„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Bożena Andrzejewska
Iwona Winiarczyk
Prowadzenie działalności gospodarczej 512[05].Z2.03
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
1
Recenzenci
mgr Hanna Kawalla
mgr inż. Małgorzata Pruszyńska
Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Ewa Superczyńska
Konsultacja:
dr Justyna Bluszcz
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 512[05].Z2.03
Prowadzenie działalności gospodarczej, zawartego w modułowym programie nauczania dla
zawodu kucharz małej gastronomii.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
2
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie
3
2. Wymagania wstępne
4
3. Cele kształcenia
5
4. Przykładowe scenariusze zajęć
6
5. Ćwiczenia
10
5.1. Charakterystyka działalności gospodarczej
10
5.1.1. Ćwiczenia
10
5.2. Biznes plan
13
5.2.1. Ćwiczenia
13
5.3. Wybór profilu działalności
16
5.3.1. Ćwiczenia
16
5.4. Pozyskanie środków produkcji i źródła finansowania działalności
gospodarczej
18
5.4.1. Ćwiczenia
18
5.5. Polityka zatrudnienia
21
5.5.1. Ćwiczenia
21
5.6. Marketing w działalności gastronomicznej
24
5.6.1. Ćwiczenia
24
5.7. Cena i marża gastronomiczna. Kalkulacja ceny
27
5.7.1. Ćwiczenia
27
5.8. Rozliczenia publiczno-prawne
30
5.8.1. Ćwiczenia
30
5.9. Dokumentacja prowadzonej działalności
34
5.9.1. Ćwiczenia
34
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia
37
7. Literatura
51
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
3
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu
zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie kucharz małej gastronomii.
W poradniku zamieszczono:
−
wymagania wstępne,
−
wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć,
−
przykładowe scenariusze zajęć,
−
propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności
praktycznych,
−
wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki,
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami
ze szczególnym uwzględnieniem:
−
burzy mózgów,
−
ć
wiczeń praktycznych.
−
pracy z materiałem drukowanym,
−
pogadanki lub dyskusji dydaktycznej,
−
inscenizacji.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od
samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.
W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel
może posłużyć się zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadań testowych, zawierającym
różnego rodzaju zadania.
W tym rozdziale podano również:
−
plan testu w formie tabelarycznej,
−
punktacje zadań,
−
propozycje norm wymagań,
−
instrukcję dla nauczyciela,
−
instrukcję dla ucznia,
−
kartę odpowiedzi,
−
zestaw zadań testowych.
Schemat układu jednostek modułowych
Moduł 512[05].Z2
Usługi gastronomiczne
512[05].Z2.01
Nawiązywanie
i utrzymywanie kontaktów
międzyludzkich
512[05].Z2.02
Sprzedaż wyrobów kulinarnych
w punktach małej gastronomii
512[05].Z2.03
Prowadzenie działalności
gospodarczej
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
4
2. WYMAGANIA WSTĘPNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
−
korzystać z różnych źródeł informacji,
−
posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu ekonomiki ze szczególnym
uwzględnieniem usług gastronomicznych np. marża gastronomiczna, koszt, przychód,
dochód, popyt itp.,
−
umiejętnie zastosować posiadaną wiedzę teoretyczną w praktyce gospodarczej,
−
sprawnie posługiwać się kalkulatorem i szacunkowym liczeniem pamięciowym,
−
porównywać, analizować i wyciągać wnioski w sytuacjach alternatywnych,
−
analizować formularze urzędowe oraz instrukcje ich wypełniania,
−
nawiązywać i prowadzić rozmowy w stopniu gwarantującym komunikację,
−
posługiwać się komputerowym pakietem biurowym typu MS Office.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
5
3. CELE KSZTAŁCENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
−
zidentyfikować firmy branży gastronomicznej działające na lokalnym rynku,
−
ocenić własne predyspozycje, wiedzę i umiejętności zawodowe,
−
zidentyfikować potencjalnych klientów przyszłej firmy,
−
scharakteryzować procedurę zakładania działalności gospodarczej,
−
określić zakres prowadzenia działalności gospodarczej,
−
określić wymagania dotyczące lokalizacji i wyposażenia zakładu gastronomicznego oraz
ochrony środowiska,
−
skorzystać z przepisów kodeksu pracy dotyczących pracodawcy i pracownika,
−
przygotować dokumenty niezbędne do podjęcia działalności gospodarczej,
−
określić czynniki wpływające na popyt, podaż i cenę towarów i usług,
−
dokonać kalkulacji kosztów związanych z rozpoczęciem i prowadzeniem działalności
usługowej w branży gastronomicznej oraz wskazać źródła finansowania,
−
opracować ofertę świadczonych usług,
−
określić zakres usług świadczonych klientom indywidualnym i zbiorowym,
−
opracować prosty plan przedsięwzięcia oraz określić formę jego realizacji,
−
przygotować materiały promujące własną działalność gospodarczą,
−
określić przebieg procesu sprzedaży w placówce żywienia,
−
dokonać kalkulacji ceny sprzedaży potraw i napojów,
−
dokonać kalkulacji kosztów związanych z realizacją indywidualnego zlecenia,
−
określić znaczenie jakości usług w odnoszeniu sukcesu,
−
przeprowadzić rozmowę ze zleceniodawcą w celu określenia zakresu usługi oraz
wymagań,
−
przygotować dokumenty niezbędne do realizacji zadań zawodowych,
−
scharakteryzować prawa klienta i konsumenta,
−
zaprezentować i doradzić wybór usługi,
−
zastosować zasady etyki i kultury osobistej w kontaktach ze zleceniodawcą,
−
dokonać analizy jakości świadczonych usług,
−
poprowadzić uproszczone formy księgowości,
−
sporządzić dokumentację niezbędną do rozliczenia się z Urzędem Skarbowym
i Zakładem Ubezpieczeń Społecznych,
−
skorzystać z różnych źródeł informacji dotyczących aktualnych usług gastronomicznych
oferowanych na rynku.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
6
4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadząca
.............................................................
Modułowy program nauczania:
Kucharz małej gastronomii 512[05]
Moduł:
Usługi gastronomiczne 512[05].Z2
Jednostka modułowa:
Prowadzenie działalności gospodarczej
512[05].Z2.03
Temat: Sporządzanie deklaracji VAT 7.
