background image

NIESTATECZNOŚĆ 

NIESTATECZNOŚĆ 

MIEJSCOWA I 

MIEJSCOWA I 

DYSTORSYJNA 

DYSTORSYJNA 

PRZEKROJÓW 

PRZEKROJÓW 

Wykłady: dr hab. inż. Elżbieta Urbańska-Galewska, prof. PG

Ćwiczenia: mgr inż. Tomasz Falborski

PRZEKROJÓW 

PRZEKROJÓW 

CIENKOŚCIENNYCH

CIENKOŚCIENNYCH

Określając nośność i sztywność profilowanych na 

zimno elementów należy brać pod uwagę 

wpływ 

niestateczności miejscowej i dystorsyjnej.

background image

Postacie wyboczenia rozróżnia się wg kryterium 

przemieszczeń naroży. 

Wyboczenie miejscowe – ścianki tracą stateczność, ale 
położenie naroży pozostaje bez zmian. 
Wyboczenie ogólne 
– zmiana położenia wszystkich 
naroży.

naroży.

Wyboczenie dystorsyjne

– przyległe ścianki wybaczają 

się, co powoduje przemieszczenia niektórych naroży. Ta 
forma utraty stateczności  jest związana ze sztywnym 
obrotem pasów wraz z ich usztywnieniami brzegowymi 
dookoła punktu ich połączenia ze środnikiem. Środnik w 
połączeniu z pasami pełni rolę elementu sprężyście 
usztywniającego pasy ze względu na obrót.

background image

NIESTATECZNOŚĆ MIEJSCOWA PŁASKICH 

ŚCIANEK BEZ USZTYWNIEŃ.

Skutki

niestateczności

miejscowej

ścianek

należy

uwzględnić podczas oceny ich nośności lub użytkowalności
jako części elementów ściskanych lub zginanych.
Dokonuje się tego, sprowadzając cechy geometryczne

Dokonuje się tego, sprowadzając cechy geometryczne
rzeczywistego

przekroju

brutto

do

cech

przekroju

zastępczego

(współpracującego),

ustalonego

wskutek

redukcji szerokości płaskich ścianek do współpracujących
szerokości tych ścianek.

Korzysta się ze wzorów zawartych

w PN-EN 1993-1-5/(4.1-4.4).

NIESTATECZNOŚĆ MIEJSCOWA PŁASKICH 

ŚCIANEK BEZ USZTYWNIEŃ.

Redukcja przekroju brutto do przekroju zastępczego
może powodować

zmianę położenia osi głównych

środkowych

. Powstające przesunięcia (mimośrody)

należy

uwzględniać

przy

ocenie

nośności

i

należy

uwzględniać

przy

ocenie

nośności

i

sztywności elementów konstrukcji.

background image

NIESTATECZNOŚĆ DYSTORSYJNA PŁASKICH 

ŚCIANEK Z USZTYWNIENIAMI.

Skutki niestateczności dystorsyjnej ścianek również
należy uwzględnić podczas oceny nośności lub
użytkowalności elementów zginanych i ściskanych.
Zakłada się, że w takich ściankach nie dochodzi do w
pełni skutecznego rozkładu naprężeń ściskających.

pełni skutecznego rozkładu naprężeń ściskających.
Obliczanie ściskanych ścianek z usztywnieniami
brzegowymi lub pośrednimi, opiera się na założeniu,
że

usztywnienie zachowuje się jak pręt ściskany

osiowo

, którego ugięcie jest w sposób ciągły

ograniczone

w

płaszczyźnie

prostopadłej

o

płaszczyzny ścianki, przy czym sama ścianka jest
podparta sprężyście przez usztywnienie.

NIESTATECZNOŚĆ DYSTORSYJNA PŁASKICH 

ŚCIANEK Z USZTYWNIENIAMI.

Usztywnienie brzegowe  stanowi najczęściej podatne podparcie 
przylegającej ścianki. W celu określenia sztywności tego podparcia 
K
, obciąża się usztywnienie pasa obciążeniem jednostkowym u
równomiernie rozłożonym na długości i następnie określa się 
ugięcie tego usztywnienia δ
. Znajomość sztywności sprężystego 
podparcia K=u/δ 
pozwala ustalić naprężenia krytyczne wyboczenia 

podparcia K=u/δ pozwala ustalić naprężenia krytyczne wyboczenia 
giętnego usztywnienia brzegowego.

background image

NIESTATECZNOŚĆ DYSTORSYJNA PŁASKICH 

ŚCIANEK Z USZTYWNIENIAMI.

