Art. 196. Czarteruj

cy mo

e odst

od umowy w razie zwłoki w oddaniu mu statku do

dysponowania. Czarteruj

cemu nale

y si

ponadto odszkodowanie, chyba

e armator

udowodni,

e zwłoka nast

piła z przyczyn, za które nie ponosi odpowiedzialno

ci.

Art. 197. Ka

da ze stron mo

e odst

od umowy czarteru na czas, je

eli wskutek wybuchu

wojny, zamieszek lub zarz

dzenia władz osi

gni

cie celu, dla którego zawarto umow

, stało

niemo

liwe, a zmiana tych okoliczno

ci w rozs

dnym czasie nie jest prawdopodobna.

Art. 198. § 1. Umowa czarteru na czas ulega rozwi

zaniu, je

eli statek zagin

ł, zaton

ł, uległ

zniszczeniu lub wypadkowi, wskutek którego stał si

niezdatny do naprawy lub jej niewart.

§ 2. W przypadkach, w których umowa czarteru na czas ko

czy si

w dniu innym ni

umówiony, opłata czarterowa nale

y si

do dnia, w którym czarteruj

cy dysponował statkiem.

W razie zagini

cia statku opłata czarterowa nale

y si

do dnia, z którego pochodzi ostatnia

wiadomo

ść

o statku.

Art. 199. Roszczenia wynikaj

ce z umowy czarteru na czas przedawniaj

z upływem

dwóch lat od dnia, w którym umowa wygasła.

Art. 200. Przepisów niniejszego działu nie stosuje si

do umów czarterowych o przewóz

ładunku, w których nale

ść

przewo

nika jest ustalona według jednostki czasu.

DZIAŁ IV

USŁUGI AGENCYJNE

Art. 201. Przez umow

agencyjn

agent morski podejmuje si

za wynagrodzeniem stałego

przedstawicielstwa armatora w okre

lonym porcie lub na okre

lonym obszarze.

Art. 202. § 1. Agent morski jest uprawniony do podejmowania w imieniu armatora zwykłych
czynno

ci zwi

zanych z uprawianiem

eglugi.

§ 2. W szczególno

ci agent morski jest uprawniony do działania w imieniu armatora wobec

urz

dów i podmiotów zarz

dzaj

cych portami morskimi, do załatwiania dla statku wszelkich

czynno

ci i przyjmowania o

wiadcze

zwi

zanych z przyj

ciem, postojem i wyj

ciem statku,

do zawierania w imieniu armatora umów przewozu, umów ubezpieczenia morskiego oraz
umów przeładunku i składu, do wystawiania konosamentów, do odbioru i zapłaty wszelkich
nale

ci zwi

zanych z zawini

ciem statku do portu i przewozem ładunku lub pasa

erów

oraz do dochodzenia w imieniu armatora roszcze

wynikaj

cych z umów przewozu i

wypadków morskich.
§ 3. Przy zawieraniu umowy w imieniu armatora agent mo

e działa

równie

na rzecz drugiej

umawiaj

cej si

strony, je

eli armator wyrazi na to zgod

Art. 203. Je

eli agent, dokonuj

c czynno

ci prawnej w imieniu armatora, przekracza granice

swego umocowania, czynno

ść

ta wi

ąż

e mimo to armatora, chyba

e niezwłocznie po

otrzymaniu wiadomo

ci o dokonaniu czynno

ci o

wiadczył drugiej stronie,

e nie potwierdza

czynno

ci agenta.

Art. 204. Agent morski powinien: dba

o interesy armatora, stosowa

do jego polece

wskazówek, udziela

mu niezwłocznie potrzebnych wiadomo

ci o przebiegu sprawy,

rozlicza

nale

ycie z kwot pobranych i wydatkowanych oraz podejmowa

działania w celu

zabezpieczenia praw armatora.

Art. 205. § 1. Wysoko

ść

wynagrodzenia agenta morskiego okre

la umowa, a w jej braku

nale

y si

agentowi wynagrodzenie w wysoko

ci przyj

tej w stosunkach danego rodzaju.

§ 2. Armator obowi

zany jest na

żą

danie agenta udziela

mu odpowiednich zaliczek na

pokrycie kosztów czynno

ci zwi

zanych z postojem statku w porcie.

§ 3. Rozliczenia armatora z agentem i wypłata nale

ci powinny by

dokonywane co 3

miesi

ce z ko

cem kwartału kalendarzowego, a w ka

dym razie powinny by

dokonane z

chwil

rozwi

zania umowy.

Art. 206. § 1. Ka

da ze stron mo

e na 3 miesi

ce naprzód wypowiedzie

umow

agencyjn

zawart

na czas nieoznaczony.

§ 2. Ka

da ze stron mo

e z wa

nej przyczyny niezwłocznie odst

od umowy, jednak nie

pó

niej ni

w ci

gu 2 tygodni od dnia, w którym dowiedziała si

o tej przyczynie.

Art. 207. Roszczenia wynikaj

ce z umowy agencyjnej przedawniaj

z upływem dwóch lat

od dnia wymagalno

ci.

DZIAŁ V

USŁUGI MAKLERSKIE

Art. 208. § 1. Makler morski podejmuje si

za wynagrodzeniem, na podstawie

dorazowego zlecenia, po

redniczenia w zawieraniu umów sprzeda

y statków, umów

przewozu, czarteru na czas, umów holowniczych, umów ubezpieczenia morskiego i innych
umów zwi

zanych z obrotem morskim.

§ 2. Zlecenie mo

e obj

ąć

załatwianie dla statku wszelkich czynno

ci zwi

zanych z jego

przyj

ciem, postojem i wyj

ciem, a tak

e innych czynno

ci nale

żą

cych do zakresu działania

agenta morskiego. Do czynno

ci tych stosuje si

odpowiednio przepisy o umowie agencyjnej.

Art. 209. Zlecenie po

redniczenia obejmuje umocowanie maklera do zawarcia zleconej

umowy i do odbioru zapłaty w imieniu daj

cego zlecenie, chyba

e zawiera wyra

ograniczenie, o którym druga strona wiedziała.

Art. 210. Makler morski mo

e podj

ąć

czynno

ci na rzecz obu umawiaj

cych si

stron,

eli udzieliły mu zlecenia. Obowi

zany jest jednak powiadomi

stron

o podj

ciu si

czynno

ci równie

na rzecz drugiej strony, a w po

redniczeniu powinien mie

na wzgl

dzie

interes obu stron.

Art. 211. § 1. Za po

redniczenie w zawarciu umowy nale

y si

maklerowi wynagrodzenie

(prowizja) tylko wówczas, gdy umowa została zawarta wskutek jego zabiegów.
§ 2. Wysoko

ść

wynagrodzenia maklera okre

la umowa, a w jej braku nale

y si

maklerowi

wynagrodzenie w wysoko

ci przyj

tej w stosunkach danego rodzaju.

Art. 212. Makler obowi

zany jest rozliczy

z ka

dej powierzonej mu kwoty niezwłocznie

po wykonaniu zlecenia.

Art. 213. Roszczenia wynikaj

ce ze stosunku pomi

dzy maklerem a daj

cym zlecenie

przedawniaj

z upływem 2 lat od dnia wymagalno

ci.

DZIAŁ VI

USŁUGI HOLOWNICZE

Art. 214. § 1. Przez umow

holownicz

armator podejmuje si

za wynagrodzeniem

wiadczenia statkiem usług holowniczych.

§ 2. Przez usługi holownicze rozumie si

w szczególno

ci holowanie lub pchanie statku,

dopychanie, odci

ganie, przytrzymywanie statku lub inn

pomoc w wykonywaniu manewru

nawigacyjnego, jak równie

przebywanie holownika w stanie gotowo

ci w pobli

u statku w

celu słu

enia mu pomoc

holownicz

(asysta holownicza).

Art. 215. § 1. Zespół holowniczy powstaje z chwil

osi

gni

cia gotowo

ci do wykonania przez

wchodz

ce w jego skład statki potrzebnych manewrów na rozkaz kierownika zespołu

holowniczego, a rozwi

zuje si

z chwil

wykonania ostatniego manewru i oddalenia si

statków na bezpieczn

odległo

ść

§ 2. Kierownictwo nawigacyjne zespołu holowniczego nale

y do kapitana statku holowanego,

chyba

e z umowy lub okoliczno

ci co innego wynika.

Art. 216. § 1. Armator, który podj

ł si

wiadczenia usług holowniczych, obowi

zany jest

dostawi

na umówiony czas i miejsce statek holuj

cy zdatny do wykonania umówionych

usług, nale

ycie wyposa

ony, zaopatrzony i obsadzony załog

§ 2. Usługi holownicze powinny by

wiadczone ze sprawno

, jakiej wymagaj

okoliczno

ci, bez zb

dnych przerw i zwłoki oraz zgodnie z zasadami dobrej praktyki morskiej.

§ 3. Statek b

cy pod kierownictwem nawigacyjnym kapitana drugiego statku nie jest

zwolniony od obowi

zku dbania o bezpiecze

stwo zespołu holowniczego i bezpiecze

stwo

eglugi.

Art. 217. Wysoko

ść

wynagrodzenia za usługi holownicze okre

la umowa, a w jej braku

nale

y si

holownikowi słuszne wynagrodzenie.

Art. 218. § 1. Statek, którego kapitan sprawuje kierownictwo nawigacyjne zespołu
holowniczego, odpowiada za szkod

wyrz

dzon

innemu statkowi wchodz

cemu w skład

zespołu oraz osobom i rzeczom znajduj

cym si

na tym statku, chyba

e udowodni, i

szkoda jest nast

pstwem okoliczno

ci, za które nie ponosi odpowiedzialno

ci.

§ 2. Statek b

cy pod kierownictwem nawigacyjnym kapitana drugiego statku odpowiada za

szkod

wyrz

dzon

z jego winy innemu statkowi wchodz

cemu w skład zespołu oraz

osobom i rzeczom znajduj

cym si

na tym statku.

Art. 219. Roszczenia wynikaj

ce z umowy holowniczej przedawniaj

z upływem 2 lat od

dnia uko

czenia usług holowniczych.

DZIAŁ VII

USŁUGI PILOTOWE

Art. 220. Usługa pilotowa polega na udzielaniu kapitanowi informacji i rady w prowadzeniu
statku ze wzgl

du na warunki nawigacyjne wód, na których usługa jest

wiadczona.

Art. 221. § 1. Pilot pozostaje w czasie pilotowania statku pod kierownictwem kapitana statku
pilotowanego.
§ 2. Kapitan statku obowi

zany jest udzieli

pilotowi wszelkich informacji dotycz

cych

wła

ciwo

ci nawigacyjnych statku.

§ 3. Korzystanie z usług pilota nie zwalnia kapitana od odpowiedzialno

ci za kierownictwo

statku.

Art. 222. § 1. Usługi pilotowe s

wiadczone w pilota

u dobrowolnym lub obowi

zkowym.

§ 2. Pilota

obowi

zkowy wprowadzany jest, je

eli wymagaj

tego warunki bezpiecze

stwa

morskiego, na zasadach okre

lonych w odr

bnych przepisach.

Art. 223. § 1.

wiadczenie usługi pilotowej w pilota

u dobrowolnym lub obowi

zkowym

nast

puje na podstawie umowy pilotowej zawartej przez armatora statku z przedsi

biorc

wiadcz

cym usługi pilotowe.

§ 2. Wynagrodzenie za usługi pilotowe w pilota

u dobrowolnym i obowi

zkowym okre

laj

strony w umowie, przy czym w pilota

u obowi

zkowym maksymalne wysoko

ci opłat

pilotowych okre

la taryfa.

§ 3. Pilotowi w czasie przebywania na statku pilotowanym nale

y si

odpowiednie

pomieszczenie i wy

ywienie, je

eli okoliczno

ci tego wymagaj

Art. 224. Armator odpowiada wobec osób trzecich za szkod

wyrz

dzon

przez pilota przy

wiadczeniu usługi pilotowej jak za szkod

wyrz

dzon

przez członka załogi statku.

Art. 225. § 1. Pilot odpowiada wobec armatora za szkod

wyrz

dzon

ze swojej winy przy

wiadczeniu usługi pilotowej.

§ 2. Odpowiedzialno

ść

pilota wobec armatora za szkod

wyrz

dzon

przy wykonywaniu

umowy o usług

pilotow

jest ograniczona do wysoko

ci kwoty równej dwudziestokrotnej

opłacie pilotowej nale

nej za usług

pilotow

, w czasie

wiadczenia której szkoda powstała.

§ 3. Ograniczenie odpowiedzialno

ci na podstawie § 2 nie przysługuje pilotowi, je

eli

wyrz

dził szkod

umy

lnie albo wskutek ra

żą

cego niedbalstwa.

§ 4. Wobec zagranicznego wierzyciela, którego pa

stwo ustanowiło ni

granic

odpowiedzialno

ci pilota od okre

lonej w § 2, pilot odpowiada w zakresie tej ni

szej granicy

odpowiedzialno

ci.

Art. 226. Roszczenia z umowy o

wiadczenie usług pilotowych przedawniaj

z upływem 2

lat od dnia zako

czenia

wiadczenia tej usługi.

Art. 227. Usługa pilotowa mo

e by

wiadczona tylko przez pilota wpisanego na list

pilotów.

Listy pilotów prowadz

dyrektorzy urz

dów morskich.

Art. 228. § 1. Na list

pilotów wpisuje si

zainteresowanego na jego wniosek, je

eli spełnia

wymagania kwalifikacyjne okre

lone w odr

bnych przepisach.

§ 2. Dyrektor urz

du morskiego skre

la pilota z listy pilotów w razie zaj

cia jednej z

nast

puj

cych okoliczno

ci:

mierci pilota,

2) wniosku pilota,
3) utraty przypisanych wymaga

kwalifikacyjnych,

4) utraty prawa wykonywania zawodu pilota na mocy prawomocnego orzeczenia izby
morskiej, s

du lub innego wła

ciwego organu,

5) uko

czenia przez pilota 65 roku

ycia.

§ 3. Je

eli post

powanie pilota zagra

a bezpiecze

stwu morskiemu, dyrektor urz

morskiego mo

e ograniczy

lub zawiesi

uprawnienia pilota do

wiadczenia usług pilotowych

na czas nie dłu

szy ni

3 miesi

ce, o ile wymagaj

tego wzgl

dy prewencyjne. Podejmuj

decyzj

w tej sprawie, dyrektor urz

du morskiego mo

e skierowa

pilota na dodatkowe

przeszkolenie.

