monter instalacji i urzadzen sanitarnych 713[02] z1 06 n

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ

Teresa Smolec

Instalacja urządzeń do lokalnego i centralnego
przygotowania ciepłej wody użytkowej
713[02].Z1.06

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
mgr inż. Elwira Krzemieniewska
mgr inż. Grażyna Antoniewska

Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Marzena Więcek

Konsultacja:
dr inż. Bożena Zając

Korekta:

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 713[02].Z1.06
„Instalacja urządzeń do lokalnego i centralnego przygotowania ciepłej wody użytkowej”
zawartej w modułowym programie nauczania dla zawodu monter instalacji i urządzeń
sanitarnych.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Urządzenia do indywidualnego i centralnego przygotowania ciepłej wody

użytkowej

5.1.1. Ćwiczenia 12
5.2. Wymagania do montażu urządzeń do indywidualnego i centralnego

przygotowania ciepłej wody użytkowej

5.2.1. Ćwiczenia 14
5.3. Próby szczelności podłaczonych urządzeń do indywidualnego i centralnego

przygotowania ciepłej wody użytkowej

5.3.1. Ćwiczenia 19
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy

Państwu Poradnik dla nauczyciela „Instalacja urządzeń do lokalnego

i centralnego przygotowania ciepłej wody użytkowej”, który będzie pomocny w prowadzeniu
zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie monter instalacji i urządzeń
sanitarnych 713[02].
W poradniku zamieszczono:

− wymagania wstępne,
− wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć,

− przykładowe scenariusze zajęć,

− propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności

praktycznych,

− wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze szczególnym
uwzględnieniem:

− pokazu z objaśnieniem,

− tekstu przewodniego,

− metody projektów,
− ćwiczeń praktycznych.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej
pracy uczniów do pracy zespołowej.
W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel może
posłużyć się zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadań testowych, zawierającym różnego
rodzaju zadania.
W tym rozdziale podano również:

− plan testu w formie tabelarycznej,

− punktacje zadań i uczenia się,
− propozycje norm wymagań,

− instrukcję dla nauczyciela,

− instrukcję dla ucznia,
− kartę odpowiedzi,

− zestaw zadań testowych.

− test „próba pracy”.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat

układu jednostek modułowych

713[02].Z1

Technologia montażu instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych

713[02].Z1/2/3/4.01

Prace przygotowawczo – zakończeniowe przy wykonywaniu instalacji sanitarnych

713[02].Z1/2/3/4.02

Montaż instalacji z rur stalowych

713[02].Z1/2/3/4.03

Montaż instalacji z rur miedzianych

713[02].Z1/2.04

Montaż instalacji z tworzyw sztucznych

713[02].Z1.05

Montaż instalacji zimnej wody i ciepłej wody użytkowej

713[02].Z1.06

Instalacja urządzeń do lokalnego i centralnego przygotowania ciepłej wody

713[02].Z1.07

Instalacja urządzeń lokalnych ujęć wody

713[02].Z1.08

Montaż instalacji z rur żeliwnych i kamionkowych

713[02].Z1.09

Montaż instalacji kanalizacyjnej

713[02].Z1.10

Instalacja urządzeń lokalnych ujęć ścieków

713[02].Z1.11

Konserwacja instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

− rozpoznawać rodzaje instalacji,

− wykonywać prace przygotowawczo-zakończeniowe przy montażu instalacji,

− rozróżniać łączniki do połączeń rozłącznych i nierozłącznych stosowane w instalacjach ze

stali, miedzi i tworzywa sztucznego,

− oceniać stan techniczny rur i łączników stalowych, miedzianych i tworzywa do montażu,

− wykonywać połączenia rozłączne rur instalacyjnych stalowych, miedzianych i z tworzywa,

− wykonywać połączenia nierozłączne rur instalacyjnych stalowych metodą spawania

gazowego,

− wykonywać podstawowe operacje obróbki materiałów stalowych, miedzianych

i z tworzywa stosowanych w instalacjach sanitarnych,

− mocować elementy instalacji w budynku,

− prowadzić instalacje różnymi sposobami,
− stosować terminologię budowlaną,

− przestrzegać zasad bezpiecznej pracy, przewidywać i zapobiegać zagrożeniom,

− stosować procedury udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym,
− odczytywać i interpretować rysunki budowlane,

− posługiwać się dokumentacją budowlaną,

− wykonywać przedmiary i obmiary robót,
− wykonywać pomiary i rysunki inwentaryzacyjne,

− organizować stanowiska składowania i magazynowania,

− korzystać z różnych źródeł informacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji ćwiczeń podanych w poradniku uczeń powinien umieć:

− wykonać prace przy montażu urządzeń do lokalnego i centralnego przygotowywania

ciepłej wody użytkowej, zgodnie z obowiązującymi przepisami bhp i ochrony ppoż.,

− przygotować na podstawie wykazu (dokumentacji) materiały potrzebne do montażu

urządzeń lokalnego i centralnego przygotowywania ciepłej wody użytkowej,

− ocenić stan techniczny urządzeń do lokalnego i centralnego przygotowywania ciepłej

wody użytkowej,

− zainstalować urządzenia lokalne do przygotowywania ciepłej wody użytkowej,

− rozróżnić rodzaje wymienników ciepła stosowane do centralnego przygotowania ciepłej

wody użytkowej,

− zainstalować wymienniki ciepła wraz z przewodami i uzbrojeniem,
− wykonać próby szczelności połączeń zainstalowanych urządzeń ciepłej wody użytkowej,

