Przemoc seksualna wobec dzieci do lat 15. Kazirodztwo
Przemoc seksualna wobec dziecka to jakiekolwiek zachowania seksualne służące uzyskaniu
podniecenia lub satysfakcji seksualnej przez sprawcę, czyli : uwagi i dowcipy o charakterze
erotycznym, namawianie do oglądania pornografii, kontakty ekshibicjonistyczne, dotykanie
miejsc intymnych, namawianie do rozbierania się, namawianie do stosunku płciowego,
penetracja różnymi przedmiotami, penetracja palcami, zmuszanie do dotykania narządów
płciowych, zmuszanie do seksu oralnego, stosunek płciowy.
Jeśli do takiego zachowania dopuszcza się któryś z członków rodziny nazywamy to
kazirodztwem.
Z amerykańskich statystyk, które-jak twierdzą polscy specjaliści-odpowiadają naszej
rzeczywistości, wynika, że około 60 % wykorzystywanych seksualnie lub zgwałconych ma
mniej niż 18lat.Aż 78% znało napastnika wcześniej. Sprawcami są na ogół osoby bliskie. Na
czele są ojcowie i ojczymowie, potem dziadkowie, wujkowie, bracia, siostry i na końcu
matki.
Sprawcy niekoniecznie muszą napastować dziecko odmiennej płci. Zdarzają się przypadki
molestowania o charakterze homoseksualnym. Znane są przypadki, kiedy ojciec
sterroryzował całą rodzinę i zmuszał ją do uczestniczenia w orgiach: matka musiała współżyć
z synem i córką, dzieci ze sobą, on ze wszystkimi. Oczywiście, jest to przypadek ekstremalny,
ale w naszym społeczeństwie na molestowanie seksualne patrzy się w jeden sposób:
‘’brutalny ojciec atakuje niewinną dziewczynkę, wyrządza jej krzywdę...’’itp. A przecież
sprawcami są nie tylko ojcowie, ofiarą padają nie tylko dziewczynki, a forma napastowania
nie zawsze jest brutalna.
W przypadku molestowania dziecka między naturalnymi (zwykłe objawy miłości
rodzicielskiej-całowanie, głaskanie, dotykanie, przytulanie ) i patologicznymi ( miłość
rodzicielska z podtekstem erotycznym) zachowaniami granica jest bardzo płynna . Jeśli
patologiczne zachowania w stosunku do dziecka przebiegają w miłej, ciepłej, serdecznej
atmosferze, dziecko w ogóle może nie mieć odczucia, że dzieje się coś złego . O ile
oczywiście miało to miejsce w wieku, do którego dziecko sięgnąć pamięcią, a nie np. gdy
miało 2-3 lata.
Wykorzystywanie seksualne przez członków rodziny może trwać latami. Badania
psychologów wykazały, że molestowanie dzieci zwykle zaczyna się w wieku 6-8 lat i ciągnie
się do 14-15 roku życia. Dzieje się tak dlatego, że małe ofiary nic nikomu nie mówią. Do
milczenia zmusza je przerażenie, szantaż lub po prostu wstyd.
Kiedy wchodzą w wiek dojrzewania zdają sobie sprawę, że tak nie powinno być.
Niektórzy dowiadują się prawdy o przemocy seksualnej na zajęciach w szkole.
Jakie związki kazirodcze występują najczęściej ? Zdecydowanie na pierwszym miejscu są
związki ojców z córkami, następnie między rodzeństwem, a najrzadziej występują związki
matek z córkami.
1. Związki ojców z córkami
U części tych ojców lekarze rozpoznają osobowość psychopatyczną, niedojrzałą, ze
skłonnościami do pedofilii (ukierunkowanej wobec własnych córek ), promiskuityzm (częste
zmiany partnerów seksualnych w związkach nie opartych na uczuciu, a także wielość
kontaktów seksualnych ). Uderza stosunkowo wysoki poziom alkoholizowania się tych ojców
(ok. 75%). Ojcowie ci często są prawdziwymi tyranami domowymi. Rodzina jest całkowicie
mu podporządkowana i uzależniona finansowo. Związki kazirodcze bywają różne, mogą
ograniczać się do jednej z córek-najczęściej tej najbardziej biernej, ale spotyka się przypadki
współżycia z innymi, a nawet ze wszystkimi. Związki te potrafią trwać przez kilka lat, mają
czasem stałą regularność współżycia. Wobec partnerki-córki ojciec przyjmuje niejasną rolę,
jest zarówno ojcem jak i partnerem seksualnym. Ojcowie z reguły nadają pozory normalności
swemu postępowaniu. Zdarza się np. , ojciec postrzega córkę jako kopię swojej żony z lat
młodości. W przypadku gdy córka nie jest biologicznym potomkiem , traktowana bywa
wówczas bardziej jako kobieta-partnerka niż córka.
Na uwagę zasługuje sytuacja i postawa żon tych mężczyzn. Okazuje się, że wiele tych kobiet
ujawniało zaburzenia seksualne i niechęć do współżycia ze swymi mężami. Zachowania
kazirodcze mężów tolerowały albo udawały, że nic nie wiedzą, inne były nadmiernie
tolerancyjne. Zdarzają się też przypadki akceptowania wykorzystywania córki z powodu
strachu przed mężem. Wielu badaczy odkryło w osobowości tych kobiet mechanizmy
podświadomie przekazywane córce ‘’ praw uwodzenia’’ ojca w celu przejęcia przez nią
funkcji seksualnych, której sama nie chciała lub nie mogła spełniać.
