Spawacz metod
ą
MIG
(
721205
)
Robotnicy przemysłowi i rzemie
ś
lnicy
2
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych
standardów
kompetencji
zawodowych
wymaganych
przez
pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1
Krajowy standard kompetencji zawodowych
Spawacz metod
ą
MIG (721205)
© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013
Kopiowanie i rozpowszechnianie mo
ż
e by
ć
dokonane za podaniem
ź
ródła
ISBN 978-83-7951-000-9 (cało
ść
)
ISBN 978-83-7951-205-8 (205)
Nakład 1000 egz.
Publikacja bezpłatna
Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99
e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl http://www.crzl.gov.pl
Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa
ń
stwowego Instytutu Badawczego
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65
e-mail: instytut@itee.radom.pl http://www.itee.radom.pl
3
Spis tre
ś
ci
1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................
4
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-
cjach ................................................................................
4
1.2. Notka metodologiczna i autorzy.......................................
4
2. Opis zawodu ...............................................................................
6
2.1. Synteza zawodu ..............................................................
6
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst
ę
-
powania zawodu .............................................................
6
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz
ę
dzia
pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy) ............................
6
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-
ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................
7
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie.............................................................
7
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-
dacji kompetencji .............................................................
7
2.7. Zadania zawodowe ..........................................................
8
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................
8
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-
mem kwalifikacji w ERK/PRK ..........................................
9
3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 10
3.1. Przygotowywanie i spawanie elementów stalowych
i metali nie
ż
elaznych (blach i rur) spoinami pachwino-
wymi Kz1.......................................................................... 10
3.2. Przygotowywanie i spawanie elementów stalowych
i nie
ż
elaznych (blach) spoinami czołowymi Kz2 ............. 11
3.3. Kompetencje społeczne KzS .......................................... 12
4. Profil kompetencji kluczowych ................................................ 13
5. Słownik ....................................................................................... 14
4
1. Dane identyfikacyjne zawodu
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu
w klasyfikacjach
Według Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci na potrzeby rynku pracy
(KZiS 2010):
721205 Spawacz metod
ą
MIG
Grupa wielka 7 – Robotnicy przemysłowi i rzemie
ś
lnicy (w Mi
ę
dzy-
narodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – po-
ziom 2).
Grupa elementarna 7212 – Spawacze i pokrewni (w Mi
ę
dzynarodo-
wym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada grupie
7212 Welders and flamecutters).
Według Polskiej Klasyfikacji Działalno
ś
ci (PKD 2007):
Sekcja C. Przetwórstwo przemysłowe, Dział 25. Produkcja metalo-
wych wyrobów gotowych z wył
ą
czeniem maszyn i urz
ą
dze
ń
, Gru-
pa 25.1. Produkcja metalowych elementów konstrukcyjnych, 25.2.
Produkcja zbiorników, cystern i pojemników metalowych, 25.9.
Produkcja pozostałych wyrobów metalowych.
1.2. Notka metodologiczna i autorzy
Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie:
analizy
ź
ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi
ę
dzynarodowe)
oraz głównie wyników bada
ń
analitycznych na 15 stanowiskach pracy
w 5 przedsi
ę
biorstwach (du
ż
e – 1, małe − 2, mikro − 2, w tym produk-
cyjne − 3, usługowe − 2), przeprowadzonych w marcu 2013 r.
Zespół Ekspercki:
•
Marek Ma
ń
ka – AUTO-TECH w Warszawie,
•
Piotr Cymanowski – Zespół Kształcenia Zawodowego w Tcze-
wie,
•
Grzegorz Bartczak – Zakład Produkcyjno-Handlowo-Usługowy
BART-STAL w Zgierzu,
•
Mariusz Szyma
ń
czak – Zespół Szkół Samochodowych w Rado-
miu.
5
Ewaluatorzy:
•
Daniel Kuc – TÜV SÜD Polska Sp. z o.o. w Chorzowie,
•
Monika Mazur – Studium Doskonalenia Kadr O
ś
wiatowych w Ra-
domiu.
