Seminarium

przeddyplomowe

Plan i struktura pracy 

dyplomowej

dr inŜ. Wiesław Barcikowski

Fazy realizacji pracy dyplomowej

• Faza określania (diagnozy): 

• DuŜy udział promotora 

• Faza poszukiwań

• Praca własna dyplomanta oraz moŜliwe wsparcie ze strony 

współseminarzystów

• Faza decyzji (realizacji)

• Praca własna dyplomanta

» na podstawie: J.Majchrzak, T.Mendel, Metodyka pisania prac 

magisterskich i dyplomowych

Faza określania

• Ogólna charakterystyka tematu pracy

• Sformułowanie celu pracy

• Ustalenie ograniczeń w realizacji tematu

• Ustalenie zakresu pracy

• Ustalenie kryteriów do oceny poszczególnych części i 

całości pracy

• Ustalenie planu pracy i ram czasowych (harmonogramu)

• Ustalenie tytułu pracy

» na podstawie: J.Majchrzak, T.Mendel, Metodyka pisania prac 

magisterskich i dyplomowych

Faza poszukiwań

• Faza poszukiwań

– Ustalenie moŜliwości realizacji tematu pracy na podstawie 

dostępnej literatury, danych empirycznych, wyników badań

– Ustalenie dróg i sposobów realizacji zamierzonych zadań

– Dobór metod badawczych

• Etapy procesu twórczego myślenia:

– Preparacja – zebranie informacji i stworzenie koncepcji pracy

– Inkubacja – „dojrzewanie” pomysłów

– Olśnienie – odkrycie poszukiwanego rozwiązania

– Weryfikacja – sprawdzenie poprawności i uŜyteczności „odkrycia”

» na podstawie: J.Majchrzak, T.Mendel, Metodyka pisania prac 

magisterskich i dyplomowych

Faza realizacji

• Weryfikacja pomysłów i koncepcji z fazy poszukiwań

– Ocena wszystkich propozycji
– Wybór rozwiązania
– Zarejestrowanie koncepcji odrzuconych

» Decyzja własna dyplomanta przy wykorzystaniu wskazówek promotora

• Przygotowanie do realizacji przyjętego rozwiązania 

(projektowanie i planowanie szczegółowe)

• Wykonanie pracy

– Realizacja wszystkich zadań (zbudowanie modelu, 

przeprowadzenie badań, opracowanie wyników, zaprojektowanie 
aplikacji, implementacja aplikacji, testowanie aplikacji, .....)

– Opracowanie wniosków końcowych
– Napisanie i redakcja pracy dyplomowej („ksiąŜki”)

» na podstawie: J.Majchrzak, T.Mendel, Metodyka pisania prac 

magisterskich i dyplomowych

Temat i tytuł pracy

• Temat pracy określa jej problematykę i zakres

– Jest bardziej ogólny od tytułu
– Np.”Sytuacja mniejszości narodowych w Polsce w aspekcie 

politycznym i prawnym w procesie transformacji ustrojowej”

– Np. „Badanie wydajności wieloprocesorowych systemów 

komputerowych typu mainframe”

• Tytuł pracy zwięźle informuje o temacie pracy

– Jest to ostateczna wersja redakcyjna tematu pracy
– Jest umieszczony na pierwszej (tytułowej) stronie pracy 

dyplomowej

– Np. „Status polityczno-prawny mniejszości narodowych w Polsce 

po 1989 roku”

– Np. „Symulacyjne badanie wydajności komputera SunFire10000”

» Częściowo na podstawie: R.Zenderowski, Praca magisterska –

Jak pisać i obronić. Wskazówki metodologiczne

Plan pracy

• Plan pracy ilustruje zawartość merytoryczną pracy

– Jest rozwinięciem informacji zawartych w tytule
– Daje informacje o zastosowanych metodach i 

technikach badawczych

• Etapy powstawania planu pracy:

– Zarys (szkic, konspekt) pracy

» Wstępny harmonogram działań

– Zarys planu pracy 

» Kolejne, bardziej szczegółowe wersje

– Szczegółowy plan pracy

» Szczegółowy harmonogram działań

– Spis treści pracy - ostateczna wersja redakcyjna planu 

pracy

Cechy planu pracy

• Zgodność z tematem (tytułem) pracy
• Logiczność struktury:

– Cześć I – uwagi wstępne, sformułowanie punktu wyjścia
– Część II – rozwinięcie (realizacja) głównych wątków pracy
– Część III – synteza, wnioski 

• Kompletność planu – plan wyczerpuje istotne aspekty 

badanego problemu

• Rozłączność podziału – pojedynczy problem jest omawiany 

w jednym miejscu

• Ciągłość wynikania – kolejne części  pracy są logiczną

kontynuacją poprzednich

• Harmonijność - właściwe proporcje między częściami 

pracy

» na podstawie: R.Zenderowski, Praca magisterska – Jak pisać i obronić. 