Art. 229. § 1.

wiadczenie usług pilotowych w pilota

u obowi

zkowym oraz szkolenie

kandydatów na pilotów i pilotów organizuj

i koordynuj

stacje pilotowe utworzone przez

dyrektora terytorialnie wła

ciwego urz

du morskiego dla okre

lonego rejonu pilotowego.

§ 2. Tworz

c stacj

pilotow

, o której mowa w § 1, dyrektor urz

du morskiego wydaje

regulamin jej funkcjonowania, po zasi

gni

ciu opinii organizacji społeczno-zawodowej

pilotów.

Art. 230. § 1. Koszty utrzymania stacji pilotowych ponoszone s

przez przedsi

biorc

, o

którym mowa w art. 223 § 1.
§ 2. Minister wła

ciwy do spraw gospodarki morskiej po zasi

gni

ciu opinii organizacji

społeczno-zawodowej pilotów okre

li, w drodze rozporz

dzenia, taryf

maksymalnych

wysoko

ci opłat za usługi pilotowe

wiadczone w okre

lonych portach w pilota

obowi

zkowym oraz tryb ich pobierania. Taryfa powinna uwzgl

dnia

warunki

wiadczenia

usług pilotowych w portach.

DZIAŁ VIII

RATOWNICTWO MORSKIE

Art. 231. Ratownictwem morskim w rozumieniu przepisów niniejszego działu jest udzielanie
pomocy statkowi znajduj

cemu si

w niebezpiecze

stwie na jakichkolwiek wodach oraz

ratowanie znajduj

cego si

na nim lub z niego pochodz

cego mienia, jak równie

ratowanie

innego mienia znajduj

cego si

na morzu i niepoł

czonego trwale i celowo z wybrze

em.

Art. 232. § 1. Za ratownictwo morskie nale

y si

wynagrodzenie.

§ 2. Wynagrodzenie nale

y si

równie

za uratowanie frachtu oraz opłat za przewóz

pasa

erów i baga

§ 3. Wynagrodzenie nale

y si

równie

za ratownictwo morskie udzielone na wodach

ródl

dowych przez statek morski statkowi

eglugi

ródl

dowej lub wodnosamolotowi.

§ 4. Wynagrodzenie nale

y si

, cho

by ratownictwo morskie nast

piło pomi

dzy statkami

tego samego armatora.

Art. 233. Z zastrze

eniem postanowie

art. 241 § 1 i 3, nie nale

y si

wynagrodzenie za

ratownictwo morskie, które nie dało po

ytecznego wyniku.

Art. 234. Nie ma prawa do wynagrodzenia ten, kto przedsi

wzi

ł działania ratownicze wbrew

wyra

nemu i uzasadnionemu sprzeciwowi armatora lub kapitana statku albo wła

ciciela

innego mienia znajduj

cego si

w niebezpiecze

stwie, które nie znajduje si

i nie znajdowało

na statku.

Art. 235. Kto na podstawie umowy podj

ł si

pilotowania statku,

wiadczenia usług

holowniczych lub innych usług na rzecz statku, ma prawo do wynagrodzenia za ratownictwo
morskie, gdy statek znalazł si

nast

pnie w niebezpiecze

stwie, je

eli udzielił mu usług

wyj

tkowych, które wykraczały poza zakres wykonania zawartej przez niego umowy.

Art. 236. § 1. Przepisy niniejszego działu stosuje si

do ka

dego działania ratowniczego,

chyba

e z umowy wynika co innego.

§ 2. Kapitan ma prawo zawierania umów o ratownictwo w imieniu armatora statku. Kapitan
lub armator statku maj

prawo zawierania takich umów w imieniu wła

ciciela mienia

znajduj

cego si

na statku.

Art. 237. § 1. Strona mo

żą

uniewa

nienia lub zmiany umowy o ratownictwo zawartej

pod wpływem niebezpiecze

stwa lub niewła

ciwym wpływem wywartym przez kogokolwiek,

eli jej postanowienia s

niesłuszne.

§ 2. Strona mo

żą

uniewa

nienia lub zmiany umowy o ratownictwo, je

eli umówione

wynagrodzenie jest niewspółmiernie niskie lub wysokie.

Art. 238. § 1. Ratuj

cy jest obowi

zany:

1) prowadzi

działania ratownicze z nale

staranno

2) doło

nale

ytej staranno

ci w celu zapobie

enia szkodzie w

rodowisku lub

zmniejszenia jej rozmiarów,
3) poszukiwa

pomocy innych ratuj

cych, gdy okoliczno

ci tego wymagaj

, oraz przyj

ąć

ich

pomoc na uzasadnione

żą

danie armatora lub kapitana statku albo wła

ciciela innego mienia

cego w niebezpiecze

stwie, znajduj

cego si

poza statkiem; nie mo

e to jednak mie

wpływu na wysoko

ść

jego wynagrodzenia w razie ustalenia, i

takie

żą

danie było

bezzasadne.
§ 2. Armator i kapitan statku oraz wła

ciciel innego mienia b

cego w niebezpiecze

stwie i

znajduj

cego si

poza statkiem s

obowi

zani:

1) współpracowa

z ratuj

cym podczas działa

ratowniczych,

2) doło

nale

ytej staranno

ci w celu zapobie

enia szkodzie w

rodowisku lub

zmniejszenia jej rozmiarów,
3) na uzasadnione

żą

danie ratuj

cego przej

ąć

statek lub inne mienie w swoj

piecz

, gdy

znalazły si

w bezpiecznym miejscu.

Art. 239. § 1. W braku umowy wysoko

ść

wynagrodzenia okre

la si

, bior

c pod uwag

nast

puj

ce okoliczno

ci, bez wzgl

du na kolejno

ść

, w jakiej zostały one wymienione:

1) warto

ść

statku i innego mienia uratowanego,

2) umiej

tno

ci i wysiłki ratuj

cych w celu zapobie

enia szkodzie w

rodowisku lub

zmniejszenia jej rozmiarów,
3) osi

gni

ty wynik ratownictwa,

4) charakter i stopie

niebezpiecze

stwa,

5) umiej

tno

ci i wysiłki ratuj

cych w celu ratowania statku, innego mienia i

ycia,

6) czas po

cony przez ratuj

cych oraz poniesione przez nich szkody i wydatki,

7) ryzyko odpowiedzialno

ci i inne niebezpiecze

stwa, które zagra

ały ratuj

cym i ich

sprz

towi,

8) niezwłoczne

wiadczenie usług,

9) szczególne przystosowanie statku ratuj

cego i innego sprz

tu do czynno

ratowniczych,
10) stan sprz

tu u

ytego przez ratuj

cego i jego warto

ść

§ 2. Przy okre

laniu wysoko

ci wynagrodzenia uwzgl

dnia si

tak

e potrzeb

stwarzania

zach

ty do podejmowania działa

ratowniczych.

§ 3. Wynagrodzenie mo

e by

nieprzyznane lub obni

one, je

eli ratuj

cy ze swojej winy

spowodował konieczno

ść

lub utrudnienie ratownictwa morskiego b

w zwi

zku z nim

dopu

cił si

oszustwa lub innej nieuczciwo

ci.

Art. 240. § 1. Wysoko

ść

wynagrodzenia, z wył

czeniem odsetek i kosztów s

dowych, nie

e przekracza

warto

ci mienia uratowanego.

§ 2. Dla ustalenia warto

ci mienia uratowanego miarodajna jest jego zwykła warto

ść

miejscu, w którym znalazło si

po uratowaniu, a je

eli mienie zostało sprzedane - cena

uzyskana ze sprzeda

y, w obu przypadkach po odliczeniu ci

ążą

cych na mieniu uratowanym

danin publicznych oraz kosztów jego zachowania, oszacowania lub sprzeda

§ 3. Osoby, których mienie zostało uratowane, odpowiadaj

z tytułu roszczenia o

wynagrodzenie za ratownictwo proporcjonalnie do warto

ci mienia uratowanego.

Art. 241. § 1. Za ratowanie statku lub ładunku gro

żą

cego wyrz

dzeniem szkody w

rodowisku nale

y si

ratuj

cemu od armatora statku zwrot jego wydatków, o ile nie zdołał on

uzyska

wynagrodzenia za uratowanie mienia co najmniej równego wysoko

ci tych

wydatków.
§ 2. W rozumieniu przepisów niniejszego działu szkoda w

rodowisku oznacza fizyczn

szkod

wyrz

dzon

yciu lub zdrowiu ludzkiemu,

yciu w morzu lub zasobom w

przybrze

nych lub

ródl

dowych wodach oraz na obszarach do nich przyległych,

spowodowan

przez zanieczyszczenie, ska

enie, ogie

, eksplozj

lub podobne powa

zdarzenie.
§ 3. Je

eli ratuj

cy mienie zapobiegł szkodzie w

rodowisku lub zmniejszył jej rozmiary,

wiadczenie, o którym mowa w § 1, mo

e by

podwy

szone, ale nie wi

cej ni

o 30%; w

wyj

tkowych wypadkach s

d mo

e je podwy

szy

ponad t

granic

, ale nie wi

cej ni

100% wydatków poniesionych przez ratuj

cego.

§ 4. Do wydatków ratuj

cego zalicza si

rzeczywiste wydatki poniesione celowo oraz słuszny

dodatek za personel i sprz

t faktycznie i celowo u

yte do prowadzenia działania

ratowniczego, bior

c pod uwag

przy ustalaniu jego wysoko

ci kryteria wyliczone w art. 239

§ 1 pkt 8, 9 i 10.
§ 5.

wiadczenie, o którym mowa w § 1 i 3, nale

y si

ratuj

cemu tylko wtedy, je

eli byłoby

ono wy

sze od wynagrodzenia za uratowanie mienia, i tylko w zakresie je przewy

szaj

cym.

§ 6.

wiadczenie, o którym mowa w § 1, mo

e by

nieprzyznane lub obni

one, je

eli ratuj

ze swej winy nie zdołał zapobiec szkodzie w

rodowisku lub zmniejszy

jej rozmiarów.

§ 7. Armatorowi statku, który spełni

wiadczenie, o którym mowa w § 1 i 3, przysługuje

roszczenie zwrotne wobec osoby odpowiedzialnej za spowodowanie zagro

enia dla

rodowiska lub wyrz

dzenie w nim szkody.

Art. 242. § 1. Osoby uratowane nie s

obowi

zane do zapłaty jakiegokolwiek wynagrodzenia

za ich ocalenie.
§ 2. Ratuj

cemu

ycie ludzkie nale

y si

słuszna cz

ęść

wynagrodzenia przypadaj

cego za

uratowanie mienia oraz cz

ęść

wiadczenia, o którym mowa w art. 241 § 1 i § 3, je

eli jego

działanie ratownicze pozostawało w zwi

zku z wypadkiem, który wymagał ratowania mienia

lub

rodowiska.

Art. 243. Je

eli ratownictwa udzieliło kilku ratuj

cych, ka

dy z nich ma prawo do stosunkowej

ęś

ci wynagrodzenia; jej wysoko

ść

okre

la umowa zawarta pomi

dzy ratuj

cymi. W braku

umowy ka

dy z ratuj

cych mo

żą

zapłaty przypadaj

cej na niego cz

ęś

wynagrodzenia, której wysoko

ść

okre

la si

przy odpowiednim zastosowaniu art. 239.

Art. 244. § 1. Wynagrodzenie nale

ne statkowi z tytułu ratownictwa morskiego dzieli si

połowie pomi

dzy armatora i załog

po odliczeniu szkód poniesionych przez statek oraz

wydatków i strat armatora i załogi spowodowanych ratownictwem. Je

eli ratownictwo nie było

prowadzone ze statku, wynagrodzenie dzieli si

pomi

dzy ratuj

cego i osoby przez niego

zatrudnione, stosuj

c odpowiednio zasady dotycz

ce podziału wynagrodzenia pomi

dzy

armatora i załog

§ 2. Przepisu § 1 nie stosuje si

do wynagrodzenia za działania ratownicze prowadzone

przez ratowników zawodowych oraz jednostki pływaj

ce Marynarki Wojennej, Stra

Granicznej oraz Policji.
§ 3. Podział cz

ęś

ci wynagrodzenia za ratownictwo morskie przypadaj

cego na załog

statku

powinien uwzgl

dnia

ich osobisty wkład w ratownictwo. Projekt podziału sporz

dza armator

statku. Udział kapitana nie powinien by

mniejszy ni

30%.

Art. 245. § 1. Dla zabezpieczenia roszcze

z tytułu ratownictwa morskiego dłu

nik

obowi

zany jest ustanowi

odpowiednie zabezpieczenie.

§ 2. Armator uratowanego statku obowi

zany jest podj

ąć

wszelkie niezb

dne

rodki w celu

zapewnienia przez wła

cicieli ładunku odpowiedniego zabezpieczenia roszcze

przeciwko

nim z tytułu ratownictwa, zanim ładunek zostanie zwolniony.
§ 3. Z tytułu roszczenia o wynagrodzenie za ratownictwo morskie oraz roszczenia o zwrot
kosztów poniesionych na zachowanie, oszacowanie i sprzeda

mienia przysługuje

ratuj

cemu prawo zastawu na mieniu uratowanym, a na rzeczach obj

tych przez niego w

posiadanie w zwi

zku z ratownictwem - równie

prawo zatrzymania a

do zło

enia przez

dłu

nika zabezpieczenia.

Art. 246. Roszczenia o wynagrodzenie za ratownictwo morskie lub o zapłat

wiadczenia, o

którym mowa w art. 241 § 1 i § 3, przedawniaj

z upływem 2 lat od dnia zako

czenia

ratownictwa.

Art. 247. Przepisów niniejszego działu nie stosuje si

do ratownictwa urz

dze

wiertniczych

podczas ich wykorzystywania w celu poszukiwania lub uzyskiwania zasobów mineralnych
dna morskiego.

Art. 248. Przepisy niniejszego działu stosuje si

do działa

ratowniczych kontrolowanych lub

organizowanych przez organy administracji rz

dowej i samorz

dowej.

Art. 249. § 1. Przepisy niniejszego działu stosuje si

odpowiednio do jednostek pływaj

cych

Marynarki Wojennej, Stra

y Granicznej oraz Policji.

§ 2. Minister Obrony Narodowej i ministrowie wła

ciwi do spraw wewn

trznych oraz finansów

publicznych okre

, w drodze rozporz

dzenia, zasady obliczania i przeznaczenia

wynagrodzenia za ratownictwo morskie nale

nego jednostkom pływaj

cym wymienionym w §

1 oraz tryb post

powania w tych sprawach, w sposób stwarzaj

cy zach

dla ich załóg do

podejmowania działa

ratowniczych.