Cel ogólny: Zapoznanie uczniów ze sposobem i zasadami sporządzania deklaracji
podatkowej.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
−
wskazać źródła danych wpisywanych do deklaracji,
−
obliczyć kwotę należności/nadpłaty podatku do rozliczenia z urzędem skarbowym,
−
sporządzić deklarację VAT 7.
Metody nauczania–uczenia się:
−
pogadanka,
−
ć
wiczenia,
−
praca z tekstem,
−
pokaz z objaśnieniem.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
−
praca indywidualna.
Czas: 1 godzina dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
−
literatura,
−
arkusze papieru formatu A4, jako brudnopis,
−
materiały piśmiennicze,
−
kalkulator,
−
arkusz ćwiczenia w formie kserokopii dla każdego ucznia,
−
formularze deklaracji VAT 7.
Przebieg zajęć:
1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3. Przypomnienie wiadomości o podatku od towarów i usług, ze szczególnym
uwzględnieniem podatku naliczonego i należnego.
4. Realizacja tematu:
−
podanie treści ćwiczenia;
W zakładzie gastronomicznym, prowadzonym przez Jana Nowaka ur. 15.12.1986 r.,
zamieszkałego w Koninie 64–065 przy ul. Wiewiórczej 23 w ciągu miesiąca marca br.
zaewidencjonowano następujące wielkości dotyczące sprzedaży i zakupu.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
7
1. Sprzedaż według raportów kas fiskalnych:
a)
sprzedaż netto opodatkowana stawką 22%
16 000,00 zł
b)
podatek
...................
c)
sprzedaż netto opodatkowana stawką 7%
42 000,00 zł
d)
podatek
...................
Razem podatek należny
...................
2. Zakup według faktur VAT
a) zakup netto opodatkowany stawką 22%
6 000,00 zł
b) podatek
..................
c) zakup netto opodatkowany stawką 7%
18 000,00 zł
d) podatek
...................
Razem podatek naliczony
...................
3. Rozliczenie z urzędem skarbowym
a) podatek należny
...................
b) podatek naliczony
...................
należność/nadwyżka
Dane uzupełniające – NIP podatnika 798–561–23–12
−
omówienie przez nauczyciela sposobu wykonania ćwiczenia, wskazanie źródeł
potrzebnych informacji,
−
sposób realizacji ćwiczenia: uczniowie pracują indywidualnie, obliczają wartości, które
w ćwiczeniu są wykropkowane. Analizują formularz deklaracji podatkowej, w razie nie
zrozumienia czy wątpliwości proszą nauczyciela o wyjaśnienia. Nauczyciel zwraca
uwagę na zasady sporządzania formularzy urzędowych. Uczniowie wypełniają
deklarację.
Zakończenie zajęć
Nauczyciel podsumowuje przebieg zajęć, wskazując słabe i mocne strony i uczniów, które
zaobserwował przy wykonywaniu ćwiczenia. Udziela wskazówek, jak niwelować słabe
strony w procesie uczenia się.
Praca domowa
Utrwalenie wiadomości i umiejętności dotyczących podatku od towarów i usług.
Przygotowanie teoretyczne z poradnika na temat podatku dochodowego od osób fizycznych
i prawnych.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
−
wypowiedzi uczniów na temat stopnia trudności ćwiczenia,
−
analiza wypełnionych deklaracji podatkowych,
−
ewaluacja: walizka – co zabieram z zajęć.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
8
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadząca
............................................................
Modułowy program nauczania:
Kucharz małej gastronomii 512[05]
Moduł:
Usługi gastronomiczne 512[05].Z2
Jednostka modułowa:
Prowadzenie działalności gospodarczej
512[05].Z2.03
Temat: Kalkulacja ceny gastronomicznej towarów handlowych.
Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności ustalania cen gastronomicznych towarów
handlowych.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
−
dokonać kalkulacji ceny gastronomicznej towarów handlowych,
−
wyjaśnić zasady tworzenia ceny gastronomicznej towarów handlowych,
−
podać elementy składowe ceny gastronomicznej towarów handlowych.
Metody nauczania–uczenia się:
−
pogadanka,
−
ć
wiczenie.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
−
praca indywidualna.
Czas: 1 godzina dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
−
materiały piśmiennicze,
−
arkusze papieru formatu A4,
−
kalkulator.
Przebieg zajęć:
1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3. Przypomnienie wiadomości dotyczących pojęcia marży gastronomicznej oraz
funkcjonowania podatku VAT.
4. Realizacja tematu:
–
omówienie schematu tworzenia ceny gastronomicznej towarów handlowych;
–
podanie treści ćwiczeń, których celem jest nabycie umiejętności ustalania ceny
gastronomicznej towarów handlowych.
Ćwiczenie 1
Ustal cenę gastronomiczną puszki coca-coli, jeżeli wiadomo, że cena zakupu netto
wyniosła 1,80 zł, marża gastronomiczna 80% ceny zakupu, a towar objęty jest 22%
podatkiem VAT. Uzyskaną cenę podaj z dokładnością do 0,10 zł.
−
sposób realizacji ćwiczenia: nauczyciel omawia sposób wykonania ćwiczenia.
Szczególnie zwraca uwagę na kolejność i dokładność obliczeń. Pokazuje etapy
obliczenia ceny – cena gastronomiczna netto i brutto. Przypomina o zasadach
naliczania podatku VAT oraz zaokrąglaniu wielkości liczbowych. Wynik przedstawia
na forum klasy. W tym ćwiczeniu nauczyciel korzysta z kalkulatora.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
9
Ćwiczenie 2
Ustal cenę gastronomiczną butelki wina musującego, jeżeli wiadomo, że cena zakupu
netto wyniosła 5,20 zł, marża gastronomiczna 150% ceny zakupu a towar objęty jest 22%
podatkiem VAT.
−
sposób realizacji ćwiczenia: uczniowie rozwiązują zadanie indywidualnie. Ustalają etapy
obliczeń. Wykonują działania. Nauczyciel sprawdza poprawność obliczeń.
Ćwiczenie 3
Ustal cenę gastronomiczną butelki litrowej oraz porcji 200 ml soku pomarańczowego,
jeżeli wiadomo, że cena zakupu netto butelki wyniosła 3,20 zł a doliczona marża 60%.
