1. Co to jest ceteris paribus
Ceteris Paribus – „pozostałe czynniki bez zmian”; próba wyodrębnienia jednego składnika,
który ma jedyny wpływ na przebieg jakiegoś zjawiska.
2. Uzupełnić prawo malejących przychodów
Prawo malejących przychodów – dotyczy ono zmniejszenia się przyrostów produktu w miarę
dodawania kolejnych jednakowych jednostek nakładu zmiennego (praca) do pewnej stałej
ilości innego nakładu (ziemia).
Przykład: Jeśli na 1 hektarze ziemi wykonam pracę równą 1, to osiągnę 100jednostek
przychodu. Jeśli di tej pracy dodam jeszcze 1 (czyli już mamy 2 jednostki pracy) to z tego
samego hektara osiągnę już 180 jednostek przychodu ( zamiast 200). Prawo to działa aż do
momentu, kiedy kolejne dodanie jednostki pracy nie spowoduje zmian w przychodzie.
3. Podać 3 argumenty za hipoteza, że państwo nie działa efektywnie w sferze gospodarki
Efektywność – podstawowe założenie gospodarki. Jeśli gosp. działa efektywnie, to znaczy, że
nie ma marnotrawstwa, wszystkie zasoby są przetwarzane. Gospodarka pracuje efektywnie
tylko wtedy, gdy nie da się zwiększyć produkcji jednego dobra, nie zmniejszając tym samym
produkcji innego.
4. Wyjaśnić skrót BAEL
BAEL - Badanie aktywności ekonomicznej ludności.
Bezrobotny wg BAEL:
-
wiek: 15-74,
-
nie pracował w czasie badanego tygodnia,
-
aktywnie poszukiwał pracy (4 tygodnie przed badaniem),
-
gotowy do podjęcia pracy w ciągu 2 tygodni od badania,
-
+ znalazł pracę ale czeka na jej podjęcie (do 30 dni)
Bezrobotny wg urzędów pracy:
-
nie zatrudniony i nie wykonywujący pracy zarobkowej
-
zdolny i gotowy do podjęcia pracy zarobkowej
-
nie uczący się w szkole
-
skończone 18 lat
-
kobiety –60, mężczyźni –65 lat
-
brak prawa do emerytury, renty etc.
-
nieposiadanie działki rolnej powyżej 2ha
-
nie podleganie ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu
-
stan zdrowia pozwala na prace
-
nie przebywa w areszcie lub nie odbywa kary pozbawienia wolności
5. Prawo Fischera MV=PQ - co oznaczają poszczególne literki
Równanie wymiary Fishera – M
n *
V = P * Q
Zwiększenie ilości pieniądza spowoduje taki sam wzrost cen (przy ceteris Paribus);
Ewentualne różnice tempa wzrostu ilości pieniądza można wyjaśnić zmianami szybkości obiegu i
wartości nominalnej pieniądza;
V to szybkość obiegu pieniądza
ilość produktu realnego na rynku (Q)
ceny (P)
ilość pieniądza nominalnego (M
n
)
6. PNB Polski w 2006 roku (to chyba moje ulubione) - były podane trzy odp.
7. Wyjaśnić pojęcie effiency wages
Hipoteza płac proefektywnościowych (ang. efficiency wages) wiąże się z przekonaniem, że
poziom płac wpływa na wydajność pracowników. Dzieje się tak na skutek skłonienia
pracownika do rezygnacji z "obijania się" w pracy, gdyż zwiększa to wartość dochodu, jakiego
musiałby się wyrzec w wyniku straty pracy, gdyby jego uchylanie się od pracy zostało
wykryte.
