Chemia nieorganiczna/Kwas solny
Wzór strukturalny kwasu solnego.
Model cząsteczki kwasu solnego.
Kwas chlorowodorowy (solny) (
, należący do
Spis treści
•
•
•
•
Otrzymywanie[edytuj]
Kwas solny można otrzymać przez rozpuszczenie
, nasz siostrzany
projekt, zawiera artykuł na
temat
Doświadczenie
Otrzymywanie kwasu solnego.
Czynności
Do próbówki z chlorowodorem nalać wody z oranżem metylowym. Zatkać próbówkę korkiem i
wstrząsnąć.
Obserwacje
Woda z oranżem metylowym zabarwiła się na czerwono.
Wnioski
Chlorowodór rozpuszcza się w wodzie, tworząc kwas chlorowodorowy (solny).
Właściwości[
Kwas solny jest silnie żrący.
Kwas solny jest bezbarwną, dymiącą na powietrzu cieczą, cięższą od wody. Jest silnie
żrący. Maksymalne stężenie kwasu, jakie można osiągnąć, wynosi 37%.
Kwas chlorowodorowy dysocjuje z wytworzeniem kationu wodoru i anionu
chlorkowego:
.
Reaguje z:
a) zasadami (reakcje zobojętniania), np.:
b) większością metali nieszlachetnych, np.:
(wodór wydziela się z roztworu w postaci
gazowej)
c) tlenkami metali, np.:
d) niektórymi solami, np.:
W reakcjach tych powstają odpowiednie
, nazywane
NaCl – chlorek sodu.
Ciekawostka
Kwas dymiący.
Dym, unoszący się z naczynia ze stężonym kwasem solnym, to drobne kropelki tego kwasu.
Chlorowodór, który wydostaje się z naczynia, łączy się z parą wodną z powietrza, tworząc kwas.
Przy niższych stężeniach (poniżej 30%) dym nie tworzy się.
Kwas solny jest ważnym odczynnikiem chemicznym.
Zastosowanie[
Kwas solny jest jednym z najważniejszych kwasów w przemyśle: chemicznym,
farmaceutycznym i metalurgicznym, gdzie używany jest do oczyszczania powierzchni
metali i ekstrakcji rud. Ponadto jest stosowany w garbarstwie oraz przy produkcji
barwników, tworzyw sztucznych i sztucznych włókien. W laboratorium jest używany jako
odczynnik chemiczny. Zmieszany z
królewską – roztwór, który rozpuszcza
Znaczenie biologiczne[
Kwas solny pełni bardzo ważną funkcję w procesie trawiennym większości zwierząt. Jest
on wydzielany w żołądku przez specjalne komórki okładzinowe. Kwas solny między innymi
aktywuje pepsynogen, nieczynną postać pepsyny. Pepsyna, enzym działający w
środowisku kwaśnym, rozkłada białko do prostszych polipeptydów.
Ponadto kwas solny ma działanie bakteriobójcze –
niszczy bakterie, które dostały się do ustroju wraz z
jedzeniem. Ułatwia także
regulacji otwierania i zamykania odźwiernika żołądka.
, nasz siostrzany
projekt, zawiera artykuł na
temat
Ciekawostka
Dlaczego "kwas solny"?
Chlorowodór można otrzymać w reakcji soli kamiennej (chlorku sodu) ze stężonym
– tak otrzymuje się chlorowodór na skalę przemysłową: 2 NaCl + H2SO4 →
Na2SO4 + 2 HCl . Od tej reakcji pochodzi właśnie nazwa "kwas solny".