background image

1

PARLAMENT 
EUROPEJSKI

PARLAMENT EUROPEJSKI

• PE

:

organ prawodawczy UE wybierany w wyborach 

bezpo

ś

rednich - instytucja ponadnarodowa

• Wyra

Ŝ

a demokratyczn

ą

wol

ę

blisko 500 milionów 

obywateli UE i reprezentuje ich interesy w dyskusji z 
pozostałymi instytucjami Unii.

• Do 1979:  zgromadzenie parlamentarne o charakterze 

czysto konsultacyjnym składaj

ą

ce si

ę

z delegatów 

parlamentów narodowych.

• Od 1979 r.

wybierany przez obywateli UE w wyborach 

bezpo

ś

rednich na kadencje 5-letnie.

• Ka

Ŝ

dy obywatel Unii ma w tych wyborach prawo 

głosowania i kandydowania

niezale

Ŝ

nie od jego miejsca zamieszkania w UE

po spełnieniu warunków

.

PARLAMENT EUROPEJSKI

Siedziby Parlamentu Europejskiego (PE):

• Oficjalna siedziba PE:

Strasburg

(Comiesi

ę

czne posiedzenia całego 

PE, zwane zwyczajnymi sesjami plenarnymi -

12 sesji plenarnych w roku  w Strasburgu, 

Ŝ

adna w sierpniu ale 2 w pa

ź

dzierniku).

• Posiedzenia nadzwyczajne PE oraz komisje parlamentarne:

Bruksela

• Administracja PE, Sekretariat Generalny i Biblioteka:

Luksemburg

PARLAMENT EUROPEJSKI

• Liczba posłów:

750 (753) + przewodnicz

ą

cy

– Polska: 

PO

-25, 

PiS

– 15, 

SLD

– 7

PSL 

– 3

= 50+1

• Okre

ś

lenie członków PE:

– Oficjalnie:

Poseł do PE 

– Potocznie: 

europarlamentarzysta”, 

eurodeputowany” lub „europoseł”.

Rozdział miejsc poselskich pomi

ę

dzy krajami w 

Parlamencie Europejskim 

2009 – 2014

(TN)

Total 

736

22

Portugal

22

Hungary

22

Greece

22

Czech Republic

22

Belgium

26

Netherlands

33

Romania

50

Poland

50

Spain

72

United Kingdom

72

Italy

72

France

99

Germany

5

Malta

6

Luxembourg

5

Estonia

6

Cyprus

7

Slovenia

8

Latvia

12

Lithuania

12

Ireland

13

Slovakia

13

Denmark

13

Finland

17

Bulgaria

17

Austria

18

Sweden

07.05.2010

Parlament Europejski zwi

ę

kszy si

ę

o dodatkowych 18 posłów. Eurodeputowani zatwierdzili 

odpowiednie zmiany w Traktacie Lizbo

ń

skim zaproponowane przez Rad

ę

Europejsk

ą

Parlament doszedł te

Ŝ

do wniosku, 

Ŝ

e zmiany w Traktacie nie wymagaj

ą

zwołania Konwencji.

Dodatkowe mandaty uzyskaj

ą

: Austria (2), Bułgaria (1), Francja (2), 

Włochy (1), Łotwa (1), Malta (1), Niderlandy (1), Polska 
(1),  Słowenia (1), Hiszpania (4), Szwecja (2) i Wielka Brytania (1).

O trzy mandaty ma si

ę

zmniejszy

ć

reprezentacja Niemiec. Poniewa

Ŝ

jednak ustalono, 

Ŝ

e wybrani wcze

ś

niej niemieccy europosłowie 

zachowaj

ą

mandaty do ko

ń

ca obecnej kadencji, konieczna 

jest zmiana traktatu, by tymczasowo zwi

ę

kszy

ć

liczb

ę

europosłów 

do 754. 