− dokonać rozruchu instalacji ciepłej wody użytkowej,

− przygotować instalację ciepłej wody użytkowej do odbioru,
− posłużyć się dokumentacją techniczną instalacji lokalnego i centralnego

przygotowywania ciepłej wody użytkowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca ……………………………………………….
Modułowy program nauczania:

Monter instalacji i urządzeń sanitarnych 713[02]

Moduł: Technologia

montażu instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych

713[02].Z1

Jednostka modułowa: Instalacja urządzeń do lokalnego i centralnego przygotowania ciepłej

wody użytkowej 713[02].Z1.06

Temat: Dobór podgrzewaczy do przygotowania ciepłej wody użytkowej.
Cel ogólny: kształtowanie umiejętności doboru urządzenia do przygotowania ciepłej

wody użytkowej dla danego typu pomieszczenia i warunków zgodnie z dokumentacją

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

− posłużyć się wytycznymi związanymi z lokalizacją w pomieszczeniach urządzeń dla

przygotowania ciepłej wody użytkowej,

− zastosować w praktyce wytyczne doboru urządzeń do przygotowania ciepłej wody

użytkowej,

− dobrać urządzenie do przygotowania ciepłej wody użytkowej,

− określić miejsce montażu wybranego urządzenia,

− wskazać wady i zalety wybranego urządzenia,
Metody nauczania-uczenia się:

− ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

− indywidualna.

Strategia: uczenie się przez doświadczenie

Czas: 45

minut.

Środki dydaktyczne:

− Instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,
− karty katalogowe wybranych urządzeń do przygotowywania ciepłej wody użytkowej,

− literatura z rozdziału 7.

Przebieg zajęć:

1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3. Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
4. Wydanie uczniom materiałów do wykonywania ćwiczenia: instrukcji wraz

z dokumentacją oraz kart katalogowych urządzeń.

5. Realizacja tematu:

− Każdy uczeń zapoznaje się z instrukcją zadania.

− Każdy uczeń analizuje dokumentację zadania.
− Uczeń zapoznaje się z kartami katalogowymi urządzeń.

− Uczeń dobiera urządzenie do zadanych dokumentacją warunków.

− Nauczyciel nadzoruje pracę uczniów i pomaga w doborze urządzenia. Podpowiada

najlepsze rozwiązania.

6. Po dobraniu podgrzewaczy c.w.u. uczeń próbuje dokonać analizy wykonanego ćwiczenia.
7. Uczeń wskazuje wady i zalety wybranego urządzenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8. Nauczyciel analizuje prace ucznia i stwierdza czy, wybór dokonany przez ucznia był

prawidłowy, a urządzenie jest prawidłowo scharakteryzowane pod względem wad i zalet.

9. Uczniowie prezentują swoje prace w kolejności wykonywania.
10. Klasa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny prac.

Zakończenie zajęć
Praca domowa
Odszukaj w literaturze wiadomości na temat: ,,Elementy uzbrojenia niezbędne dla montażu
urządzeń do przygotowywania ciepłej wody”. Na podstawie zgromadzonych informacji na
następnej lekcji przygotuj się do wypowiedzi: Jakich elementów uzbrojenia wymaga układ
hydrauliczny łączący urządzenie z instalacją wodociągową?
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

− anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych

umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca: ……………………………………………………………………..
Modułowy program nauczania:

Monter instalacji i urządzeń sanitarnych 713[02]

Moduł: Technologia montażu instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych 713[02].Z1
Jednostka modułowa: Instalacja urządzeń do lokalnego i centralnego przygotowania ciepłej

wody użytkowej 713[02].Z1.06

Temat: Wykonywanie próby szczelności instalacji c.w.u.
Cel ogólny: kształtowanie umiejętności wykonywania próby szczelności podłączonych

urządzeń do przygotowywania ciepłej wody użytkowej.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

− zorganizować stanowisko do wykonania próby szczelności instalacji ciepłej wody

zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy,

− dobrać sprzęt i przyrządy kontrolno-pomiarowe do wykonania szczelności instalacji

ciepłej wody,

− przygotować instalację ciepłej wody wraz z urządzeniem do jej przygotowania do

przeprowadzanej próby szczelności,

− przeprowadzić próbę szczelności,

− sporządzić dokumentację po przeprowadzonej próbie szczelności instalacji ciepłej

wody,

− ocenić szczelność instalacji ciepłej wody,

− ocenić jakość swojej pracy.

Metody nauczania-uczenia się:

− ćwiczenia praktyczne,
− metoda tekstu przewodniego.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

− grupowa.

Strategia: uczenie się przez doświadczenie.

Czas: 90

minut.

Środki dydaktyczne:

− zestaw kluczy szwedzkich,
− kombinerki,

− materiały uszczelniające,

− przyrząd do wykonywania próby szczelności z kompletem aparatury kontrolno-

pomiarowej,

− środki ochrony osobistej: rękawice parciane, ,

− instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,

− protokół powykonawczy z przeprowadzenia próby szczelności,
− literatura z rozdziału 7.

Przebieg zajęć:

Zadanie dla ucznia
Przedmiotem ćwiczenia jest wykonanie próby ciśnienia zmontowanej instalacji ciepłej wody
wraz z zamontowanym urządzeniem do przygotowania ciepłej wody.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

FAZA WSTĘPNA
Czynności organizacyjno-porządkowe, podanie tematu lekcji, zaznajomienie uczniów z pracą
metodą tekstu przewodniego.

FAZA WŁAŚCIWA
INFORMACJE
1. Kiedy przeprowadza się próbę szczelności instalacji ciepłej wody użytkowej?
2. Jak należy przygotować instalację ciepłej wody użytkowej do wykonania próby

szczelności?