Recenzenci:
•
Jacek Słania – Politechnika Cz
ę
stochowska w Cz
ę
stochowie,
•
Małgorzata Gadomska – O
ś
rodek Doskonalenia Kadr Stowarzy-
szenia In
ż
ynierów i Techników Polskich w Szczecinie.
Komisja Bran
ż
owa (zatwierdzaj
ą
ca):
•
Jan Plewniak(Przewodnicz
ą
cy) – Zarz
ą
d Główny Sekcji Spawal-
niczej SIMP w Cz
ę
stochowie,
•
Jacek Buława – przedstawiciel pracodawców, Linde Gaz Polska
Sp. z o.o. w Krakowie,
•
Aleksander Niedziela – Regionalna Izba Gospodarcza Pomorza
w Gda
ń
sku,
•
Romuald Wojtkowiak – Federacja Zwi
ą
zków Zawodowych Meta-
lowcy w Warszawie.
Data zatwierdzenia:
•
08.10.2013 r.
6
2. Opis zawodu
2.1. Synteza zawodu
Spawacz metod
ą
MIG ł
ą
czy elementy konstrukcyjne w osłonie ga-
zów ochronnych, wykorzystuj
ą
c ciepło łuku elektrycznego.
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,
obszary wyst
ę
powania zawodu
Spawacz metod
ą
MIG jest zawodem technicznym o charakterze
produkcyjnym. Wykonuje ł
ą
czenie metalowych elementów konstrukcji
i instalacji technologicznych. Ponadto wykonuje spawanie punktowe
i przerywane. Organizuje i obsługuje stanowisko pracy dobieraj
ą
c:
urz
ą
dzenia, sprz
ę
t i osprz
ę
t spawalniczy, narz
ę
dzia
ś
lusarskie, wypo-
sa
ż
enie przeciwpo
ż
arowe i sprz
ę
t ochrony osobistej. Czyta i stosuje
dokumentacj
ę
techniczn
ą
(Instrukcje technologiczne spawania). Stosu-
je przewidziane w dokumentacji spawalniczej materiały podstawowe
i dodatkowe. Przygotowuje elementy do spawania przez oczyszczenie
obszaru spawania, ich dopasowanie i sczepianie. Utrzymuje parametry
procesu spawania. Zachowuje wła
ś
ciw
ą
kolejno
ść
spawania elemen-
tów konstrukcji i spawania w toku monta
ż
u. Ocenia jako
ść
wykonanych
spoin i usuwa niezgodno
ś
ci spawalnicze. Odpowiada za jako
ść
wyko-
nanych zł
ą
czy spawanych oraz prawidłow
ą
i bezpieczn
ą
obsług
ę
sta-
nowiska spawalniczego, organizowanego w ró
ż
nych warunkach pracy.
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny
i narz
ę
dzia pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy)
Spawacz metod
ą
MIG obsługuje: półautomaty spawalnicze
z uchwytem spawalniczym prowadzonym r
ę
cznie, butle z gazami tech-
nicznymi (osłonowymi) i zamontowanym na nich osprz
ę
tem oraz u
ż
ywa
narz
ę
dzi
ś
lusarskich. Stanowiska pracy spawacza metod
ą
MIG wyst
ę
-
puj
ą
w spawalniach, halach produkcyjnych i remontowych, zapleczach
technicznych i konserwacyjnych zakładów produkcyjnych i usługowych,
budynkach mieszkalnych, obiektach publicznych, na terenach budów,
a tak
ż
e na wolnym powietrzu. W procesie spawania metod
ą
MIG wy-
st
ę
puj
ą
zagro
ż
enia dla zdrowia spowodowane: promieniowaniem nad-
fioletowym, widzialnym i termicznym łuku spawalniczego, polem elek-
tromagnetycznym, pyłami i dymami spawalniczymi, pr
ą
dem elektrycz-
nym, gazami spawalniczymi, a tak
ż
e warunkami atmosferycznymi. Nie-
prawidłowe zabezpieczenie przeciwpo
ż
arowe stanowiska pracy i nie-
7
wła
ś
ciwa obsługa sprz
ę
tu spawalniczego stwarzaj
ą
zagro
ż
enie po
ż
a-
rowe. Prace spawalnicze (poza remontami i du
ż
ymi inwestycjami) s
ą
prowadzone w systemie jedno- lub dwuzmianowym. Spawacz metod
ą
MIG bezpo
ś
rednio odpowiada za prawidłowe i bezpieczne wykonywa-
nie powierzonych prac.
