Dojrzało

ść

r

ę

bna drzewostanów

Podstawowym materialnym produktem
gospodarstwa le

ś

nego jest

drewno

systematycznie pobierane w procesie u

ż

ytkowania za

pomoc

ą

ci

ęć

pełni

ą

cych funkcje:

-

piel

ę

gnacyjne, przygodne i sanitarne –

ci

ę

cia przedr

ę

bne,

-

pozyskania plonu –

ci

ę

cia r

ę

bne

Okre

ś

lenie dojrzało

ś

ci r

ę

bnej obiektu jest podstaw

ą

prowadzenia ładu czasowego z punktu widzenia
intensyfikacji produkcji le

ś

nej.

U

ż

ytkowanie r

ę

bne jest zwi

ą

zane z

najwa

ż

niejszymi problemami le

ś

nictwa:

- d

ąż

enie do pobierania produktów o odpowiednich

cechach,

- d

ąż

enie do maksymalizacji plonów,

- zwi

ę

kszanie zapotrzebowania na funkcje

pozaprodukcyjne.

Dojrzało

ść

r

ę

bna – stan drzewostanu (lub drzewa),

w którym spełnia on najlepiej

okre

ś

lony cel

.

Cele wynikaj

ą

z ró

ż

nych czynników

przyrodniczych i ekonomicznych
dlatego s

ą

trudne do jednoznacznego okre

ś

lenia.

Wyró

ż

nia si

ę

rodzaje dojrzało

ś

ci :

1. naturaln

ą

,

2. wg najwy

ż

szego dochodu materiałowego,

3. techniczn

ą

,

4. ekonomiczn

ą

,

5. wg kulminacji renty le

ś

nej,

6. wg kulminacji renty gruntowej,
7. wg czynników hodowlano – le

ś

nych

8. ....
9. ....

Wiek Dojrzało

ś

ci Naturalnej (WDN)

Dojrzało

ść

naturalna

(fizyczna)

dla

pojedynczego drzewa jest to wiek, w którym
ko

ń

czy si

ę

jego cykl wzrostowy i nast

ę

puje jego

zamieranie;

Dla drzewostanu jest to takie stadium

rozwoju i wzrostu drzewostanu, w którym przyrost
bie

żą

cy mi

ąż

szo

ś

ci jest mniejszy od sumy

mi

ąż

szo

ś

ci wydzielaj

ą

cych si

ę

drzew, a wi

ę

c

nast

ę

puje zmniejszenie zapasu produkcyjnego

drzewostanu.

WDN zale

ż

y od:

- gatunku drzewa,

- siedliska,

- pochodzenia drzew.

WDN jest miara górnej granicy wieku

r

ę

bno

ś

ci lub kolei r

ę

bu.

Mo

ż

e mie

ć

znaczenie w odniesieniu do lasów pełni

ą

cych

funkcje pozaprodukcyjne.

WIEK DOJRZAŁO

Ś

CI ILO

Ś

CIOWEJ – WG

NAJWY

ś

SZYCH DOCHODÓW MATERIAŁOWYCH

(WDI)

Najwy

ż

szy dochód materiałowy na jednostk

ę

powierzchni i czasu wykazuje drzewostan w chwili
kulminacji przyrostu przeci

ę

tnego całkowitej

produkcji.

Wiek dojrzało

ś

ci ilo

ś

ciowej osi

ą

ga drzewostan

w momencie kulminacji przyrostu przeci

ę

tnego

całkowitej produkcji;

Kulminacja przyrostu przeci

ę

tnego utrzymuje

si

ę

w stosunkowo długim okresie.

WDI – jest to wiek, w którym przyrost przeci

ę

tny

zrównuje si

ę

z przyrostem bie

żą

cym.

WDI zale

ż

y od gatunku drzewa i bonitacji siedliska

WDI jest miar

ą

dolnej granicy kolei r

ę

bu dla

gospodarstw.

Je

ż

eli celem produkcyjnym s

ą

sortymenty cienkie (drewno

energetyczne, gospodarstwa plantacyjne) to metod

ę

okre

ś

lania dojrzało

ś

ci r

ę

bnej wg najwy

ż

szego dochodu

materiałowego mo

ż

na oceni

ć

pozytywnie.

WIEK DOJRZAŁO

Ś

CI TECHNICZNEJ (WDT)

O dojrzało

ś

ci technicznej drzewa lub drzewostanu

decyduje rodzaj sortymentu przyj

ę

tego jako cel

produkcyjny.

Struktura sortymentowa ulega zmianie wraz z
wiekiem drzewostanów. W zale

ż

no

ś

ci od tego, który

z sortymentów jest celem produkcji, drzewostan
mo

ż

e osi

ą

ga

ć

dojrzało

ść

r

ę

bn

ą

w ró

ż

nym stanie

i w ró

ż

nym wieku.

Dojrzało

ś

ci

ą

techniczn

ą

drzewostanu nazywamy

stan drzewostanu
(wyra

ż

ony np.

ś

redni

ą

pier

ś

nic

ą

), w którym spełnia

on najlepiej zapotrzebowanie na okre

ś

lony

sortyment (cel produkcji), a wiek, w którym osi

ą

ga

on ten stan nazywamy

wiekiem dojrzało

ś

ci

technicznej

.

Je

ż

eli celem produkcji s

ą

sortymenty najgrubsze

(tartaczne grubowymiarowe) to posługiwanie si

ę

miar

ą

tego

sortymentu w jednostkach rzeczywistych mo

ż

e cz

ę

sto nie

doprowadzi

ć

do znalezienia rozwi

ą

zania

(ilo

ść

tego sortymentu wraz z wiekiem stale si

ę

zwi

ę

ksza).

Lepsz

ą

metod

ą

jest wi

ę

c posługiwanie si

ę

ilorazem „i”

– mi

ąż

szo

ść

sortymentu przez wiek.

WDT zale

ż

y od :

- celu produkcji (sortymentu),
- gatunku drzewa,
- siedliska,
- klasy bonitacji,
- intensywno

ś

ci prowadzenia zabiegów

gospodarczych.

Metoda dojrzało

ś

ci technicznej jest

podstaw

ą

regulacji ładu czasowego

w lasach pa

ń

stwowych w Polsce

.