3. Jakie czynności należy wykonać, aby przeprowadzić próbę szczelności zgodnie

z przepisami i wytycznymi obowiązującymi w tym zakresie?

4. Jak określić ciśnienie próby szczelności?
5. Czym przeprowadza się próbę szczelności i przy pomocy jakiego sprzętu?
4. Kiedy uznaje się instalację ciepłej wody za szczelną?
5. Jaki dokument i w ilu egzemplarzach sporządza się po przeprowadzonej próbie

szczelności?

PLANOWANIE
1. Ustal, jakimi przyrządami i sprzętem przeprowadzisz próbę szczelności instalacji ciepłej

wody użytkowej.

2. Ustal, jakie czynności wykonasz przed jej wykonaniem.
3. Ustal kolejne etapy wykonywania próby szczelności.
4. Ustal ciśnienie próby szczelności.

UZGODNIENIE
1. Omów wszystkie punkty z fazy planowania z nauczycielem.
2. Odnieś się do uwag i propozycji nauczyciela.

WYKONANIE
1. Zapisz kolejność czynności dla wykonania próby szczelności.
2. Zapisz wartość ciśnienia próby szczelności.
3. Przygotuj instalację do wykonania próby szczelności.
4. Napełnij instalację wodą.
5. Sprawdź, czy nie ma przecieków wody – ewentualnie je usuń.
6. Podnieś ciśnienie wody do przewidzianego dokumentacją.
7. Odczekaj 20 minut i sprawdź, czy manometr nie wykazuje spadku ciśnienia.
8. Podgrzej wodę w instalacji do wymaganej dokumentacją temperatury zwracając uwagę na

wydłużanie się przewodów.

9. Ustal wynik próby.
10. Zdemontuj sprzęt i przyrządy pomiarowe.
11. Przywróć instalacji c.w.u. stan techniczny poprzedzający wykonanie próby.
12. Sporządź dokument potwierdzający przebieg wykonanej próby z ustalonym jej wynikiem.

SPRAWDZANIE
1. Czy poprawnie wykonano zaplanowane czynności?
2. Czy utrzymywano ład i porządek na stanowisku pracy?
3. Czy uporządkowano stanowisko po wykonaniu ćwiczenia?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ANALIZA

Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy ćwiczenia sprawiły im najwięcej

trudności. Nauczyciel podsumowuje całe ćwiczenie, wskazuje jakie nowe, ważne
umiejętności zostały wykształcone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać
w przyszłości.

FAZA KOŃCOWA

Zakończenie zajęć

Praca domowa
Odszukaj w literaturze wiadomości na temat: ,,Odbiór techniczny instalacji ciepłej wody
użytkowej”. Na podstawie zgromadzonych informacji na następnej lekcji przygotuj się
do wypowiedzi: Kiedy wolno dokonać odbioru technicznego instalacji ciepłej wody
użytkowej, kto go wykonuje, jakie dokumenty są niezbędne do przyjęcia instalacji ciepłej
wody do odbioru?

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

− anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności

podczas realizowania zadania i zdobytych umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Urządzenia do indywidualnego i centralnego przygotowania

ciepłej wody użytkowej

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1
Dobierz podgrzewacz do danego typu pomieszczenia i warunków zgodnie z dokumentacją
zawartą w instrukcji.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją i dokumentacją zadania,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zastosować się do poleceń zawartych w instrukcji zadania,
4) sprawdzić, jakie instalacje podłączone są do budynku,
5) sprawdzić, jakie warunki spełnia pomieszczenie, w którym ma być zainstalowany

podgrzewacz,

6) określić ilość punktów poboru ciepłej wody,
7) ocenić warunki montażu w pomieszczeniu,
8) ocenić poprawność wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

– instrukcja do wykonania ćwiczenia
– dokumentacją zadania
– przybory do pisania,
– arkusze do pisania,
– literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Dobierz osprzęt do zasobnika z wężownicą zgodnie z dokumentacją zawartą w instrukcji.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z dokumentacją ćwiczenia,
3) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
4) zastosować się do poleceń zawartych w instrukcji,
5) dokonać analizy rozwiązania wykonanego ćwiczenia,
6) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
7) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

− instrukcja do wykonania ćwiczenia,
− dokumentacja projektowa fragmentu instalacji,

− przybory do pisania

− arkusze do pisania
− literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Wymagania do montażu urządzeń do indywidualnego

i centralnego przygotowania ciepłej wody użytkowej

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj podłączenie przewodu zimnej wody do zamontowanego elektrycznego

ciśnieniowego podgrzewacza wody zgodnie z dokumentacją zawartą w instrukcji.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją wykonania i dokumentacją zadania,
2) przygotować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zapoznać się z zasadami podłączenia przewodu zimnej wody do elektrycznego

ciśnieniowego podgrzewacza wody,

4) dobrać urządzenia montowane na przewodzie zimnej wody,
5) dobrać odpowiednie materiały uszczelniające,
6) dobrać narzędzia do wykonania zadania,
7) zabezpieczyć się w środki ochrony osobistej,
8) sprawdzić stan techniczny narzędzi,
9) wytrasować obszar cięcia rur,
10) ocenić jakość przycinanej rury, sprawdzić, czy nie ma deformacji,
11) przyciąć rurę na dobrane długości montażowe,
12) przygotować końcówki rur do montażu,
13) w kolejności montażowej dokonać wstępnego montażu elementów uzbrojenia

i przyciętych odcinków rury do urządzenia,

14) sprawdzić zgodność z dokumentacją uzyskanego fragmentu podłączenia zimnej wody,
15) dokonać montażu z uszczelnieniem elementów łączonych,
16) zainstalować manometr w króćcu kontrolnym,
17) uporządkować stanowisko pracy,
18) zagospodarować odpady,
19) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
20) dokonać oceny ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne, tekst przewodni.

