W przypadku pytań
lub wątpliwości skontaktuj
Instalacje i urządzenia
się z najbliższym specjalistą
BHP lub wejdz
na:
4.5
www.skanska.pl/bhp,
elektroenergetyczne
one.skanska/bhp
Standard pracy
i niskoprądowe
Standard ten:
Standard ten zawiera minimum wymagań, jakie należy spełnić dla zapewnienia
bezpieczeństwa podczas organizowania oraz prowadzenia robót związanych z instalacjami
" zawiera wymagania
wynikające z prawa
i urządzeniami elektroenergetycznymi i niskoprądowymi.
i norm polskich
oraz wewnętrznych
Podczas robót związanych z instalacjami i urządzeniami elektroenergetycznymi
uregulowań Skanska S.A.
i niskoprądowymi mogą wystąpić zagrożenia wynikające z ich budowy, wykonania
" jest obligatoryjny dla
montażu, warunków eksploatacji oraz umiejętności montażystów i osób obsługujących.
wszystkich jednostek
Skanska S.A.
Zagrożenia te często skutkują poważnymi wypadkami, w tym śmiertelnymi. Spełnienie
minimalnych wymagań pozwoli je zminimalizować lub wyeliminować.
" pomaga zapewnić
bezpieczne i skuteczne
praktyki podczas prac.
A. Instalacje i urządzenia elektroenergetyczne " ochronę przed porażeniem prądem
elektrycznym
1. Instalacje i urządzenia elektroenergetyczne " ochronę przed nadmiernym wzrostem
to wszystko, co umożliwia wytwarzanie, temperatury mogącej spowodować
przysyłanie i odbiór energii elektrycznej. powstanie pożaru lub innej szkody.
2. Pod względem pełnionych funkcji 7. Ochrona przed porażeniem prądem
oraz przeznaczenia urządzenia elektrycznym to ochrona przed dotykiem
elektroenergetyczne można podzielić na: bezpośrednim lub pośrednim.
" wytwórcze  generatory 8. Ochrona przed nadmiernym wzrostem
" przetwórcze  transformatory, temperatury to:
prostowniki, przetworniki " ochrona przed skutkami termicznymi
" przesyłowe  linie napowietrzne, linie  takie wykonanie instalacji, aby nie
kablowe, szyny istniało ryzyko zapalenia materiałów
" rozdzielcze  wyłączniki, rozłączniki, palnych w wyniku działania nadmiernej
odłączniki, bezpieczniki temperatury lub łuku elektrycznego
" odbiorcze  silniki, urządzenia " ochrona przed prądami termicznymi
oświetleniowe, grzejne i inne odbiorcze  zabezpieczenie przed wystąpieniem
" pomocnicze  zabezpieczające, nadmiernych temperatur lub
sygnalizacyjne, pomiarowe, oddziaływań elektromechanicznych
sterownicze. wywołanych prądami przetężeniowymi
3. Urządzenia elektroenergetyczne muszą poprzez samoczynne odłączenie
być dostosowane do różnych warunków zasilania w przypadku powstania
otoczenia, takich jak: przetężenia lub ograniczenie
" zanieczyszczenia atmosfery  pyły, wyziewy przetężenia w określonym czasie do
" wilgotność wartości bezpiecznej).
" temperatura. 9. Urządzenia i instalacje elektroenergetyczne
4. Czynniki powyższe powodują, że należy zabezpieczyć przed prądami
urządzenia elektroenergetyczne są zakłóceniowymi, przepięciami oraz
budowane jako wewnętrzne, napowietrzne obniżeniem wartości napięcia zasilania lub
i specjalne. zanikiem zasilania.
5. Urządzenia w wykonaniu specjalnym są 10. Instalowanie urządzeń odłączających
dostosowane do szczególnie niekorzystnych powinno zapewnić odłączenie instalacji
pod danym względem warunków np.: obwodów lub poszczególnych urządzeń,
wykonanie przeciwwybuchowe dla jeżeli wymagane jest to ze względu na prace
pomieszczeń zagrożonych wybuchem. konserwacyjne, naprawcze, remontowe lub
6. Dla bezpieczeństwa i działania zgodnego sprawdzające.
Wersja 1.0 z przeznaczeniem należy zapewnić: 11. Podstawowe dane urządzeń
Standard 4.5 1
elektroenergetycznych umieszcza się na 8. Do pomieszczeń z urządzeniami
tzw. tabliczce znamionowej. sterowniczymi i do szaf sterowniczych
12. Na tabliczce znamionowej podaje się typ doprowadzany jest prąd przemienny,
urządzenia, jego numer fabryczny, nazwę o napięciu użytkowym. W ich wnętrzu jest
wytwórcy, rok produkcji, stopień ochrony, transformowany na odpowiednio niskie
znamionowe wartości mocy napięcia napięcie za pomocą transformatorów.