8. Obliczyć mnożnik przy MPC = 0,7 (jakoś tak, generalnie zdałem sobie sprawę, że nie
umiem liczyć ułamków)
9. Coś tam o alokacji - zaznaczyć TAK lub NIE
10. Czy podatki bezpośrednie to takie nakładane na towary i usługi (TAK/NIE)
Nie
11. Jakie podmioty budują globalny popyt?
Globalny popyt (AD) – suma, którą przy danych cenach i dochodach wydadzą: gospodarstwa
domowe, rząd i przedsiębiorstwa;
12. Podać i opisać jedną z teorii wyjaśniających wahania cykliczne
Teoria neoklasyczna:
Czynniki zakłócające w gospodarce mają charakter zewnętrzny a ich wystąpienie uruchamia
mechanizmy obronne gospodarki. Takimi czynnikami zewnętrznymi są: przyroda, wojny, nowe
technologie, odkrycia geograficzne itd.;
1. post hoc ergo propter hoc
Post hoc ergo Procter hoc – „po czymś nie oznacza, że z powodu tego czegoś”; Czy rozwód
prezydenta Sarkozy’ego miał wpływ na notowania giełdowe w Londynie? Podręcznik
streszcza tą klauzulę tak: „Fakt, że wystąpienie zjawiska A zaobserwowano przed
wystąpieniem zjawiska B nie stanowi dowodu, że zjawisko A jest przyczyną zjawiska B.”
Klauzula potrzebna jest po to, żeby się ekonomiści nie zapędzali i nie próbowali wszystkich
wydarzeń łączyć ze zmianami w gospodarce, a poza tym ma ona skłonić ich do szerszej
analizy zjawiska i sięgania po inne źródła. „Post hoc…” to błąd logiczny.
2. Wymień narzędzia realizacji celów makroekonomicznych
Narzędzia realizacji celów:
Polityka fiskalna (czyli przychodów i wydatków); składają się na nią podatki
(przychód ) i konsumpcja;
Polityka pieniężna;
Polityka dochodowa;
Stosunki międzynarodowe;
3. Uzupełnić prawo malejących przychodów
Prawo malejących przychodów – dotyczy ono zmniejszenia się przyrostów produktu w miarę
dodawania kolejnych jednakowych jednostek nakładu zmiennego (praca) do pewnej stałej
ilości innego nakładu (ziemia). Przykład: Jeśli na 1 hektarze ziemi wykonam pracę równą 1, to
osiągnę 100jednostek przychodu. Jeśli di tej pracy dodam jeszcze 1 (czyli już mamy 2
jednostki pracy) to z tego samego hektara osiągnę już 180 jednostek przychodu ( zamiast 200).
Prawo to działa aż do momentu, kiedy kolejne dodanie jednostki pracy nie spowoduje zmian
w przychodzie.
4. O co skorygowane jest PKB w stosunku do PNB
PNB koryguje PKB o:
-
transfery dochodów za granice
-
transfery dochodów z zagranicy
PKB – produkt krajowy brutto, jest najczęściej stosowanym miernikiem obliczania dochodów
państwa.
PNB – produkt narodowy brutto; do suma wartości dóbr wytwarzanych tylko przez obywateli
danego kraju, nie uwzględnia transferu dochodów za granicę i zza granicy;
PNN – produkt narodowy netto; to PNB pomniejszony o koszty amortyzacji (czyli nie
uwzględnia kosztów eksploatacji sprzętu, który poniosły przedsiębiorstwa);
5. Jakie było PKB w 2005
967,7 mld zł.
6. To dziwne, coś ze stopą rezerw obowiązkowych
Stopa rezerw obowiązkowych – miernik kwoty rezerw obowiązkowych, jaką banki
komercyjne są zobowiązane wpłacić do banku centralnego (w Polsce jest nim NBP) w celu
zabezpieczenia ich wypłacalności (banków komercyjnych). W zależności od tego jaki jest
wskaźnik rezerwy obowiązkowej bank centralny decyduje o tym jaka jest podaż pieniądza.
Stopa rezerw obowiązkowych może być naliczana od wkładów złotowych płatnych na
żądanie, od wkładów złotowych - terminowych, wkładów w walutach obcych płatnych na
żądanie i od wkładów terminowych w walutach obcych.
Wysokość stopy rezerwy obowiązkowej ustala Rada Polityki Pieniężnej. Od 31
października 2003 r. stopa rezerwy obowiązkowej wynosi 3,50% dla wszystkich rodzajów
depozytów. Od 30 września 2003 r. wszystkie banki pomniejszają naliczoną rezerwę
obowiązkową o równowartość 500 tys. euro. Środki rezerwy obowiązkowej od 1 maja 2004 r.
są oprocentowane.