Środki dydaktyczne:

– stół montażowy z dostępem do oświetlenia,
– imadło
– gwintownica z wymiennymi narzynkami
– przymiar liniowy,
– suwmiarka,
– rura stalowa,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

– złączki gwintowane,
– przecinarka tarczowa,
– zawór bezpieczeństwa,
– zawór spustowy,
– zawór odcinający – 2 sztuki,
– króciec kontrolny manometru,
– zawór zwrotny,
– zawór redukcji ciśnienia,
– pilnik,
– materiały uszczelniające,
– zestaw materiałów czyszczących, szczotka druciana, papier ścierny,
– ołówek,
– instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,
– literatura – materiały pomocnicze.

Ćwiczenie 2

Zaplanuj kolejność czynności dla montażu gazowego grzejnika wody przepływowej

z podłączeniem go do instalacji wodociągowej zgodnie z dokumentacją zawartą w instrukcji.
Wykonaj zestawienie materiałowe. Oszacuj koszt materiału.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z dokumentacją zadania i instrukcją wykonania ćwiczenia
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zapoznać się z wytycznymi lokalizacji i montażu gazowych grzejników wody

przepływowej,

4) zaplanować kolejność czynności montażowych,
5) dobrać niezbędne materiały do montażu,
6) wykonać zestawienie materiałów z oszacowaniem ich kosztów,
7) zaprezentować efekty swojej pracy,
8) dokonać oceny ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne, tekst przewodni.

Środki dydaktyczne:

– instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,
– katalogi rur, kształtek i elementów uzbrojenia z cennikami,
– arkusz A4,
– ołówek,
– linijka,
– literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 3

Wykonaj podłączenie pompy cyrkulacyjnej c.w.u. do instalacji wodnej zgodnie

z dokumentacją zawartą w instrukcji.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z dokumentacją zadania i instrukcją wykonania ćwiczenia,
3) zapoznać się z warunkami włączania pompy cyrkulacyjnej,
4) dobrać rury do wykonania przewodu cyrkulacyjnego,
5) dobrać pompę do montażu w przewodzie cyrkulacyjnym,
6) dobrać łączniki do wykonania połączenia,
7) dobrać uszczelnienie do połączenia,
8) wykonać połączenie,
9) sprawdzić zgodność wykonanego fragmentu instalacji z dokumentacją zadania,
10) zlikwidować stanowisko pracy,
11) zagospodarować odpady,
12) zaprezentować efekty swojej pracy,
13) dokonać oceny ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– ćwiczenia praktyczne, metoda tekstu przewodniego

Środki dydaktyczne:

– stół montażowy z dostępem do oświetlenia,
– imadło,
– rury stalowe,
– złączki do połączenia,
– pompa cyrkulacyjna,
– uszczelnienie,
– katalogi pomp z dokumentacją techniczną,
– piłka do metalu,
– gwintownica ręczna lub elektryczna,
– zestaw kluczy szwedzkich,
– kombinerki,
– zdzierak,
– szczotka do metalu
– instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,
– karty katalogowe pomp,
– literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 4

Wykonaj podłączenie naczynia przeponowego do przewodu zimnej wody zgodnie

z instrukcja zawartą w dokumentacji.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z dokumentacją zadania i instrukcją wykonania ćwiczenia,
3) zapoznać się z warunkami podłączenia naczynia przeponowego,
4) dobrać rury do wykonania podłączenia naczynia przeponowego,
5) dobrać naczynie przeponowe,
6) dobrać łączniki do wykonania połączenia,
7) dobrać elementy uzbrojenia,
8) dobrać uszczelnienie,
9) wykonać wstępne połączenie fragmentu instalacji zachowując kolejność elementów

i urządzeń narzuconą dokumentacją zadania,

10) skorygować ewentualne błędy,
11) wykonać montaż zgodnie z wytycznymi montażowymi,
12) zlikwidować stanowisko pracy,
13) zagospodarować odpady,
14) zaprezentować efekty swojej pracy,
15) dokonać oceny ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

– stół montażowy z dostępem do oświetlenia,
– naczynie przeponowe wraz z dokumentacją techniczną,
– imadło,
– przymiar liniowy,
– ołówek,
– suwmiarka,
– poziomnica,
– prowadnica korytkowa,
– piłka do metalu,
– gwintownica ręczna lub elektryczna,
– zestaw kluczy szwedzkich,
– kombinerki,
– zdzierak,
– szczotka do metalu,
– odcinki rury stalowej,
– złączki stalowe i elementy uzbrojenia zgodnie z dokumentacją,
– materiały uszczelniające,
– środki ochrony osobistej: rękawice parciane, okulary ochronne,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

– instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,
– literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 5

Zaplanuj kolejne czynności związane z doborem i montażem wymiennika płytowego dla

potrzeb instalacji c.w.u. przedstawionej w dokumentacji zawartej w instrukcji.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) organizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z dokumentacją zadania i instrukcją wykonania ćwiczenia,
3) dobrać wymiennik płytowy zgodny z dokumentacją,
4) zapoznać się z warunkami hydraulicznego podłączenia wymienników płytowych,
5) określić warunki lokalizacji wymiennika i sposób jego zabezpieczenia,
6) zaplanować i zapisać kolejne etapy montażu wymiennika płytowego do instalacji wodnej,
7) zaprezentować efekty swojej pracy,
8) dokonać oceny ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne, metoda tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

– instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,
– katalogi wymienników płytowych wraz z dokumentacją techniczną,
– projekt techniczny instalacji ciepłej i zimnej wody,
– literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Próby szczelności podłączonych urządzeń do indywidualnego

i centralnego przygotowania ciepłej wody użytkowej

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj próbę szczelności w instalacji c.w.u. z wymiennikiem płytowym zgodnie

z dokumentacją zawartą w instrukcji.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1. zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2. zapoznać się z dokumentacją zadania i instrukcją wykonania ćwiczenia,
3. wykonać zestawienie: sprzętu i narzędzi do wykonania zadania zgodnie

z dokumentacją budowlaną,

4. sprawdzić stan techniczny urządzeń wymiennika i urządzeń w instalacji,
5. sprawdzić stan techniczny urządzeń po napełnieniu wodą,
6. przygotować instalację do rozruchu,
7. sprawdzić stan techniczny urządzeń po rozruchu instalacji,
8. sprawdzić poprawność pracy instalacji,
9. usunąć usterki,
10. oznaczyć parametry pracy instalacji,
11. zlikwidować stanowisko pracy,
12. zagospodarować odpady,
13. zaprezentować efekty swojej pracy,
14. dokonać oceny ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

– ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

– instrukcja wykonania ćwiczenia,
– dokumentacja zadania,
– wymiennik płytowy wraz z zamontowanymi przewodami i urządzeniami,
– manometr z pompą do prób ciśnieniowych,
– zestaw narzędzi monterskich,
– materiały do pisania,
– literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Przeprowadź odbiór instalacji ciepłej wody zgodnie z dokumentacją zawartą w instrukcji.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1. zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami bhp i ergonomii pracy,
2. zapoznać się z dokumentacją zadania i instrukcją wykonania ćwiczenia,
3. ustalić parametry pracy instalacji,
4. sprawdzić, czy podłączenia rurociągów są wykonane zgodnie dokumentacją techniczną,
5. otworzyć zawory na najwyższej kondygnacji,
6. sprawdzić, czy zawory spustowe są zamknięte,
7. sprawdzić, czy naczynie rozszerzalne po stronie wtórnej obiegu wymiany ciepła jest

połączone ze złączkami kompensacyjnymi,

8. przygotować dokumentację niezbędną do podpisania odbioru instalacji,
9. sprawdzić stan techniczny wykonanej instalacji,
10. sprawdzić poprawność montażu urządzeń i rur,
11. sprawdzić atesty i certyfikaty, aprobaty techniczne urządzeń i zastosowanych materiałów,
12. podpisać dokumenty odbiorowe,
13. zaprezentować efekty swojej pracy,
14. dokonać oceny ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– tekst przewodni, ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

– dokumentacja techniczna instalacji wody ciepłej,
– protokół z przeprowadzonej próby ciśnienia instalacji,
– atesty i certyfikaty materiałów i urządzeń, aprobaty techniczne,
– protokół odbiorczy instalacji,
– instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,
– literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

TEST 1

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Montaż instalacji gazowych”.

Test składa się z 20 zadań, z których:

− zadania 1-15 są z poziomu podstawowego,

− zadania 16-20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

dopuszczający - za uzyskanie co najmniej 17 lub 18 punktów,

dostateczny - za uzyskanie 19

÷20 punktów,

dobry - za uzyskanie 21

÷22 punktów z 26 możliwych, w tym co najmniej 1 punkt za

prezentacje zadania,

bardzo dobry - za uzyskanie co najmniej 23 punktów z 26 możliwych, w tym co najmniej

1 punkt za prezentację zadania.

Plan testu

Klucz odpowiedzi

Nr zada

nia

Cel operacyjny (mierzone osiągnięcia ucznia)

Kateg

oria

celu

Poziom

maga

Poprawna

odpowiedź

1 Zastosować zasady montażu urządzeń c.w.u.

Zastosować zasady wykonywania próby
szczelności

C P

Zastosować zasady montażu naczyń
przeponowych

C P

4 Dobrać podgrzewacze do instalacji

C P

5 Zastosować zabezpieczenia instalacji

C P

6 Dobrać urządzenia c.w.u.

C P

7 Rozróżnić rodzaj zasobnika ciepłej wody

A P

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Określić temperaturę pomieszczeń, w których
zainstalowane będą podgrzewacze
pojemnościowe

B P

Określić sposób odprowadzenia spalin
z gazowych urządzeń do przygotowywania
ciepłej wody

B P

Określić warunki tworzenia się kamienia
kotłowego

B P

Zastosować wytyczne dotyczące wykonywania
rozruchu urządzeń

C P

Dobrać ciśnienie w zaworze bezpieczeństwa
współpracującym z naczyniem przeponowym

C P

13 Dobrać uzbrojenie dla instalacji ciepłej wody

C P

14 Określić zasady prawidłowej eksploatacji

B P

Zastosować wytyczne związane z
odprowadzaniem spalin z gazowych z
urządzeń do przygotowywania ciepłej wody

C P

Określić zasady obowiązujące podczas
montażu instalacji i urządzeń do
przygotowywania ciepłej wody

C PP

Rozróżnić urządzenia do przygotowywania
ciepłej wody

A PP

18 Określać cel stosowania naczyń przeponowych

B PP

19 Dobrać zabezpieczenia urządzeń do c.w.u.

C PP

Określić czynności związane z rozruchem
urządzeń ciepłej wody

B PP

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

INSTRUKCJA DLA NAUCZYCIELA

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,

jakie będą w teście.