Tytuł VII

WYPADKI MORSKIE

DZIAŁ I

AWARIA WSPÓLNA

Art. 250. § 1. Awari

wspóln

stanowi

nadzwyczajne po

cenia lub wydatki poniesione

rozmy

lnie i rozs

dnie w celu ratowania statku, ładunku na nim przewo

onego oraz frachtu

ze wspólnego dla nich niebezpiecze

stwa.

§ 2. Do awarii wspólnej zalicza si

tylko te straty, które s

bezpo

rednim nast

pstwem aktu

awarii wspólnej. Strat po

rednich, jak straty z przestoju lub z ró

nicy cen, nie zalicza si

awarii wspólnej.

Art. 251. Wydatek nadzwyczajny poniesiony zamiast wydatku, który podlegałby zaliczeniu do
awarii wspólnej, zalicza si

do awarii wspólnej, lecz tylko do wysoko

ci wydatku

zast

pionego.

Art. 252. § 1. Straty awarii wspólnej rozdziela si

pomi

dzy statek, ładunek i fracht w

stosunku do ich rzeczywistej warto

ci w miejscu i czasie zako

czenia podró

y. Opłata za

przewóz pasa

erów i ich baga

u jest zrównana z frachtem.

§ 2. Straty awarii wspólnej rozdziela si

stosownie do § 1, cho

by niebezpiecze

stwo, które

spowodowało nadzwyczajne po

cenia lub wydatki, zostało zawinione przez

któregokolwiek z uczestników awarii wspólnej lub przez osob

trzeci

. Jednak

e rozdzielenie

strat nie pozbawia uczestnika awarii wspólnej prawa zwrotnego poszukiwania od osoby, z
której winy strata powstała.
§ 3. Rozdział strat awarii wspólnej przeprowadza si

równie

wtedy, gdy akt awarii wspólnej

nie doprowadził do zamierzonego rezultatu, a tak

e gdy po

cenie obj

ło cały statek lub

cały ładunek.

Art. 253. § 1. Strat wynikłych z utraty lub uszkodzenia ładunku, który załadowano na statek
bez wiedzy armatora albo zadeklarowano fałszywie przy przyj

ciu do przewozu, nie zalicza

do awarii wspólnej; jednak

e ładunek taki, je

eli został uratowany, uczestniczy w pokryciu

udziałów awarii wspólnej według ogólnych zasad.
§ 2. Straty wynikłe z utraty lub uszkodzenia ładunku, którego warto

ść

została przy przyj

ciu

do przewozu zadeklarowana poni

ej rzeczywistej warto

ci, zalicza si

do awarii wspólnej

według warto

ci zadeklarowanej, natomiast ci

ążą

ce na tym ładunku zobowi

zania z tytułu

udziału w awarii wspólnej ustala si

według jego warto

ci rzeczywistej.

Art. 254. Wszelkie szkody i straty w statku, ładunku lub frachcie, które nie podlegaj

zaliczeniu do awarii wspólnej, stanowi

awari

poszczególn

; ponosi je poszkodowany lub

ten, kto za nie odpowiada.

Art. 255. § 1. Ustalenia, czy zachodzi awaria wspólna, obliczenia wysoko

ci strat awarii

wspólnej i ich rozdzielenia (dyspasza) dokonuje dyspaszer na zlecenie armatora.
§ 1a. (16) Dyspasza mo

e by

wiadczona tylko przez dyspaszera wpisanego na list

dyspaszerów. List

dyspaszerów prowadzi Prezes Krajowej Izby Gospodarczej.

§ 1b. (17) Na list

dyspaszerów wpisuje si

dyspaszera, je

eli spełnia wymagania

kwalifikacyjne okre

lone w przepisach wydanych na podstawie art. 255 § 4.

§ 1c. (18) Prezes Krajowej Izby Gospodarczej skre

la dyspaszera z listy dyspaszerów:

1) na wniosek dyspaszera,
2) w przypadku utraty wymaga

kwalifikacyjnych,

3) w przypadku stwierdzenia zawinionego, nienale

ytego wykonywania czynno

dyspaszerskich, naruszenia prawa oraz naruszenia zasad etyki zawodowej,
4) w przypadku

mierci dyspaszera.

§ 2. Szczegółowego rozliczenia awarii wspólnej dokonuje dyspaszer stosuj

c, w braku

umowy stron, zasady powszechnie przyj

te w mi

dzynarodowym obrocie morskim.

§ 3. Zlecenie powinno by

udzielone dyspaszerowi przez armatora niezwłocznie po

zako

czeniu podró

y, nie pó

niej jednak ni

w ci

gu jednego miesi

ca. W razie zwłoki

armatora zlecenie mo

e by

udzielone przez innego uczestnika awarii wspólnej.

§ 4. Minister wła

ciwy do spraw gospodarki morskiej w porozumieniu z ministrem wła

ciwym

do spraw gospodarki okre

li, w drodze rozporz

dzenia, kwalifikacje wymagane do

zajmowania stanowiska dyspaszera, w szczególno

ci maj

c na uwadze wymagania stawiane

przed dyspaszerami w zakresie prowadzenia post

powania dyspaszerskiego, sposób

powoływania dyspaszera, wpisu i skre

lenia z listy dyspaszerów oraz tryb post

powania

dyspaszerskiego.

Art. 256. § 1. Roszczenie z awarii wspólnej przedawnia si

z upływem dwóch lat od dnia

zako

czenia podró

§ 2. Bieg przedawnienia przerywa si

przez zgłoszenie roszczenia dyspaszerowi

wyznaczonemu zgodnie z art. 255 § 3. Przedawnienie biegnie na nowo od dnia dor

czenia

dyspaszy.

DZIAŁ II

ZDERZENIE STATKÓW

Art. 257. Przepisy niniejszego działu normuj

odpowiedzialno

ść

za szkod

wyrz

dzon

statkowi albo znajduj

cym si

na nim osobom lub rzeczom wskutek zderzenia, które

nast

piło na morzu lub na wodach

ródl

dowych pomi

dzy statkami morskimi albo pomi

dzy

statkiem morskim a statkiem

eglugi

ródl

dowej lub wodnosamolotem.

Art. 258. § 1. Statek odpowiada za szkod

wyrz

dzon

wskutek zderzenia z jego winy.

§ 2. Wina statku zachodzi w szczególno

ci w razie zaniedba

w zakresie wyposa

enia

statku, kierowania statkiem, obsługiwania statku, przestrzegania przepisów o zapobieganiu
zderzeniom na morzu i stosowania innych

rodków bezpiecze

stwa, nakazanych przez

obowi

zuj

ce przepisy, praktyk

morsk

lub przez szczególne okoliczno

ci.

Art. 259. § 1. Je

eli zderzenie nast

piło z winy kilku statków, ka

dy z nich odpowiada w

stosunku do stopnia swojej winy za szkod

wyrz

dzon

pozostałym statkom lub mieniu

znajduj

cemu si

na nich. Je

eli stopie

winy jest jednakowy albo nie da si

go ustali

, statki

odpowiadaj

w równych cz

ęś

ciach.

§ 2. Za szkod

, wynikł

wskutek

mierci, uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, statki, które

zawiniły zderzenie, odpowiadaj

solidarnie. Statkowi, który na podstawie solidarnej

odpowiedzialno

ci zapłacił cz

ęść

ksz

na niego przypadało, przysługuje zwrotne

roszczenie do innych statków o sum

nadpłacon

Art. 260. § 1. Je

eli zderzenie nast

piło wskutek przypadku lub siły wy

szej albo je

eli

przyczyny nie mo

na ustali

, szkod

ponosi ten, kto jej doznał.

§ 2. Przepis § 1 stosuje si

równie

, gdy statki lub jeden z nich były w czasie zderzenia

zakotwiczone.

Art. 261. § 1. Po zderzeniu kapitan ka

dego ze statków, które zderzyły si

, obowi

zany jest

nie

ść

pomoc drugiemu statkowi, jego załodze i pasa

erom, je

eli mo

e to uczyni

bez

powa

nego niebezpiecze

stwa dla swojego statku oraz jego pasa

erów i załogi.

§ 2. Kapitan ka

dego ze statków, które zderzyły si

, jest równie

obowi

zany bezzwłocznie

poda

drugiemu statkowi nazw

, sygnał rozpoznawczy i port macierzysty swojego statku

oraz miejscowo

ść

, z której i do której płynie.

§ 3. Armator nie odpowiada za naruszenie powy

szych obowi

zków przez kapitana.

Art. 262. § 1. Roszczenie o wynagrodzenie szkody wyrz

dzonej zderzeniem statków

przedawnia si

z upływem dwóch lat od dnia zderzenia.

§ 2. Bieg przedawnienia przerywa si

przez wszcz

cie przed izb

morsk

post

powania

dotycz

cego zderzenia. Przedawnienie biegnie na nowo od dnia zako

czenia tego

post

powania.

§ 3. Roszczenie zwrotne o sum

nadpłacon

na podstawie solidarnej odpowiedzialno

statków, które zawiniły zderzenie, przedawnia si

z upływem roku od dnia zapłaty.

Art. 263. Przepisy niniejszego działu stosuje si

odpowiednio, gdy statek zachowaniem swym

wyrz

dził szkod

innemu statkowi, znajduj

cym si

na nim osobom lub rzeczom, cho

nawet zderzenie nie nast

piło.

Art. 264. § 1. Przepisy niniejszego działu stosuje si

odpowiednio do jednostek pływaj

cych

Marynarki Wojennej, Stra

y Granicznej i Policji.

§ 2. Jednostki pływaj

ce wyszczególnione w § 1 nie ponosz

odpowiedzialno

ci za szkod

wyrz

dzon

innym statkom wskutek zderzenia lub innego działania podczas wykonywania

zada

słu

bowych w obr

bie stref zamkni

tych dla

eglugi i rybołówstwa oraz ogłoszonych

jako niebezpieczne dla

eglugi i rybołówstwa.

§ 3. Minister Obrony Narodowej i minister wła

ciwy do spraw wewn

trznych w porozumieniu

z ministrem wła

ciwym do spraw gospodarki morskiej okre

, w drodze rozporz

dzenia,

zasady i tryb działania dowódców jednostek pływaj

cych Marynarki Wojennej, Stra

Granicznej oraz Policji w razie zderzenia si

tych jednostek z innymi statkami, ze

szczególnym uwzgl

dnieniem formy i zakresu niesienia pomocy drugiemu statkowi, jego

załodze i pasa

erom oraz okoliczno

ci i zakresu wykonywania obowi

zku bezzwłocznego

podawania kapitanowi drugiego statku numeru taktycznego jednostki.

DZIAŁ III

ZANIECZYSZCZENIE ZE STATKÓW

Rozdział 1

Zanieczyszczenia ró

Art. 265. Z zastrze

eniem przepisów rozdziału 2, armator odpowiada za szkod

wyrz

dzon

komukolwiek zanieczyszczeniem pochodz

cym ze statku w zwi

zku z przewozem ładunków,

eksploatacj

statku lub zatapianiem w morzu odpadów i innych substancji.

Art. 266. § 1. Armator nie ponosi odpowiedzialno

ci, je

eli szkoda powstała wskutek siły

szej, wył

cznej winy umy

lnej osoby trzeciej albo wadliwego działania lub zaniechania

organów odpowiedzialnych za utrzymanie

wiateł lub innych urz

dze

nawigacyjnych.

§ 2. Je

eli szkoda wynikła z winy umy

lnej poszkodowanego, odpowiedzialno

ść

armatora w

stosunku do tej osoby jest wył

czona; w razie ra

żą

cego niedbalstwa poszkodowanego

odpowiedzialno

ść

armatora mo

e by

wył

czona w cało

ci lub odpowiedniej cz

ęś

ci.

Art. 267. Je

eli szkoda została wyrz

dzona zanieczyszczeniem pochodz

cym z dwóch lub

cej statków, ich armatorzy odpowiadaj

solidarnie za szkod

Art. 268. § 1. Przez szkod

wyrz

dzon

zanieczyszczeniem rozumie si

szkod

wyrz

dzon

działaniem substancji zanieczyszczaj

cych, jak równie

celowym u

yciem

rodków

zapobiegawczych zastosowanych po zdarzeniu powoduj

cym zanieczyszczenie.

§ 2. Naprawienie szkody wyrz

dzonej zanieczyszczeniem obejmuje straty poniesione przez

poszkodowanego oraz korzy

ci, które mógłby osi

ąć

, gdyby nie nast

piło

zanieczyszczenie

rodowiska. Naprawienie szkody obejmuje równie

zwrot kosztu

rodków

zapobiegawczych, o których mowa w § 1, oraz niezb

dnych wydatków i nakładów, które

zostały lub b

poniesione w celu przywrócenia

rodowiska do stanu sprzed

zanieczyszczenia.

Art. 269. Nie mo

na wył

czy

ani ograniczy

z góry odpowiedzialno

ci okre

lonej w art. 265-

268.

Art. 270. Ka

dy, kto w celu zapobie

enia szkodzie w

rodowisku, spowodowanej

zanieczyszczeniem ze statku, poniósł niezb

dne wydatki, mo

żą

ich zwrotu od

armatora, który odpowiada za zanieczyszczenie.

Art. 271. § 1. Organ administracji morskiej mo

żą

od armatora, który odpowiada za

zanieczyszczenie

rodowiska, przywrócenia tego

rodowiska do stanu sprzed

zanieczyszczenia.
§ 2. Gdyby przywrócenie

rodowiska morskiego do stanu sprzed zanieczyszczenia było dla

armatora niemo

liwe lub nadmiernie utrudnione, mo

e on zwolni

z tego obowi

zku przez

zwrot niezb

dnych kosztów i nakładów, które zostały lub b

musiały by

w tym celu

poniesione przez organ administracji morskiej lub osoby trzecie.

Rozdział 2

Zanieczyszczenia ze statków przewo

żą

cych oleje

Art. 272. § 1. Do odpowiedzialno

ci za szkod

wyrz

dzon

przez wyciek lub usuni

cie oleju

ze statku przewo

żą

cego olej luzem jako ładunek stosuje si

postanowienia Mi

dzynarodowej

konwencji o odpowiedzialno

ci cywilnej za szkody spowodowane zanieczyszczeniem

olejami, sporz

dzonej w Brukseli dnia 29 listopada 1969 r. (Dz. U. z 1976 r. Nr 32, poz. 184),

zmienionej Protokołem, sporz

dzonym w Londynie dnia 27 listopada 1992 r. (Dz. U. z 2001 r.

Nr 136, poz. 1526), zwanej dalej "Konwencj

o odpowiedzialno

ci cywilnej", wraz ze

zmianami obowi

zuj

cymi od daty ich wej

cia w

ycie w stosunku do Rzeczypospolitej

Polskiej, podanymi do publicznej wiadomo

ci we wła

ciwy sposób.