Podatek VAT na sok wynosi 7%.
−
sposób realizacji ćwiczenia: uczniowie rozwiązują zadanie indywidualnie. Nauczyciel
zwraca uwagę na konieczność zastosowania niższej stawki podatku VAT oraz kalkulacji
ceny gastronomicznej butelki i porcji 200 ml soku.
Zakończenie zajęć
Nauczyciel podsumowuje przebieg zajęć, ocenia zaangażowanie uczniów na ćwiczeniach,
wskazuje słabe i mocne strony, które zaobserwował przy wykonywaniu ćwiczeń. Udziela
wskazówek jak unikać błędów.
Praca domowa
Utrwalenie wiadomości i umiejętności dotyczących struktury ceny gastronomicznej.
Wykonanie ćwiczeń dotyczących ustalenia ceny gastronomicznej z poradnika dla ucznia.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
−
wypowiedzi uczniów na temat stopnia trudności ćwiczenia,
−
analiza wykonanych ćwiczeń,
−
ewaluacja: walizka – co zabieram z zajęć.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
10
5. ĆWICZENIA
5.1.
Charakterystyka działalności gospodarczej
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Opracuj według poniższego schematu etapy zakładania jednoosobowej działalności
gospodarczej.
ETAP
CEL
INSTYTUCJA
1. ………………………
………………………… Wydział działalności
gospodarczej urzędu
miasta/gminy
2. złożenie wniosku
uzyskanie numeru
REGON
……………………………..…
3. złożenie wniosku
uzyskanie numeru
NIP
……………………………..…
4. złożenie deklaracji
…………………………
Państwowa Inspekcja Pracy
/PIP/
5. zgłoszenie działalności
………………………… Państwowa Stacja
Sanitarno-Epidemiologiczna
6. złożenie deklaracji
ZUS, ZFA, ZUA
………………………… ……………………………..…
7. złożenie obowiązku
podatkowego
w zakresie podatku
a) dochodowego
b) VAT
……………………………..…
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób
realizacji ćwiczenia. Proponuje się, aby przypomnieć etapy rejestrowania, zgłaszania do
stosownych instytucji jednoosobowej działalności gospodarczej, nadać temu formę pogadanki
dydaktycznej co zapewni aktywność uczniów.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania z poradnika dla ucznia i z literatury uzupełniającej,
2) dokładnie przeczytać informacje umieszczone w ćwiczeniu,
3) sformułować cele zgłaszania zarejestrowanej działalności do różnych instytucji,
4) w miejsce kropek wpisać odpowiednie informacje,
5) przedstawić wyniki pracy na forum grupy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
pogadanka dydaktyczna,
−
dyskusja dydaktyczna,
−
ć
wiczenia praktyczne.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
11
Ś
rodki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia, literatura,
−
materiały piśmiennicze,
−
arkusz papieru formatu A3.
Ćwiczenie 2
Marek Kowalczyk zamieszkały w Gdańsku, ul. Jasna 4/7 legitymujący się dowodem
osobistym AOZ 629171 wydanym przez Prezydenta Miasta Gdańska 15.03.1980r. zamierza
otworzyć bistro pod nazwą „Grzanka”. Lokal będzie funkcjonować w Gdańsku 81–022 przy
ul. Warszawskiej 18. Bistro oferować będzie przekąski ciepłe i zimne oraz napoje. Planowany
termin otwarcia 01.07. br. Wypełnij zgłoszenie do ewidencji gospodarczej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób
realizacji ćwiczenia. Proponuje się, aby przeanalizować wspólnie z uczniami formularz
zgłoszenia do ewidencji gospodarczej, wyjaśnić ewentualne wątpliwości uczniów, ustalić
inne niezbędne dane do wypełnienia zgłoszenia, których nie umieszczono wśród podanych
informacji.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania z poradnika dla ucznia i z literatury uzupełniającej,
2) przeczytać formularz zgłoszenia do ewidencji gospodarczej,
3) przeczytać instrukcję wypełniania zgłoszenia,
4) odszukać w poradniku stosowne informacje,
5) ewentualnie skorzystać z Internetu – odszukać na stronie większej miejscowości
położonej najbliżej miejsca zamieszkania porady, jak wypełnić druk zgłoszenia,
6) odszukać numer PKD wybranej działalności /Internet lub wykaz Polska Klasyfikacja
Działalności Gospodarczej/,
7) wypełnić druk zgłoszenia,
8) przedstawić wyniki pracy na forum grupy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
praca z materiałami drukowanymi,
−
ć
wiczenia praktyczne,
−
dyskusja dydaktyczna.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia, literatura,
−
materiały piśmiennicze,
−
arkusze papieru formatu A4,
−
druk zgłoszenia do ewidencji gospodarczej,
−
komputer z dostępem do Internetu.
Ćwiczenie 3
Na podstawie danych z ćwiczenia 2 wypełnij wniosek o nadanie statystycznego numeru
identyfikacyjnego REGON.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
12
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób
realizacji ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie przy pomocy nauczyciela przeanalizowali
formularz RG-1, wyjaśnili wątpliwości, zwrócili uwagę na objaśnienia dotyczące wypełniania
formularza.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania z poradnika dla ucznia i z literatury uzupełniającej,
2) przeczytać formularz RG-1,
3) przeczytać objaśnienia dotyczącymi jego wypełniania,
4) przeczytać dokładnie dane, jakimi dysponuje,
5) wypełnić formularz wpisując właściwe dane do odpowiednich rubryk,
6) przedstawić wyniki pracy na forum grupy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
pogadanka,
−
dyskusja dydaktyczna,
−
ć
wiczenie praktyczne.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia, literatura,
−
materiały piśmiennicze,
−
arkusze papieru formatu A4,
−
formularz RG-1.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
13
5.2.
Biznes plan
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zamierzasz prowadzić działalność gospodarczą w dziedzinie usług gastronomicznych.
Dokonałeś wyboru profilu działalności i zakresu świadczonych usług. Zamierzasz ubiegać się
o dodatkowe środki finansowe. Stąd konieczne jest przygotowanie biznes planu.