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,
w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu
Do pracy w zawodzie spawacza metod
ą
MIG kwalifikuj
ą
si
ę
osoby
zdrowe i sprawne ruchowo. Specyfika zawodu wymaga uzdolnie
ń
tech-
nicznych, oraz predyspozycji do czynno
ś
ci manualnych, polegaj
ą
cych
na długotrwałym i dokładnym powtarzaniu takich samych ruchów
uchwytem spawalniczym, z zachowaniem w tym czasie odpowiedniej
pozycji r
ę
ki. Bardzo wa
ż
na jest zdolno
ść
koncentracji na wykonywa-
nych czynno
ś
ciach. Praca w tzw. pozycjach wymuszonych wi
ąż
e si
ę
z bardzo du
ż
ym wysiłkiem fizycznym. W zawodzie tym niezb
ę
dny jest
dobry wzrok, ze wzgl
ę
du na konieczno
ść
odró
ż
niania barw oraz dobry
słuch. Dopuszczalna jest korekta wzroku soczewkami.
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie
Zawód spawacza metod
ą
MIG mo
ż
na uzyska
ć
w pozaszkolnych
formach szkolenia zawodowego – na kursach zawodowych. Warun-
kiem uczestnictwa w szkoleniach jest posiadanie wykształcenia gimna-
zjalnego, dobry stan zdrowia fizycznego i psychicznego potwierdzony
ś
wiadectwem lekarskim oraz uko
ń
czenie 18 roku
ż
ycia. Spawacz powi-
nien uczestniczy
ć
w kursach zawodowych organizowanych przez
o
ś
rodki szkoleniowe. Prace spawalnicze mog
ą
by
ć
wykonywane przez
osoby posiadaj
ą
ce "Za
ś
wiadczenie o uko
ń
czeniu szkolenia", "
Ś
wiadec-
two egzaminu spawacza" lub "Ksi
ąż
eczk
ę
spawacza", wystawione
w trybie okre
ś
lonym w odr
ę
bnych przepisach oraz Polskich Normach.
Uprawnienia spawacza MIG weryfikowane s
ą
co 2 lata.
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/
/walidacji kompetencji
Szkolenia spawaczy metod
ą
MIG według europejskiego systemu
kształcenia spawaczy s
ą
realizowane na trzech poziomach: poziom 1 –
Spawacz metod
ą
MIG blach i rur spoin pachwinowych, poziom 2 –
Spawacz metod
ą
MIG blach spoinami czołowymi, poziom 3 – Spawacz
metod
ą
MIG rur stalowych spoinami czołowymi.
8
Po uko
ń
czeniu kursu na poziomie 1 i zdaniu egzaminu kwalifikacyjnego
– uzyskuje si
ę
uprawnienia do spawania metod
ą
MIG blach i rur stalo-
wych spoinami pachwinowymi. Po uko
ń
czeniu kolejnego, kursu i zdaniu
egzaminu kwalifikacyjnego – uzyskuje si
ę
uprawnienia do spawania
metod
ą
MIG blach stalowych spoinami czołowymi oraz metali nie
ż
ela-
znych. Kurs na poziomie trzecim potwierdzony pozytywnym wynikiem
egzaminu kwalifikacyjnego – daje uprawnienia do spawania metod
ą
MIG rur stalowych spoinami czołowymi. Pracodawcy ch
ę
tnie zatrudnia-
j
ą
spawaczy metod
ą
MIG ze wszystkimi uprawnieniami. Osoby wyko-
nuj
ą
ce ten zawód mog
ą
awansowa
ć
na stanowiska nadzoru spawalni-
czego, po uzyskaniu wykształcenia
ś
redniego technicznego i uko
ń
cze-
niu szkole
ń
bran
ż
owych w dziedzinie spawalnictwa.
2.7. Zadania zawodowe
Z1.