i prądu, warunki pracy  temperatura 9. Osoby zajmujące się eksploatacją
otoczenia, wilgotność, itp. i inne i utrzymaniem instalacji i urządzeń
w zależności od urządzenia. niskoprądowych, wykonujące prace
13. Rozdzielnice i tablice rozdzielcze z urządzeniami 230/400 V na stanowiskach
powinny być odpowiednio oznakowane, dozoru lub eksploatacji muszą posiadać
zabezpieczone przed dostępem osób odpowiednie świadectwo kwalifikacji 
nieupoważnionych, wyposażone do 1kV w zakresie instalacji. W przypadku
w schematy i opisy poszczególnych wykonywania pomiarów zakres świadectwa
obwodów zasilających odbiorniki. kwalifikacji powinien być odpowiednio
14. Wszystkie urządzenia technologiczne rozszerzony o aparaturę kontrolno-
powinny być wyposażone w wyraz
nie pomiarową do 1kV.
oznaczony wyłącznik awaryjny. Musi on
być łatwo dostępny dla operatora lub osób C. Prace montażowe
znajdujących się w pobliżu tych urządzeń.
15. Wszystkie metalowe urządzenia, instalacje 1. Prace montażowe związane z instalacjami
i wyposażenie wykonane z elementów i urządzeniami elektroenergetycznymi
przewodzących powinny być połączone ze i niskoprądowymi w zależności od etapu
sobą przewodami wyrównawczymi. budowy, lokalizacji instalacji lub urządzeń,
16. Parametry instalacji i urządzeń mogą być prowadzone: poniżej poziomu
elektroenergetycznych dobierane są na terenu (w wykopach), w kanałach studniach
etapie projektowania. i studzienkach, na poziomie zero oraz na
wysokości.
B. Instalacje i urządzenia niskoprądowe 2. Sposób prowadzenia instalacji
elektroenergetycznych oraz odpowiedni ich
1. Instalacje i urządzenia niskoprądowe dobór określa projekt wykonawczy.
(słaboprądowe) to instalacje teletechniczne 3. Instalacje wewnętrzne mogą być
związane z komunikacją, przetwarzaniem projektowane i realizowane jako:
danych, bezpieczeństwem i automatyką. " instalacje pod tynkiem, wykonywane
2. Instalacje i urządzenia nazywane powszechnie przewodami jednożyłowymi w rurach
niskoprądowymi (słaboprądowymi) są instalacyjnych (osłonowych)
instalacjami pracującymi przy bardzo niskim " instalacje w rurach osłonowych
napięciu  do 24 V prądu stałego. Są to i w tynku
instalacje niskonapięciowe. " instalacje w kanałach konstrukcji
3. Do instalacji i urządzeń niskoprądowych budowlanych
należą: " instalacje elektryczne w listwach
" sieci komputerowe, okablowanie naściennych
strukturalne " instalacje elektryczne w kanałach
" systemy alarmowe podłogowych
" kontrola dostępu " instalacje elektryczne w korytach
" telewizja przemysłowa, monitoring " instalacje wykonane przewodami
" domofony i wideodomofony szynowymi.
" systemy telewizji satelitarnej 4. Poza instalacjami wymienionymi w pkt.C3
" systemy przeciwpożarowe w zakres prac montażowych wchodzą prace
" centrale oddymiające związane z montażem urządzeń i aparatury.
" systemy rejestracji czasu pracy 5. Prace związane z montażem instalacji
" systemy wykrywania pożaru i urządzeń elektroenergetycznych
" dz
więkowe systemy ostrzegawcze i niskoprądowych należy wykonywać
" sieć telefoniczna, telefony w oparciu o Instrukcję Bezpiecznego
" nagłośnienie. Wykonywania Robót (IBWR).
4. Instalacje niskoprądowe prowadzone są 6. IBWR powinna uwzględniać informacje
w korytach, tunelach lub szachtach. zawarte w Ocenie Ryzyka dla Zadania.
5. Dla uniknięcia wzajemnego oddziaływania 7. Prace montażowe instalacji i urządzeń
pól elektromagnetycznych różne instalacje elektroenergetycznych i niskoprądowych
niskoprądowe prowadzone w sąsiedztwie powinny być wykonywane przez
powinny być ekranowane i odgradzane wykwalifikowanych pracowników.
przegrodami. 8. Prace montażowe należy prowadzić jako
6. Pomieszczenia z urządzeniami prace bez napięcia.
sterowniczymi, szafy sterownicze, 9. Prace montażowe w pobliżu napięcia
serwerownie i inne pomieszczenia i pod napięciem należy ograniczyć do
rozdzielcze powinny być zabezpieczone niezbędnego minimum.
przed dostępem osób nieupoważnionych. 10. Prace montażowe powinny być związane
7. Powyższe pomieszczenia oraz urządzenia z włączeniem do ruchu (pod napięcie)
powinny być odpowiednio oznakowane nowo wykonanych instalacji i urządzeń
i opisane. elektroenergetycznych i niskoprądowych.