Propozycje odpowiednich zmian w Traktacie z Lizbony przedstawiła 
Rada Europejska, a Parlament Europejski zatwierdził j

ą

w czwartek

Zmiana Traktatu Lizbo

ń

skiego b

ę

dzie musiała zosta

ć

ratyfikowana 

przez wszystkie pa

ń

stwa członkowskie UE. Dopóki to nie nast

ą

pi, 

nowi posłowie mog

ą

co prawda obserwowa

ć

sesje plenarne 

parlamentu, ale bez prawa głosu. 

background image

2

751(754)

Razem

6

Luksemburg

73

Zjednoczone Królestwo

9

Łotwa

73

Włochy

12

Litwa

22

Węgry

12

Irlandia

20

Szwecja

54

Hiszpania

8

Słowenia

22

Grecja

13

Słowacja

74

Francja

33

Rumunia

13

Finlandia

22

Republika Czeska

6

Estonia

22

Portugalia

13

Dania

51

Polska

6

Cypr

96 (99)

Niemcy

18

Bułgaria

26

Niderlandy

22

Belgia

6

Malta

19

Austria

Podział mandatów w PE kadencja 2009 - 2014

AS from June 2014 (new term of EP) the Germany’s memebership in the EP will drop to 96. 

PARLAMENT EUROPEJSKI

Frakcje polityczne w PE:

• Rozmieszczenie posłów na sali PE:

według 

przynale

Ŝ

no

ś

ci do jednego z ogólnoeuropejskich ugrupowa

ń

politycznych.

• Pogl

ą

dy:

od skrajnego federalizmu po otwarty 

eurosceptycyzm.

• Kryteria utworzenia grupy politycznej:

– minimum 25 posłów (3,3 % posłów PE), 
– reprezentuj

ą

cych co najmniej ¼ pa

ń

stw członkowskich 

(obecnie co najmniej 7 pa

ń

stw).

PARLAMENT EUROPEJSKI

Grupy polityczne

EPP 

Europejska  Partia  Ludowa; 

S&D

Post

ę

powy  Sojusz  Socjalistów  i  Demokratów; 

ALDE 

Sojusz 

Demokratów  i  liberałów  dla  Europy

G-EFA

Zieloni  – Wolny  Sojusz  Europejski; 

ECR

– Europejscy 

Konserwaty

ś

ci  i  Reformatorzy; 

EUL-NGL

Grupa  Konfederalna Zjednoczonej  Lewicy  Europejskiej/Lewica 

Nordycka Zielonych;   

EFD 

Europa Wolno

ś

ci i Demokracji; nie zrzeszeni 

…….PO+PSL=25 + 3

………...PiS=15

…….....SLD=7

Polscy członkowie PE

1

2

3

4

5

6

7

Przewodnicz

ą

cy 

Michał Kami

ń

ski PIS

PARLAMENT EUROPEJSKI

Struktura zarz

ą

dzania:

• Przewodnicz

ą

cy  PE

(

Kadencja 2,5 roku)

– nadzoruje prac

ę

PE,

– przewodniczy posiedzeniom plenarnym, zebraniom 

Prezydium

Konferencji Przewodnicz

ą

cych

,

– podpisuje akty prawne przyj

ę

te w zwyczajnej procedurze 

prawodawczej, w tym bud

Ŝ

et,

– reprezentuje Parlament na płaszczy

ź

nie 

mi

ę

dzynarodowej,

– przemawia jako pierwszy na posiedzeniu RE.

Jerzy Buzek –

Przewodnicz

ą

cy Parlamentu Europejskiego

PARLAMENT EUROPEJSKI

• Prezydium (skład)

: przewodnicz

ą

cy PE + 14   

wiceprzewodnicz

ą

cych + 5 kwestorów z głosem 

doradczym

• Wybory Przewodnicz

ą

cego i Prezydium

– Prawo zgłoszenia kandydatów

grupa polityczna lub co najmniej 

37 posłów,

– Wybory przez aklamacj

ę

:

je

Ŝ

eli liczba kandydatur nie przekracza 

liczby miejsc do obsadzenia,

– Kadencja:

2,5-letnia.

Zamiast Michała Kami

ń

skiego Edward McMillan-Scott jednym z 14 wiceprzewodnicz

ą

cych).

background image

3

PARLAMENT EUROPEJSKI

Kompetencje Prezydium, m. in.

:

• polityka bud

Ŝ

etowa PE,

• sprawy administracyjne, organizacyjne, polityka 

kadrowa,

• powołanie Sekretarza Generalnego,

PARLAMENT EUROPEJSKI

• Kwestorzy

(Kolegium kwestorów): sprawy administracyjne 

i finansowe dotycz

ą

ce deputowanych i ich statusu.