Sporządź część biznes planu: charakterystyka oferowanych usług.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób
realizacji ćwiczenia. Proponuje się, aby podzielić uczniów na grupy 2–4-osobowe i aby każda
grupa zaproponowała elementy przygotowywanej części biznes planu. Następnie według
przyjętego schematu ćwiczenie wykonują wszystkie grupy. Na koniec przedstawiciel grupy
powinien zaprezentować propozycję grupy. Po wszystkich prezentacjach uczniowie wybierają
najlepsze opracowanie.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania z poradnika dla ucznia i z literatury uzupełniającej,
2) przygotować plan dotyczący zakresu oferowanych usług,
3) opisać oferowane produkty, usługi,
4) zaproponować formę organizacyjną działalności,
5) przeanalizować konkurencję,
6) określić zasady wyboru dostawców,
7) zapisać wnioski w sposób uporządkowany, przejrzysty, zrozumiały,
8) przedstawić wyniki pracy na forum grupy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ć
wiczenie praktyczne,
−
burza mózgów,
−
dyskusja dydaktyczna.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia, literatura,
−
materiały piśmiennicze,
−
arkusze papieru formatu A4,
−
kalkulator,
−
komputer z dostępem do Internetu.
Ćwiczenie 2
Sporządź rachunek zysków i strat w działalności usług gastronomicznych /według
załączonego wzoru/ wykorzystując następujące informacje:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
14
Tabela 1 do ćwiczenia 2. ASORTYMENT SPRZEDAśY
Rodzaj
Cena [zł]
Ilość [szt]
Wartość [zł]
Hot dog
4,00
600
Zapiekanka
5,00
800
Hamburger
6,00
700
Sok pomarańczowy
0,25 [l]
2,80
50
Sok jabłkowy 0,2 [l] 2,50
20
Coca Cola 0,33 [l]
3,50
120
Poniesione koszty: /zł/
–
zakup towarów
350,00
–
amortyzacja
380,00
–
wynagrodzenia
2 000,00
–
ZUS
412,00
–
zużycie materiałów
1 900,00
–
usługi obce
1 350,00
–
reklama
180,00
–
inne
120,00
Tabela 2 do ćwiczenia 2. RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT
Lp. Wyszczególnienie
Kwota /zł/
1
przychody ze sprzedaży
2
koszty uzyskania przychodów /razem/
3
amortyzacja
4
zużycie materiałów
5
usługi obce
6
wartość zakupionych towarów
7
wynagrodzenia
8
składki ZUS
9
reklama
10
inne
11
zysk/strata brutto
12
podatek dochodowy
13
zysk/strata netto
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób
realizacji ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie przypomnieli sobie co jest podstawą
osiągania przychodu ze sprzedaży i jak się go ustala oraz kiedy działalność przynosi
zysk a kiedy stratę.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania z poradnika dla ucznia i z literatury uzupełniającej,
2) obliczyć wartość sprzedaży poszczególnych rodzajów asortymentu i łączny przychód
ze sprzedaży,
3) wpisać obliczony przychód w odpowiednią kolumnę „Rachunku zysków i strat”,
4) wpisać do „Rachunku zysków i strat” poszczególne rodzaje kosztów i obliczyć łączną
sumę poniesionych kosztów,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
15
5) porównać wysokość przychodu z wysokością poniesionych kosztów ustalić czy
działalność przyniosła zysk, czy stratę, ustalić wysokość zysku/straty,
6) wpisać wielkość zysku/straty we właściwą kolumnę „Rachunku zysku i strat”,
7) obliczyć wysokość podatku dochodowego, zakładając jego wielkość na poziomie 19%
od osiągniętego zysku (jeśli działalność przyniosła zysk) i wpisać wysokość podatku do
odpowiedniej kolumny „Rachunku zysków i strat”,
8) obliczyć zysk netto i wpisać kwotę zysku netto do odpowiedniej kolumny „Rachunku
zysków i strat” ,
9) przedstawić wyniki pracy na forum grupy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
objaśnienie,
−
ć
wiczenia praktyczne.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia, literatura,
−
materiały piśmiennicze,
−
arkusze papieru formatu A4,
−
druk „Rachunku zysków i strat”,
−
kalkulator.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
16
5.3.
Wybór profilu działalności
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Podaj przykłady zakładów gastronomicznych sieci otwartej i zamkniętej. Dokonaj ich
krótkiej charakterystyki.
zakłady otwarte
zakłady zamknięte
1.
……………………………………
1.
……………………………………
2.
……………………………………
2.
……………………………………
3.
……………………………………
3.
……………………………………
4.
……………………………………
4.
……………………………………
5.
……………………………………
5.
……………………………………
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób
realizacji ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie przypomnieli sobie klasyfikację zakładów
gastronomicznych.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania z poradnika dla ucznia i z literatury uzupełniającej,
2) dokładnie przeczytać informacje zawarte w ćwiczeniu,
3) przypomnieć pojęcie zakładu gastronomicznego otwartego i zamkniętego,
4) podawać i charakteryzować kolejne przykłady zakładów gastronomicznych,
5) dokonać zaklasyfikowania do jednej z dwóch grup,
6) przedstawić wyniki pracy na forum grupy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się
−
pogadanka,
−
ć
wiczenie,
−
dyskusja dydaktyczna.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia, literatura,
−
materiały piśmiennicze,
−
arkusze papieru formatu A4.
Ćwiczenie 2
Scharakteryzuj kawiarnię z punktu widzenia prowadzonej działalności gastronomicznej
według poniższego schematu.
Działalność podstawowa:
a) produkcja .................................... – .........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
17
b) ..................................................... – .........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
c) ..................................................... – ........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
Działalność ...........................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób
realizacji ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie przypomnieli sobie zakres działalności
gastronomicznej podstawowej i uzupełniającej. Dokonali także charakterystyki restauracji
jako przykładowego otwartego zakładu gastronomicznego. Podali przykłady funkcjonujących
restauracji w swojej miejscowości.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania z poradnika dla ucznia i z literatury uzupełniającej,
2) dokładnie przeczytać informacje zawarte w ćwiczeniu,
3) przypomnieć pojęcie działalności gastronomicznej,
4) uzupełnić prawidłowe nazwy związane ze sferami działalności gastronomicznej,
5) dokonać charakterystyki poszczególnych sfer w przypadku restauracji,
6) przedstawić wyniki pracy na forum grupy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
pogadanka,
−
dyskusja dydaktyczna,
−
ć
wiczenie.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia, literatura,
−
materiały piśmiennicze,
−
arkusze papieru formatu A4.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
18
5.4.
