ul. Bukowiecka 71, 03-893 Warszawa, tel. [phone], fax [phone]

ul. Bukowiecka 71, 03-893 Warszawa, tel. [phone], fax [phone]

Rozpowszechniane przez:

INFORMACJA
dotyczàca nowych barw rozpoznawczych butli gazowych

Wa˝na wskazówka:

Jedynym wià˝àcym oznakowaniem zawartoÊci gazowej jest etykieta produktu wraz
z nalepkami ostrzegawczymi.

Znakowanie barwne jest dodatkowym êród∏em informacji na temat w∏aÊciwoÊci gazu
(palny, utleniajàcy, toksyczny itp.). Jest ono rozpoznawalne nawet wtedy, gdy ze wzgl´du
na du˝e oddalenie, nalepki ostrzegawcze sà nieczytelne.

Wprowadzanie w Polsce normy europejskiej PN-EN 1089-3 „Butle do gazów.
Znakowanie butli. Kod barwny.”

Przy pomocy tej broszury firmy gazowe, dzia∏ajàce w Polsce, chcia∏yby zwróciç
uwag´ wszystkim u˝ytkownikom gazów technicznych, medycznych i spo˝ywczych
na zmiany w dotychczasowym znakowaniu barwnym butli gazowych.

Norma europejska EN 1089-3 zosta∏a opub-
likowana w roku 1997. Jej polski odpowied-
nik zosta∏ ustanowiony w grudniu 1999. Ze
wzgl´du na szczególne uwarunkowania kra-
jowe, norma ta ma byç wdro˝ona w Polsce
najpóêniej do 1 lipca 2006.

Firmy gazowe zadecydowa∏y, ˝e ze
wzgl´du na du˝à liczb´ butli gazowych
b´dàcych w obrocie, rozpocznà od 1
wrzeÊnia 2001 r., a zakoƒczà do 1 lipca
2006.

Poprzez dodatkowe oznakowanie butli z
nowymi barwami rozpoznawczymi du˝à literà

„

N” (Nowy, Neu, New, Nouveau), umiesz-

czonà na czaszy butli i poprzez stosowanie
zró˝nicowanych króçców w zaworach but-
lowych, zgodnych z PN-M-69228:1994 (DIN
477), praktycznie wyeliminowano mo˝liwoÊç
wystàpienia pomy∏ek. Mo˝liwej w okresie
przejÊciowym pomy∏ce mi´dzy tlenem tech-
nicznym i medycznym bedzie si´ prze-
ciwdzia∏aç poprzez odpowiednià kolejnoÊç
wdra˝ania nowych barw rozpoznawczych.

Nr. wyd. PFGT: 01/01/Rew 01

Przyk∏ady obecnego i nowego kodowania barwnego butli gazowych

Tablica barwna 2: Gazy i mieszanki gazowe do u˝ytku medycznego i do oddychania

Tablica barwna 3: Gazy i mieszanki gazowe do u˝ytku spo˝ywczego (przyk∏ady)

Podane barwy sà zgodne z rejestrem RAL 840 HR, który jest dost´pny w:
RAL, Siegburger Strasse 39, D - 53757 Sankt Augustin, Niemcy

Podane barwy sà zgodne z rejestrem RAL 840 HR, który jest dost´pny w:
RAL, Siegburger Strasse 39, D - 53757 Sankt Augustin, Niemcy

Niniejsza broszura przedstawia stan wiedzy technicznej, aktualny w chwili oddawania do druku. Potencjalny u˝ytkownik, przed u˝yciem zawartych w niej

informacji, owinien sprawdziç jej aktualnoÊç, a dyspozycj´ odnoÊnie stosowalnoÊci tych informacji w jego konkretnym przypadku podejmuje na w∏asnà

odpowiedzialnoÊç. PFGT nie ponosi jakiejkolwiek odpowiedzialnoÊci za ewentualne straty spowodowane nieodpowiednim u˝yciem informacji zawartych

w tej broszurze.

Stan obecny

Nowy

Nowy

Stan obecny

Nowy

Stan obecny

Nowy

Stan obecny

Nowy

Tlen medyczny

Dwutlenek w´gla medyczny

Podtlenek azotu medyczny

Powietrze syntetyczne, medyczne

bia∏a

niebieska

bia∏a

bia∏a

szara

szara

szara

bia∏a

niebieska

szara

niebieska

bia∏a

szara

szara

bia∏a

czarna

bia∏a

Barwa wg normy

˚ó∏ta

Czerwona

Jasnoniebieska

Jasnozielona

Kasztanowa

Bia∏a

Nr RAL

1018

3000

5012

6018

3009

9010

Barwa wg RAL

˝ó∏cieƒ cynkowa

p∏omienna czerwona

jasnoniebieska

zielono-˝ó∏ta

rudawo-czerwona

czysta biel

Barwa wg normy

Niebieska

Ciemnozielona

Czarna

Szara

Bràzowa

Nr RAL

5010

6001

9005

7037

8008

Barwa wg RAL

niebiesko-fioletowa

szmaragdowa zieleƒ

g∏´boka czerƒ

zakurzona szara

oliwkowo zielona

Dwutlenek w´gla spo˝ywczy

szara

szara

szara

jasno-
zielona

szara

szara

jasno-
niebieska

jasno-
zielona

Mieszanina: Tlen + Gazy oboj´tne

Norma obowiàzuje dla butli gazów tech-
nicznych i medycznych z wy∏àczeniem butli do
„gazu p∏ynnego” (LPG) i gaÊnic.