• Konferencja Przewodnicz

ą

cych

-

organ 

wykonawczy PE

– Skład:

Przewodnicz

ą

cy PE + przewodnicz

ą

cy grup politycznych + 

przedstawiciel niezrzeszonych bez prawa głosu 

Obowi

ą

zki, kompetencje

:

– decyduje w sprawach organizacji pracy PE i 

planowania prawodawczego.

– opracowuje projekty programów miesi

ę

cznych sesji 

plenarnych.

Obowi

ą

zki, kompetencje c.d.:

– okre

ś

la skład i kompetencje komisji parlamentarnych, 

stałych i innych,

– Odpowiada za stosunki z innymi instytucjami i ciałami UE 

oraz parlamentami PC.

– odpowiada za relacje z krajami oraz instytucjami i 

organizacjami pozaunijnymi.

PARLAMENT EUROPEJSKI

• Komisje parlamentarne

20 komisji 

stałych

– Komisje badaj

ą

projekty aktów prawnych wnoszonych 

przez KE, opracowuj

ą

poprawki. Przygotowuj

ą

sprawozdania i projekty uchwał na posiedzenia 
plenarne PE.

– Parlament mo

Ŝ

e tak

Ŝ

e powoływa

ć

podkomisje, 

komisje tymczasowe i komisje 

ś

ledcze.

PARLAMENT EUROPEJSKI

Stałe komisje parlamentarne:

• Komisja Spraw Zagranicznych

Committee on Foreign Affairs;

• Podkomisja ds. Praw Człowieka

Subcommittee on Human Rights;

• Podkomisja ds. Bezpiecze

ń

stwa i Obrony

Subcommittee on Security and

Defence;

• Komisja Rozwoju

Committee on Development;

• Komisja Handlu Zagranicznego

Committee on International Trade;

• Komisja Bud

Ŝ

etowa

Committee on Budgets;

• Komisja Kontroli Bud

Ŝ

etowej 

Committee on Budgetary

Control;

• Komisja Gospodarcza i Monetarna 

Committee on 

Economic and Monetary Affairs;

PARLAMENT EUROPEJSKI

• Komisja Zatrudnienia i Spraw Socjalnych 

Committee on 

Employment and Social Affairs;

• Komisja Ochrony 

Ś

rodowiska Naturalnego, Zdrowia 

Publicznego i Bezpiecze

ń

stwa 

ś

ywno

ś

ci 

Committee on the 

Environment, Public Health and Food Safety;

• Komisja Przemysłu, Bada

ń

Naukowych i Energii 

Committee

on Industry, Research and Energy;

• Komisja Rynku Wewn

ę

trznego i Ochrony Konsumentów 

Committee on the Internal Market and Consumer Protection

• Komisja Transportu i Turystyki 

Committee on Transport and Tourism

• Komisja Rozwoju Regionalnego 

Committee on Regional 

Development;

• Komisja Rolnictwa

Committee on Agriculture and Rural 

Development;

background image

4

PARLAMENT EUROPEJSKI

• Komisja Rybołówstwa

Committee on Fisheries;

• Komisja Kultury i Edukacji

Committee on Culture and 

Education

• Komisja Prawna

Committee on Legal Affairs;

• Komisja Wolno

ś

ci Obywatelskich, Sprawiedliwo

ś

ci i 

Spraw Wewn

ę

trznych 

Committee on Civil Liberies, Justice and 

Home Affairs

• Komisja Spraw Konstytucyjnych 

Committee on Constitutional 

Affairs

• Komisja Praw Kobiet i Równouprawnienia

Committee on 

Women’s Rights and Gender Equality

• Komisja Petycji

Committee on Petitions

Rosn

ą

cy wpływ od pierwszych 

bezpo

ś

rednich wyborów w 1979

Parlament Europejski

European Parliament

Kierownictwo PE

Przewodnicz

ą

cy                     

Prezydium,

Konferencja Przewodnicz

ą

cych

Komisje stałe

Grupy polityczne 

nie zwi

ą

zane      

z PC

Sesja plenarna 

751 (754) posłów

Obywatele Unii Europejskiej

Wybrani na 2,5 roku

Wybrani na 5 lat

PARLAMENT EUROPEJSKI

Tryb pracy PE:

Praca PE dzieli si

ę

na sesje roczne, a te na miesi

ę

czne sesje parlamentarne.