Pozyskanie środków produkcji i źródła finansowania
działalności gospodarczej
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zamierzasz zakupić 1 500 szt. pewnego towaru. Otrzymałeś 2 oferty od różnych
producentów. Którą z nich wybierzesz i dlaczego?
Warunki
Oferta A
Oferta B
Cena
12,00 zł/szt. do 1000 szt.
10,00 zł/szt. powyżej 1000szt.
11,00 zł/szt.
Upust
1% wartości
0,5 % wartości
Termin płatności
gotówką przy odbiorze
przelewem w ciągu 14 dni
Transport
150,00 zł
odbiór własny
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób
realizacji ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie indywidualnie obliczyli koszty oferty A
i oferty B, a następnie je porównali.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania z poradnika dla ucznia i z literatury uzupełniającej,
2) przeczytać oferty A i B,
3) obliczyć wartość ceny, kwotę upustu i łączną wartość oferty A i B,
4) porównać łączną wartość oferty A i B,
5) dokonać wyboru korzystniejszej, uzasadnić wybór,
6) przedstawić wyniki pracy na forum grupy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
ć
wiczenia praktyczne,
–
prezentacja.
Ś
rodki dydaktyczne:
–
poradnik dla ucznia, literatura,
–
materiały piśmiennicze,
–
arkusze papieru formatu A4,
–
kalkulator.
Ćwiczenie 2
Zamierzasz nabyć nieduży samochód dostawczy dla swojej firmy. Nie dysponujesz
jednak wystarczającą ilością gotówki /cena brutto samochodu wynosi 32 000,00 zł, Twoje
wolne środki to kwota 5 000,00 zł/. Możesz próbować ubiegać się w banku o kredyt albo
nabyć samochód w leasingu. Porównaj obie oferty, wybierz korzystniejszą, uzasadnij swój
wybór.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
19
KREDYT BANKOWY
Kwota kredytu
27 000,00 zł
Odsetki
9% rocznie
Prowizja banku
1% kwoty kredytu
Okres kredytowania
3 lata
Dodatkowe warunki
zabezpieczenie majątkowe, zastaw rejestrowy,
spłata w stałych ratach miesięcznych
LEASING
Wartość przedmiotu leasingu 32 000,00 zł
Czas trwania umowy
5 lat
Rata leasingowa
620,00 zł/miesiąc
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób
realizacji ćwiczenia. Proponuje się, aby przypomnieć zasady leasingu /wartość przedmiotu
leasingu, koszty leasingu/ i upewnić się, czy uczniowie rozumieją zasady obliczania
oprocentowania kredytu.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania z poradnika dla ucznia i z literatury uzupełniającej,
2) zapoznać się z warunkami obu ofert,
3) przypomnieć sobie na czym polega umowa kredytowa i umowa leasingu,
4) obliczyć koszty korzystania z kredytu przypadające na 1 miesiąc,
5) obliczyć koszty korzystania z leasingu przypadające na 1 miesiąc,
6) porównać obie oferty pod względem wysokości ponoszonych kosztów,
7) dokonać wyboru korzystniejszej oferty i uzasadnić wybór,
8) przedstawić wyniki pracy na forum grupy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ć
wiczenia praktyczne,
−
dyskusja dydaktyczna.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia, literatura,
−
materiały piśmiennicze,
−
arkusze papieru formatu A4,
−
kalkulator.
Ćwiczenie 3
Prowadzisz „Gospodę familijną”, która oprócz swojej działalności podstawowej ma w ramach
usług dodatkowych obsługę imprez masowych na specjalne zamówienie klienta w ściśle
określonym terminie (np. przyjęcie okolicznościowe). Przygotuj kwestionariusz pytań, który
pomoże określić zakres usługi i wymagania klienta. Przygotuj ofertę Twojego zakładu
gastronomicznego, którą przedstawisz klientowi.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
20
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób
realizacji ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie zostali podzieleni na grupy 2–3-osobowe,
które opracowałyby propozycję oferty zakładu gastronomicznego. Przedstawiciel każdej
grupy prezentuje ofertę. Uczniowie wybierają najlepszą propozycję.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania z poradnika dla ucznia i z literatury uzupełniającej,
2) dokładnie przeczytać informacje zawarte w ćwiczeniu,
3) określić pojęcie i elementy reklamy,
4) ustalić niezbędne dane, które są ważne przy organizacji imprezy, ustalić rangę
poszczególnych informacji, grupując od najważniejszych do mniej istotnych,
5) wybrać informacje, które powinna zawierać jego oferta, do powyższych informacji
sformułować pytania,
6) przygotować kwestionariusz i opracować treść oferty,
7) przedstawić wyniki pracy na forum grupy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ć
wiczenie praktyczne,
−
burza mózgów,
−
prezentacja.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia, literatura,
−
materiały piśmiennicze,
−
arkusze papieru formatu A4,
−
maszyna do pisania/stanowisko komputerowe z drukarką.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
21
5.5.
Polityka zatrudnienia
5.5.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wybierz z podanych poniżej, właściwe, zgodne z Kodeksem pracy obowiązki
pracownika i pracodawcy.
−
stosować obiektywne i sprawiedliwe kryteria oceny pracowników oraz wyników ich
pracy,
−
organizować letni wypoczynek urlopowy;
−
zapewniać bezpieczne i higieniczne warunki pracy;
−
zapoznać z zakresem obowiązków;
−
dbać o zieleń w miejscu pracy;
−
przestrzegać tajemnicy służbowej;
−
prowadzić dokumentację w sprawach związanych ze stosunkiem pracy;
−
zapoznać ze sposobem wykonania pracy;
−
zapewniać udział w imprezach kulturalnych miasta;
−
przestrzegać dyscypliny pracy;
−
sumiennie i starannie wykonywać powierzone zadania;
−
ułatwić podnoszenie kwalifikacji zawodowych;
−
prowadzić systematyczne szkolenie pracowników w zakresie bhp;
−
umożliwiać spotkania integracyjne zespołu pracowniczego;
−
wykorzystywać urlop wypoczynkowy w terminie wskazanym przez kierownika zakładu;
−
przestrzegać zasad współżycia społecznego;
−
dbać o dobro zakładu pracy, chronić jego mienie;
−
wstrzymać się od pracy w czasie przerwy śniadaniowej;
−
przestrzegać czasu pracy;
−
wykonywać pracę stosując się do poleceń przełożonych.
obowiązki pracodawcy
obowiązki pracownika
1. ......................................................