Na uwagę zasługuje też to co myślą i czują córki w tych związkach. Jedne czują się
przymuszone do tych związków, odczuwają lęk, zagrożenie. Inne w różnym stopniu akceptują
ten układ, zdarzają się też postawy prowokujące ojców. Badania osobowości tych córek
wykazały wysoki poziom zaburzeń osobowości.
2. Związki kazirodcze między rodzeństwem
Najczęściej dotyczy to osób młodych, średni wiek chłopców wynosi 15-16 lat dziewcząt 12-
13. Zwykle występuje w tych rodzinach brak więzi uczuciowej, synowie często ujawniają
głębokie zaburzenia osobowości i sprawiają trudności wychowawcze. W niektórych
przypadkach kontakty te wykazują zaburzenia seksualne, przedwczesne dojrzewanie płciowe,
tendencje dewiacyjne np. sadyzm.
3. Związki matka-syn
Związki te należą do niezmiernie rzadkich, budzą jednak szczególnie negatywną ocenę. W
większości przypadków spotyka się w tych związkach występowanie zaburzeń
psychicznych. Spotkać się można z przypadkami kiedy nadopiekuńcza matka, mając
nieśmiałego syna skarżącego się na brak kontaktów seksualnych, przyjmowała wobec
niego postawę ochronną i starała się go bronić przed ‘’złymi’’ kobietami, stąd też
decydowała się na kontakty seksualne z nim , aby go jak najdłużej przy sobie utrzymać.
Inne związki kazirodcze, np. ojciec-syn, matka-córka, dziadek-wnuki są rzadko spotykane, a
właściwie rzadko ujawniane
Jakie są przyczyny zachowań kazirodczych? Wspomniałam już o niektórych przyczynach np.
zaburzenia psychiczne. Wielu badaczy podkreśla znaczenie dysfunkcji rodziny, w której
powstaje ‘’własne prawo’’ . Więź rodzinna traktowana jest jako wzajemne należenie do
siebie. Takie funkcjonowanie rodziny wymaga zachowania tajemnicy, dąży się do utrzymania
mitu harmonii rodzinnej.
Do czynników sprzyjających występowaniu kazirodztwa zalicza się też: długą nieobecność w
domu, patologię małżeństwa, alkoholizm, narkomanię, izolację społeczną, zaburzenia i różne
dewiacje seksualne, psychopatię.
Jakie następstwa?
*depresja
*nerwice lękowe
*zaburzenia psychosomatyczne
*pourazowy zespół stresowy, który może wiązać się nawet z zaburzeniami osobowości
*problemy z utworzeniem bliskiego związku z inną osobą
2
*ciąża-w wielu przypadkach dzieci zrodzone z tych związków wychowywane są w takiej
rodzinie , zdarza się też, że żony sprawców odczuwają raczej wstyd z faktu urodzenia przez
córkę nieślubnego dziecka, niż z faktu kazirodczego ich pochodzenia
*choroby weneryczne, infekcje, uszkodzenia narządów płciowych
*seksualna agresja wobec innych
*próby samobójcze
*uzależnienie od alkoholu i narkotyków
*problemy seksualne i małżeńskie w wieku późniejszym
Należy też dodać, że u części osób, mających doświadczenia kazirodcze, nie stwierdza się
negatywnych następstw tego rodzaju przeżyć. Wynika to z ich autopsychoterapii lub też z
leczniczego oddziaływania związków uczuciowych.
W wielu ośrodkach psychoterapeutycznych prowadzi się leczenie rodzin z układami
kazirodczymi. Lekarze podkreślają, że niezwykle ważna jest poprawa relacji matka-córka
oraz mąż-żona. Psychoterapia jest długotrwała i obejmuje wszystkich członków rodziny.
Leczenie ma na celu nie tylko poprawę aktualnych relacji pomiędzy członkami rodziny, ale i
przeciwdziałanie negatywnym następstwom doświadczeń kazirodczych. W wielu
przypadkach taka psychoterapia daje pozytywne rezultaty, niekiedy wymaga również leczenia
psychiatrycznego.
Na problem kazirodztwa patrzy się często jak przez krzywe zwierciadło, kiedy ujawniane są
fakty z rodzin z marginesu społecznego lub słyszy się o przestępstwach seksualnych. Należy
sobie uświadomić, że w zasadzie większość przypadków kazirodztwa nie jest ujawniana, a
osoby biorące w tym udział nie należą do ‘’marginesu’’.
Polski kodeks karny przewiduje karę od 6 miesięcy do 10 lat za ‘’czyn lubieżny względem
osoby poniżej 15 lat’’(art.176, w nowym art.200).Wystarczy zgłosić fakt na policję, a
prokuratura ma obowiązek zająć się sprawą. Ofiara ma prawo do bezpłatnego adwokata.
Według danych Ministerstwa Sprawiedliwości w latach 1993-1996 za kazirodztwo skazano
42 osoby.
Niewiele ofiar decyduje się na oskarżenie bliskiej osoby...
3