Porz

ą

dek obrad 

Przewodnicz

ą

cy wraz z Konferencj

ą

Przewodnicz

ą

cych, po 

konsultacjach z Konferencj

ą

Przewodnicz

ą

cych Komisji.

4-tygodniowy rytm pracy PE:

pierwszy tydzie

ń

– posiedzenia plenarne (Strasburg

)

drugi i trzeci

– posiedzenia Komisji Parlamentarnych (tzw. „Tygodnie 

Komisji”);

czwarty

– posiedzenia frakcji parlamentarnych (tzw. „Tydzie

ń

Frakcji”);

sierpie

ń

jest miesi

ą

cem wolnym od jakichkolwiek posiedze

ń

.

• 4 – tygodnie w roku na spotkania z wyborcami

PARLAMENT EUROPEJSKI

• Posiedzeniami plenarnymi kieruje przewodnicz

ą

cy PE lub 

jego zast

ę

pca. 

Posiedzenia plenarne i komisji parlamentu s

ą

jawne, natomiast 

frakcji parlamentarnych - tajne.

• Pa

ź

dziernik - dwutygodniowe posiedzenia plenarne 

(miesi

ą

uchwalania bud

Ŝ

etu)

.

• Sesje nadzwyczajne PE zwołuje Przewodnicz

ą

cy po 

konsultacji z Konferencj

ą

Przewodnicz

ą

cych, na wniosek:

– wi

ę

kszo

ś

ci PE;

– Rady UE;
– Komisji.

PARLAMENT EUROPEJSKI

Funkcje (kompetencje) Parlamentu:

Legislacyjne.

Nadzorcze (kontrolne).

Bud

Ŝ

etowe.

Wyborcze i zatwierdzaj

ą

ce.

PARLAMENT EUROPEJSKI

1. Funkcja (kompetencja) legislacyjna

-

Przyjmowanie aktów prawa 

europejskiego

Procedury legislacyjne:

1. zwyczajna procedura prawodawcza 

(procedura współdecyzji)

2. specjalne procedury prawodawcze

(

procedura konsultacji, procedura zgody

Z

wyczajna procedura prawodawcza

:

najbardziej powszechna 

-

zrównuje 

kompetencje PE i Rady UE.

Specjalne procedury prawodawcze

– Procedura konsultacji:

stosowana w niektórych obszarach np. sprawieliwo

ść

i sprawy 

wewn

ę

trzne (imigracja i sprawy wizowe), opodatkowanie i pewne aspekty innych obszarów takie 

jak aspekty podatkowe polityki w zakresie ochrony 

ś

rodowiska etc.

– Procedura zgody:

np. akceptacja traktatów akcesyjnych, stowarzyszeniowych,  istotne 

umowy z krajami trzecimi etc

background image

5

PARLAMENT EUROPEJSKI

2. Funkcja kontrolna

-

Nadzór demokratyczny 

poprzez:

• interpelacje

-

ustne i pisemne zapytania, kierowane 

podczas posiedze

ń

plenarnych do przedstawicieli KE lub 

Rady UE

• bie

Ŝą

c

ą

kontrola (monitorowanie) wykonania bud

Ŝ

etu;

• debat

ę

nad sprawozdaniem KE z działalno

ś

ci UE w 

ostatnim roku 

(po otwarciu sesji rocznej);

PARLAMENT EUROPEJSKI

• udzielanie KE absolutorium z wykonania bud

Ŝ

etu

• prawo zdymisjonowania KE (wotum nieufno

ś

ci) 

(polityczna 

odpowiedzialno

ść

KE);

• wyst

ę

powanie do Trybunału Sprawiedliwo

ś

ci ze 

skargami na nieprzestrzeganie praw przez KE lub Rad

ę

UE;

• powoływanie tymczasowych komisji dochodzeniowych 

na 

wniosek ¼ członków;

• badanie petycji wnoszonych przez obywateli UE.

