background image

Analiza FMEA

1

Opracował: Tomasz Greber (www.greber.com.pl)

FMEA

FMEA

Tomasz Greber

tomasz@greber.com.pl

Opracował: Tomasz Greber (www.greber.com.pl)

MY

MY

Ś

Ś

LE

LE

Ć

Ć

ZAMIAST

ZAMIAST

P

P

Ł

Ł

ACI

ACI

Ć

Ć

FMEA

FMEA

background image

Analiza FMEA

2

Opracował: Tomasz Greber (www.greber.com.pl)

Dlaczego FMEA?

Dlaczego FMEA?

Przepisy

Wymagania 

klientów

Normy

(ISO 9000, TS 16949…)

Konkurencja

Opracował: Tomasz Greber (www.greber.com.pl)

Koszty niezgodno

Koszty niezgodno

ś

ś

ci

ci

 

P

ro

je

k

to

w

a

n

ie

 

K

o

n

ie

c

 

p

ro

d

u

k

c

ji 

E

k

s

p

lo

a

ta

c

ja

 

10 

100 

P

o

c

z

ą

te

k

 

p

ro

d

u

k

c

ji 

1000 

background image

Analiza FMEA

3

Opracował: Tomasz Greber (www.greber.com.pl)

Istota FMEA

Istota FMEA

Jakie wady?

Sk

ą

d si

ę

bior

ą

?

Które s

ą

najpowa

Ŝ

niejsze?

Jak im zapobiec?

wyrób/proces

Opracował: Tomasz Greber (www.greber.com.pl)

FMEA

FMEA

Analiza rodzaj

Analiza rodzaj

ó

ó

w i skutk

w i skutk

ó

ó

w uszkodze

w uszkodze

ń

ń

(

(

Failure Mode and Effect Analysis)

Failure Mode and Effect Analysis)

przy projektowaniu - ocena ryzyka przy alternatywnych rozwi

ą

zaniach

okre

ś

lenie słabych stron wyrobu lub procesu i jego usprawnienie

skupienie si

ę

tylko na istotnych wadach (hierarchizacja problemów)

background image

Analiza FMEA

4

Opracował: Tomasz Greber (www.greber.com.pl)

FMEA 

FMEA 

podstawowe informacje

podstawowe informacje

jest to praca zespołowa

odpowiedzialni za metod

ę

s

ą

odpowiedni specjali

ś

ci

jest uzupełnieniem innych metod 
i jest uzupełniana przez ró

Ŝ

ne metody

analizy FMEA s

ą

prowadzone, gdy 

zachodzi potrzeba wa

Ŝ

enia ryzyka

jest to praca kreatywna 

metodologia prowadzenia analizy jest 
bardzo prosta

Opracował: Tomasz Greber (www.greber.com.pl)

FMEA

FMEA

Analiza:



wykrywalno

ś

ci wady



wyst

ę

powalno

ś

ci wady



znaczenia wady dla klienta



rodzajów wad



przyczyn wad



skutków wad

background image

Analiza FMEA

5

Opracował: Tomasz Greber (www.greber.com.pl)

Formularz FMEA

Formularz FMEA

Firma:

FMEA:

 procesu        konstrukcji

Nazwa cz

ęś

ci/procesu:

Numer karty:

Data:

Skład zespołu:

Stan obecny

Stan

ulepszony

Cz

ęść

/

faza procesu

Rodzaj wady

Nast

ę

pstwa wady

Przyczyny wady

Dotychczaso

we 

ś

rodki

kontrolne

W

Z

O

R

W

a

d

a

k

ry

ty

c

z

n

a

Sposób

poprawy

sytuacji

Odpowiedzialny

,

termin

Podj

ę

te

działania

W

Z

O

R

Wyst

ę

powanie

W

Znaczenie dla klienta

Z

Wykrywalno

ść

O

Nie wyst

ę

puje

1

Niedostrzegalne

1

Pewna

1

Bardzo nieznaczne

2-3

Nieznaczne skutki

2-3

Du

Ŝ

a

2-5

Nieznaczne

4-6

Skutki umiarkowane

4-6

Znaczna

6-8

Umiarkowane

7-8

Skutki powa

Ŝ

ne

7-8

Nieznaczna

9

Cz

ę

ste

9-10

Skutki szczególe (krytyczne)

