„PRACA GRUPOWA”

„UCZENIE JEST EFEKTYWNE, GDY ANGAŻUJE NIE TYLKO UMYSŁ, ALE I

EMOCJE, GDY DAJE UCZNIOM MOZLIWOŚĆ BYCIA CZĘŚCIEJ TWÓRCZYM NIŻ

ODTWÓRCZYM.”

PRACA GRUPOWA

– polega na tym, że w skład grup wchodzi po kilku uczniów

złączonych wspólnym zadaniem. Ta forma aktywności dostarcza uczniom bodźców
aktywizujacych i sprzyja uspołecznieniu grupy. Praca grupowa może być:

JEDNOLITA – polega na wykonywaniu takich samych zadań przez wszystkie grupy, a

następnie na konfrontowaniu ich wyników,

ZRÓŻNICOWANA – polega na wykonywaniu przez grupy różnych zadań, które
składają się na pewną całość, a uzyskane wyniki prezentowane są na forum klasy.

Nauczyciel powinien w pracy z dziećmi wykorzystywać te dwa typy pracy grupowej. Ważne
jest, by one się przeplatały i uzupełniały, a nie wykluczały.

„PRACA W GRUPIE JEST ZAWSZE ŚRODKIEM DO OSIĄGNIĘCIA CELU.”

CELE ORGANIZOWANIA PRACY GRUPOWEJ:

 zaspokojenie potrzeb rozwojowych uczniów związanych z aktywnością poznawczą,

społeczną, emocjonalną i artystyczną;

 uczenie się od siebie nawzajem;
 uczenie się podejmowania decyzji samodzielnych i uzgodnionych w wyniku negocjacji;
 rozwijanie umiejętności współpracy, współdziałania i współodpowiedzialności;
 podnoszenie kultury interakcji społecznych;
 przeciwdziałanie izolacji niektórych uczniów;
 stworzenie szansy na pokonanie własnej nieśmiałości;
 aktywizowanie uczniów;
 zachęcanie do twórczych poszukiwań podczas rozwiązywania problemów;
 integrowanie zespołu klasowego.

„PRAWIDŁOWO ZORGANIZOWANA PRACA GRUPOWA UMOŻLIWIA WŁAŚCIWE

RELACJE I WSPÓŁDZIAŁANIE MIĘDZY NAUCZYCIELEM I UCZNIAMI.”

KRYTERIA PODZIAŁU NA GRUPY:
A. Grupy jednorodne pod względem osiągnięć szkolnych.
B. Grupy o zróżnicowanym poziomie.
C. Grupy koleżeńskie.
D. Grupy doboru celowego.
E. Grupy zmienne losowe.
Liczebność grup:

W klasach I-III: pary, trójki, czwórki.

W klasach IV-VI: grupy 4-6 osobowe, mieszane pod względem płci. W niektórych
przypadkach tworzy się grupy liczniejsze, np.: sześcioosobowe, ośmioosobowe.

„GRUPA FUNKCJONUJE DOBRZE, GDY OBSADZONE SĄ WSZYSTKIE ROLE :

ZARÓWNO TE WAŻNE ZE WZGLĘDU NA SPRAWNĄ REALIZACJĘ ZADAŃ, JAK I

TE ISTOTNE DLA WSPÓŁŻYCIA I ROZWOJU GRUPY.”

Zasady pracy w grupie( Program KREATOT, MEN 1999 r.):



LIDER – kieruje pracą grupy,



SEKRETARZ – notuje pomysły, propozycje kolegów,



SPRAWOZDAWCA – przedstawia rezultat pracy grupy,



KAŻDY CZŁONEK ZESPOŁU – pracuje intensywnie w grupie.

Ważne, by na kolejnych zajęciach zorganizowanych w grupach role zmieniały się

(ważne jest, by każdy uczeń miał szansę pełnienia różnych ról w różnym czasie). Niech każdy
uczeń ma szansę sprawdzenia się i treningu. Nauczyciel powinien przerywać pracę w grupie
tylko wówczas, gdy przekonany jest o tym, iż jest to konieczne, lub na wyraźną prośbę
uczniów.

KIEDY GRUPA PRACUJE EFEKTYWNIE:

 Uczestnicy negocjują i wspólnie podejmują decyzje.
 Każdy ma prawo do wypowiadania swoich myśli.
 Wszyscy wiedzą, co mają robić.
 Uczniowie są zaangażowani.
 Zadanie jest zrozumiałe.
 Cel pracy dla uczniów jest bliski i jasno sprecyzowany.
 W grupie panuje przyjazna atmosfera.
 Uczestnicy współdziałają.
 Wszyscy przestrzegają przyjętych zasad.
 Potrafią rozdzielić role i pracę między sobą.

KORZYŚCI WYNIKAJĄCE Z PRACY W GRUPACH:

I. KORZYŚCI DLA UCZNIA:

Zapewnia większe poczucie bezpieczeństwa.

Rozwija wiarę we własne możliwości.

Sprzyja podejmowaniu nowych zadań.

Daje więcej okazji do posługiwania się językiem jako
instrumentem uczenia się (czytanie, mówienie, słuchanie,
pisanie).

Umożliwia wzajemne uczenie się uczniów.

Daje możliwość dzielenia się pomysłami i doświadczeniami.

Stwarza możliwość doskonalenia kompetencji
komunikacyjnych.

Kształci umiejętność współpracy i współdziałania.

Uczy pełnienia ról.

Uczy tolerancji, życzliwości, uwrażliwia na innych.

Zwiększa odpowiedzialność za siebie i innych.

Uczy przestrzegania przyjętych zasad.

II. KORZYŚCI DLA NAUCZYCIELA:

Ułatwia aktywizacje uczniów.

Daje możliwość zajęcia się uczniem słabym.

Pozwala dobrze zaplanować i wykorzystać czas na naukę
uczniów.

Pozwala zaspokajać i rozwijać wiele potrzeb edukacyjnych
uczniów.

Pozwala odpowiadać na zainteresowania uczniów lub rozwijać
nowe.

Daje możliwość lepszego poznania uczniów i nawiązania z nimi
bliższego kontaktu.

Wpływa na integrację zespołu klasowego.

MINUSY PRACY GRUPOWEJ:

Może panować hałas, podczas pracy.

Źle dobrane grupy mogą stwarzać konflikty.

Zbyt małe pomieszczenia lub zbyt liczne klasy, powodują, że brak miejsca na prawidłowe
i funkcjonalne ustawienie stolików.

BIBLIOGRAFIA:

1. R.I.Arends, Uczymy się nauczać. WSiP, Warszawa 1994.
2. M.Dudzikowa, Wychowanie przez aktywne uczestnictwo. WsiP, Warszawa 1987.
3. K.Rau,E.Ziętkiewicz, Jak aktywizować uczniów?.G&P,2000.