PARLAMENT EUROPEJSKI

Obywatele Unii, osoby fizyczne lub prawne maj

ą

ce miejsce 

zamieszkania lub statutow

ą

siedzib

ę

w Pa

ń

stwie 

Członkowskim, maj

ą

prawo:

kierowania petycji do PE w sprawach 

obj

ę

tych zakresem działalno

ś

ci UE, które 

dotycz

ą

ich bezpo

ś

rednio.”

PARLAMENT EUROPEJSKI

3. Kompetencje bud

Ŝ

etowe:

• Roczny bud

Ŝ

et UE jest uchwalany wspólnie przez PE      

i Rad

ę

UE w ramach zwyczajnej procedury 

prawodawczej 

(pierwsze czytanie  

przy braku zgody komisja pojednawcza  

drugie czytanie). 

• Wydatki bud

Ŝ

etowe monitoruje parlamentarna Komisja 

Kontroli Bud

Ŝ

etowej.

PARLAMENT EUROPEJSKI

4. Kompetencje wyborcze i zatwierdzaj

ą

ce:

• wybiera Przewodnicz

ą

cego KE na wniosek Rady 

Europejskiej;

• ka

Ŝ

dy kandydat na komisarza jest przesłuchiwany w 

komisji PE musi uzyska

ć

aprobat

ę

PE. 

Przesłuchania trwaj

ą

3 godziny i 

s

ą

otwarte. Członkowie KE s

ą

nominowani przez rz

ą

dy pa

ń

stw członkowskich UE. Ich ostateczne 

powołanie na komisarzy wymaga zgody PE. 

• PE w drodze głosowania nad całym składem Komisji 

wyra

Ŝ

a zgod

ę

na jej powołanie

Nast

ę

pnie Rada Europejska, głosuj

ą

wi

ę

kszo

ś

ci

ą

kwalifikowan

ą

powołuje now

ą

KE.

• Powołuje Rzecznika Praw Obywatelskich

Rola parlamentów krajowych

• Otrzymuj

ą

projekty aktów prawnych i pilnuj

ą

aby była 

szanowana zasada pomocniczo

ś

ci.

– Maj

ą

8 tygodni na badanie propozycji legislacyjnej Komisji;

– Mog

ą

za

Ŝą

da

ć

wprowadzenia zmian je

ś

li uznaj

ą

Ŝ

e jest propozycja 

jest niekomatybilna z zasad

ą

pomocniczo

ś

ci;

– Je

ś

li 

1/3

parlamentów krajowych wypowie si

ę

za zmianami (

1/4-

gdy 

propozycja dotyczy obszaru wolno

ś

ci, sprawiedliwo

ś

ci i 

bezpiecze

ń

stwa), Komisja, musi zrewidowa

ć

swoj

ą

propozycj

ę

lub;

– przekaza

ć

przekonuj

ą

c

ą

opini

ę

PE i Radzie UE, 

Ŝ

e propozycja jest 

kompatybilna z zasad

ą

pomocniczo

ś

ci;   

• Uczestnicz

ą

w ocenie mechanizmów implementacji polityki 

UE w obszarze wolno

ś

ci, bezpiecze

ń

stwa i sprawiedliwo

ś

ci.

• S

ą

informowane o wnioskach akcesyjnych

background image

6

PARLAMENT EUROPEJSKI

Sekretariat PE:

• pracuje około 3500 osób,

• prowadzi prace PE w 23 j

ę

zykach,

• grupy polityczne i posłowie do UP zatrudniaj

ą

własny 

personel.

PARLAMENT EUROPEJSKI

Polacy w PE:

Przewodnicz

ą

cy PE:

Jerzy Buzek

Przewodnicz

ą

ca Komisji PE ds. Rozwoju Regionalnego:

Danuta Hübner

Przewodnicz

ą

cy Europejskich Konserwatystów i Reformistów (ECR):

Michał

Kami

ń

ski

PARLAMENT EUROPEJSKI

Polacy w PE c.d:

Wiceprzewodnicz

ą

cy:

Podkomisja ds. Praw Człowieka

: 1.

ZEMKE

Janusz, Władysław; 2. 

GRZYB

Andrzej

………………………………………………………………………………………………………………………….