Modelowanie warunków brzegowych usztywnienia przy 
ściskaniu lub zginaniu elementu oraz iteracyjne 
procedury obliczeń zostały przedstawione w 

PN-EN 1993-

1-3 w punkcie 5.5.3 oraz na Rysunkach 5.8 oraz 5.10.

NIESTATECZNOŚĆ DYSTORSYJNA PŁASKICH 

ŚCIANEK Z USZTYWNIENIAMI.

background image

NIESTATECZNOŚĆ DYSTORSYJNA PŁASKICH 

ŚCIANEK Z USZTYWNIENIAMI.

Przykłady przekrojów poprzecznych wrażliwych na 
dystorsję, a nieobjętych przepisami projektowania.

NIESTATECZNOŚĆ MIEJSCOWA I DYSTORSYJNA – UWAGI.

W

przypadku

przekrojów

elementów

ściskanych

kolejność

określania

charakterystyk

efektywnych

poszczególnych ścianek nie ma znaczenia!
W przypadku przekrojów elementów zginanych należy
przestrzegać

odpowiedniej

kolejności

wykonywania

poszczególnych obliczeń. W pierwszej kolejności należy
ustalić

parametry

efektywne

półki

ściskanej

z

ustalić

parametry

efektywne

półki

ściskanej

z

usztywnieniem brzegowym!
Norma 1993-1-3 dopuszcza stosowanie jednego kroku
iteracyjnego dla usztywnienia brzegowego (błąd jest po
stronie bezpiecznej)!
Wpływ niestateczności miejscowej w środniku należy
ustalić w drodze co najmniej dwukrotnej iteracji
położenia środka ciężkości przekroju.

background image

NOŚNOŚĆ PRZEKROJU 

NOŚNOŚĆ PRZEKROJU 

CIENKOŚCIENNEGO 

CIENKOŚCIENNEGO 

PRZY ROZCIĄGANIU, 

PRZY ROZCIĄGANIU, 

Wykłady: dr hab. inż. Elżbieta Urbańska-Galewska, prof. PG

Ćwiczenia: mgr inż. Tomasz Falborski

PRZY ROZCIĄGANIU, 

PRZY ROZCIĄGANIU, 

ZGINANIU I ŚCISKANIU

ZGINANIU I ŚCISKANIU

ROZCIĄGANIE OSIOWE.

Zgodnie z 

punktem 6.1.2 PN-EN 1993-1-3 

obliczeniowa 

nośność przekroju przy rozciąganiu N

t,Rd

jest określona 

wzorem:

background image

ROZCIĄGANIE OSIOWE.

ŚCISKANIE OSIOWE.

Zgodnie z 

punktem 6.1.3 PN-EN 1993-1-3 

obliczeniowa nośność 

przekroju przy ściskaniu N

c,Rd

jest określona wzorami:

a) Gdy zachodzi redukcja wskutek niestateczności miejscowej lub 

dystorsyjnej, tj. A

eff

< A:

b) Gdy nie zachodzi redukcja jak wyżej, tj. A

eff

= A:

b) Gdy nie zachodzi redukcja jak wyżej, tj. A

eff

= A:

background image

ŚCISKANIE OSIOWE.

Przyjmuje się, że siła podłużna w elemencie działa w osi przekroju 
brutto.
Obliczeniowa nośność przekroju przy ściskaniu odpowiada sile 
podłużnej działającej w środku ciężkości przekroju 
współpracującego. Jeśli środek ten nie pokrywa się ze środkiem 
przekroju brutto, to 

należy uwzględnić w obliczeniach przesunięcie 

e

N

zgodnie z punktem 6.1.9 (dodatkowe zginanie w przekroju).

e

N

zgodnie z punktem 6.1.9 (dodatkowe zginanie w przekroju).

ZGINANIE.

Zgodnie z 

punktem 6.1.4 PN-EN 1993-1-3 

obliczeniowa nośność 

przekroju przy zginaniu względem osi głównej M

c,Rd

jest określona 

wzorami:

background image

ZGINANIE.

Zależność nośności przy zginaniu od smukłości ścianek pokazano 
na Rysunku 6.2. PN-EN 1993-1-3.

ZADANIE 4.
Obliczyć nośność 
przedstawionego na rysunku 
przekroju cienkościennego 
przy zginaniu oraz osiowym 
ściskaniu. Ceownik został 
wykonany ze stali S350GD+Z.

Dane:
h = 250 mm
b = 100 mm
c = 40 mm
t = 2 mm
r = 4 mm