Materiały do wypełnień czasowych
Wpisany przez Administrator
środa, 13 stycznia 2010 17:07
Materiały do wypełnień czasowych są to materiały stosowane czasowo, przejściowo –
przed założeniem materiału ostatecznego, w związku z tym stosujemy wobec nich nieco
inne wymagania.
Wymagania stawiane tym materiałom to:
- Trwałość tych materiałów określa się na kilkanaście dni – do kilku tygodni.
- Powinny być łatwe w zakładaniu, ale również łatwe do usunięcia z ubytku zębowego.
- Nie powinny wpływać na wrażenia smakowe w jamie ustnej, ani też reagować na składniki
pokarmowe; nie mogą też zmieniać, jakości pokarmu.
- Ważne jest też, aby były neutralne wobec leków, które stosowane są w leczeniu.
- A co najważniejsze, aby korzystnie wpływały na tkanki zęba (szczególnie na miazgę) i
przyzębia.
W grupie materiałów do wypełnień czasowych znajdują się:
• Gutaperka
• Cement cynkowo-siarczany
• Cement tlenkowo-cynkowo-eugenolowy
• Materiały samotwardniejące :
a) chemoutwardzalne w warunkach jamy ustnej
b) światłoutwardzalne
• Cementy prowizoryczne
Gutaperka
Jest żywicą roślinną, kauczukopodobną, której właściwością jest termoplastyczność w
temperaturze 50-60 °C oraz chemoplastyczność w środowisku eteru lub chloroformu. Używana
w formie laseczek barwionych na biało, szaro lub różowo. W celu uszlachetnienia właściwości
użytkowych dodaje się do żywicy gutaperkowej: domieszkę tlenku cynku, oczyszczoną kredę,
olejki eteryczne, woski, sole metali ciężkich, przeciwutleniacze i barwniki.
ZALETY:
• dobra plastyczność
• łatwość nakładania, modelowania i usuwania z ubytku
• niepodrażnianie tkanek miękkich przyzębia (ubytki poddziąsłowe)
WADY:
• słaba szczelność z powodu braku adhezji do ścian ubytku
• wrażliwość na ślinę oraz czynniki mechaniczne jamy ustnej (wynikająca z tego mała
1 / 4
Materiały do wypełnień czasowych
Wpisany przez Administrator
środa, 13 stycznia 2010 17:07
trwałość)
• reaktywność z lekami stomatologicznymi
• szybkie porowacenie w wyniku rozpadu chemicznego
Cement cynkowo-siarczany
Nazywany inaczej dentyną wodną lub fleczerem, od nazwiska jednego z twórców pierwowzoru
mieszanki- Fletchera.
Materiał wieloskładnikowy, produkowany do użytku stomatologicznego w postaci proszku i
płynu.
Skład proszku: tlenek cynku, bezwodny siarczan cynku, tymol, mastyks, sproszkowana guma
arabska, dekstryna, magnezja.
Skład płynu: woda destylowana, jako samodzielny składnik, często dodaje się fabrycznie
eugenol, fenol, boraks, gumę arabską.
Czas zarabiania w zależności od żądanej konsystencji masy wynosi od 15-25 s, czas wiązania
do 1,5 do 3 min.
Znajduje także zastosowanie do czasowego mocowania elementów protetycznych, np. koron;
zarabia się go wówczas na konsystencję gęstej śmietany. Dla celów opatrunkowych stosujemy
pastę o konsystencji kitu.
ZALETY:
• dobra adhezja do tkanek zęba
• neutralność dla tkanek zęba i stosowanych pod opatrunkiem leków
• izolacja tkanek przed działaniem bodźców termicznych i chemicznych
• twardnienie w obecności śliny
• działanie przeciwbakteryjne
WADY:
• nietrwałość mechaniczna związana z jego kruchością
• łatwe wypłukiwanie materiału z ubytku
• wywieranie na przyzębie mechanicznego ucisku, prowadzącego do powstawania odleżyn
dziąseł
Cement tlenkowo-cynkowo-eugenolowy
Inaczej nazywany eugenolanem cynku. Zajmuje znaczące miejsce wśród materiałów
stomatologicznych do wypełnień czasowych, przez wzgląd na swoja dobrą szczelność. Składa
się z proszku i płynu.
W skład proszku wchodzi: tlenek cynku 60%, dwutlenek krzemu 34% i kalafonia 6%.
W skład płynu: eugenol 37, 5%, kwas ortoetoksybenzoesowy 62,5%
Oprócz zastosowania jako materiał tymczasowy używa się go także, jako podkład w głębokich
ubytkach. Jest to przykład pokrycia pośredniego miazgi, pobudzającego odontoblasty do
wytwarzania zębiny wtórnej.
2 / 4
Materiały do wypełnień czasowych
Wpisany przez Administrator
środa, 13 stycznia 2010 17:07
ZALETY:
• działanie lecznicze i przeciwbólowe
• działanie bakteriobójcze (eugenol)
• dobra adhezja do ścian ubytku zapewniająca hermetyczność
• duża trwałość w jamie ustnej (sięgająca kilku tygodni)
• długi czas plastyczności poza jamą ustną (jednorazowe zarobienie większej ilości materiału)
WADY:
• aktywność chemiczna z innymi materiałami, np. kompozycyjnymi
• możliwość uszkodzenia miazgi przy niewłaściwym zarobieniu
• utrzymujące się zaburzenia smaku (olejek goździkowy użyty, jako płyn)
Materiały samotwardniejące
Są materiałami zbliżonymi do past fleczerowych, bazują na tlenku cynku, dwutlenku krzemu i
składnikach syntetycznych, np. dimetyloakrylanach. Dostępne są w słoikach, tubach i
strzykawkach. Są one gotowe, stąd nie wymagają mieszania, przez co są uważane za bardzo
wygodne w użyciu.
Cechują się:
• szczelnością brzeżną
• sprężystością i wytrzymałością mechaniczną
• małą absorpcją wody
• łatwością zakładania do ubytku i usuwania z ubytku.
Do utwardzania należy nakładać materiał warstwowo, naświetlając każdą warstwę oddzielnie
przez ok. 40 s. W celu wzmocnienia i zwiększenia trwałości dużych wypełnień w materiale
opatrunkowym stosuje się pewnego rodzaju „zbrojenie opatrunku”, poprzez umieszczenie w nim
pewnej ilości materiału kompozycyjnego światłoutwardzalnego i naświetla oba materiały
jednocześnie.
Cementy prowizoryczne
Materiały te oparte są na mieszaninie tlenków cynku i krzemu termiczne spreparowanych,
zarabianych roztworem kwasu fosforowego. Stanowią zmodyfikowaną wersję cementów
fosforanowych.
Zastosowanie tych materiałów jest rozległe, od długoterminowych opatrunków do
przejściowych, czasowych wypełnień. Wskazaniem do ich zastosowania jest potrzeba
długoterminowego, tymczasowego zaopatrzenia ubytku.
Bibliografia:
• L. Ilewicz „Materiały do wypełnień we współczesnej dentystyce odtwórczej”
3 / 4
Materiały do wypełnień czasowych
Wpisany przez Administrator
środa, 13 stycznia 2010 17:07
• Z. Jańczuk, „Stomatologia zachowawcza. Zarys kliniczny.”
4 / 4