1. .................................................
2. .....................................................
2. .................................................
3. .....................................................
3. .................................................
4. .....................................................
4. .................................................
5. .....................................................
5. .................................................
6. .....................................................
6. .................................................
7. .....................................................
7. .................................................
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób
realizacji ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniów podzielić na grupy 3–4-osobowe.
Uczniowie muszą sobie przypomnieć prawa i obowiązki pracownika i pracodawcy
wynikające z Kodeksu pracy. Wykonując ćwiczenie mogą z podanych obowiązków wybrać
najpierw obowiązki pracodawcy, później obowiązki pracownika albo zacząć ćwiczenie od
odrzucenia tych przykładów, które nie są ani obowiązkiem pracodawcy ani pracownika.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
22
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania z poradnika dla ucznia i z literatury uzupełniającej,
2) przeczytać obowiązki pracodawcy i pracownika,
3) dokładnie,
ze
zrozumieniem
przeczytać
wymienione
obowiązki
pracodawcy
i pracownika,
4) wypełnić wszystkie punkty dotyczące pracodawcy, a następnie pracownika,
5) odrzucić te przykłady, które nie spełniają wymogów obowiązków wynikających
z Kodeksu pracy,
6) przedstawić wyniki pracy na forum grupy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
burza mózgów,
−
ć
wiczenia praktyczne.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia, literatura,
−
materiały piśmiennicze,
−
arkusze papieru formatu A4.
Ćwiczenie 2
Sporządź umowę o pracę. Wykorzystaj poniższe informacje. Jako właściciel kawiarenki
„Bajaderka” mieszczącej się w Łodzi przy ul. Zielonej 8 zatrudniasz Panią Marię Józefiak,
urodzoną 12.01.1986 r. w Kościanie, córkę Jerzego i Zofii na pełen etat na czas nieokreślony
na stanowisko kelnerki od dnia 10 czerwca br. Wynagrodzenia zasadnicze 1 000,00 zł brutto,
premia miesięczna do 20% wynagrodzenia zasadniczego.
Dane osobowe Pani Józefiak: nr dowodu osobistego ABC 238952, PESEL 86011267321, NIP
768–23–15294, adres zamieszkania – Łódź, ul. Krótka 5/3.
Pani Józefiak dotychczas zatrudniona była przez 7 miesięcy jako kelnerka w restauracji „Pod
Okoniem”.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób
realizacji ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie przeanalizowali formularz umowy o pracę
i przed jego wypełnianiem wyjaśnili wszystkie wątpliwości.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania z poradnika dla ucznia i z literatury uzupełniającej,
2) określić, jakie elementy musi zawierać umowa o pracę,
3) przeczytać dołączony formularz umowy o pracę,
4) wypełnić druk wykorzystując podane informacje,
5) sprawdzić czy sporządzona umowa jest kompletna,
6) przedstawić wyniki pracy na forum grupy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ć
wiczenia praktyczne,
−
dyskusja dydaktyczna,
−
praca z materiałami drukowanymi.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
23
Ś
rodki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia, literatura,
−
formularz umowy o pracę,
−
materiały piśmiennicze,
−
arkusze papieru formatu A4,
−
maszyna do pisania /jeśli umowa ma być sporządzona maszynowo/.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
24
5.6.
Marketing w działalności gastronomicznej
5.6.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na podstawie dołączonej ulotki reklamowej zakładu gastronomicznego oceń jej
efektywność.
RESTAURACJA „Pod zieloną żabą”
ZAPRASZA !!!
Ceny najniższe w Poznaniu!
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób
realizacji ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie przypomnieli sobie podstawowe pojęcia,
ś
rodki i zasady reklamy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania z poradnika dla ucznia i z literatury uzupełniającej,
2) dokładnie przeczytać treść zamieszczonej ulotki reklamowej,
3) określić jakie informacje zawiera,
4) podać informacje, które powinna ulotka zawierać,
5) porównać ilość i zakres informacji,
6) ocenić skuteczność przedstawionej ulotki reklamowej w skali od 1 do 10,
7) ustalić efektywność reklamy,
8) przedstawić wyniki pracy na forum grupy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
pogadanka,
−
dyskusja dydaktyczna,
−
burza mózgów.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia, literatura,
−
materiały piśmiennicze,
−
arkusz papieru formatu A4.
Ćwiczenie 2
Każdy klient zakładu gastronomicznego jest pewną indywidualnością i jego oczekiwania
różnią się od siebie. Sztuka fachowej obsługi powinna przynosić wszystkim korzyści.
Wyjaśnij, co dla niżej wymienionych to oznacza.
Zadowolonego gościa...................................................................................................................
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
25
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
„Zadowolonej” firmy ..................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadowolonego pracownika ..........................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób
realizacji ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie przypomnieli sobie istotę funkcjonowania
zakładu gastronomicznego.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania z poradnika dla ucznia i z literatury uzupełniającej,
2) dokładnie przeczytać informacje zawarte w ćwiczeniu,
3) wczuć się w rolę gościa i określić jakie można mieć korzyści z tytułu właściwej obsługi,
4) odegrać rolę właściciela zakładu gastronomicznego i określić co może oznaczać w tym
przypadku pojęcie korzyści,
5) odegrać rolę zatrudnionego pracownika np. kelnera i określić przyczyny zadowolenia,
6) przedstawić wyniki pracy na forum grupy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się
−
dyskusja dydaktyczna,
−
pogadanka,
−
burza mózgów.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia, literatura,
−
arkusze papieru formatu A4 /przy pracy grupowej arkusz szarego papieru/,
−
flamaster,
−
materiały piśmiennicze.