9-10

Bardzo mała

10

R = W 

 Z 

 O

Opracował: Tomasz Greber (www.greber.com.pl)

Diagram 

Diagram 

Ishikawy

Ishikawy

(5M+M+E)

(5M+M+E)

Problem

Maszyna

Człowiek

Zarz

ą

dzanie

Technologia

Materiał

……………

……………

background image

Analiza FMEA

6

Opracował: Tomasz Greber (www.greber.com.pl)

Drzewo wad

Drzewo wad

Faza procesu

Cel 1

Cel 2

Wada 1

Wada 2

Wada 1

Wada 2

Wada 3

Przyczyna 1
Przyczyna 2
Przyczyna 3

Przyczyna 1
Przyczyna 2

Opracował: Tomasz Greber (www.greber.com.pl)

Rodzaje FMEA

Rodzaje FMEA

FMEA konstrukcji (wyrobu)

FMEA procesu

background image

Analiza FMEA

7

Opracował: Tomasz Greber (www.greber.com.pl)

FMEA konstrukcji

FMEA konstrukcji

Analiza projektu wyrobu w celu
usuni

ę

cia wad wyrobu

maj

ą

cych 

ź

ródło w projekcie 

konstrukcji 

Opracował: Tomasz Greber (www.greber.com.pl)

FMEA procesu

FMEA procesu

Analiza projektu procesu 
w celu usuni

ę

cia

wad wyrobu maj

ą

cych 

ź

ródło 

w projekcie procesu 

background image

Analiza FMEA

8

Opracował: Tomasz Greber (www.greber.com.pl)

FMEA

FMEA

FMEA

konstrukcji

FMEA

procesu

Cz

ęść

Operacja

Funkcja

Cel

Wykrywalno

ść

ę

du

DET (D)

Cz

ę

sto

ść

wyst

ę

powania

OCC (O)

Liczba ryzyka

RPN = OCC*DET*SEV

Wada

Znaczenie

dla klienta

SEV (S)

Przyczyna

ę

du

Sposób

kontroli

Skutek

ę

du

Opracował: Tomasz Greber (www.greber.com.pl)

FMEA 

FMEA 

umowna ocena ryzyka

umowna ocena ryzyka

RPN<40

- ryzyko nie wyst

ę

puje

40<RPN<100

- sytuacja niejasna, sprawdzi

ć

poszczególne składowe ryzyka

RPN>100 
OCC lub DET lub SEV = 10

- ryzyko istnieje

Liczba ryzyka

RPN = OCC*DET*SEV

Nie ma podanych konkretnych granic reakcji przy poziomie ryzyka.
Mo

Ŝ

na stosowa

ć

nast

ę

puj

ą

ce wytyczne:

Kolejno

ść

obni

Ŝ

ania ryzyka: SEV – OCC – DET

Przy SEV = 9 lub 10 nale

Ŝ

y rozwa

Ŝ

y

ć

działania obni

Ŝ

aj

ą

ce ryzyko

background image

Analiza FMEA

9

Opracował: Tomasz Greber (www.greber.com.pl)

FMEA konstrukcji

FMEA konstrukcji

1. Opracowanie schematu konstrukcji

2. Okre

ś

lenie cz

ęś

ci konstrukcji i jej funkcji

3. Okre

ś

lenie rodzaju wady

Nale

Ŝ

y okre

ś

li

ć

, w jaki sposób dana cz

ęść

mo

Ŝ

e nie spełnia

ć

stawianych jej 

wymaga

ń

. Wady powinny dotyczy

ć

wszystkich potencjalnych zastosowa

ń

. Dotyczy to 

wszystkich potencjalnych wad (bardziej lub mniej prawdopodobnych). Zakłada si

ę

Ŝ

wada mo

Ŝ

e, ale nie musi si

ę

pojawi

ć

. Nale

Ŝ

y zwróci

ć

uwag

ę

na to co si

ę

przeszło

ś

ci wydarzyło, jakie s

ą

wyniki pracy grupowej itp. 

