background image

II zasada dynamiki 

dla ruchu obrotowego

z równania: 

dt

p

d

F

dt

p

d

r

F

r

p

r

K

F

r

M

zdefiniujemy nowe wielkości wektorowe:

 moment siły

 moment pędu (kręt)

)

,

(

sin

B

A

B

A

B

A

dt

K

d

dt

p

r

d

M

)

(

background image

Siły kontaktowe

F

występują przy dociskaniu do siebie dwóch ciał,

są prostopadłe do powierzchni stykających się ciał

źródłem tych sił jest odpychanie pomiędzy  atomami 

(natura elektryczna),

siła 

przyłożona jest tylko do ciała 

m

1

,

ale nadaje przyspieszenie obu klockom,

siła kontaktowa 

z jaką klocek o masie 

m

1

działa na klocek o masie 

m

2

nadaje przyspieszenie klockowi 

m

2

wartośd siły kontaktowej

a

m

F

k

2

k

F

R

R

background image

Siły tarcia –

klasyczne prawa tarcia

grawitacja G

Klocek 

nieruchomy 

T

sprężystośd 

podłoża N

F

I prawo

: siła tarcia , która przeciwdziała przesuwaniu stykających się ze

sobą powierzchni jest proporcjonalna do siły dociskającej powierzchnie

( Guillaume Amontos)

Klocek ruchomy 

T

F

Klocek nieruchomy 

Klocek ruchomy 

F

k

=f

k

N

F

kmax

=f

s

N

siła 

przeciwstawiają

ca się ruchowi 

Klocek nieruchomy:

Tarcie jest równe maksymalnej sile 

przeciwstawiającej się ruchowi 

F

kmax

=f

s

N

współczynnik statyczny

Klocek ruchomy:

Tarcie jest równe sile 

podtrzymującej ruch jednostajny 

F

k

=f

k

N

współczynnik kinematyczny

background image

Siły tarcia –

klasyczne prawa tarcia

Materiał

f

s

f

k

stal na stali

0.74

0.57

aluminium na stali

0.61

0.47

miedź na stali

0.53

0.36

guma na betonie

1.0

0.8

drewno na drewnie

0.25-0.5

0.2

szkło na szkle

0.94

0.4

woskowane drewno na wilgotnym

śniegu

0.14

0.1

woskowane drewno na suchym

śniegu

-

0.04

lód na lodzie

0.15

0.06

teflon na teflonie

0.04

0.04

ludzkie stawy

0.01

0.003

background image

Siły tarcia –

klasyczne prawa tarcia

II prawo

: siła tarcia nie zależy od powierzchni styku

G

Klocek mały 

Klocek duży 

T

T

N

F

F

N

G

G

T

T

N

F

F

N

G

III prawo

: z chwilą wprowadzenia ciała w ruch siła tarcia

nie zależy od prędkości