Ćwiczenie 3
Prowadzisz od trzech miesięcy pub w jednej z dzielnic Twojego miasta. Niestety, liczba
odwiedzających Cię klientów nie jest zadawalająca. W planie finansowym biznes planu na
promocję zaplanowałeś kwotę 20 000 złotych, której jak dotąd nie wydałeś. Zaplanuj więc
akcję promocyjną pubu tak, aby przyniosła pożądane efekty.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób
realizacji ćwiczenia. Proponuje się, aby podzielić uczniów na grupy 2–4-osobowe i aby każda
grupa zaproponowała elementy przygotowywanej akcji promocyjnej. Nauczyciel powinien
zwrócić uwagę uczniom, na możliwość wykorzystania wszystkich elementów promocji, a nie
tylko reklamy. Każda z grup w ramach prezentacji przedstawia projekt akcji promocyjnej,
kosztorys a także praktycznie wykonany element promocyjny np. ulotka, plakat reklamowy
itp. Po wszystkich prezentacjach uczniowie wybierają najlepsze opracowanie.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
26
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania z poradnika dla ucznia i z literatury uzupełniającej,
2) dokładnie przeczytać informacje zawarte w ćwiczeniu,
3) dokonać segmentacji rynku konsumentów,
4) określić możliwe formy promocji,
5) zapoznać się z cennikami np. usług ogłoszeniowych, druku ulotek reklamowych itp.,
6) dokonać analizy możliwości promocyjnych, przy podanej barierze kwotowej,
7) wybrać najbardziej efektywne rozwiązanie,
8) przedstawić wyniki pracy na forum grupy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
pogadanka,
–
ć
wiczenie praktyczne,
–
burza mózgów,
–
prezentacja.
Ś
rodki dydaktyczne:
–
poradnik dla ucznia, literatura,
–
arkusze papieru formatu A4 /przy pracy grupowej arkusz szarego papieru/,
–
flamaster,
–
materiały piśmiennicze,
–
cenniki usług promocyjnych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
27
5.7.
Cena i marża gastronomiczna. Kalkulacja ceny
5.7.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Oblicz cenę gastronomiczną butelki piwa, jeżeli wiadomo, że cena zakupu netto
w hurtowni wyniosła 1,60 zł. Zakład gastronomiczny ustalił marżę gastronomiczną
w wysokości 140% ceny zakupu. Podatek VAT na wyroby alkoholowe 22%. Cenę podaj
z dokładnością do 1,00 zł.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób
realizacji ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie przypomnieli sobie strukturę ceny
gastronomicznej oraz zasady obliczeń procentowych. Nauczyciel powinien zwrócić uwagę
uczniom na dokładność i staranność obliczeń.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania z poradnika dla ucznia i z literatury uzupełniającej,
2) dokładnie przeczytać informacje zawarte w ćwiczeniu,
3) obliczyć kwotę doliczonej marży gastronomicznej,
4) obliczyć cenę gastronomiczną netto,
5) obliczyć kwotę podatku VAT,
6) obliczyć cenę gastronomiczną brutto,
7) podać cenę z dokładnością do 1,00 zł,
8) przedstawić wyniki pracy na forum grupy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
pogadanka,
−
ć
wiczenie praktyczne,
−
instruktaż.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia, literatura,
−
kalkulator,
−
materiały piśmiennicze,
−
arkusze papieru formatu A4.
Ćwiczenie 2
Zakład gastronomiczny dokonał zakupu soku jabłkowego i pomarańczowego w cenie
netto odpowiednio 3,20 i 4,00 złote za kartonik o pojemności 1 litra.. Klient chce dokonać
zakupu 200 ml tańszego soku. Wiedząc, że marża gastronomiczna na sok jabłkowy wynosi
60% a na sok pomarańczowy 25% który sok podasz? Ile zapłaci klient? Podatek VAT na sok
wynosi 7%.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób
realizacji ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie przypomnieli sobie strukturę ceny
gastronomicznej oraz zasady obliczeń procentowych. Nauczyciel powinien zwrócić uwagę
uczniom na konieczność uwzględnienia w obliczeniach dwóch jednostek kalkulacyjnych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
28
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien
1) zapoznać się z materiałem nauczania z poradnika dla ucznia i z literatury uzupełniającej,
2) dokładnie przeczytać informacje zawarte w ćwiczeniu,
3) obliczyć marżę gastronomiczną doliczaną do ceny soku jabłkowego,
4) obliczyć cenę gastronomiczną netto soku jabłkowego,
5) obliczyć podatek VAT doliczany do ceny gastronomicznej netto soku jabłkowego,
6) obliczyć cenę gastronomiczną brutto kartonika soku jabłkowego,
7) obliczyć korzystając z proporcji cenę 200 ml soku jabłkowego,
8) obliczenia 2–6 wykonać dla soku pomarańczowego,
9) porównać obliczone ceny i dokonać wyboru tańszego soku,
10) przedstawić wyniki pracy na forum grupy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
pogadanka,
−
ć
wiczenie praktyczne.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia, literatura,
−
kalkulator,
−
materiały piśmiennicze,
−
arkusze papieru formatu A4.
Ćwiczenie 3
Do sporządzenia 10 porcji pasty z ryby wędzonej zużywa się 1,20 wędzonej ryby
(makreli), 12 dag masła, 2 ugotowane żółtka, 1 cytrynę (ok. 10 dag) oraz przyprawy wartości
15% zużytych składników. Wiedząc, że zakład gastronomiczny dolicza 60% marżę
gastronomiczną oraz 7% podatek VAT ustal cenę gastronomiczną 1 porcji.