Wady nale

Ŝ

y opisywa

ć

w sposób techniczny, np. przeciekp

ę

kni

ę

ciezłamanie, brak 

sygnału, nie przenosi siły..., a nie jak objawy dostrzegane przez klienta.

Obudowa

Antena

Bateria

Przewód

Układ

elektroniczny

lut

lut

zatrzask

ś

rubki

uchwyt

Opracował: Tomasz Greber (www.greber.com.pl)

FMEA procesu

FMEA procesu

1. Opracowanie przebiegu procesu

2. Okre

ś

lenie etapu procesu i jego celu

3. Okre

ś

lenie rodzaju wady

Nale

Ŝ

y okre

ś

li

ć

, w jaki sposób dana operacja mo

Ŝ

e nie spełnia

ć

stawianych jej 

wymaga

ń

(co mo

Ŝ

e nie pój

ść

zgodnie z zało

Ŝ

eniami). Nale

Ŝ

y przyj

ąć

zało

Ŝ

enie, 

Ŝ

e na wej

ś

ciu do analizowanej operacji (cz

ęś

ci procesu) znajduje si

ę

dobry 

surowiec lub półprodukt. 

Nale

Ŝ

y uwzgl

ę

dni

ć

wszystkie mo

Ŝ

liwe rodzaje niezgodno

ś

ci w przebiegu 

procesu. Przykładowe niezgodno

ś

ci to: zarysowanie, rozbicie, złamanie.

A

B

C

D

background image

Analiza FMEA

10

Opracował: Tomasz Greber (www.greber.com.pl)

FMEA procesu

FMEA procesu

4. Potencjalny skutek wady

Nale

Ŝ

y okre

ś

li

ć

potencjalne skutki wady z punktu widzenia u

Ŝ

ytkownika 

wyrobu oraz kolejnych operacji w procesie. Potencjalne skutki nale

Ŝ

opisywa

ć

w sposób jaki b

ę

dzie je okre

ś

lał u

Ŝ

ytkownik (np. 

ź

le wygl

ą

danie 

mo

Ŝ

na wł

ą

czy

ć

szumigło

ś

no pracuje) lub kolejny etap procesu (np. nie daje 

si

ę

zamontowa

ć

, nie mo

Ŝ

na poł

ą

czy

ć

).

5. Stopie

ń

zagro

Ŝ

enia (SEV)

Opracował: Tomasz Greber (www.greber.com.pl)

1

Bez skutków

ś

aden

2

Pewne zak

ł

ócenia na linii produkcyjnej; cz

ęść

(mniej ni

Ŝ

100%); wyrobów mo

Ŝ

wymaga

ć

naprawy na linii; ale na stanowisku; defekt zauwa

Ŝ

any przez niewielk

ą

liczb

ę

odbiorców

Bardzo znikomy

3

Pewne zak

ł

ócenia na linii produkcyjnej; cz

ęść

(mniej ni

Ŝ

100%) wyrobów mo

Ŝ

wymaga

ć

naprawy na linii, ale poza stanowiskiem; defekt 

ś

rednio zauwa

Ŝ

any przez 

odbiorc

ę

Znikomy

4

Pewne zak

ł

ócenia na linii produkcyjnej, wyrób mo

Ŝ

e wymaga

ć

sortowania i pewna 

cz

ęść

(mniej ni

Ŝ

100%) naprawy; niezgodno

ść

pozycji pod wzgl

ę

dem pasowania i 

wyko

ń

czenia; defekt zauwa

Ŝ

any przez wi

ę

kszo

ść

odbiorców

Bardzo ma

ł

y

5

Pewne zak

ł

ócenia na linii produkcyjnej; 100% wyrobów mo

Ŝ

e wymaga

ć

naprawy; 