Wskazówki metodologiczne

Struktura pracy dyplomowej

• Strona tytułowa
• Spis treści
•

[Wykaz (uŜywanych) symboli, skrótów]

• Wstęp (Wprowadzenie)
• Rozdziały (co najmniej 3)
• Zakończenie (Podsumowanie, Wnioski końcowe)
• Spis literatury (Literatura, Bibliografia)
•

[Wykaz (spis) tabel, rysunków]

•

[Załącznik (Aneks)]

Kolejność pisania pracy

• Nie ma generalnej zasady – indywidualny wybór autora
• Często przyjmuje się następującą kolejność:

– Zarys Wprowadzenia (co najmniej opis zagadnienia badawczego)
– Zasadnicza część pracy zawarta w głównych rozdziałach (moŜna 

przyjąć inną kolejność rozdziałów:

• Rozdział zawierający analizę literatury (stosunkowo łatwo napisać, są

dostępne materiały źródłowe, moŜliwość nabycia „wprawy” pisarskiej)

• Rozdział przedstawiający problem do rozwiązania w pracy, jego zakres, 

ograniczenia, moŜliwe sposoby rozwiązania

• Rozdział (lub jego fragment) przedstawiający koncepcję rozwiązania
• Rozdział(y) dokumentujący realizację głównego zadania (rozwiązania 

problemu), np.: badanie modelu, projekt aplikacji, wykonanie porównania,.

• Rozdział (lub jego fragment) kończący zasadniczą część pracy, np. 

szczegółowa analiza wyników, opis implementacji i testowania, 
prezentacja wyników porównania i zaleceń,..

– Podsumowanie (znane są ostateczne wyniki i wnioski)
– Wprowadzenie – ostateczna wersja po napisaniu całej (!!!) pracy  
– Pozostałe elementy struktury (w zasadzie powstają równolegle z 

głównymi składnikami pracy)

Konstrukcja rozdziału

• KaŜdy rozdział musi wynikać z realizacji celu pracy i musi zawierać

treści dokumentujące realizację zadań cząstkowych składających się
na rozwiązanie problemu (badawczego) pracy

• KaŜdy rozdział musi być logicznie powiązany z resztą pracy:

– Powinien wynikać z poprzedniego rozdziału (być konsekwencją)

– Musi być podstawą dla kolejnego rozdziału (implikować zawarte w nim treści) -

zdania kończące rozdział powinny stanowić „łącznik” z kolejnym rozdziałem

• KaŜdy rozdział musi mieć określoną wewnętrzną strukturę:

– Przedstawienie zagadnień poruszanych w rozdziale (jakby „spis treści”

rozdziału, ale podany pełnym tekstem)

– W kolejnych podrozdziałach (a następnie w punktach i podpunktach) 

prezentowane są treści będące odniesieniem do zagadnień określonych we 
wstępnej części rozdziału i stanowiące realizację celu rozdziału 

– Rozdział powinien kończyć się podsumowaniem odnoszącym się do zadań

zrealizowanych (i opisanych) w rozdziale 

Konstrukcja zakończenia

• Zakończenie powinno zawierać:

– Ustosunkowanie się do zamierzeń postawionych przy rozpoczynaniu pracy 

(celu pracy, problemów do rozwiązania, hipotez do weryfikacji) w świetle 
przeprowadzonych analiz i badań oraz uzyskanych wyników 

– Omówienie problemów i trudności napotkanych w trakcie realizacji pracy
– Zaprezentowanie (ewentualne) wątpliwości jakie nasunęły się dyplomantowi
– Wskazanie wątków i obszarów problemowych wartych dalszego 

zainteresowania (badania), które wykraczają poza zakres tematyczny pracy lub 
pojawiły się w trakcie jej realizacji

– Wskazanie (ewentualne) potencjalnych moŜliwości wykorzystania wyników 

pracy (jeŜeli jest to ewidentne)

• Zakończenie powinno korespondować ze Wstępem (mimo, Ŝe często 

Wstęp powstaje na końcu)

• Zakończenie nie powinno być:

– Streszczeniem poszczególnych rozdziałów
– Spisem szczegółowych wniosków zawartych w pracy.