§ 2. U

yte w przepisach niniejszego działu okre

lenia "statek", "wła

ciciel", "pa

stwo

rejestracji statku", "olej", "szkoda spowodowana zanieczyszczeniem" - odpowiadaj

znaczeniu, jakie im nadano w Konwencji o odpowiedzialno

ci cywilnej.

§ 3. Przepisy, o których mowa w § 1, maj

równie

zastosowanie do statków, które nie s

zarejestrowane w

adnym z pa

stw-stron Konwencji o odpowiedzialno

ci cywilnej ani nie

podnosz

bandery któregokolwiek z tych pa

stw, je

eli szkoda spowodowana

zanieczyszczeniem powstała na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 273. § 1. Wła

ciciel statku o polskiej przynale

ci, przewo

żą

cego wi

cej ni

2.000 ton

oleju luzem jako ładunek, jest obowi

zany posiada

zabezpieczenie finansowe

odpowiedzialno

ci za szkod

spowodowan

zanieczyszczeniem, stwierdzone odpowiednim

certyfikatem.
§ 2. Certyfikaty, o których mowa w § 1, wystawia dyrektor urz

du morskiego. Za wystawienie

lub po

wiadczenie certyfikatów pobiera si

opłaty.

Art. 274. § 1. Statek, o którym mowa w art. 273 § 1, nie mo

e by

ywany w

egludze, je

nie posiada certyfikatu stwierdzaj

cego zabezpieczenie finansowe odpowiedzialno

ci za

szkod

spowodowan

zanieczyszczeniem.

§ 2. Certyfikat powinien by

przechowywany na statku.

Art. 275.

aden statek przewo

żą

cy ponad 2.000 ton oleju luzem jako ładunek nie mo

e wej

ść

do portu polskiego ani go opu

, a tak

e korzysta

z urz

dze

przeładunkowych na

terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, je

li nie posiada certyfikatu stwierdzaj

cego

zabezpieczenie finansowe odpowiedzialno

ci za szkod

wyrz

dzon

zanieczyszczeniem,

wydanego lub po

wiadczonego przez wła

ciwy organ pa

stwa rejestracji statku.

Art. 276. Dyrektor urz

du morskiego mo

e wyda

certyfikat stwierdzaj

cy zabezpieczenie

finansowe odpowiedzialno

ci za szkod

spowodowan

zanieczyszczeniem wła

cicielowi

statku niezarejestrowanego w

adnym z pa

stw-stron Konwencji o odpowiedzialno

cywilnej, je

eli ten udowodni,

e dysponuje wystarczaj

cym zabezpieczeniem finansowym tej

odpowiedzialno

ci.

Art. 277. Minister wła

ciwy do spraw gospodarki morskiej okre

li, w drodze rozporz

dzenia,

warunki i tryb wydawania lub po

wiadczania certyfikatów, wzór certyfikatu oraz wysoko

ść

pobieranych opłat, uwzgl

dniaj

c wi

ążą

ce Rzeczpospolit

Polsk

w tym zakresie przepisy

dzynarodowe.

Art. 278. Kontrol

przestrzegania przepisów o zabezpieczeniu finansowym odpowiedzialno

za szkod

spowodowan

zanieczyszczeniem sprawuj

dyrektorzy urz

dów morskich.

Rozdział 3

dzynarodowy Fundusz Odszkodowa

za Szkody Spowodowane

Zanieczyszczeniem Olejami

Art. 279. § 1. Do dochodzenia roszcze

wobec Mi

dzynarodowego Funduszu Odszkodowa

za Szkody Spowodowane Zanieczyszczeniem Olejami, zwanego dalej "Mi

dzynarodowym

Funduszem", stosuje si

postanowienia Mi

dzynarodowej konwencji o utworzeniu

dzynarodowego Funduszu Odszkodowa

za Szkody Spowodowane Zanieczyszczeniem

Olejami, sporz

dzonej w Brukseli dnia 18 grudnia 1971 r. (Dz. U. z 1986 r. Nr 14, poz. 79),

zmienionej Protokołem, sporz

dzonym w Londynie dnia 27 listopada 1992 r. (Dz. U. z 2001 r.

Nr 136, poz. 1529), wraz ze zmianami obowi

zuj

cymi od daty ich wej

cia w

ycie w

stosunku do Rzeczypospolitej Polskiej, podanymi do publicznej wiadomo

ci we wła

ciwy

sposób.
§ 2. Z roszczeniem do Mi

dzynarodowego Funduszu mo

na wyst

, gdy nie zostało ono

zaspokojone na podstawie Konwencji o odpowiedzialno

ci cywilnej, poniewa

1) nie istnieje odpowiedzialno

ść

za szkod

w my

l Konwencji o odpowiedzialno

ci cywilnej

(art. 272 § 1),
2) wła

ciciel statku lub jego gwarant jest niezdolny do wypełnienia w cało

ci swego

zobowi

zania,

3) wysoko

ść

szkody przekracza granice odpowiedzialno

ci wła

ciciela statku.

Art. 280. § 1. Osoba otrzymuj

ca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej olej przewieziony

drog

morsk

stosownie do postanowie

art. 10 Konwencji, o której mowa w art. 279 § 1, w

ilo

ci 150 tys. ton lub wi

cej, uiszcza wkłady na rzecz Mi

dzynarodowego Funduszu zgodnie

z art. 10, 11 i 15 tej konwencji.
§ 2. (19) Ka

dy, kto otrzymuje z zagranicy lub jakiegokolwiek miejsca poło

onego na

terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo na obszarze wył

cznej strefy ekonomicznej

Rzeczypospolitej Polskiej olej przewieziony drog

morsk

stosownie do postanowie

§ 1,

obowi

zany jest przekaza

ministrowi wła

ciwemu do spraw finansów publicznych, w

terminie do dnia 15 stycznia ka

dego roku, dane o ilo

ciach oleju otrzymanego w ci

poprzedniego roku kalendarzowego.
§ 3. (20) Minister wła

ciwy do spraw finansów publicznych składa Mi

dzynarodowemu

Funduszowi corocznie sprawozdanie o ilo

ci przewiezionego drog

morsk

oleju.

Art. 281. W przypadku szkody spowodowanej zanieczyszczeniem olejowym dyrektor urz

morskiego, na

żą

danie poszkodowanego, jest obowi

zany stwierdzi

zaistnienie wypadku i

udost

pni

dokumentacj

tej szkody.

DZIAŁ IV

MIENIE ZATOPIONE LUB ZNALEZIONE

Art. 282. § 1. Wła

ciciel mienia (statku, ładunku lub innego przedmiotu) zatopionego w

obr

bie polskich morskich wód wewn

trznych lub polskiego morza terytorialnego powinien w

gu 6 miesi

cy od dnia zatoni

cia mienia zgłosi

we wła

ciwym urz

dzie morskim zamiar

wydobycia tego mienia i okre

termin, do którego zamierza zako

czy

wydobywanie.

Dyrektor urz

du morskiego mo

e w ci

gu 3 miesi

cy od dnia zgłoszenia za

żą

zmiany

wskazanego terminu lub zakre

wła

cicielowi stosowny termin zako

czenia wydobywania,

nie krótszy jednak ni

rok, licz

c od dnia dor

czenia decyzji.

§ 2. Je

eli wła

ciciel mienia w terminie okre

lonym w § 1 nie zgłosił zamiaru wydobycia

mienia albo nie uko

czył wydobywania mienia w terminie okre

lonym przez siebie lub

wyznaczonym przez dyrektora urz

du morskiego, dyrektor urz

du morskiego mo

e zarz

dzi

wydobycie mienia na koszt wła

ciciela.

§ 3. Je

eli wła

ciciel mienia w wyznaczonym terminie nie zgłosi si

po odbiór mienia albo nie

ci kosztów jego usuni

cia, dyrektor urz

du morskiego mo

e sprzeda

mienie i z sumy

uzyskanej ze sprzeda

y pokry

swoje koszty oraz wydatki za przechowywanie i

przeprowadzenie sprzeda

y, a reszt

zło

do depozytu s

dowego w celu wydania jej

osobie uprawnionej.
§ 4. (21) (uchylony).

Art. 283. § 1. Wydobywanie mienia przez wła

ciciela w rejonach umocnionych i w innych

obszarach uznanych za szczególnie wa

ne dla obrony kraju, jak równie

wydobywanie

mienia wojskowego lub przysposobionego do celów wojskowych wymaga zezwolenia
wła

ciwych organów wojskowych.

§ 2. Je

eli wła

ciciel mienia zatopionego nie uzyskał zezwolenia na wydobycie tego mienia,

e zwróci

w ci

gu 3 miesi

cy od dnia otrzymania odmowy do dyrektora urz

morskiego o zarz

dzenie w porozumieniu z wła

ciwym organem wojskowym wydobycia tego

mienia na koszt wła

ciciela.

Art. 284. § 1. Je

eli mienie zatopione b

opuszczone znajduj

ce si

na mieli

nie lub na

powierzchni wody utrudnia

eglug

lub prac

w porcie, na redzie lub drodze wodnej albo

zagra

egludze, dyrektor urz

du morskiego mo

e zarz

dzi

usuni

cie przeszkody na koszt

wła

ciciela, wyznaczaj

c mu stosowny termin do odbioru mienia za zwrotem poniesionych

kosztów.
§ 2. (22) Postanowienie art. 282 § 3 stosuje si

odpowiednio.

Art. 285. Wydobycie cudzego mienia zatopionego w morzu i przywiezienie go na polskie
morskie wody wewn

trzne lub polskie morze terytorialne nale

y niezwłocznie zgłosi

urz

dowi morskiemu z podaniem czasu, miejsca i okoliczno

ci wydobycia mienia oraz w

miar

ci zawiadomi

o tym równie

wła

ciciela, a do czasu wydania mu mienia -

odpowiednio je zabezpieczy

Art. 286. § 1. Wydobywaj

cemu cudze mienie nale

y si

zwrot kosztów i wydatków oraz

wynagrodzenie, którego wysoko

ść

okre

la si

przy odpowiednim zastosowaniu przepisów o

ratownictwie morskim.
§ 2. Na zabezpieczenie nale

ci okre

lonych w § 1 wydobywaj

cemu przysługuje

ustawowe prawo zastawu na wydobytym mieniu, z pierwsze

stwem słu

żą

cym

uprzywilejowanym wierzytelno

ciom z tytułu ratownictwa.

Art. 287. Je

eli wydobyte mienie ulega szybkiemu zepsuciu lub zniszczeniu albo je

eli jego

przechowanie wymaga nadmiernych kosztów, wydobywaj

cy mo

e je sprzeda

i sum

uzyskan

ze sprzeda

y po odliczeniu swoich nale

ci zło

do depozytu s

dowego,

zawiadamiaj

c niezwłocznie wła

ciciela o dokonaniu sprzeda

y i zło

eniu reszty sumy do

depozytu s

dowego.

Art. 288. § 1. Je

eli wła

ciciel nie jest znany albo w ci

gu 30 dni od dnia zawiadomienia go o

wydobyciu nie zgłosi si

w celu odbioru mienia lub nie ui

ci nale

ci wydobywaj

cego,

wydobywaj

cy obowi

zany jest wyda

wydobyte mienie urz

dowi morskiemu, a gdy ono jest

mieniem wojskowym lub przysposobionym do celów wojskowych, przekaza

wła

ciwemu

organowi wojskowemu.
§ 2. W celu ustalenia wła

ciciela wydobytego mienia urz

d morski przeprowadza

post

powanie wyja

niaj

ce, wzywaj

c do zgłoszenia nieznanego wła

ciciela mienia w

sposób zwyczajowo przyj

ty.

§ 3. Minister wła

ciwy do spraw gospodarki morskiej w porozumieniu z Ministrem

Sprawiedliwo

ci i ministrem wła

ciwym do spraw zagranicznych okre

li, w drodze

rozporz

dzenia, tryb post

powania, o którym mowa w § 2, maj

c na wzgl

dzie skuteczno

ść

post

powania.

Art. 289. Je

eli wła

ciciel mienia w terminie sze

ciomiesi

cznym od dnia wezwania przez

dyrektora urz

du morskiego nie zgłosi si

w celu odbioru mienia lub nie ui

ci nale

wydobywaj

cego i poniesionych przez urz

d morski kosztów zabezpieczenia, dyrektor

urz

du morskiego mo

e sprzeda

wydobyte mienie i sum

uzyskan

ze sprzeda

y po

odliczeniu nale

ci wydobywaj

cego i swoich kosztów zło

do depozytu s

dowego.

Przepis art. 287 stosuje si

odpowiednio.

Art. 290. § 1. Kto znalazł i uratował cudze mienie unosz

ce si

na morzu albo przyczynił si

do uratowania takiego mienia, ma prawo do wynagrodzenia według przepisów o ratownictwie
morskim, je

eli zgłosił swe roszczenie najpó

niej w chwili oddania znalezionego mienia.

§ 2. Kto znalazł i zabezpieczył cudze mienie wyrzucone na brzeg morza, ma prawo do
wynagrodzenia w wysoko

ci nieprzekraczaj

cej 30% warto

ci mienia, je

eli roszczenie swe

zgłosił najpó

niej w chwili oddania znalezionego mienia.

§ 3. W przypadkach przewidzianych w § 1 i 2 stosuje si

odpowiednio przepisy art. 285-289.

Art. 291. Minister Sprawiedliwo

ci w porozumieniu z ministrem wła

ciwym do spraw

gospodarki morskiej i ministrem wła

ciwym do spraw finansów publicznych okre

li, w drodze

rozporz

dzenia, sposób post

powania z mieniem, którego wła

ciciel pozostał nieznany, oraz

tryb ustalania wysoko

ci i pokrycia nale

ci zwi

zanych z wydobyciem, zabezpieczeniem,

sprzeda

żą

mienia stosownie do przepisów niniejszego działu, jak równie

sposób i tryb

przeprowadzania przewidzianej w niniejszym dziale sprzeda

y mienia, z zastosowaniem

przepisów Kodeksu post

powania cywilnego.

Tytuł VIII

UBEZPIECZENIE MORSKIE

DZIAŁ I

UMOWA UBEZPIECZENIA MORSKIEGO

Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 292. § 1. Przez umow

ubezpieczenia morskiego ubezpieczyciel zobowi

zuje si

zamian za składk

ubezpieczeniow

wypłaci

odszkodowanie za szkody poniesione wskutek

niebezpiecze

stw, na jakie przedmiot ubezpieczenia jest nara

ony w zwi

zku z

eglug

morsk

§ 2. Umow

ubezpieczenia morskiego mo

na obj

ąć

ponadto niebezpiecze

stwa, na które w

zwi

zku z przewozem morskim przedmiot ubezpieczenia jest nara

ony w przewozie

lotniczym, na wodach

ródl

dowych lub na l

dzie.