pojazd/pozycja dzia

ł

a, ale niektóre pozycje zwi

ą

zane z wygod

ą

lub komfortem dzia

ł

aj

ą

z gorszymi osi

ą

gami; odbiorca odczuwa pewne niezadowolenie

Ma

ł

y

6

Pewne zak

ł

ócenia na linii produkcyjnej; mo

Ŝ

e zaj

ść

potrzeba zbrakowania cz

ęś

ci 

wyrobów; pojazd dzia

ł

a, ale nie dzia

ł

aj

ą

pozycje zwi

ą

zane z komfortem lub wygod

ą

odbiorca odczuwa niewygod

ę

Ś

redni

7

Pewne zak

ł

ócenia na linii produkcyjnej; mo

Ŝ

e zaj

ść

potrzeba zbrakowania cz

ęś

ci 

wyrobów; pojazd dzia

ł

a, ale z obni

Ŝ

onymi osi

ą

gami; odbiorca niezadowolony

Powa

Ŝ

ny

8

Powa

Ŝ

ne zak

ł

ócenie na linii produkcyjnej; mo

Ŝ

e zaj

ść

potrzeba zabrakowania 100% 

wyrobów; pojazd (element) nie dzia

ł

a; odbiorca bardzo niezadowolony

Bardzo powa

Ŝ

ny

9

Mo

Ŝ

e zagra

Ŝ

a

ć

operatorowi maszyny lub monta

Ŝ

u; wada wp

ł

ywa na bezpieczne 

dzia

ł

anie pojazdu lub poci

ą

ga za sob

ą

niezgodno

ść

z przepisami; wada nast

ą

pi z 

ostrze

Ŝ

eniem

Niebezpieczny z 
ostrze

Ŝ

eniem

10

Mo

Ŝ

e zagra

Ŝ

a

ć

operatorowi maszyny lub monta

Ŝ

u; wada wp

ł

ywa na bezpieczne 

dzia

ł

anie pojazdu lub poci

ą

ga za sob

ą

niezgodno

ść

z przepisami; wada nast

ą

pi bez 

ostrze

Ŝ

enia

Niebezpieczny bez 
ostrze

Ŝ

enia

Punktacja

Stopie

ń

zagro

Ŝ

enia

Skutek

FMEA 

FMEA 

-

-

znaczenie (proces)

znaczenie (proces)

background image

Analiza FMEA

11

Opracował: Tomasz Greber (www.greber.com.pl)

FMEA procesu

FMEA procesu

6. Potencjalna przyczyna wady

Dla ka

Ŝ

dej wady nale

Ŝ

y wymieni

ć

mo

Ŝ

liwe wszystkie przyczyny, mechanizmy 

jej powstawania. Opis powinien by

ć

w miar

ę

mo

Ŝ

liwo

ś

ci szczegółowy (np. złe 

poło

Ŝ

enie narz

ę

dzia, 

ź

le zamontowany uchwyt, bł

ę

dy pomiarowe itp.). 

Rzadko jedna przyczyna b

ę

dzie wystarczaj

ą

ca do opisania danej wady. 

Czasami dla zidentyfikowania rodzajów przyczyn i ich wpływu na wad

ę

mo

Ŝ

na 

si

ę

posłu

Ŝ

y

ć

planowaniem eksperymentów (DOE).

7. Prawdopodobie

ń

stwo wyst

ą

pienia wady (OCC)

Opracował: Tomasz Greber (www.greber.com.pl)

1

≥≥≥≥

1,67

<= 1 na 1 500 000

Znikome: Wada ma

ł

o prawdopodobna; 

brak wad w prawie identycznych 
procesach

2

≥≥≥≥

1,50

1 na 150 000

Bardzo ma

ł

e: prawie identyczne wady 

mia

ł

y bardzo ma

ł

o wad

3

≥≥≥≥

1,33

1 na 15 000

Ma

ł

e: podobne procesy mia

ł

y ma

ł

o wad

4

≥≥≥≥

1,17

1 na 2 000

5

≥≥≥≥

1,00

1 na 400

6

≥≥≥≥

0,83

1 na 80

Ś

rednie: generalnie zwi

ą

zane z 

procesami podobnymi do poprzednich 
procesów, które miały wady, ale nie w 
du

Ŝ

ych proporcjach

7

≥≥≥≥

0,67

1 na 20

8

≥≥≥≥

0,51

1 na 8

Du

Ŝ

e: generalnie zwi

ą

zane z procesami 

podobnymi do poprzednich procesów, 
które cz

ę

sto mia

ł

y wady

9

≥≥≥≥

0,33

1 na 3

10

<0,33

≥≥≥≥

1na 2

Bardzo du

Ŝ

e: wada prawie nieunikniona

Punktacja

Cpk

Mo

Ŝ

liwa ilo

ść

wad

Prawdopodobie

ń

stwo wyst

ą

pienia wady

FMEA 

FMEA 

-

-

wyst

wyst

ę

ę

powanie (proces)