» Częściowo na podstawie: R.Zenderowski, Praca magisterska –

Jak pisać i obronić. Wskazówki metodologiczne

Konstrukcja wstępu

• Celem wstępu jest doprecyzowanie informacji zawartych w tytule i 

spisie treści

• Wstęp jest najczęściej pierwszym (i w niektórych przypadkach –

jedynym) fragmentem pracy będącym przedmiotem zainteresowania 
czytelnika (!!!)

• Wstęp powinien zawierać:

– Ogólne wprowadzenie do obszaru problemowego pracy (w tym zwięzła 

prezentacja dotychczasowych badań i wyników)

– Prezentację własnego zagadnienia badawczego (problemu, zadania do 

rozwiązania):

• Uzasadnienie celowości zajęcia się danym problemem
• Szczegółowa prezentacja problemu
• Cel pracy
• Zakres pracy (podmiotowy, rzeczowy, przestrzenny, czasowy) 
• Przedstawienie metod badawczych przyjętych w realizacji pracy

– Prezentacja logiki struktury pracy (specyfika i powiązania rozdziałów)

• Wstęp nie powinien zawierać streszczenia poszczególnych rodziałów

»

Częściowo na podstawie: R.Zenderowski, Praca magisterska –

Jak pisać i obronić. Wskazówki metodologiczne

Konstrukcja spisu treści

Wykaz symboli
Wstęp
1. Tytuł rozdziału 1

1.1. Podrozdział 1

1.1.1. Paragraf 1
1.1.2. Paragraf 2

1.2. Podrozdział 2

1.2.1. Paragraf 1
1.2.2. Paragraf 2
1.2.3. Paragraf 3

2. Tytuł rozdziału 2

2.1. Podrozdział 1

2.1.1. Paragraf 1

2.1.1.1. Punkt 1
2.1.1.2. Punkt 2

2.1.2. Paragraf 2

2.2. Podrozdział 2

2.2.1. Paragraf 1
2.2.2. Paragraf 2
2.2.3. Paragraf 3
2.2.4. Paragraf 4

3. Tytuł rozdziału 3

3.1. Podrozdział 1

3.1.1. Paragraf 1
3.1.2. Paragraf 2

3.2. Podrozdział 2

3.2.1. Paragraf 1
3.2.2. Paragraf 2

4. Tytuł rozdziału 4

4.1. Podrozdział 1

4.1.1. Paragraf 1
4.1.2. Paragraf 2

4.2. Podrozdział 2

4.2.1. Paragraf 1
4.2.2. Paragraf 2

Zakończenie
Bibliografia
Spis tabel
Spis rysunków
Załączniki

1. Tytuł załącznika 1
2. Tytuł załącznika 2

Konstrukcja spisu treści – inne wersje

1. Wstęp
2. Tytuł rozdziału 1

2.1. Podrozdział 1

2.1.1. Paragraf 1
2.1.2. Paragraf 2

2.2. Podrozdział 2

3. Tytuł rozdziału 2

2.1. Podrozdział 1

2.1.1. Paragraf 1

2.1.1.1. Punkt 1
2.1.1.2. Punkt 2

. . . . . . . . .

5. Tytuł rozdziału 4

. . . . . . . . .

6. Zakończenie

Bibliografia

Wprowadzenie
Rozdział 1.Tytuł rozdziału 1

1. Podrozdział 1

a) Paragraf 1
b) Paragraf 2

2. Podrozdział 2

a) Paragraf 1
b) Paragraf 2

Rozdział 2. Tytuł rozdziału 2

1. Podrozdział 1

a) Paragraf 1

. . . . . . . .

Rozdział 3. Tytuł rozdziału 3

1. Podrozdział 1

a) Paragraf 1

. . . . . . . .

Zakończenie
Bibliografia

Konstrukcja spisu treści – inne wersje

Wstęp
I. Tytuł rozdziału 1

A. Podrozdział 1

1. Paragraf 1
2. Paragraf 2

B. Podrozdział 2

II. Tytuł rozdziału 2

A. Podrozdział 1

1.  Paragraf 1

a) Punkt 1
b) Punkt 2

. . . . . . . . .

IV. Tytuł rozdziału 4
. . . . . . . . .

Zakończenie
Bibliografia
Spis tabel

Wprowadzenie
Rozdział I
Tytuł rozdziału pierwszego

1. Podrozdział 1

a) Paragraf 1
b) Paragraf 2

2. Podrozdział 2

Rozdział II
Tytuł rozdziału drugiego

1. Podrozdział 1

a) Paragraf 1

. . . . . . . .

Rozdział V
Tytuł rozdziału piątego

1. Podrozdział 1

a) Paragraf 1

. . . . . . . .

Zakończenie
Bibliografia