§ 3. Przepisy o ubezpieczeniu morskim stosuje si

odpowiednio do ubezpieczenia statków

znajduj

cych si

w budowie.

Art. 293. § 1. Przedmiotem ubezpieczenia morskiego mo

e by

dy interes maj

tkowy

zwi

zany z

eglug

morsk

i daj

cy si

oceni

w pieni

dzach.

§ 2. Przedmiotem ubezpieczenia morskiego mog

w szczególno

ci: statek, ładunek,

fracht, opłata za przewóz pasa

erów, opłata czarterowa, spodziewany zysk na ładunku,

prowizja, wydatki awarii wspólnej, zobowi

zanie z tytułu odpowiedzialno

ci cywilnej oraz

wierzytelno

ść

zabezpieczona na statku, ładunku lub frachcie.

Art. 294. § 1. Ubezpieczyciel obowi

zany jest na

żą

danie wyda

osobie, z któr

zawarł

umow

ubezpieczenia (ubezpieczaj

cemu), polis

stwierdzaj

zawarcie umowy

ubezpieczenia.
§ 2. Przed wydaniem polisy ubezpieczyciel obowi

zany jest wyda

ubezpieczaj

cemu na

jego

żą

danie tymczasowy dokument stwierdzaj

cy zawarcie umowy.

Art. 295. § 1. Polisa powinna zawiera

  1)  oznaczenie ubezpieczyciela,
  2)  oznaczenie przedmiotu ubezpieczenia,
  3)  oznaczenie niebezpiecze

stw obj

tych umow

ubezpieczenia,

4) okre

lenie czasu lub podró

y, na które zawarto umow

ubezpieczenia,

5) sum

ubezpieczenia,

6) miejsce i dat

wystawienia polisy,

7) podpis ubezpieczyciela.
§ 2. Polisa mo

e by

wystawiona na imiennie okre

lonego ubezpieczaj

cego (polisa

imienna), na zlecenie lub na okaziciela.

Art. 296. § 1. Umowa ubezpieczenia morskiego mo

e by

zawarta na rzecz osoby trzeciej

(ubezpieczonego).
§ 2. Ubezpieczony mo

e nie by

imiennie okre

lony w umowie ubezpieczenia (ubezpieczenie

na rzecz tego, kogo dotyczy).
§ 3. W razie zawarcia umowy ubezpieczenia morskiego na rzecz osoby trzeciej prawo
domagania si

od ubezpieczyciela wydania polisy przysługuje ubezpieczaj

cemu. Dopóki

polisa znajduje si

w jego posiadaniu, mo

e on rozporz

dza

prawami wynikaj

cymi z

umowy.
§ 4. Obowi

zki ubezpieczaj

cego zwi

zane z wykonaniem umowy ubezpieczenia

przechodz

na ubezpieczonego z chwil

wydania mu polisy; nie dotyczy to jednak obowi

zku

zapłaty składki ubezpieczeniowej.

Art. 297. § 1. Umowa ubezpieczenia morskiego jest niewa

na, je

eli w chwili jej zawarcia

szkoda obj

ta ubezpieczeniem ju

nast

piła lub nie istniała mo

liwo

ść

jej powstania;

ubezpieczyciel zachowuje jednak prawo do opłaty stornowej, chyba

e zawieraj

c umow

wiedział o okoliczno

ciach powoduj

cych jej niewa

ść

§ 2. Przepisu § 1 nie stosuje si

, je

eli ubezpieczeniem obj

to okres poprzedzaj

cy zawarcie

umowy, chyba

e stan rzeczy znany był obu stronom w chwili zawierania umowy; je

eli w tej

chwili stan rzeczy był znany tylko jednej ze stron, umowa nie wi

ąż

e strony nie

wiadomej.

§ 3. Wysoko

ść

opłaty stornowej okre

la umowa.

Art. 298. Ubezpieczaj

cy mo

e w ka

dej chwili odst

od umowy, dopóki nie rozpocz

ł si

stan niebezpiecze

stwa przewidzianego w umowie; obowi

zany jest jednak zapłaci

opłat

stornow

Art. 299. Roszczenia z tytułu umowy ubezpieczenia morskiego przedawniaj

z upływem 5

lat od dnia wymagalno

ci roszczenia.

Rozdział 2

Warto

ść

ubezpieczenia i suma ubezpieczenia

Art. 300. § 1. Warto

ubezpieczenia jest zwykła warto

ść

przedmiotu ubezpieczenia.

§ 2. Warto

ść

ubezpieczenia ustala si

według nast

puj

cych zasad:

1) warto

ubezpieczenia statku jest warto

ść

statku w chwili rozpocz

cia ubezpieczenia;

warto

ść

ta obejmuje równie

, je

eli umowa nie stanowi inaczej, warto

ść

jego przynale

ci,

przedmiotów zaopatrzenia statku, a tak

e koszt jego ubezpieczenia,

2) warto

ubezpieczenia ładunku jest warto

ść

ładunku w miejscu i czasie załadowania

cznie z kosztami ubezpieczenia i dostarczenia ładunku do miejsca przeznaczenia,

3) warto

ubezpieczenia frachtu jest suma frachtu brutto ł

cznie z kosztami

ubezpieczenia,
4) warto

ubezpieczenia innych przedmiotów ubezpieczenia, z wyj

tkiem zobowi

zania

z tytułu odpowiedzialno

ci cywilnej, jest kwota, na której utrat

jest nara

ony ubezpieczaj

w chwili rozpocz

cia ubezpieczenia, ł

cznie z kosztami ubezpieczenia.

Art. 301. Je

eli strony wymieniły w umowie ubezpieczenia warto

ść

ubezpieczenia (warto

ść

otaksowana), jest ona miarodajna dla okre

lenia odszkodowania ubezpieczeniowego.

Art. 302. § 1. Umowa ubezpieczenia powinna okre

sum

, na któr

ubezpieczono

przedmiot ubezpieczenia (sum

ubezpieczenia).

§ 2. Suma ubezpieczenia nie powinna przekracza

warto

ci ubezpieczenia.

§ 3. Je

eli okre

lona w umowie suma ubezpieczenia jest wy

sza od warto

ci ubezpieczenia,

umowa nie ma skutku prawnego co do nadwy

ki sumy ponad warto

ść

ubezpieczenia.

§ 4. Je

eli okre

lona w umowie suma ubezpieczenia jest ni

sza od warto

ci ubezpieczenia,

ubezpieczyciel odpowiada za szkody w stosunku, w jakim pozostaje suma do warto

ubezpieczenia.

Art. 303. § 1. Je

eli ubezpieczono przedmiot ubezpieczenia od tego samego

niebezpiecze

stwa na ten sam okres u dwóch lub wi

cej ubezpieczycieli na sumy, które

cznie przewy

szaj

warto

ść

ubezpieczenia, albo je

eli z innych wzgl

dów suma

odszkodowa

, które nale

ne byłyby odr

bnie od ka

dego z tych ubezpieczycieli,

przekraczałaby szkod

podlegaj

wyrównaniu (ubezpieczenie wielokrotne),

ubezpieczaj

cy mo

żą

od ka

dego z tych ubezpieczycieli zapłaty odszkodowania

zgodnie z zawart

z nim umow

, jednak nie mo

e otrzyma

od nich ł

cznie odszkodowania

przewy

szaj

cego szkod

§ 2. W stosunkach wzajemnych mi

dzy ubezpieczycielami udział w odszkodowaniu

ponoszony przez ka

dego z nich okre

la si

w proporcji mi

dzy odszkodowaniem, które

musiałby zapłaci

, gdyby był jedynym ubezpieczycielem, a sum

odszkodowa

, które

obci

ąż

ałyby ka

dego z tych ubezpieczycieli, zgodnie z zawart

umow

§ 3. W razie

wiadomego zawarcia ubezpieczenia wielokrotnego ubezpieczaj

cy powinien

niezwłocznie zawiadomi

o tym zainteresowanych ubezpieczycieli, informuj

c ich o tre

zawartych umów ubezpieczenia. Umy

lne naruszenie tego obowi

zku przez

ubezpieczaj

cego pozbawia go prawa do odszkodowania.

Rozdział 3

wiadczenia przy zawieraniu umów ubezpieczenia

Art. 304. § 1. Przy zawieraniu umowy ubezpieczenia morskiego ubezpieczaj

cy obowi

zany

jest poda

do wiadomo

ci ubezpieczyciela wszelkie okoliczno

ci, które s

lub powinny mu

znane, a mog

mie

wpływ na ocen

niebezpiecze

stwa oraz na decyzje

ubezpieczyciela o przyj

ciu i warunkach ubezpieczenia.

§ 2. Obowi

zek okre

lony w § 1 nie dotyczy okoliczno

ci powszechnie znanych oraz

okoliczno

ci, które powinny by

znane ubezpieczycielowi.

§ 3. Je

eli ubezpieczaj

cy działał przez przedstawiciela, obowi

zek okre

lony w § 1 ci

ąż

równie

na przedstawicielu i obejmuje tak

e okoliczno

ci jemu znane.

§ 4. Przy zawieraniu umowy ubezpieczenia morskiego na rzecz osoby trzeciej obowi

zek

okre

lony w paragrafach poprzedzaj

cych spoczywa zarówno na ubezpieczaj

cym, jak i na

ubezpieczonym, chyba

e ubezpieczony nie wiedział o zawarciu umowy na jego rzecz.

Art. 305. § 1. W razie naruszenia obowi

zku okre

lonego w art. 304 ubezpieczyciel mo

odst

od umowy, zachowuj

c prawo do pełnej składki ubezpieczeniowej.

§ 2. Je

eli niezawiadomienie lub niezgodne z rzeczywisto

zawiadomienie

ubezpieczyciela o okoliczno

ciach wymienionych w art. 304 nast

piło bez winy

ubezpieczaj

cego lub ubezpieczonego, ubezpieczyciel nie mo

e od umowy odst

, lecz

ma prawo do odpowiednio zwi

kszonej składki ubezpieczeniowej.

§ 3. Prawo odst

pienia od umowy wygasa, je

eli ubezpieczyciel nie skorzysta z niego w

gu siedmiu dni od dnia, w którym dowiedział si

o okoliczno

ci uzasadniaj

cej prawo

odst

pienia.

Rozdział 4

Przeniesienie praw z umowy ubezpieczenia

Art. 306. § 1. Prawa z umowy ubezpieczenia mog

przeniesione tylko na nabywc

przedmiotu ubezpieczenia.
§ 2. Je

eli prawa z umowy ubezpieczenia nie zostały przeniesione na nabywc

przedmiotu

ubezpieczenia, umowa ubezpieczenia rozwi

zuje si

, co nie zwalnia ubezpieczyciela od

odpowiedzialno

ci za szkody powstałe przed zbyciem przedmiotu ubezpieczenia.

Art. 307. § 1. Równocze

nie z przeniesieniem praw z umowy ubezpieczenia na nabywc

przechodz

na niego obowi

zki, które ci

ąż

yły na zbywcy.

§ 2. Ubezpieczyciel mo

e przeciwstawi

nabywcy zarzuty, które by mu przysługiwały z

umowy ubezpieczenia przeciwko zbywcy.

Art. 308. § 1. Przeniesienie praw z umowy ubezpieczenia stwierdzonej polis

nast

puje

przez przeniesienie polisy.
§ 2. Do przeniesienia polisy stosuje si

odpowiednio przepisy o przenoszeniu konosamentu.

Art. 309. § 1. Je

eli przedmiotem ubezpieczenia jest statek, przej

cie praw z umowy

ubezpieczenia na jego nabywc

wymaga zgody ubezpieczyciela.

§ 2. Je

eli statek w chwili zbycia znajdował si

w podró

y, a prawa z umowy ubezpieczenia

nie przeszły na nabywc

statku, umowa pozostaje w mocy do chwili przycumowania statku w

pierwszym porcie, do którego statek zawin

ł.

Art. 310. Przepisy art. 306-309 nie ograniczaj

prawa ubezpieczaj

cego do przeniesienia

wierzytelno

ci z umowy ubezpieczenia zgodnie z przepisami prawa cywilnego o przelewie

wierzytelno

ci; dotyczy to równie

wierzytelno

ci przyszłej.

Rozdział 5

Ubezpieczenie generalne

Art. 311. § 1. Umow

ubezpieczenia generalnego mo

na obj

ąć

wszystkie lub niektóre

rodzaje ładunków, jakie ubezpieczaj

cy b

dzie wysyłał lub otrzymywał w okre

lonym czasie.

§ 2. Przedmiotem ubezpieczenia generalnego mo

e by

równie

inny interes maj

tkowy.

§ 3. W ubezpieczeniu generalnym ubezpieczyciel obowi

zany jest na

żą

danie

ubezpieczaj

cego wystawi

polis

albo za

wiadczenie o ubezpieczeniu dla ka

dego

zgłoszonego ładunku lub innego odr

bnego przedmiotu ubezpieczenia.

Art. 312. § 1. Ubezpieczaj

cy, który zawarł umow

ubezpieczenia generalnego, obowi

zany

jest zgłasza

ubezpieczycielowi ka

de wysłanie lub nadej

cie ładunku obj

tego umow

niezwłocznie po otrzymaniu wiadomo

ci o wysłaniu lub nadej

ciu ładunku oraz ka

dorazowo

okre

statek, tras

podró

y, ładunek i sum

ubezpieczenia.

§ 2. Je

eli ubezpieczaj

cy rozmy

lnie lub wskutek ra

żą

cego niedbalstwa nie dopełnił

obowi

zku okre

lonego w § 1, ubezpieczyciel mo

e odst

od umowy, zachowuj

c prawo

do składek ubezpieczeniowych, jakie przysługiwałyby mu w razie nale

ytego wykonania

umowy przez ubezpieczaj

cego.

§ 3. Prawo odst

pienia od umowy wygasa, je

eli ubezpieczyciel nie skorzystał z niego w

gu 3 dni od dnia, w którym dowiedział si

o naruszeniu obowi

zku przez

ubezpieczaj

cego.

§ 4. Przepisy § 1-3 stosuje si

odpowiednio do ubezpiecze

generalnych, których

przedmiotem jest inny interes maj

tkowy ni

ładunek.

Art. 313. Umowa ubezpieczenia generalnego mo

e by

wypowiedziana przez ka

ze stron

z zachowaniem trzymiesi

cznego terminu.