Organizowanie własnego stanowiska pracy, kompletowanie
i sprawdzenie sprawno
ś
ci wyposa
ż
enia technicznego stanowiska
oraz sprz
ę
tu i
ś
rodków ochrony indywidualnej (niezb
ę
dne kom-
petencje: Kz1, Kz2, KzS).
Z2.
Dobieranie materiałów podstawowych i dodatkowych zgodnie
z dokumentacj
ą
techniczn
ą
(Instrukcjami technologicznymi spa-
wania) (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).
Z3.
Przygotowywanie elementów do spawania zgodnie z dokumen-
tacj
ą
techniczn
ą
(Instrukcjami technologicznymi spawania) (nie-
zb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).
Z4.
Wykonywanie operacji spawania w zakresie posiadanych upraw-
nie
ń
według dokumentacji technicznej (Instrukcji technologicz-
nych spawania) (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).
Z5.
Organizowanie stanowiska pracy zgodnie z zasadami i przepi-
sami BHP, ochrony ppo
ż
., ochrony
ś
rodowiska i ergonomii (nie-
zb
ę
dne kompetencje: KZ1, Kz2, KzS).
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych
Kz1 – Przygotowywanie i spawanie elementów stalowych i metali nie-
ż
elaznych (blach i rur) spoinami pachwinowymi (potrzebne do
wykonywania zada
ń
: Z1, Z2, Z3, Z4, Z5).
Kz2 – Przygotowywanie i spawanie elementów stalowych i nie
ż
ela-
znych (blach) spoinami czołowymi (potrzebne do wykonywania
zada
ń
: Z1, Z2, Z3, Z4, Z5).
KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonania zada
ń
:
Z1÷Z5).
9
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi
a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK
Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zada
ń
w za-
wodzie sugeruje si
ę
wykorzysta
ć
do opisu kwalifikacji na poziomie 2
wła
ś
ciwym dla wykształcenia gimnazjalnego w Europejskiej i Polskiej
Ramie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miejscem usytuowania
zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci (grupa wielka 7 i jej od-
powiednik w ISCED 2011).
Osoba wykonuj
ą
ca zawód spawacza metod
ą
MIG:
1) w zakresie wiedzy: zna fakty, zasady, procesy i poj
ę
cia ogólne
w zawodzie spawacza metod
ą
MIG; zna i rozumie poszerzony zbiór
elementarnych faktów, prostych poj
ęć
oraz zale
ż
no
ś
ci mi
ę
dzy wy-
branymi zjawiskami w zawodzie;
2) w zakresie umiej
ę
tno
ś
ci: posiada umiej
ę
tno
ś
ci wymagane do reali-
zacji zada
ń
i rozwi
ą
zywania problemów poprzez wybieranie pod-
stawowych narz
ę
dzi, materiałów i informacji zwi
ą
zanych ze spawa-
niem: potrafi wykonywa
ć
proste zadania według ogólnej instrukcji,
najcz
ęś
ciej w typowych warunkach; umie rozwi
ą
zywa
ć
proste typo-
we problemy najcz
ęś
ciej w standardowych warunkach, odbiera
ć
i formułowa
ć
proste wypowiedzi, tak
ż
e najprostsze wypowiedzi w j
ę
-
zyku obcym.
10
3. Opis kompetencji zawodowych
Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefinio-
wanych w badaniach na stanowiskach pracy.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z5 wymaga posia-
dania kompetencji zawodowej Kz1.
3.1. Przygotowywanie i spawanie elementów stalowych
i metali nie
ż
elaznych (blach i rur) spoinami
pachwinowymi Kz1
Wiedza – zna i rozumie posze-
rzony zbiór elementarnych faktów,
prostych poj
ęć
oraz zale
ż
no
ś
ci
zwi
ą
zanych z przygotowywaniem
i spawaniem elementów spoinami
pachwinowymi, w szczególno
ś
ci
zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo
ż
., ergonomii i ochrony
ś
rodowiska w zakresie spawa-
nia spoinami pachwinowymi;
−
budow
ę
i zasady obsługi urz
ą
-
dze
ń
, sprz
ę
tu i osprz
ę
tu spa-
walniczego;
−
zasady i sposoby przygotowa-
nia elementów konstrukcyjnych
do spawania spoinami pachwi-
nowymi;
−
zasady procesów technologicz-
nych i technik spawania elemen-
tów konstrukcyjnych spoinami
pachwinowymi w ró
ż
nych pozy-
cjach spawania;
−
zasady i sposoby oceny wizu-
alnej zł
ą
czy spawanych spo-
inami pachwinowymi.