1.  Podkomisja Bezpiecze

ń

stwa i Obrony:

LISEK

Krzysztof

2. Komisja Handlu Zagranicznego:

ZALEWSKI

Paweł

3. Komisja Kontroli Bud

Ŝ

etowej:

LIBERADZKI

Bogusław

4. Komisja 

Ś

rodowiska Naturalnego, Zdrowia i Bezpiecze

ń

stwa 

ś

ywno

ś

ci:

SONIK

Bogusław

5. Agriculture and Rural Development:

WOJCIECHOWSKI

Janusz

6. Komisja ds. Konstytucyjnych

TRZASKOWSKI

Rafał Kazimierz

7. Komisja Praw Kobiet i Równo

ś

ci Płci:

MATERA

Barbara

PARLAMENT EUROPEJSKI

Pensje europosłów (aktualne):

– płaca miesi

ę

czna

(38,5 % płacy podstawowej s

ę

dziego Trybunału 

Sprawiedliwo

ś

ci UE) przed opodatkowaniem)=

7665 euro

– po opodatkowaniu (podatek 15%) = 6515 euro

;

– dieta/jeden dzie

ń

posiedzenia = 288 euro;  16

×

288 =

4768 euro

– ł

ą

cznie = 6515 + 4768 = 11283 euro

– fundusz na płace asystentów = 17 540 euro/miesi

ą

c

komisarze co najmniej 20 278 tys. euro miesi

ę

cznie 

PARLAMENT EUROPEJSKI

– na utrzymanie biura ……………........4202 euro/miesi

ą

c

– emerytura w wieku 63 lat: 1 300 euro po co najmniej 5 

letniej kadencji;

– zwrot wydatków na podró

Ŝ

e po rzeczywistych kosztach

– w kraju immunitet jak posłom krajowym; za granic

ą

chroni przed zatrzymaniem i post

ę

powaniem prawnym;

– nie ma ochrony w przypadku przest

ę

pstwa 

kryminalnego;

– PE mo

Ŝ

e pozbawi

ć

immunitetu.

PARLAMENT EUROPEJSKI

Nagroda Sacharowa:

• jeden z instrumentów PE promowania praw człowieka i 

demokracji na 

ś

wiecie;

• laureaci nagrody: osoby lub organizacje, które wyró

Ŝ

niły 

si

ę

w działaniach przeciw przemocy, nietolerancji i 

niesprawiedliwo

ś

ci;

• zwyci

ę

zca otrzymuje dyplom i 50 tysi

ę

cy euro;

• Kuba

ń

ski dysydent Guillermo Farinas - psycholog, 

dziennikarz, w 2010r. laureatem nagrody

.

background image

7

Kontrowersje wokół siedziby

• Jedyne zgromadzenie na 

ś

wiecie posiadaj

ą

ce wi

ę

cej 

ni

Ŝ

jedn

ą

siedzib

ę

;

• Siedziba w Strasburgu 

symbol pojednania pomi

ę

dzy 

Francj

ą

a Niemcami, a obecnie symbol negatywny;

– wysokie koszty utrzymywania 2 siedzib - marnowanie

200 mln euro rocznie;

– biurokracja;

– emisja dwutlenku w

ę

gla – 20 268   ton/rok.

Kontrowersje wokół siedziby

Trudno

ść

zmiany:

• siedziba ustalona w traktatach,

• zmieni

ć

mo

Ŝ

e tylko RE jednomy

ś

lnie,

• Nicolas Sarkozy - siedziba PE jest “nienegocjowalna”

Płace w PE

Liczba osób w PE w grupach płacowych:

• 16 

16 osób,

• 15 

26 osób,

• 14 

106 osób. 

• 19 asystentów lub pracowników badawczych dla 

posłów: 91 136 euro/rok

• 12 – 84 508
• 21 – 77 529
• 24 limuzyny z kierowc

ą

dla przewodnicz

ą

cych 

Komisji

• Luksusowa limuzyna dla przewodnicz

ą

cego PE.

Wages of EU officials

*

***

**

*

Basic salary of a married 

official with two school-age 
children in wage group three.; 

**

including household and 

child allowance;

*** after deducting compulsory 
contributions for pension, health 
and accident insurance