DZIAŁ II

WYKONANIE UMOWY UBEZPIECZENIA

Rozdział 1

Obowi

zki ubezpieczaj

cego

Art. 314. § 1. Składka ubezpieczeniowa powinna by

zapłacona niezwłocznie po zawarciu

umowy, a je

eli wystawiono polis

- równocze

nie z wydaniem polisy.

§ 2. Obowi

zek zapłaty składki ubezpieczeniowej ci

ąż

y na ubezpieczaj

cym.

Art. 315. § 1. Ubezpieczaj

cy obowi

zany jest niezwłocznie po powzi

ciu wiadomo

ci zgłosi

ubezpieczycielowi ka

istotn

zmian

niebezpiecze

stwa, na jakie jest nara

ony przedmiot

ubezpieczenia.
§ 2. Ubezpieczyciel mo

e odst

od umowy, je

eli ubezpieczaj

cy bez uzasadnionej

przyczyny opó

nia si

z zawiadomieniem go o zmianie niebezpiecze

stwa. Prawo to

ubezpieczyciel mo

e wykona

w terminie 7 dni od dnia, w którym dowiedział si

o tym,

ubezpieczaj

cy dopu

cił si

zwłoki.

Art. 316. § 1. Je

eli zmiana niebezpiecze

stwa została spowodowana przez

ubezpieczaj

cego albo za jego zgod

, ubezpieczyciel mo

e odst

od umowy albo

żą

zapłaty składki dodatkowej za zwi

kszone niebezpiecze

stwo, chyba

e zmiany

niebezpiecze

stwa dokonano we wspólnym interesie ubezpieczyciela i ubezpieczaj

cego

albo w celu ratowania

ycia ludzkiego.

§ 2. Przy ubezpieczeniu zawartym na podró

prawo, o którym mowa w § 1, przysługuje

ubezpieczycielowi, w szczególno

ci:

1) je

eli rozpocz

cie lub zako

czenie podró

y ulega zwłoce z winy ubezpieczaj

cego,

2) je

eli podj

to inn

podró

zamiast podró

y oznaczonej w umowie ubezpieczenia,

3) je

eli statek skierowano do innego portu ni

przewidziano w umowie ubezpieczenia,

4) je

eli statek zszedł z wła

ciwej trasy lub zawin

ł do portu, który nie był brany w rachub

chyba

e zej

cie z trasy nast

piło wskutek okoliczno

ci niezale

nych od armatora lub

kapitana albo w celu ratowania

ycia ludzkiego lub mienia b

było konieczne ze wzgl

na bezpiecze

stwo statku.

§ 3. Je

eli zmiana niebezpiecze

stwa nast

piła bez zgody ubezpieczaj

cego, umowa

ubezpieczenia pozostaje w mocy, jednak ubezpieczyciel mo

żą

zapłaty dodatkowej

składki za zwi

kszone niebezpiecze

stwo.

Art. 317. § 1. Je

eli ubezpieczyciel na skutek zmiany niebezpiecze

stwa korzysta z prawa

odst

pienia od umowy, powinien zawiadomi

ubezpieczaj

cego o swojej decyzji w ci

trzech dni od dnia, w którym dowiedział si

o zmianie niebezpiecze

stwa; w braku takiego

zawiadomienia mo

żą

jedynie zapłaty dodatkowej składki za zwi

kszone

niebezpiecze

stwo.

§ 2. Ubezpieczyciel, który odst

pił od umowy z powodu zmiany niebezpiecze

stwa,

zachowuje prawo do całej składki umówionej, a odpowiada tylko za szkody powstałe przed
zmian

niebezpiecze

stwa.

Art. 318. § 1. Ubezpieczaj

cy obowi

zany jest niezwłocznie zawiadomi

ubezpieczyciela o

dym wypadku dotycz

cym przedmiotu ubezpieczenia, je

eli wypadek mo

e stanowi

podstaw

do roszczenia odszkodowawczego z umowy ubezpieczenia.

§ 2. W razie naruszenia przez ubezpieczaj

cego obowi

zku okre

lonego w § 1

ubezpieczyciel mo

e potr

z odszkodowania ubezpieczeniowego kwot

, o któr

szkoda

uległaby zmniejszeniu, gdyby ubezpieczyciel był o niej nale

ycie zawiadomiony.

Art. 319. § 1. W razie zaj

cia wypadku powoduj

cego szkod

ubezpieczaj

cy obowi

zany

jest zastosowa

wszelkie dost

pne mu rozs

dne

rodki w celu ratowania przedmiotu

ubezpieczenia oraz zapobie

enia szkodzie lub zmniejszenia jej rozmiarów, a tak

zabezpieczy

roszczenia odszkodowawcze wobec osób odpowiedzialnych za szkod

§ 2. Ubezpieczaj

cy powinien przy stosowaniu tych

rodków kierowa

wskazówkami

ubezpieczyciela, o ile je otrzymał.
§ 3. Je

eli ubezpieczaj

cy rozmy

lnie lub wskutek ra

żą

cego niedbalstwa nie zastosował

rodków okre

lonych w § 1, ubezpieczyciel jest wolny od odpowiedzialno

ci za szkody

powstałe z tego powodu.

Rozdział 2

Odpowiedzialno

ść

ubezpieczyciela

Art. 320. Z zastrze

eniem wyj

tków przewidzianych w Kodeksie morskim, ubezpieczyciel

odpowiada za szkody b

ce bezpo

rednim nast

pstwem niebezpiecze

stw obj

tych

umow

ubezpieczenia.

Art. 321. § 1. Ubezpieczyciel nie odpowiada za szkody powstałe z winy umy

lnej lub

żą

cego niedbalstwa ubezpieczaj

cego, jednak ubezpieczyciel odpowiada za szkody

spowodowane zaniedbaniem lub bł

dem nautycznym ubezpieczaj

cego b

cego

kapitanem statku obj

tego ubezpieczeniem.

§ 2. Ubezpieczyciel odpowiada za szkody spowodowane z winy kapitana, innego członka
załogi lub pilota.

Art. 322. § 1. Przy ubezpieczeniu statku ubezpieczyciel nie odpowiada za szkody powstałe
wskutek:
1) wyruszenia w podró

statku niezdatnego do

eglugi, nienale

ycie wyposa

onego i

zaopatrzonego, z niedostateczn

załog

lub bez niezb

dnych dokumentów, chyba

e braki te

polegały na wadach ukrytych statku lub były spowodowane okoliczno

ciami, którym nie

na było zapobiec pomimo zachowania przez ubezpieczaj

cego nale

ytej staranno

ci,

2) wieku lub zu

ycia statku,

3) załadowania na statek - za wiedz

ubezpieczaj

cego, a bez wiedzy ubezpieczyciela -

materiałów i przedmiotów wybuchowych, łatwo zapalnych lub innych ładunków
niebezpiecznych, bez zachowania przepisów obowi

zuj

cych przy przewozie ładunków tego

rodzaju.
§ 2. Przepis § 1 stosuje si

odpowiednio przy ubezpieczeniu frachtu.

Art. 323. W razie zderzenia statków ubezpieczyciel odpowiada z tytułu ubezpieczenia statku
zarówno za szkod

w przedmiocie ubezpieczenia, jak i za ci

ążą

ce na ubezpieczaj

cym

zobowi

zania do wyrównania szkody wyrz

dzonej wskutek zderzenia osobom trzecim.

Art. 324. Przy ubezpieczeniu ładunku lub spodziewanego zysku ubezpieczyciel nie
odpowiada za szkody powstałe wskutek wady ukrytej, naturalnej wła

ciwo

ci lub wadliwo

ładunku, lub niedostateczno

ci opakowania ładunku albo wskutek zwłoki w jego

dostarczeniu.

Art. 325. § 1. Ubezpieczyciel odpowiada za szkody z ka

dego wypadku obj

tego

ubezpieczeniem do wysoko

ci sumy ubezpieczenia.

§ 2. Za szkody wynikłe z kilku nast

puj

cych po sobie wypadków obj

tych ubezpieczeniem

ubezpieczyciel odpowiada stosownie do § 1, nawet je

eli ł

czna suma szkód przekracza

sum

ubezpieczenia.

§ 3. Je

eli po cz

ęś

ciowym uszkodzeniu przedmiotu ubezpieczenia nast

puje jego strata

całkowita, za któr

ubezpieczyciel odpowiada, odszkodowanie nale

ne ubezpieczaj

cemu z

tytułu uszkodze

ęś

ciowych ogranicza si

do wydatków poniesionych przez niego na

napraw

przedmiotu ubezpieczenia lub w zwi

zku z uszkodzeniami.

§ 4. W razie zderzenia statków ubezpieczyciel obowi

zany jest zapłaci

ubezpieczaj

cemu

odszkodowanie za straty lub uszkodzenia statku oraz nale

ne od ubezpieczaj

cego

odszkodowanie z tytułu odpowiedzialno

ci za zderzenie, cho

by ł

czne odszkodowanie

przekroczyło sum

ubezpieczenia.

Art. 326. Ubezpieczyciel obowi

zany jest zapłaci

odszkodowanie ubezpieczeniowe, cho

szkod

obj

ubezpieczeniem była obowi

zana naprawi

osoba trzecia.

Art. 327. § 1. Ubezpieczyciel obowi

zany jest zwróci

ubezpieczaj

cemu wszelkie niezb

dne

i celowe wydatki poniesione w celu zachowania przedmiotu ubezpieczenia, zapobie

enia

szkodzie lub zmniejszenia jej rozmiarów, ustalenia charakteru i rozmiarów szkody,
sporz

dzenia dyspaszy, sprzeda

y przedmiotu ubezpieczenia oraz inne wydatki poniesione

zgodnie ze wskazówkami ubezpieczyciela.
§ 2. Zwrot wydatków wymienionych w § 1 nast

puje w takim stosunku, w jakim suma

ubezpieczenia pozostaje do warto

ci ubezpieczenia. Do zwrotu tych wydatków

ubezpieczyciel jest obowi

zany, cho

by kwoty wydatków ł

cznie z odszkodowaniem

ubezpieczeniowym przekroczyły sum

ubezpieczenia.

Art. 328. § 1. Ubezpieczyciel obowi

zany jest zwróci

ubezpieczaj

cemu wydatki poniesione

na przywrócenie do stanu poprzedniego lub na naprawienie uszkodzonego przedmiotu
ubezpieczenia, jak równie

nale

ne od niego wynagrodzenie za ratownictwo oraz udział w

stratach awarii wspólnej.
§ 2. Zwrot wydatków wymienionych w § 1 nast

puje w takim stosunku, w jakim suma

ubezpieczenia pozostaje do warto

ci ubezpieczenia. Do zwrotu tych wydatków

ubezpieczyciel obowi

zany jest w granicach, w których wydatki ł

cznie z odszkodowaniem

ubezpieczeniowym nie przekraczaj

sumy ubezpieczenia.

Art. 329. § 1. W razie zaj

cia wypadku obj

tego ubezpieczeniem, ubezpieczyciel mo

e przez

zapłat

pełnej sumy ubezpieczenia bez wzgl

du na wysoko

ść

powstałej szkody zwolni

od wszelkich dalszych zobowi

wynikaj

cych z umowy ubezpieczenia, w szczególno

od obowi

zku zwrotu kosztów zachowania przedmiotu ubezpieczenia lub przywrócenia go do

poprzedniego stanu.
§ 2. Ubezpieczaj

cy mo

e zakre

ubezpieczycielowi stosowny termin do zło

enia

wiadczenia, czy korzysta z uprawnienia przewidzianego w § 1.

§ 3. (23) Mimo zapłaty pełnej sumy ubezpieczenia ubezpieczyciel obowi

zany jest zwróci

ponadto przypadaj

ce na niego stosownie do art. 327 wydatki, jakie ubezpieczaj

cy poniósł

lub zobowi

zał si

ponie

ść

do chwili otrzymania zawiadomienia od ubezpieczyciela,

korzysta z uprawnienia przewidzianego w § 1.
§ 4. Ubezpieczyciel, który zapłacił pełn

sum

ubezpieczenia, nie mo

żą

przeniesienia

na niego praw do przedmiotu ubezpieczenia.

Rozdział 3

Abandon przedmiotu ubezpieczenia

Art. 330. § 1. Ubezpieczaj

cy mo

e za zrzeczeniem si

na rzecz ubezpieczyciela praw do

przedmiotu ubezpieczenia (abandon)

żą

zapłaty pełnej sumy ubezpieczenia, je

eli istniej

podstawy do przyj

cia,

e całkowita strata przedmiotu ubezpieczenia jest nieunikniona b

e zapobie

enie jej spowodowałoby wydatki niewspółmiernie wysokie w stosunku do

warto

ci przedmiotu ubezpieczenia.

§ 2. W szczególno

ci abandon mo

na zgłosi

, je

eli statek: zagin

ł bez wie

ci, został

zabrany jako łup lub zagarni

ty przez rozbójników morskich albo uległ wypadkowi, wskutek

którego stał si

niezdatny do naprawy albo niewart naprawy lub kosztów odzyskania.

§ 3. Przepis § 2 stosuje si

odpowiednio do ładunku, którego abandon mo

na zgłosi

ponadto wtedy, gdy koszt jego naprawy lub dostarczenia do miejsca przeznaczenia
przekroczyłby jego warto

ść

w miejscu przeznaczenia.

Art. 331. § 1. Ubezpieczaj

cy powinien zgłosi

abandon na pi

mie z podaniem okoliczno

uzasadniaj

cych abandon.

§ 2. Zgłoszenie abandonu mo

e nast

nie pó

niej ni

w ci

gu sze

ciu miesi

cy od dnia, w

którym ubezpieczaj

cy dowiedział si

o okoliczno

ciach uzasadniaj

cych abandon.

§ 3. W razie zabrania statku lub ładunku jako łup, zagarni

cia przez rozbójników morskich

albo utraty posiadania statku lub ładunku z innych przyczyn, abandon nie mo

e by

zgłoszony przed upływem dwóch miesi

cy od dnia otrzymania przez ubezpieczaj

cego

wiadomo

ci o tych okoliczno

ciach. W tych przypadkach sze

ciomiesi

czny termin dla

zgłoszenia abandonu biegnie od dnia, w którym upłyn

ł termin 2 miesi

cy.

§ 4. W razie zagini

cia bez wie

ci statku lub znajduj

cego si

na nim ładunku termin dla

zgłoszenia abandonu biegnie od dnia, w którym statek był spodziewany w najbli

szym porcie,

do którego go skierowano.
§ 5. W razie uznania statku za zaginiony bez wie

ci, stosownie do przepisów art. 32, statek i

przewo

one na nim, a nieuratowane ładunki uwa

a si

za całkowicie stracone, a

ubezpieczeni mog

domaga

od ubezpieczyciela odszkodowania za strat

całkowit

bez

zgłaszania abandonu.