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje proste
zadania zwi
ą
zane z przygotowy-
waniem i spawaniem elementów
spoinami pachwinowymi według
ogólnej instrukcji, najcz
ęś
ciej w ty-
powych warunkach, w szczegól-
no
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
przepisów i za-
sad BHP, ochrony przeciwpo-
ż
arowej, ergonomii i ochrony
ś
rodowiska w zakresie spawa-
nia spoinami pachwinowymi;
−
obsługiwa
ć
urz
ą
dzenia, sprz
ę
t
i osprz
ę
t spawalniczy;
−
przygotowywa
ć
elementy do
spawania przez oczyszczenie
obszaru spawania, ich dopa-
sowanie i sczepianie;
−
dobiera
ć
zgodnie z dokumen-
tacj
ą
techniczn
ą
materiały pod-
stawowe i dodatkowe stoso-
wane w procesach spawania
metod
ą
MIG;
−
wykonywa
ć
zł
ą
cza spawane
spoinami pachwinowymi w ró
ż
-
nych pozycjach spawania;
−
dokonywa
ć
oceny wizualnej
wykonanych
zł
ą
czy
spawa-
nych.
11
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z5 wymaga posia-
dania kompetencji zawodowej Kz2.
3.2. Przygotowywanie i spawanie elementów stalowych
i nie
ż
elaznych (blach) spoinami czołowymi Kz2
Wiedza – zna i rozumie posze-
rzony zbiór elementarnych faktów,
prostych poj
ęć
i zale
ż
no
ś
ci zwi
ą
-
zanych
z
przygotowywaniem
i spawaniem elementów spoinami
czołowymi, w szczególno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP oraz
ochrony
ppo
ż
.,
ergonomii
i ochrony
ś
rodowiska zakresie
spawania spoinami czołowymi;
−
budow
ę
i zasady obsługi urz
ą
-
dze
ń
, sprz
ę
tu i osprz
ę
tu spa-
walniczego;
−
zasady i sposoby przygotowa-
nia elementów konstrukcyjnych
do spawania spoinami czoło-
wymi;
−
zasady procesów technolo-
gicznych i technik spawania
elementów
konstrukcyjnych
spoinami czołowymi w ró
ż
nych
pozycjach spawania;
−
zasady i sposoby oceny wizu-
alnej zł
ą
czy spawanych spo-
inami czołowymi.
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje proste
zadania zwi
ą
zane z przygotowy-
waniem i spawaniem elementów
spoinami czołowymi według ogól-
nej instrukcji, najcz
ęś
ciej w typo-
wych warunkach, w szczególno
ś
ci
potrafi:
−
przestrzega
ć
przepisów i za-
sad BHP, ochrony ppo
ż
., ergo-
nomii i ochrony
ś
rodowiska
w zakresie spawania spoinami
czołowymi;
−
obsługiwa
ć
urz
ą
dzenia, sprz
ę
t
i osprz
ę
t spawalniczy;
−
przygotowywa
ć
elementy do
spawania przez oczyszczenie
obszaru spawania, ich dopa-
sowanie i sczepianie;
−
dobiera
ć
zgodnie z dokumen-
tacj
ą
techniczn
ą
materiały
podstawowe i dodatkowe sto-
sowane w procesach spawania
metod
ą
MIG;
−
wykonywa
ć
zł
ą
cza spawane
spoinami czołowymi w ró
ż
nych
pozycjach spawania;
−
dokonywa
ć
oceny wizualnej
wykonanych
zł
ą
czy
spawa-
nych.
12
Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada
ń
zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.