2
11. W przypadku prac w pobliżu napięcia i pod D. Rozruch, eksploatacja i utrzymanie
napięciem mają zastosowanie wymagania
standardu szczegółowego  4.1 Organizacja 1. Podczas włączania do ruchu (pod napięcie)
robót elektroenergetycznych . nowo wykonanych instalacji i urządzeń
12. Sposób prowadzania robót w wykopach elektroenergetycznych i niskoprądowych
określa standard szczegółowy  3.1 Wykopy, należy postępować zgodnie ze standardem
doły rowy . szczegółowym  4.1 Organizacja robót
13. Prace związane z montażem instalacji, elektroenergetycznych .
urządzeń i konstrukcji pomocniczych 2. Eksploatacja instalacji i urządzeń
na wysokości należy prowadzić elektroenergetycznych i niskoprądowych
z wykorzystaniem sprzętu (rusztowania, jest możliwa po dokonaniu pomiarów
pomosty robocze, podnośniki) kontrolnych, rozruchu i odbiorów.
zaplanowanego w IBWR. 3. Prace związane z nadzorem nad
14. Indywidualny sprzęt przeciwupadkowy tymczasowymi (wykonanymi na czas
powinien być planowany i stosowany po trwania budowy) instalacjami, urządzeniami
wyczerpaniu możliwości zastosowania elektroenergetycznymi i niskoprądowymi
rozwiązań organizacyjnych i ochron mogą prowadzić tylko osoby posiadające
zbiorowych. odpowiednie kwalifikacje i uprawnienia.
15. Sposób prowadzenia robót na wysokości 4. Prawidłowa organizacja eksploatacji
określają standardy szczegółowe z grupy urządzeń elektroenergetycznych wiąże się
 2. Prace na wysokości . z koniecznością dokonywania okresowych
16. Prace na wysokości prowadzone z drabin oględzin, przeglądów, w tym również
należy ograniczyć do niezbędnego niezbędnych badań i pomiarów.
minimum. 5. Zakresy i terminy wykonywania pomiarów
17. Przy wykorzystaniu drabin do powinny wynikać z instrukcji eksploatacji
robót montażowych instalacji opracowanej na bazie przepisów
elektroenergetycznych i niskoprądowych szczegółowych i dokumentacji producenta,
należy się kierować wymaganiami zatwierdzonej przez pracodawcę.
standardu szczegółowego  2.4 Drabiny . 6. Niezależnie od wymienionej wyżej
18. Prace montażowe, w trym transportowe, instrukcji eksploatacji, wszelkie prace przy
urządzeń elektroenergetycznych powinny urządzeniach i instalacjach energetycznych
być prowadzone w na podstawie IBWR należy wykonywać w oparciu o IBWR.
i dokumentacji techniczno-ruchowej 7. IBWR powinna uwzględniać informacje
urządzenia. zawarte w Ocenie Ryzyka dla Zadania.
19. Transport ręczny urządzeń należy 8. Eksploatację urządzeń
ograniczyć do niezbędnego minimum. elektroenergetycznych i niskoprądowych,
20. W przypadku wykonywania instalacji w zakresie ustalonym w przepisach
elektroenergetycznych i niskoprądowych szczegółowych, mogą wykonywać
w kanałach, studniach i studzienkach wyłącznie osoby posiadające świadectwo
należy stosować wymagania standardu kwalifikacji.
szczegółowego  6.2 Roboty w kanałach 9. Wymagania w zakresie kwalifikacji
studniach i studzienkach . i uprawnień do dozoru lub eksploatacji
21. Prace w czynnych zakładach, urządzeń elektroenergetycznych
związane z instalacjami i urządzeniami i niskoprądowych określa standard
elektroenergetycznymi i niskoprądowymi szczegółowy  4.2 Polecenia na prace,
wymagają uzgodnień i zezwoleń oraz kwalifikacje, uprawnienia .
dostosowania się do wymagań i procedur
zarządcy obiektu (zakładu).
22. Tryb postępowania w powyższym
przypadku określa standard szczegółowy
 8.3 Uzgodnienia i pozwolenia na roboty
w czynnych zakładach .
Wersja 1.0
Standard 4.5 3