Art. 332. § 1. Ubezpieczaj

cy obowi

zany jest przy zgłoszeniu abandonu zawiadomi

ubezpieczyciela o ci

ążą

cych na przedmiocie ubezpieczenia prawach rzeczowych oraz o

odnosz

cych si

do niego innych ubezpieczeniach, a tak

e o wszelkich znanych mu

ograniczeniach w rozporz

dzaniu przedmiotem ubezpieczenia.

§ 2. Ubezpieczyciel mo

e uzale

przyj

cie abandonu od dostarczenia mu danych

dotycz

cych okoliczno

ci wymienionych w § 1.

Art. 333. § 1. Ubezpieczyciel mo

e odmówi

przyj

cia abandonu, je

eli zgłoszenie abandonu

nie odpowiada wymaganiom okre

lonym w artykułach poprzedzaj

cych.

§ 2. Ubezpieczyciel nie mo

e odmówi

przyj

cia abandonu po upływie 30 dni od otrzymania

zgłoszenia abandonu.

Art. 334. § 1. Prawa do przedmiotu ubezpieczenia przechodz

na ubezpieczyciela z chwil

zło

enia przez niego o

wiadczenia,

e przyjmuje abandon.

§ 2. Je

eli ubezpieczyciel w terminie okre

lonym w art. 333 § 2 nie zło

y o

wiadczenia, czy

przyjmuje abandon, prawa do przedmiotu ubezpieczenia przechodz

na niego z upływem

tego terminu.

Art. 335. Ubezpieczaj

cy, którego zgłoszenie abandonu nie odpowiada wymaganiom

okre

lonym w artykułach poprzedzaj

cych, zachowuje prawo do odszkodowania

ubezpieczeniowego po udowodnieniu szkód rzeczywi

cie poniesionych.

Rozdział 4

Płatno

ść

odszkodowania ubezpieczeniowego

Art. 336. § 1. W razie zaj

cia szkody obj

tej ubezpieczeniem ubezpieczyciel mo

żą

ubezpieczaj

cego udzielenia mu wszelkich wiadomo

ci oraz przedstawienia dokumentów i

innych dowodów niezb

dnych do ustalenia okoliczno

ci wypadku, szkody i jej rozmiarów.

§ 2. Ubezpieczyciel mo

e uzale

wypłat

odszkodowania ubezpieczeniowego od zwrotu

polisy, chyba

e polisa była imienna.

Art. 337. § 1. Z chwil

zapłaty odszkodowania ubezpieczeniowego przechodz

ubezpieczyciela - do wysoko

ci zapłaconej przez niego sumy - wszelkie prawa przysługuj

ubezpieczaj

cemu wobec osób trzecich z tytułu wyrz

dzenia szkód, za które wypłacono

odszkodowanie ubezpieczeniowe.
§ 2. Ubezpieczaj

cy obowi

zany jest dostarczy

ubezpieczycielowi wszelkie wiadomo

ci i

dokumenty oraz dokona

czynno

ci niezb

dnych dla skutecznego dochodzenia praw przez

ubezpieczyciela.
§ 3. Zrzeczenie si

przez ubezpieczaj

cego bez zgody ubezpieczyciela praw

przysługuj

cych mu wobec osób trzecich z tytułu poniesionych szkód zwalnia

ubezpieczyciela w odpowiednim stosunku od obowi

zku zapłaty odszkodowania

ubezpieczeniowego.

Art. 338. Z zastrze

eniem wyj

tku przewidzianego w art. 329 § 4, ubezpieczyciel, który

zapłacił odszkodowanie ubezpieczeniowe za strat

całkowit

w wysoko

ci pełnej sumy

ubezpieczenia, mo

żą

od ubezpieczaj

cego przeniesienia na niego wszelkich praw do

przedmiotu ubezpieczenia; je

eli jednak suma ubezpieczenia była ni

sza od warto

ubezpieczenia, ubezpieczyciel mo

żą

przeniesienia praw tylko w odpowiednim

stosunku.

Tytuł IX

POST

POWANIE W SPRAWACH ZWI

ZANYCH Z OGRANICZENIEM

ODPOWIEDZIALNO

CI ZA ROSZCZENIA MORSKIE I DOCHODZENIEM ROSZCZE

TYTUŁU SZKÓD SPOWODOWANYCH ZANIECZYSZCZENIEM PRZEZ STATKI

DZIAŁ I

POST

POWANIE W SPRAWACH O USTANOWIENIE I PODZIAŁ FUNDUSZU

OGRANICZENIA ODPOWIEDZIALNO

CI ZA ROSZCZENIA MORSKIE

Art. 339. § 1. Post

powanie w sprawach o ustanowienie i podział funduszu ograniczenia

odpowiedzialno

ci za roszczenia morskie, zwanego dalej "funduszem", podlega przepisom

Kodeksu post

powania cywilnego o post

powaniu nieprocesowym, ze zmianami

wynikaj

cymi z przepisów niniejszego działu oraz Konwencji o ograniczeniu

odpowiedzialno

ci za roszczenia morskie, sporz

dzonej w Londynie dnia 19 listopada 1976 r.

(Dz. U. z 1986 r. Nr 35, poz. 175), zwanej dalej "Konwencj

o ograniczeniu

odpowiedzialno

ci".

§ 2. W sprawach wymienionych w § 1 wył

cznie wła

ciwy jest S

d Okr

gowy w Gda

sku.

Art. 340. § 1. Wniosek o wszcz

cie post

powania mo

e zgłosi

osoba uprawniona do

ograniczenia odpowiedzialno

ci. Post

powanie wszcz

te na wniosek osób mog

cych

powoła

na to samo ograniczenie odpowiedzialno

ci s

d poł

czy do wspólnego

rozpoznania. W jednym wniosku mo

żą

ustanowienia dwóch funduszy dotycz

cych

roszcze

z tego samego zdarzenia (art. 6 i 7 Konwencji o ograniczeniu odpowiedzialno

ci).

§ 2. Wniosek powinien odpowiada

ogólnym warunkom wniosku o wszcz

cie post

powania,

a ponadto stosownie do okoliczno

ci zawiera

1) nazw

statku, z którym wi

ąż

e si

odpowiedzialno

ść

, jego port macierzysty oraz

okre

lenie stosunku wnioskodawcy do statku,

2) okre

lenie zdarzenia, z którego wynikaj

roszczenia, i informacje o post

powaniach

zmierzaj

cych do ustalenia przebiegu tego zdarzenia,

3) okre

lenie rodzaju roszcze

i wierzycieli, na których zaspokojenie fundusz ma by

przeznaczony, oraz informacje o znanych wnioskodawcy roszczeniach ju

dochodzonych

przed s

dem,

4) o

wiadczenie o gotowo

ci ustanowienia funduszu, uzasadnienie jego wysoko

ci, a tak

okre

lenie sposobu jego ustanowienia.

§ 3. Do wniosku nale

y doł

czy

wyci

g z rejestru okr

towego, obejmuj

cy dane wpływaj

na wysoko

ść

funduszu.

Art. 341. § 1. Fundusz mo

e by

ustanowiony przez wpłacenie odpowiedniej sumy pieni

ęż

nej

na oprocentowany rachunek bankowy, którego dysponentem jest s

d, lub przez

akceptowane przez s

d zabezpieczenie wpłacenia tej kwoty przez bank lub zakład

ubezpiecze

, maj

cy siedzib

w Rzeczypospolitej Polskiej.

§ 2. Na zgodny wniosek uczestników post

powania s

d mo

e uzna

za wystarczaj

cy inny

sposób zabezpieczenia wpłacenia tej kwoty.

Art. 342. § 1. Po przeprowadzeniu rozprawy s

d wydaje postanowienie wst

pne o prawie

ustanowienia funduszu, okre

laj

c jego wysoko

ść

i sposób ustanowienia, a tak

e terminy

wpłaty sum lub zło

enia w okre

lony sposób dokumentów zabezpieczenia.

§ 2. Je

eli zachodz

okoliczno

ci wył

czaj

ce ustanowienie funduszu, s

d odmówi jego

ustanowienia. W razie sporu co do tych okoliczno

ci, s

d mo

e zawiesi

post

powanie do

czasu rozstrzygni

cia sporu w drodze procesu.

§ 3. Na

żą

danie wnioskodawcy s

d mo

e, w celu zabezpieczenia, orzec o wstrzymaniu

egzekucji prowadzonej dla zaspokojenia roszczenia obj

tego funduszem.

§ 4. Na postanowienie wst

pne o prawie ustanowienia funduszu lub odmow

jego

ustanowienia przysługuje apelacja. Na postanowienie w sprawie wstrzymania egzekucji
przysługuje za

alenie.

Art. 343. § 1. Po wypełnieniu przez wnioskodawc

obowi

zków okre

lonych w postanowieniu

wydanym na podstawie art. 342 § 1 albo w razie niewypełnienia tych obowi

zków w terminie

okre

lonym w tym postanowieniu, s

d po przeprowadzeniu rozprawy wydaje postanowienie o

ustanowieniu funduszu i podj

ciu post

powania działowego albo o odmowie ustanowienia

funduszu.
§ 2. Na postanowienie w przedmiocie ustanowienia funduszu i podj

cia post

powania

działowego lub o odmowie ustanowienia funduszu - przysługuje apelacja.
§ 3. Z chwil

uprawomocnienia si

postanowienia o ustanowieniu funduszu i otwarciu

post

powania działowego nast

puj

skutki, które prawo ł

czy z ustanowieniem funduszu (art.

13 Konwencji o ograniczeniu odpowiedzialno

ci).

§ 4. Po uprawomocnieniu si

postanowienia o odmowie ustanowienia funduszu s

d orzeka o

zwrocie sum lub zabezpiecze

zło

onych przez wnioskodawc

na rzecz funduszu oraz

uchyla postanowienie wydane na podstawie art. 342 § 3.

Art. 344. § 1. Po uprawomocnieniu si

postanowienia o ustanowieniu funduszu i podj

ciu

post

powania działowego s

d, po wysłuchaniu uczestników powołuje biegłego-komisarza

spo

ród osób posiadaj

cych odpowiednie kwalifikacje. Biegłym-komisarzem mo

e by

tak

osoba prawna.
§ 2. Obowi

zkiem biegłego-komisarza jest przygotowanie projektu listy wierzytelno

ci i planu

podziału funduszu oraz pisemnego uzasadnienia tych dokumentów.
§ 3. Do biegłego-komisarza stosuje si

przepisy Kodeksu post

powania cywilnego o biegłym.

Jest on jednak upowa

niony do samodzielnego dor

czania, za pokwitowaniem, listami

poleconymi lub za po

rednictwem s

du, pism uczestnikom post

powania, wzywania ich w

ten sam sposób do składania niezb

dnych wyja

nie

i o

wiadcze

na pi

mie oraz ich

protokołowania. W razie niezb

dnej potrzeby ustalenia okoliczno

ci, które s

dzy

uczestnikami sporne, na wniosek biegłego-komisarza s

d przeprowadzi stosowne

post

powanie dowodowe.

§ 4. S

d mo

e powierzy

biegłemu-komisarzowi zarz

dzanie kwotami, z których

ustanowiono fundusz. Do zarz

du stosuje si

odpowiednio przepisy o zarz

dzie

nieruchomo

ci w post

powaniu egzekucyjnym. Dochód uzyskany z zarz

du funduszem jest

do niego doliczany.
§ 5. W razie ujawnienia si

, w toku przygotowania projektu listy wierzytelno

ci i planu

podziału funduszu, sporu mi

dzy uczestnikami co do istnienia lub wysoko

ci zgłoszonego

roszczenia, s

d po przeprowadzeniu rozprawy mo

e orzec o skierowaniu zainteresowanego

uczestnika na drog

procesu oraz o wył

czeniu w planie podziału sumy potrzebnej na

zaspokojenie roszczenia po rozstrzygni

ciu tego sporu.

Art. 345. § 1. S

d zarz

dza podanie do publicznej wiadomo

ci informacji o ustanowieniu

funduszu i otwarciu post

powania działowego oraz wzywa zainteresowanych, aby zgłosili

swe roszczenia w terminie 6 miesi

cy od opublikowania wezwania. W wezwaniu nale

zamie

pouczenie o skutkach niezgłoszenia roszczenia w terminie.

§ 2. Ogłoszenie powinno by

opublikowane w pi

mie ukazuj

cym si

w siedzibie s

du i w

dzienniku o zasi

gu ogólnopolskim. Mo

e ono by

podane do wiadomo

ci tak

e w inny

sposób, dostosowany do zdarzenia, które stanowi podstaw

roszcze

§ 3. W przypadku gdy zainteresowanymi w uczestnictwie w post

powaniu działowym mog

, w znacznej mierze, osoby maj

ce miejsce zamieszkania lub siedzib

w innych

stwach, s

d dor

cza tekst ogłoszenia przedstawicielstwom dyplomatycznym lub

konsularnym tych pa

stw w Rzeczypospolitej Polskiej, z pro

o podanie tego ogłoszenia

do publicznej wiadomo

ci w tych pa

stwach. Koszty tego ogłoszenia ponosi wnioskodawca.

§ 4. S

d mo

e odst

od ogłoszenia, je

eli jest oczywiste,

e wszyscy wierzyciele zgłosili

swe roszczenia.

§ 5. Roszczenia niezgłoszone w terminie nie b

uwzgl

dnione w li

cie wierzytelno

ci i

planie podziału. S

d na wniosek zgłaszaj

cego po terminie, jednak nie pó

niej ni

zatwierdzenia planu podziału, mo

e z usprawiedliwionych przyczyn przywróci

termin do

zgłoszenia; przepisy art. 168-172 Kodeksu post

powania cywilnego stosuje si

odpowiednio.

§ 6. Zgłoszenie roszczenia przerywa bieg przedawnienia. W razie skierowania przez s

zainteresowanego uczestnika na drog

procesu cywilnego, termin przedawnienia dla tego

roszczenia biegnie na nowo od dnia uprawomocnienia si

orzeczenia w tej sprawie.

§ 7. Wierzyciel zgłaszaj

cy swe roszczenie po ustanowieniu funduszu mo

żą

zmiany

prawomocnego postanowienia o ustanowieniu funduszu, je

eli jest to niezb

dne do ochrony

jego praw. Postanowienie w przedmiocie zmiany s

d wydaje po przeprowadzeniu rozprawy;

na postanowienie przysługuje apelacja.