7. Czy funkcja dystrybucyjna koryguje coś tam
W największym stopniu koryguje rynkowy podział dochodów między osoby fizyczne podatek
dochodowy od osób fizycznych. Jest to bowiem podatek progresywny.
Tak
8. Czy podatki pośrednie są bezpośrednio nakładane na usługi i towary
Tak
9. Rozwiń skrót NAIRU- non accelerating inflation rate of unemployment- teoria bezrobocia
równowagi.
10. Prawo Fischera MV=PQ - co oznaczają poszczególne literki
Równanie wymiary Fishera – M
n *
V = P * Q
Zwiększenie ilości pieniądza spowoduje taki sam wzrost cen (przy ceteris Paribus);
Ewentualne różnice tempa wzrostu ilości pieniądza można wyjaśnić zmianami szybkości obiegu i
wartości nominalnej pieniądza;
V to szybkość obiegu pieniądza
ilość produktu realnego na rynku (Q)
ceny (P)
ilość pieniądza nominalnego (M
n
)
11. Co to jest bezrobocie frykcyjne
Bezrobocie frykcyjne - bezrobocie związane z przerwami w zatrudnieniu z powodu
poszukiwania lepszej/innej pracy lub zmianą miejsca zamieszkania. Stanowi minimalne, możliwe
bezrobocie w gospodarce wolnorynkowej (3-5% ogółu ludności aktywnej zawodowo). Stan
bezrobocia na poziomie frykcyjnym oznacza w praktyce występowanie pełnej równowagi na rynku
pracy.
Powody powstania bezrobocia frykcyjnego:
Niedoskonała informacja - informacja o potencjalnych pracodawcach i/lub pracownikach jest
kosztowna oraz często trudna do uzyskania.
Poszukiwanie pracy - przeprowadzane zarówno przez pracodawców jak i pracowników;
obydwie strony poszukują dla siebie najlepszej dostępnej oferty i będą kontynuować te poszukiwania
aż koszty poszukiwań i korzyści płynące z poszukiwania nie wyrównają się.
Bezrobocie frykcyjne może pełnić pozytywną rolę jako czynnik elastyczności rynku pracy,
hamowania nadmiernego wzrostu płac i umacniania dyscypliny pracy.
Trzeba pamiętać, iż bezrobocie frykcyjne ma charakter krótkotrwały.
12. Wymień fazy cyklu koniunkturalnego
13. - kryzys
14. - depresja
15. - ożywienie
16. - rozkwit (prosperity)
Inflacja zrównoważona - –relacje cen pozostają w dużej mierze niezmienne (wszystkie ceny rosną w
jednakowym tempie)
Inflacja niezrównoważona - wzajemne proporcje cen ulegają zmianom
Recesja – zjawisko makroekonomiczne polegające na znacznym zahamowaniu tempa
wzrostu gospodarczego, skutkujące najczęściej spadkiem produktu krajowego brutto.
Polityka fiskalna – proces kształtowania podatków oraz wydatków rządowych dla:
Złagodzenia wahań cyklu koniunkturalnego;
Podtrzymania tendencji wzrostowej w gospodarce;
Uniknięcia zmiennej i wysokiej inflacji;
Ekonomia pozytywna – wyjaśnia zjawiska ekonomiczne, jest oparta na obiektywnej wiedzy o
rzeczywistości.
Ekonomia normatywna – dokonuje wartościowań faktów opisanych przez ekonomię pozytywną (na
podstawie obserwacji rynku wyciąga wnioski na przyszłość).
Różnica: Pozytywna opiera się na obiektywnej wiedzy, normatywna jest subiektywna.
Krańcowa / Marginalna skłonność do konsumpcji (MPC) - przyrost konsumpcji generowany przez
przyrost dochodu o jednostkę. KSK
Marginalna skłonność do oszczędzania (MPS)
określa ona ile z każdej dodatkowej zarobionej
(otrzymanej) jednostki dochodu społeczeństwo jest skłonne przeznaczyć na oszczędności
KSO
rodzaje regulacji ekonomicznej ????