Znakowanie za pomocà barw rozpoznaw-
czych uregulowano jedynie dla czaszy butli. W
przypadku

przewidzianego

w

normie,

znakowania przy u˝yciu 2 barw (np.
mieszanin gazowych do u˝ytku medycznego),
zostanie ono naniesione na czasz´ butli w
postaci pierÊcieni.

Barwa cz´Êci cylindrycznej butli nie zosta∏a w
normie sztywno ustalona. Niemniej jednak,
aby u∏atwiç tak u˝ytkownikom butli jak i
s∏u˝bom

ratowniczym

rozpoznawanie

poszczególnych gazów, a tak˝e po to, aby
zwróciç uwag´ na szczególne w∏aÊciwoÊci
gazu w butli, firmy gazowe w Polsce dosz∏y do
porozumienia i okreÊli∏y barw´ cz´Êci
cylindrycznej dla poszczególnych gazów. W
przypadku wi´kszoÊci gazów, dla cz´Êci
cylindrycznej butli zosta∏a ustalona barwa
szara. Jako wyjàtki zosta∏y okreÊlone:
acetylen - barwa kasztanowa, tlen - barwa
n i e b i e s k a .

Na kod barwy zgodny z nowà normà wskazuje
du˝a litera „N”, umieszczona na czaszy butli
dwukrotnie, po przeciwleg∏ych stronach butli.
Barwa oznakowania „N” powinna byç bia∏a,
czarna lub niebieska - tak aby kontrast z cza-
szà by∏ mo˝liwie najwi´kszy. W przypadku
butli gdzie nic si´ nie zmienia, np. dla dwut-
lenku w´gla, oznakowane literà „N” nie jest
wymagane.

Aby ograniczyç do minimum mo˝liwoÊç wys-
tàpienia pomy∏ki mi´dzy tlenem technicznym a
medycznym, wprowadzenie nowego kodowa-
nia barwnego dla tlenu technicznego
rozpocznie si´ 1 wrzeÊnia 2002. Do tego
czasu wszystkie butle do tlenu medycznego
powinny byç ju˝ oznakowane zgodnie z nowà
normà.

Butle do gazów medycznych jak równie˝ do
gazów do inhalacji (gazów do oddychania), w
celu wyraênego odró˝nienia ich od gazów
technicznych, b´dà mia∏y cz´Êç cylindrycznà
barwy bia∏ej. Natomiast butle do gazów
spo˝ywczych, z tych samych powodów - cz´Êç
cylindrycznà barwy jasnozielonej.

Przedstawiony poni˝ej przyk∏ad etykiety spe∏nia wymagania przepisów transportowych (ADR)
i zawiera wszystkie niezb´dne informacje, w tym przypadku dla tlenu technicznego.

ObjaÊnienia:

(1) Zwroty R i S - ostrze˝enia przed ryzykiem i zalecenia

bezpieczeƒstwa

(2) Nalepki ostrzegawcze (zgodne z ADR)
(3) Wzory chemiczne gazów lub mieszanin gazowych
(4) Nazwa handlowa produktu

(5) Opcja: numer EWG dla gazów jednosk∏adnikowych lub

sformu∏owanie „Mieszanina gazowa”

(6) Pe∏ne okreÊlenie gazu - zgodnie z ADR
(7) Wskazówki producenta
(8) Nazwa, adres i numer telefonu producenta

Istotne punkty normy PN-EN 1089-3 i umowy zawartej przez cz∏onków PFGT
odnoÊnie wprowadzana tej normy w Polsce.

•

•

•

•

•

•

Przyk∏ady obecnego i nowego kodowania barwnego butli gazowych

Tablica barwna 1: Gazy jednosk∏adnikowe i mieszanki gazowe do u˝ytku technicznego

Stan obecny

Nowy

Stan obecny

Nowy

Hel

Acetylen

Wodór, Mieszaniny z wodorem, Metan

Tlen techniczny

niebieska

niebieska

bia∏a

niebieska

szara

szara

bràzowa

szara

˝ó∏ta

˝ó∏ta

kasztanowa

kasztanowa

czerwona

czerwona

czerwona

szara

szara

szara

ciemno-
zielona

szara

szara

szara

czarna

szara

szara

szara

jasno-
niebieska

szara

szara

szara

jasno-
zielona

szara

szara

szara

˝ó∏ta

szara

szara

szara

Argon

Dwutlenek w´gla

Azot

Mieszanina: ≥23% Tlenu + Gaz oboj´tny

Amoniak, Chlor, Chlorowodór

Powietrze, Mieszaniny gazów oboj´tnych

szara

szara