5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony na

udzielanie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem pytań testowych.
4. Test zawiera 20 pytań dotyczących technologii wykonywania instalacji z miedzi. Pytania

w teście są to pytania wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi:

− w pytaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidłową odpowiedź X (w przypadku

pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie
zakreślić odpowiedź prawidłową),

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. Trudności mogą przysporzyć
Ci pytania: 16 – 20, gdyż są one na poziomie trudniejszym niż pozostałe.

8. Na rozwiązanie

testu

masz

min.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

– instrukcja,
– zestaw zadań testowych,
– karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

I część
1. W pobliżu punktu poboru wody ciepłej instalujemy podgrzewacze:

a) przepływowe,
b) pojemnościowe,
c) gazowe,
d) elektryczne.

2. Próbę szczelności urządzeń przeprowadzamy przy ciśnieniu:

a) pracy,
b) próbnym,
c) atmosferycznym,
d) podciśnieniu.

3. Naczynia przeponowe do c.w.u. montujemy na przewodzie wody:

a) ciepłej,
b) zimnej,
c) cyrkulacyjnej,
d) dopływającej z kotła do wężownicy.

4. Istotną wadą podgrzewaczy pojemnościowych jest:

a) zbyt mała ilość ciepłej wody,
b) wymagane wysokie ciśnienie gazu lub wysoka moc grzałki,
c) rozwój bakterii Legionella,
d) wysokie ciśnienie wody przed podgrzewaczem.

5. Anoda magnezowa stanowi zabezpieczenie przed:

a) przegrzaniem,
b) korozją,
c) wysokim ciśnieniem,
d) wzrostem objętości.

6. Zasobnik gorącej wody, nie posiadający wężownicy to:

a) wymiennik płytowy,
b) podgrzewacz bezciśnieniowy,
c) podgrzewacz ciśnieniowy,
d) zasobnik warstwowy.

7. Minimalna kubatura pomieszczeń z podgrzewaczem gazowym to:

a) 6 m

b) 8 m

c) 10 m

d) 12 m

8. Minimalna temperatura pomieszczeń, w których montujemy podgrzewacze

pojemnościowe to:
a) powyżej 0

b) poniżej 0

c) powyżej 5

d) powyżej 15

9. W jaki sposób odprowadza się spaliny z podgrzewacza gazowego?

a) do pomieszczenia,
b) do kanału spalinowego,
c) do przewodu wentylacyjnego,
d) nie ma potrzeby ich odprowadzać.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10. Powyżej jakiej minimalnej temperatury gwałtownie tworzy się kamień wapienny?

a) 40

b) 50

c) 60

d) 80

11. Podczas rozruchu urządzeń c.w.u. musi być otwarty zawór:

a) bezpieczeństwa,
b) spustowy,
c) odcinający, zimnej wody,
d) trójdrogowy.

12. Ciśnienie w zaworze bezpieczeństwa współpracującym z naczyniem przeponowym

powinno być:
a) nieco niższe od nadciśnienia roboczego w naczyniu przeponowym,
b) nieco wyższe od nadciśnienia roboczego w naczyniu przeponowym,
c) znacznie wyższe od nadciśnienia roboczego w naczyniu przeponowym,
d) takie samo.

13. Między zasobnikiem a zaworem bezpieczeństwa instalujemy:

a) zawór zwrotny,
b) zawór odcinający,
c) sita,
d) reduktor.

14. Stan anody magnezowej sprawdzamy:

a) raz na miesiąc,
b) raz na rok,
c) nie mniej niż dwa razy w roku.
d) raz na 5 lat.

15. W pomieszczeniu, gdzie pracują podgrzewacze gazowe, wentylacja mechaniczna jest

a) dozwolona,
b) zabroniona,
c) stosowana według uznania instalatora,
d) stosowana według uznania użytkownika.

II część
16. Montaż urządzeń ciepłej wody musi być wykonany:

a) zgodnie z projektem,
b) zgodnie z wymaganiami producenta,
c) zgodnie z wymaganiami użytkownika,
d) tak aby zachować estetykę.

17. Poniższe urządzenie służy do:

a) przygotowania ciepłej wody,
b) magazynowania ciepłej wody,
c) pomiaru ciepłej wody,
d) utrzymywania odpowiedniego kierunku wody.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18. W instalacja c.w.u. z zasobnikiem, w której są zamontowane zawory bezpieczeństwa

zasadne jest stosowanie naczyń przeponowych ze względu na:

a) niewystarczające zabezpieczenie wysokości ciśnienia,
b) podwójne zabezpieczenie, ze względu gdy zawór nie zadziała,
c) zużycie sprężyny i ciągłe sączenie wody z zaworu bezpieczeństwa,
d) obowiązujące przepisy.

19. Wymienniki przepływowe muszą być wyposażone w:

a) zawór bezpieczeństwa,
b) trójnik i specjalną kształtkę wymuszające stały przepływ świeżej wody,
c) urządzenie dozujące środki niszczące bakterie Legionella,
d) zawór redukcyjny.

20. Podczas rozruchu urządzeń ciepłej wody należy sprawdzać:

a) temperaturę i ciśnienie,
b) temperaturę, ciśnienie, nieszczelności,
c) temperaturę, ciśnienie, rozszerzalność, nieszczelności,
d) ciśnienie i nieszczelności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Instalacja urządzeń do lokalnego i centralnego przygotowania ciepłej wody
użytkowej

Zaznacz poprawną odpowiedź. Jeżeli pomylisz się – błędną odpowiedź zakreśl kółkiem.