3.3. Kompetencje społeczne KzS:
−
dostosowuje zachowanie do zmiennych okoliczno
ś
ci pracy podczas
spawania,
−
osi
ą
ga wyznaczone rezultaty w zakresie spawania, pod kierunkiem
osób nadzoruj
ą
cych,
−
współdziała w zorganizowanych warunkach w zakresie prac spa-
walniczych wykonywanych zespołowo,
−
ocenia działania w których uczestniczy w zakresie spawania oraz
przyjmuje odpowiedzialno
ść
za skutki wykonywanych prac spawal-
niczych.
13
4. Profil kompetencji kluczowych
Ocen
ę
wa
ż
no
ś
ci kompetencji kluczowych dla zawodu spawacza
metod
ą
MIG przedstawia rys. 1.
Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu
stosowanego w Mi
ę
dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Doro-
słych − projekt PIAAC (OECD).
1
2
3
4
5
Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu
Umiejętności matematyczne
Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania
Sprawność motoryczna
Planowanie i organizowanie pracy
Wywieranie wpływu/przywództwo
Komunikacja ustna
Współpraca w zespole
Rozwiązywanie problemów
Serie1
Zbędne
Mało ważne
Ważne
Istotne
Bardzo ważne
Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 721205 Spawacz metod
ą
MIG
14
5. Słownik
Zawód
−
zbiór zada
ń
(zespół czynno
ś
ci) wyodr
ę
bnionych w wyniku społecz-
nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj
ą
cych odpowiednich kwalifikacji
i kompetencji (wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych)
zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi
ź
ródło dochodów.
Specjalno
ść
−
jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz
ęść
czynno
ś
ci o podobnym charakterze (zwi
ą
zanych z wykonywan
ą
funkcj
ą
lub przedmiotem pracy) wymagaj
ą
cych pogł
ę
bionej lub do-
datkowej wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci zdobytych w wyniku dodatkowego
szkolenia lub praktyki.
Zadanie
zawodowe
−
logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra
ź
nie okre-
ś
lonym pocz
ą
tku i ko
ń
cu, wyodr
ę
bniony ze wzgl
ę
du na rodzaj lub
sposób wykonywania czynno
ś
ci zawodowych powi
ą
zanych jednym
celem, ko
ń
cz
ą
cy si
ę
produktem, usług
ą
lub decyzj
ą
.
Kompetencje
zawodowe
−
wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona
ć
, odpowied-
nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s
ą
trzema zbiorami: wie-
dzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych.
Wiedza
−
zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie
uczenia si
ę
, odnosz
ą
cych si
ę
do dziedziny uczenia si
ę
lub działalno-
ś
ci zawodowej.
Umiej
ę
tno
ś
ci
−
zdolno
ść
wykonywania zada
ń
i rozwi
ą
zywania problemów wła
ś
ci-
wych dla dziedziny uczenia si
ę
lub działalno
ś
ci zawodowej.
Kompetencje
społeczne
−
zdolno
ść
autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w
ż
yciu
zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl
ę
dnieniem kontekstu etycznego.
Kompetencje
kluczowe
−
wiedza, umiej
ę
tno
ś
ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb
ę
dne
do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.
Standard
kompetencji
zawodowych
−
norma opisuj
ą
ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania
zada
ń
zawodowych wchodz
ą
cych w skład zawodu, akceptowana
przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran
ż
owych, praco-
dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.
Kwalifikacja
−
zestaw efektów uczenia si
ę
(zasób wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompe-
tencji społecznych), których osi
ą
gni
ę
cie zostało formalnie potwier-
dzone przez uprawnion
ą
instytucj
ę
.
Europejska
Rama
Kwalifikacji
−
przyj
ę
ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,
umo
ż
liwiaj
ą
cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró
ż
nych
krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró
ż
niono 8 poziomów
kwalifikacji opisywanych za pomoc
ą
efektów uczenia si
ę
; stanowi
ą
one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.
Polska Rama
Kwalifikacji
−
opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-
go rejestru kwalifikacji w Polsce.
Krajowy
System
Kwalifikacji
−
ogół rozwi
ą
za
ń
słu
żą
cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji
(potwierdzaniu efektów uczenia si
ę
) oraz zapewnianiu ich jako
ś
ci.