Art. 346. § 1. Po upływie terminu do zgłosze

, je

eli był on wyznaczony, biegły-komisarz

sporz

dza projekt listy wierzytelno

ci i planu podziału funduszu. Po wst

pnym sprawdzeniu

d zarz

dza ich dor

czenie uczestnikom i wzywa ich do zgłoszenia, w ci

gu miesi

ca, uwag

i zarzutów na pi

mie. W planie podziału uwzgl

dnia si

równie

sumy roszcze

spornych, co

do których nie zapadło jeszcze prawomocne rozstrzygni

cie.

§ 2. Je

eli uwag lub zarzutów nie zgłoszono, s

d zatwierdza list

wierzytelno

ci i plan

podziału na posiedzeniu niejawnym. Dla rozpoznania zgłoszonych uwag lub zarzutów s

wyznacza rozpraw

. W razie potrzeby s

d mo

e poleci

biegłemu-komisarzowi

wprowadzenie zmian do listy wierzytelno

ci i planu podziału. Zatwierdzenie zmienionej listy

wierzytelno

ci i planu podziału nast

puje po przeprowadzeniu rozprawy.

§ 3. Je

eli ujawni si

spór o zasadno

ść

lub wysoko

ść

roszczenia wł

czonego do listy

wierzytelno

ci i planu podziału, s

d stosuje odpowiednio art. 344 § 5.

§ 4. Na postanowienie zatwierdzaj

ce list

wierzytelno

ci i plan podziału przysługuje

apelacja. Apelacj

zło

e równie

wierzyciel nieuczestnicz

cy dot

d w post

powaniu,

eli zgłosi równocze

nie swe roszczenie, a istniej

podstawy do przywrócenia mu terminu

do zgłoszenia roszczenia.

Art. 347. § 1. Zatwierdzony prawomocnym postanowieniem plan podziału funduszu ma moc
tytułu egzekucyjnego i stanowi podstaw

do dokonania wypłat z funduszu; w razie potrzeby

d nadaje mu klauzul

wykonalno

ci.

§ 2. S

d mo

e powierzy

dokonanie wypłat biegłemu-komisarzowi, który jest obowi

zany

zło

dowi sprawozdanie.

§ 3. Sumy wydzielone na zaspokojenie roszcze

spornych przekazuje si

do depozytu

dowego. Je

eli po uprawomocnieniu si

planu podziału zgłosz

inni wierzyciele, którzy

nie uczestniczyli dot

d w post

powaniu, a po zaspokojeniu roszcze

obj

tych planem

podziału fundusz nie został wyczerpany, s

d zarz

dzi sporz

dzenie dodatkowej listy

wierzytelno

ci i dodatkowego planu podziału; przepis art. 346 stosuje si

odpowiednio.

§ 4. Po zako

czeniu post

powania działowego s

d umarza post

powanie. W postanowieniu

o umorzeniu post

powania s

d orzeka tak

e o zwrocie wnioskodawcy niewykorzystanej

ęś

ci funduszu; na postanowienie przysługuje za

alenie.

Art. 348. § 1. S

d przyznaje biegłemu-komisarzowi stosowne wynagrodzenie.

§ 2. W toku post

powania s

d mo

e zarz

dzi

wpłacenie przez wnioskodawc

zaliczki na

poczet wynagrodzenia i wydatków biegłego-komisarza.

Art. 349. Wznowienie post

powania, przewidziane w art. 524 § 2 Kodeksu post

powania

cywilnego, jest dopuszczalne tylko pod warunkiem wykazania,

e zainteresowany bez swej

winy nie mógł uczestniczy

w post

powaniu.

Art. 350. Koszty post

powania o ustanowienie i o podział funduszu ponosi wnioskodawca.

Na pokrycie tych kosztów wnioskodawca wpłaca ustalon

przez s

d zaliczk

, niezale

nie od

ustanawianego funduszu.

DZIAŁ II

POST

POWANIE W SPRAWACH ROSZCZE

I OGRANICZENIA ODPOWIEDZIALNO

Z TYTUŁU SZKÓD SPOWODOWANYCH ZANIECZYSZCZENIEM PRZEZ STATKI

Art. 351. W sprawach o roszczenia odszkodowawcze dochodzone na podstawie przepisów
tytułu VII działu III wył

cznie wła

ciwy jest S

d Okr

gowy w Gda

sku.

Art. 352. § 1. W odniesieniu do roszcze

dochodzonych na podstawie przepisów tytułu VII

działu III rozdziału 2 wła

ciciel statku lub osoba daj

ca zabezpieczenie finansowe jego

odpowiedzialno

ci mo

e skorzysta

z ograniczenia odpowiedzialno

ci, je

eli w post

powaniu

dowym zostanie ustanowiony fundusz ograniczenia odpowiedzialno

ci, zgodnie z art. V

Konwencji o odpowiedzialno

ci cywilnej.

§ 2. Wła

ciciel statku lub osoba daj

ca zabezpieczenie finansowe ponosi koszty procesu

zwi

zanego z dochodzeniem roszczenia podlegaj

cego ograniczeniu i odpowiada za odsetki

od tego roszczenia ponad granic

odpowiedzialno

ci okre

lon

zgodnie z Konwencj

odpowiedzialno

ci cywilnej; jednak

e je

eli fundusz ograniczenia odpowiedzialno

ci zostanie

utworzony przez zło

enie do dyspozycji s

du odpowiedniej sumy pieni

ęż

nej, to składaj

nie odpowiada za odsetki powstałe po zło

eniu tej sumy.

§ 3. Do post

powania w sprawach o ustanowienie funduszu ograniczenia odpowiedzialno

na podstawie Konwencji o odpowiedzialno

ci cywilnej i o podział tego funduszu stosuje si

odpowiednio przepisy działu I niniejszego tytułu.

Art. 353. Na wniosek osoby tworz

cej fundusz lub ka

dego z wierzycieli s

d wezwie do

udziału w post

powaniu Mi

dzynarodowy Fundusz.

Art. 354. § 1. Orzeczenia wydane na podstawie Konwencji o odpowiedzialno

ci cywilnej s

wykonalne w Rzeczypospolitej Polskiej (art. X Konwencji o odpowiedzialno

ci cywilnej), przy

zastosowaniu odpowiednich przepisów Kodeksu post

powania cywilnego.

§ 2. Do wniosku o nadanie klauzuli wykonalno

ci nale

y doł

czy

1) oryginał orzeczenia lub urz

dowo po

wiadczony odpis orzeczenia, a tak

wiadczone w ten sam sposób tłumaczenie na j

zyk polski,

2) o

wiadczenie wła

ciwych organów pa

stwa siedziby s

du, który wydał orzeczenie,

zostało ono wydane na podstawie Konwencji o odpowiedzialno

ci cywilnej oraz

e jest ono

wykonalne w tym pa

stwie.

§ 3. Przepisy § 1 i 2 stosuje si

odpowiednio do orzecze

wydanych na podstawie

dzynarodowej konwencji o utworzeniu Mi

dzynarodowego Funduszu Odszkodowa

Szkody Spowodowane Zanieczyszczeniem Olejami.

Tytuł X

PRZEPISY KOLIZYJNE

Art. 355. § 1. Prawa rzeczowe na statku podlegaj

prawu pa

stwa jego bandery.

§ 2. Prawa rzeczowe na statku wpisane w stałym rejestrze statku podlegaj

prawu pa

stwa

tego rejestru.
§ 3. Prawa rzeczowe na statku w budowie podlegaj

prawu pa

stwa, w którym statek jest

budowany.
§ 4. Do przywilejów na statku stosuje si

prawo pa

stwa, w którym dochodzone jest przed

dem roszczenie o zaspokojenie wierzytelno

ci zabezpieczonej przywilejem.

Art. 356. Do stosunków prawnych wynikaj

cych ze zdarze

, które nast

piły na statku

znajduj

cym si

poza terytorium pa

stwa nadbrze

nego, stosuje si

prawo bandery.

Art. 357. § 1. Do zobowi

z awarii wspólnej stosuje si

prawo obowi

zuj

ce w miejscu, w

którym po awarii wspólnej zako

czono podró

§ 2. Je

eli wszystkie strony zainteresowane w awarii wspólnej s

przynale

ci polskiej,

stosuje si

prawo polskie.

Art. 358. § 1. Do roszcze

o wynagrodzenie szkody wynikłej ze zderzenia statków na

morskich wodach wewn

trznych lub morzu terytorialnym stosuje si

prawo pa

stwa

nadbrze

nego; je

eli zderzenie nast

piło na pełnym morzu, stosuje si

prawo s

du pa

stwa,

który spór rozpoznaje. W razie jednak zderzenia statków podnosz

cych t

sam

bander

stosuje si

prawo tej bandery bez wzgl

du na to, na jakich wodach zderzenie nast

piło.

§ 2. Do roszcze

o wynagrodzenie za ratownictwo udzielone na wodach wewn

trznych lub

morzu terytorialnym stosuje si

prawo pa

stwa nadbrze

nego. Do roszcze

o wynagrodzenie

za ratownictwo udzielone na pełnym morzu stosuje si

prawo s

du, który spór rozpoznaje.

eli jednak zarówno statek ratowany, jak i statek ratuj

cy podnosz

sam

bander

stosuje si

prawo tej bandery bez wzgl

du na to, na jakich wodach ratownictwo nast

piło.

§ 3. Do podziału wynagrodzenia pomi

dzy armatora oraz kapitana i innych członków załogi

stosuje si

prawo bandery statku ratuj

cego.

Art. 359. § 1. Strony mog

w umowie okre

prawo wła

ciwe dla ich stosunku prawnego

zwi

zanego z

eglug

morsk

§ 2. Je

eli stosunek prawny według ustawy lub umowy podlega obcemu prawu, nale

y je w

Rzeczypospolitej Polskiej stosowa

, chyba

e jego stosowanie miałoby skutki sprzeczne z

podstawowymi zasadami porz

dku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 360. Ustawa wchodzi w

ycie w terminie i na zasadach okre

lonych ustaw

- Przepisy

wprowadzaj

ce ustaw

- Kodeks morski.

1) Art. 9 § 2 uchylony przez art. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 12 grudnia 2003 r.
(Dz.U.03.229.2277) zmieniaj

cej nin. ustaw

z dniem uzyskania przez Rzeczpospolit

Polsk

członkostwa w Unii Europejskiej.

2) Art. 9 § 3 zmieniony art. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 12 grudnia 2003 r. (Dz.U.03.229.2277)
zmieniaj

cej nin. ustaw

z dniem uzyskania przez Rzeczpospolit

Polsk

członkostwa w Unii

Europejskiej.

3) Art. 10 § 1 pkt 2a dodany przez art. 5 pkt 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o zmianie
ustawy o bezpiecze

stwie morskim oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U.04.93.895)

z dniem uzyskania przez Rzeczpospolit

Polsk

członkostwa w Unii Europejskiej.

4) Art. 12 § 2 zmieniony przez art. 1 pkt 2 lit. a) ustawy z dnia 12 grudnia 2003 r.
(Dz.U.03.229.2277) zmieniaj

cej nin. ustaw

z dniem 1 kwietnia 2004 r.

5) Art. 12 § 2a:

- dodany przez art. 1 pkt 2 lit. b) ustawy z dnia 12 grudnia 2003 r. (Dz.U.03.229.2277)
zmieniaj

cej nin. ustaw

z dniem 1 kwietnia 2004 r.

- zmieniony przez art. 66 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o sporcie kwalifikowanym
(Dz.U.05.155.1298) z dniem 1 wrze

nia 2005 r.

6) Art. 23 § 3:

- zmieniony przez art. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 grudnia 2003 r. (Dz.U.03.229.2277)
zmieniaj

cej nin. ustaw

z dniem 1 kwietnia 2004 r.

- zmieniony przez art. 66 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o sporcie kwalifikowanym
(Dz.U.05.155.1298) z dniem 1 wrze

nia 2005 r.

7) Art. 24 zmieniony przez art. 5 pkt 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy o
bezpiecze

stwie morskim oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U.04.93.895) z dniem

uzyskania przez Rzeczpospolit

Polsk

członkostwa w Unii Europejskiej.

8) Art. 26 § 1 zmieniony przez art. 66 pkt 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o sporcie
kwalifikowanym (Dz.U.05.155.1298) z dniem 1 wrze

nia 2005 r.

9) Art. 26 § 2 zmieniony przez art. 1 pkt 4 ustawy z dnia 12 grudnia 2003 r.
(Dz.U.03.229.2277) zmieniaj

cej nin. ustaw

z dniem 1 kwietnia 2004 r.

10) Art. 33 § 2 zmieniony przez art. 1 pkt 5 lit. a) ustawy z dnia 12 grudnia 2003 r.
(Dz.U.03.229.2277) zmieniaj

cej nin. ustaw

z dniem 1 kwietnia 2004 r.

11) Art. 33 § 2a dodany przez art. 1 pkt 5 lit. b) ustawy z dnia 12 grudnia 2003 r.
(Dz.U.03.229.2277) zmieniaj

cej nin. ustaw

z dniem 1 kwietnia 2004 r.

12) Art. 37 § 2 zmieniony przez art. 1 pkt 6 ustawy z dnia 12 grudnia 2003 r.
(Dz.U.03.229.2277) zmieniaj

cej nin. ustaw

z dniem 1 kwietnia 2004 r.

13) Art. 39 § 1 zmieniony przez art. 1 pkt 7 ustawy z dnia 12 grudnia 2003 r.
(Dz.U.03.229.2277) zmieniaj

cej nin. ustaw

z dniem 1 kwietnia 2004 r.

14) Art. 73a dodany przez art. 5 pkt 3 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy o
bezpiecze

stwie morskim oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U.04.93.895) z dniem

uzyskania przez Rzeczpospolit

Polsk

członkostwa w Unii Europejskiej.

15) Art. 80 zmieniony przez art. 46 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. - Przepisy wprowadzaj

ustaw

o swobodzie działalno

ci gospodarczej (Dz.U.04.173.1808) z dniem 21 sierpnia 2004

16) Art. 255 § 1a dodany przez art. 5 pkt 4 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o zmianie
ustawy o bezpiecze

stwie morskim oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U.04.93.895)

z dniem uzyskania przez Rzeczpospolit

Polsk

członkostwa w Unii Europejskiej.

17) Art. 255 § 1b dodany przez art. 5 pkt 4 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o zmianie
ustawy o bezpiecze

stwie morskim oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U.04.93.895)

z dniem uzyskania przez Rzeczpospolit

Polsk

członkostwa w Unii Europejskiej.

18) Art. 255 § 1c dodany przez art. 5 pkt 4 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o zmianie
ustawy o bezpiecze

stwie morskim oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U.04.93.895)

z dniem uzyskania przez Rzeczpospolit

Polsk

członkostwa w Unii Europejskiej.