II zasada dynamiki
dla ruchu obrotowego
z równania:
dt
p
d
F
dt
p
d
r
F
r
p
r
K
F
r
M
zdefiniujemy nowe wielkości wektorowe:
moment siły
moment pędu (kręt)
)
,
(
sin
B
A
B
A
B
A
dt
K
d
dt
p
r
d
M
)
(
Siły kontaktowe
F
występują przy dociskaniu do siebie dwóch ciał,
są prostopadłe do powierzchni stykających się ciał
źródłem tych sił jest odpychanie pomiędzy atomami
(natura elektryczna),
siła
przyłożona jest tylko do ciała
m
1
,
ale nadaje przyspieszenie obu klockom,
siła kontaktowa
z jaką klocek o masie
m
1
działa na klocek o masie
m
2
nadaje przyspieszenie klockowi
m
2
wartośd siły kontaktowej
a
m
F
k
2
k
F
R
R
Siły tarcia –
klasyczne prawa tarcia
grawitacja G
Klocek
nieruchomy
T
sprężystośd
podłoża N
F
I prawo
: siła tarcia , która przeciwdziała przesuwaniu stykających się ze
sobą powierzchni jest proporcjonalna do siły dociskającej powierzchnie
( Guillaume Amontos)
Klocek ruchomy
T
F
Klocek nieruchomy
Klocek ruchomy
F
F
k
=f
k
N
F
kmax
=f
s
N
siła
przeciwstawiają
ca się ruchowi
Klocek nieruchomy:
Tarcie jest równe maksymalnej sile
przeciwstawiającej się ruchowi
F
kmax
=f
s
N
współczynnik statyczny
Klocek ruchomy:
Tarcie jest równe sile
podtrzymującej ruch jednostajny
F
k
=f
k
N
współczynnik kinematyczny
Siły tarcia –
klasyczne prawa tarcia
Materiał
f
s
f
k
stal na stali
0.74
0.57
aluminium na stali
0.61
0.47
miedź na stali
0.53
0.36
guma na betonie
1.0
0.8
drewno na drewnie
0.25-0.5
0.2
szkło na szkle
0.94
0.4
woskowane drewno na wilgotnym
śniegu
0.14
0.1
woskowane drewno na suchym
śniegu
-
0.04
lód na lodzie
0.15
0.06
teflon na teflonie
0.04
0.04
ludzkie stawy
0.01
0.003
Siły tarcia –
klasyczne prawa tarcia
II prawo
: siła tarcia nie zależy od powierzchni styku
G
Klocek mały
Klocek duży
T
T
N
F
F
N
G
G
T
T
N
F
F
N
G
III prawo
: z chwilą wprowadzenia ciała w ruch siła tarcia
nie zależy od prędkości