Odpowiedź

Punktacja

Numer

pytania

a b c d

Razem

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

TEST 2

Test „próba pracy” do jednostki modułowej „Instalacja urządzeń do
lokalnego i centralnego przygotowania ciepłej wody użytkowej”

Przeprowadzenie odbioru technicznego instalacji ciepłej wody.

Test jest przewidziany jako próba pracy”. Czas na wykonanie testu – 90 minut.

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłowo wykonaną czynność uczeń otrzymuje 1 punkt. Za źle wykonaną

czynność lub jej brak uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

dopuszczający - za uzyskanie co najmniej 7 punktów,

dostateczny - za uzyskanie co najmniej 9 punktów,

dobry - za uzyskanie co najmniej 11 punktów z 14 możliwych, w tym co najmniej 1 punkt

za prezentacje zadania,

bardzo dobry - za uzyskanie co najmniej 12 punktów z 14 możliwych, w tym co najmniej

1 punkt za prezentację zadania

Kryteria oceny

Klucz punktowania

Obszar

wymagań

Numer

czynno

ści

Sprawdzana czynność Kryterium

wykonania

czynności

Punktacja

0 - 1

Uczeń zapoznaje się
z dokumentacją zadania

Zapoznał się
z dokumentacją zadania

0 lub 1

Organizacja
stanowiska
pracy

Uczeń organizuje
stanowisko pracy

Zorganizował stanowisko
pracy zgodnie z wymogami
bhp i ergonomii

0 lub 1

Uczeń ustala parametry
pracy instalacji ciepłej
wody

Ustalił prawidłowe
parametry pracy instalacji
ciepłej wody

0 lub 1

Uczeń sprawdza, czy
połączenia przewodów
są wykonane zgodnie
z dokumentacją
techniczną

Sprawdził, czy połączenia
przewodów są wykonane
zgodnie z dokumentacją
techniczną

0 lub 1

Wykonywanie
zadania
z
zachowaniem
przepisów bhp
i wymagań
ergonomii

Uczeń otwiera zawory
na najwyższej
kondygnacji

Otworzył zawory na
najwyższej kondygnacji

0 lub 1

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Uczeń sprawdza, czy
zawory spustowe są
zamknięte

Sprawdził, czy zawory
spustowe są zamknięte

0 lub 1

Uczeń sprawdza, czy
naczynie rozszerzalne
po stronie wtórnej
obiegu wymiany ciepła
jest połączone ze
złączkami
kompensacyjnymi

Sprawdził, czy naczynie
rozszerzalne po stronie
wtórnej obiegu wymiany
ciepła jest połączone ze
złączkami kompensacyjnymi

0 lub 1

Uczeń przygotowuje
dokumentację
niezbędną do przyjęcia
instalacji do odbioru

Skompletował dokumentację
niezbędną do przyjęcia
instalacji do odbioru

0 lub 1

Uczeń sprawdza stan
techniczny wykonanej
instalacji

Sprawdził stan techniczny
wykonanej instalacji

0 lub 1

Uczeń sprawdza
poprawność montażu
urządzeń i przewodów

Sprawdził poprawność
montażu urządzeń
i przewodów

0 lub 1

Uczeń sprawdza atesty,
certyfikaty, aprobaty
techniczne urządzeń
i zastosowanych
materiałów

Sprawdził kompletność
atestów, aprobat
technicznych, certyfikatów
urządzeń
i zastosowanych materiałów

0 lub 1

Wykonywanie
zadania
z
zachowaniem
przepisów bhp
i wymagań
ergonomii

Uczeń podpisuje
dokumenty odbiorowe

Podpisał dokumenty
odbiorowe

0 lub 1

Uczeń prezentuje
wykonane ćwiczenie

Wskazał ewentualne
nieprawidłowości
i zaistniałe trudności
podczas wykonywania
ćwiczenia

0 lub 1

Prezentowanie
i ocena
wykonanego
ćwiczenia

Uczeń ocenia wykonane
ćwiczenie

Ocenił jakość swojej pracy

0 lub 1

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA OBSERWACJI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Przeprowadzenie odbioru technicznego instalacji ciepłej wody

Przeprowadzenie odbioru instalacji ciepłej wody zgodnie z dokumentacją zawartą
w instrukcji.

Obszar

wymagań

Czynności oceniane i kryteria wykonania

Liczba

punktów

Czynność 1. Zapoznawanie się z dokumentacją zadania
Kryterium wykonania: uczeń zapoznał się z dokumentacją
zadania

Czynność 2. Organizowanie stanowiska pracy

Organizacja
stanowiska
pracy

Kryterium wykonania: uczeń zorganizował stanowisko pracy
zgodnie z wymogami bhp i ergonomii

Czynność 3. Ustalanie parametrów pracy instalacji ciepłej wody
Kryterium wykonania: uczeń ustalił prawidłowe parametry
pracy instalacji ciepłej wody

Czynność 4. Sprawdzanie, czy połączenia przewodów są
wykonane zgodnie z dokumentacją techniczną
Kryterium wykonania: uczeń sprawdził, czy połączenia
przewodów są wykonane zgodnie z dokumentacją

Czynność 5. Otworzenie zaworów na najwyższej kondygnacji
Kryterium wykonania: uczeń otworzył zawory na najwyższej
kondygnacji

Czynność 6. Sprawdzanie, czy zawory spustowe są zamknięte
Kryterium wykonania: uczeń sprawdził, czy zawory spustowe są
zamknięte

