background image

Giaur jako bohater romantyczny - „Giaur” George Byron. 

Ideowe i literackie założenia romantyzmu opierały się na odrzuceniu wszelkich norm i zasad oraz 
odwołaniu się do uczud i emocji. Odtrąciły one racjonalne myślenie. Typ osobowościowy 
charakterystyczny dla tej epoki to bohater tajemniczy, osamotniony, wrażliwy i doznający 
nieszczęśliwej miłości. Uczucie oraz intuicja stanowią dla niego główne źródło poznania świata.  

Bohater romantyczny często przedstawiany jest jako wygnaniec lub podróżnik, poszukujący szczęścia 
i harmonii w życiu, ale ich prawie nigdy nie odnajdujący. Cechuje go egoizm, indywidualizm i pewnośd 
siebie. Osobowośd bohatera romantycznego idealnie oddaje niemieckie określenie okresu 
romantyzmu - Sturm und Drang Periode, czyli okres burzy i naporu. Bohater romantyczny przeżywa w 
swoim życiu właśnie taki czas, buntuje się, cierpi z powodu nieszczęśliwej miłości, jest rozdarty 
wewnętrznie.   

Główny bohater powieści Georga Byrona od pierwszego wersu jawi się czytelnikowi jako postad pełna 
tajemniczości. Jego życiorys jest nam nieznany. Jedyną wzmianką na temat pochodzenia mężczyzny 
jest fragment odnośnie szlachetnych korzeni i mądrości Giaura. Nie znamy pochodzenia, wieku, a 
nawet prawdziwego imienia bohatera. Słowo „giaur” w języku muzułmanów oznacza „niewierny”. 
Takim terminem muzułmanie określali kiedyś chrześcijan.  

W pierwszej chwili poznajemy Giaura cierpiącego po stracie ukochanej Leili. Nocą, po skalistej 
drodze, w stronę morza zmierza jeździec. To właśnie tutaj została utopiona jego ukochana, jedyny 
sens jego istnienia.  

Giaur zakochuje się w swojej wybrance od pierwszego wejrzenia. Piękna, czarnooka, o perłowej cerze 
kobieta robi oszołamiające wrażenie na bohaterze Byrona. Zakochuje się w niej bez pamięci. Dla 
Giaura miłośd do Leili jest najważniejszą wartością w życiu. Utożsamia ją z szczęściem, wewnętrznym 
spokojem oraz nieopisaną radością. Zakochując się w Leili, Giaur postępuje sprzecznie z zasadami 
Koranu. Buntuje się przeciwko normom wyznawanym przez muzułmanów.  

Leila - za niedochowanie wierności swojemu mężowi, Hassanowi - zostaje skazana na śmierd. Giaur, 
kierujący się w swoim życiu przede wszystkim emocjami, pod wpływem nienawiści postanawia 
pomścid śmierd ukochanej. Zabija Hassana, lecz to nie przynosi mu ukojenia. Jego miłośd do Leili jest 
nadal żywa i silna. Poszukując spokoju duszy, Giaur udaje się do klasztoru, gdzie prowadzi żywot 
mnicha. Jednak odrzuca on wszystkie zasady panujące w zakonie. Nie uczestniczy w życiu 
zakonników, nie bierze udziału w nabożeostwach. Pozostali mieszkaocy klasztoru opisują Giaura jako 
człowieka o ponurym spojrzeniu i gorzkim uśmiechu. Mnisi uważają, że mężczyzna ma szataoskie 
oczy.  

 

Giaur jest z natury samotnikiem. Nie potrzebuje i nie lubi towarzystwa innych ludzi. Swoje cierpienie 
chce dzielid tylko z samym sobą. Jest także człowiekiem bogatym wewnętrznie, indywidualistą oraz 
bardzo wrażliwą jednostką.  

Podczas spowiedzi, tuż przed śmiercią, Giaur wyznaje, że czuje się wewnętrznie wypalony, pusty. Nie 
czuje już nic: „ani nie kocham, ani nienawidzę, pychy nie czuję, nadziei nie widzę”. Obecne życie nie 
ma już dla Giaura żadnej wartości. Jednocześnie nie czuje on winy za popełnione czyny. Co więcej, 

background image

twierdzi że w innym życiu postąpiłby tak samo. Jedyne, za co się obwinia, to śmierd swojej ukochanej, 
jego jedynej miłości. Giaur jest wierny swojej wybrance serca do śmierci. W swoim życiu widzi tylko 
Leilę - nieważne czy żywą, czy martwą.  

Bez wątpienia Giaur reprezentuje swoją osobą podstawowe cechy bohatera romantycznego. Jego 
postad jest tajemnicza i zagadkowa. Dzięki temu pociąga i fascynuje czytelnika. Jest wiernym 
kochankiem. Swoje serce oddał jednej kobiecie i tylko ją kochał do kooca swoich dni. Giaur stanowi 
połączenie takich cech jak: egoizm, bunt, determinacja, odwaga, emocjonalnośd, uczuciowośd, 
wrażliwośd oraz pogarda dla innych ludzi. Po śmierci Leili Giaur izoluje się od świata, swój ból 
przeżywa w samotności. Jego egzystencja opiera się na cierpieniu, utraconej miłości i samotności.