powanie (proces)

background image

Analiza FMEA

12

Opracował: Tomasz Greber (www.greber.com.pl)

FMEA procesu

FMEA procesu

8. Bie

Ŝą

ca kontrola

W odniesieniu do poszczególnych przyczyn powstawania wady nale

Ŝ

okre

ś

li

ć

, jakie działania s

ą

prowadzane w celu ich wykrywania i zapobiegania 

im. Kontrola nie musi wyst

ę

powa

ć

zaraz po analizowanej operacji.

Mo

Ŝ

e to by

ć

kontrola wzrokowa, kontrola z u

Ŝ

yciem sprawdzianów itp.

Istniej

ą

trzy typy kontroli procesu:

-

zapobieganie przyczynom wady,

-

wykrywanie przyczyny i wprowadzenie działa

ń

koryguj

ą

cych,

-

wykrywanie samej wady.

9. Wykrywalno

ść

(DET)

Kryterium to dotyczy tego, na ile prawdopodobne jest, 

Ŝ

e wada która wyst

ą

pi 

zostanie wykryta przed jej dotarciem do klienta (tak

Ŝ

e wewn

ę

trznego). Nie jest 

zupełnie zwi

ą

zane z cz

ę

sto

ś

ci

ą

wyst

ą

pie

ń

, ale okre

ś

la skuteczno

ść

kontroli w 

przypadku pojawienia si

ę

wady. 

Nale

Ŝ

y pami

ę

ta

ć

Ŝ

e prowadzone losowo sporadyczne kontrolne s

ą

mało 

skuteczne w wykrywaniu odosobnionych usterek.

Opracował: Tomasz Greber (www.greber.com.pl)

1

Bie

Ŝą

ce kontrole prawie na pewno wykryj

ą

wad

ę

; niezawodne 

kontrole s

ą

znane z podobnych procesów

Prawie pewna

2

Bardzo  du

Ŝ

e  prawdopodobie

ń

stwo  wykrycia  wady  przez 

bie

Ŝą

ce kontrole

Bardzo du

Ŝ

a

3

Du

Ŝ

e  prawdopodobie

ń

stwo  wykrycia  wady  przez  bie

Ŝą

ce 

kontrole

Du

Ŝ

e

4

Ś

rednio  du

Ŝ

e  prawdopodobie

ń

stwo  wykrycia  wady  przez 

bie

Ŝą

ce kontrole

Ś

rednio du

Ŝ

a

5

Ś

rednie  prawdopodobie

ń

stwo  wykrycia  wady  przez  bie

Ŝą

ce 

kontrole

Ś

rednia

6

Ma

ł

e  prawdopodobie

ń

stwo  wykrycia  wady  przez  bie

Ŝą

ce 

kontrole

Ma

ł

a

7

Bardzo  ma

ł

e  prawdopodobie

ń

stwo  wykrycia  wady  przez 

bie

Ŝą

ce kontrole

Bardzo ma

ł

a

8

Znikome  prawdopodobie

ń

stwo  wykrycia  wady  przez  bie

Ŝą

ce 

kontrole

Znikoma

9

Bardzo  znikome  prawdopodobie

ń

stwo  wykrycia  wady  przez 

bie

Ŝą

ce kontrole

Bardzo znikoma

10

Brak znanej i dost

ę

pnej kontroli do wykrycia danej wady

Prawie niemo

Ŝ

liwa

Punktacja

Kryteria: Prawdopodobie

ń

stwo wykrycia

Wykrywalno

ść

FMEA 

FMEA 

-

-

wykrywalno

wykrywalno

ść

ść

(proces)

(proces)