Czynność 7. Sprawdzanie, czy naczynie rozszerzalne po stronie
wtórnej obiegu wymiany ciepła jest połączone ze złączkami
kompensacyjnymi
Kryterium wykonania: uczeń sprawdził, czy naczynie
rozszerzalne po stronie wtórnej obiegu wymiany ciepła jest
połączone ze złączkami kompensacyjnymi

Czynność 8. Przygotowanie dokumentacji niezbędnej do przyjęcia
instalacji do odbioru
Kryterium wykonania: uczeń przygotował i skompletował
dokumentację niezbędną do przyjęcia instalacji do odbioru

Czynność 9. Sprawdzanie stanu technicznego instalacji

Wykonywanie
zadania
z
zachowaniem
przepisów
bhp
i wymagań
ergonomii

Kryterium wykonania: uczeń sprawdził stan techniczny
instalacji

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Czynność 10. Sprawdzanie poprawności montażu urządzeń i
przewodów
Kryterium wykonania: uczeń sprawdził poprawność montażu
urządzeń i przewodów

Czynność 11. Sprawdzanie atestów, certyfikatów, aprobat
technicznych urządzeń i zastosowanych materiałów
Kryterium wykonania: uczeń sprawdził kompletność atestów,
certyfikatów, aprobat technicznych urządzeń i zastosowanych
materiałów

Czynność 12. Podpisanie dokumentów odbiorowych
Kryterium wykonania: uczeń podpisał dokumenty odbiorowe

Wykonywanie
zadania
z
zachowaniem
przepisów bhp
i wymagań
ergonomii

Kryterium wykonania: uczeń utrzymywał ład i porządek na
miejscu pracy

Czynność 13. Prezentacja wykonanego zadania
Kryterium wykonania: uczeń wskazał trudności i ewentualne
nieprawidłowości wykonanego ćwiczenia

Czynność 14. Ocena wykonanego zadania

Prezentowanie
i ocena
wykonanego
zadania

Kryterium wykonania: uczeń ocenił jakość swojej pracy

Łączna liczba punktów

Uzyskana
liczba
punktów
i ocena

Uzyskana ocena szkolna

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

INSTRUKCJA DLA NAUCZYCIELA

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów ze sposobem testowania: „próba pracy” oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadź z uczniami próbę ocenienia wykonywanych czynności, jakie będą w teście.
5. Omów z uczniami sposób wykonania zadania typu „próba pracy”,
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom instrukcje do wykonania zadania wraz z dokumentacją, podaj czas

przeznaczony na wykonanie zadania.

8. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia wykonania ćwiczenia.

9. Wpisz do karty obserwacji wyniki przeprowadzonego testowania..
10. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te czynności, które

sprawiły uczniom największe trudności.

11. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
12. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Zapoznaj się z dokumentacją zadania.
3. Test „próba pracy” oceniany jest według punktacji określającej zarówno czynności

wykonywane podczas testowania, jak i ich prawidłowość.

4. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
5. Zaplanuj czynności do wykonania zadania.
6. Zorganizuj stanowisko pracy.
7. Ustal parametry pracy instalacji ciepłej wody.
8. Sprawdź i oceń stan techniczny urządzeń i instalacji.
9. Zgromadź i skompletuj dokumentację niezbędną do wykonania odbioru instalacji.
10. Wykonaj zaplanowane czynności niezbędne do osiągnięcia efektu narzuconego

dokumentacją zadania.

11. Utrzymuj ład i porządek na stanowisku pracy.
12. Po zakończonym zadaniu uporządkuj stanowisko pracy.
13. Zaprezentuj efekty swojej pracy, wskaż trudności lub niedociągnięcia.
14. Na rozwiązanie

testu

masz

min.

Powodzenia

Materiały dla ucznia:

– instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,
– dokumentacja techniczna instalacji wody ciepłej,
– protokół z przeprowadzonej próby ciśnienia instalacji,
– atesty i certyfikaty materiałów i urządzeń, aprobaty techniczne,
– protokół odbiorczy instalacji,
– literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1. Baur G.: Technologia instalacji wodociągowych i gazowych. Część 1. Instalacje

wodociągowe. Podręcznik do nauki zawodu. Rea, Warszawa 1998

2. Cieslowski S., Krygier K.: Instalacje sanitarne cz. 1. Podręcznik dla szkoły zasadniczej

i technikum. WSiP, Warszawa 1999

3. Krygier K., Klinke T., Sewerynik J.: Ogrzewnictwo, wentylacja, klimatyzacja.

Podręcznik dla technikum. WSiP, Warszawa 2005

4. Materiały katalogowe firmy Ariston
5. Materiały katalogowe firmy Cetetherm
6. Materiały katalogowe firmy ACV
7. Polski Instalator: nr 3,10,11,12/99. Czasopismo
8. Polski Instalator: nr 6,11,12/2000. Czasopismo
9. Polski Instalator: nr 2/2001. Czasopismo
10. Polski Instalator: nr 2,3,4,9/2002. Czasopismo
11. Polski Instalator: nr 4,11/2004. Czasopismo
12. Polski Instalator: nr 10,12/2005
13. Rynek Instalacyjny: nr 6/2002. Czasopismo
14. Rynek Instalacyjny: nr 9,10/2004. Czasopismo
15. Strony internetowe: www. vaillant.pl
16. Strony internetowe: www. buderus.com.pl
17. Strony internetowe:

www.murator.com.pl

18. Strony internetowe:

www.polskiinstalator.com.pl

19. Strony internetowe: www. rynekinstalacyjny.com.pl
20. Strony internetowe: www.viessmann.pl