Ceny – 1kg wędzonej makreli 14,00 zł, 1 kg masła 10 zł, 1 jajko 0,32 zł, 1 kg cytryn 3,50 zł.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób
realizacji ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie przypomnieli sobie strukturę ceny
gastronomicznej przygotowywanych potraw. Nauczyciel powinien zwrócić uwagę uczniom
na konieczność uwzględnienia w obliczeniach kolejności wykonywanych działań.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania z poradnika dla ucznia i z literatury uzupełniającej,
2) dokładnie przeczytać treść ćwiczenia,
3) przeanalizować etapy przebiegu kalkulacji potraw,
4) obliczyć kolejno wartość (ilość x cena) zużytych składników,
5) obliczyć wartość ryczałtu na przyprawy jako iloczyn wskaźnika % i łącznej wartości
zużytych składników,
6) doliczyć obliczoną wartość do łącznej wartości zużytych składników,
7) obliczyć wartość marży gastronomicznej jako iloczyn wskaźnika % i łącznej wartości
(poz.6),
8) doliczyć obliczoną wartość marży do łącznej wartości (poz. 6),
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
29
9) obliczyć podatek VAT jako iloczyn wskaźnika % oraz łącznej wartości (poz. 8),
10) doliczyć obliczoną wartość do łącznej (poz. 8),
11) ustalić cenę gastronomiczną 1 porcji dzieląc łączną wartość (poz. 10) przez 10,
12) przedstawić wyniki pracy na forum grupy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
pogadanka,
−
ć
wiczenie praktyczne,
−
praca z materiałami drukowanymi,
−
instruktaż.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia, literatura,
−
kalkulator,
−
materiały piśmiennicze,
−
arkusze papieru formatu A4.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
30
5.8.
Rozliczenia publiczno-prawne
5.8.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Dochód z tytułu prowadzonej działalności gastronomicznej za poprzedni rok wyniósł
162 000 złotych. Do listopada wpłacono zaliczki do urzędu skarbowego w wysokości 28 600
złotych. Jaką kwotę podatku należy przekazać do urzędu skarbowego (lub należy oczekiwać
zwrotu nadpłaty), aby całkowicie rozliczyć się z tytułu tego podatku. Przedsiębiorca wybrał
metodę liniową 19% opodatkowania dochodu.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób
realizacji ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie przypomnieli sobie zasady opodatkowania
podatkiem dochodowym. Nauczyciel powinien zwrócić uwagę uczniom na konieczność
rozróżnienia i konsekwencji podatkowych pojęć zobowiązania i należności.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania z poradnika dla ucznia i z literatury uzupełniającej,
2) dokładnie przeczytać treść ćwiczenia,
3) przypomnieć zasady opodatkowania dochodu metodą liniową 19% opodatkowania,
4) obliczyć całkowite zobowiązanie podatkowe za poprzedni rok,
5) porównać kwotę powyżej obliczonego zobowiązania podatkowego z kwotą dokonanych
wpłat zaliczek podatku,
6) ustalić na podstawie powyższego porównania należność lub zobowiązanie,
7) przedstawić wyniki pracy na forum grupy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
objaśnienie,
−
ć
wiczenie praktyczne.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia, literatura,
−
kalkulator,
−
materiały piśmiennicze, arkusze papieru formatu A4.
Ćwiczenie 2
Zamierzasz prowadzić mały zakład gastronomiczny. Dokonaj analizy form
opodatkowania podatkiem dochodowym i wybierz najkorzystniejszą formę dla małego
przedsiębiorstwa.
Dane dotyczące działalności gospodarczej:
–
planowana roczna sprzedaż produktów i napojów o zawartości alkoholu poniżej 1,5%
120 000 zł,
–
planowana roczna sprzedaż napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5% 40 000 zł,
–
planowane roczne koszty uzyskania przychodu 26 000 zł.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
31
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób
realizacji ćwiczenia. Uczniowie powinni przypomnieć możliwe formy opodatkowania
podatkiem dochodowym prowadzonej działalności gospodarczej. Proponuje się pracę
w grupach 2–4-osobowych.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania z poradnika dla ucznia i z literatury uzupełniającej,
2) dokładnie przeczytać treść ćwiczenia,
3) określić możliwe formy opodatkowania dochodu,
4) według każdej z możliwych form obliczyć roczne zobowiązanie podatkowe,
5) porównać obliczone kwoty zobowiązań podatkowych,
6) wybrać ten wariant opodatkowania, którego zobowiązanie podatkowe jest najniższe,
7) przedstawić wyniki pracy na forum grupy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
pogadanka,
−
ć
wiczenie praktyczne,
−
burza mózgów.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia, literatura,
−
kalkulator,
−
materiały piśmiennicze,
−
arkusze papieru formatu A4.
Ćwiczenie 3
W zakładzie gastronomicznym, prowadzonym przez Ciebie w ciągu poprzedniego
miesiąca zaewidencjonowano następujące wielkości dotyczące sprzedaży i zakupu:
1. Sprzedaż według raportów kas fiskalnych:
a) sprzedaż netto opodatkowana stawką 22%
14 000
b) sprzedaż netto opodatkowana stawką 7%
32 000
2. Zakup według faktur VAT
a) zakup netto opodatkowany stawką 22%
4 600
b) zakup netto opodatkowany stawką 7%
9 500
Wiedząc, że z poprzedniego miesiąca, nie ma kwoty nadwyżki VAT naliczonego, a o ile przy
sporządzonej deklaracji będzie nadwyżka VAT naliczonego nad należnym, to należy ją
określić jako przeniesienie na następny okres.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób
realizacji ćwiczenia. Proponuje się, aby na zajęciach poprzedzających nauczyciel wytypował
grupę 3–5 uczniów, którzy udadzą się do urzędu skarbowego, ustalą gdzie pobiera się druki
i wypełnione składa, a także czy można liczyć na pomoc przy wypełnieniu pracowników
urzędu. Uczniowie powinni zdać dokładną relację z wizyty w urzędzie skarbowym.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
32
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania z poradnika dla ucznia i z literatury uzupełniającej,
2) dokładnie przeczytać treść ćwiczenia,
3) przypomnieć pojęcie VAT należnego i VAT naliczonego,
4) obliczyć wartość podatku VAT należnego przy obrotach objętych stawką 7% i 22%,
5) obliczyć wartość podatku VAT naliczonego dla 7% i 22% stawki podatku,
6) zsumować odpowiednio wartości zakupów i sprzedaży oraz obliczonych podatków
naliczonych i należnych,
7) wypełnić deklarację rozliczeniową VAT-7 wpisując dane identyfikacyjne oraz we
właściwych polach powyżej obliczone wielkości oraz składając podpis jako podatnik,
8) ustalić wysokość zobowiązania podatkowego lub kwoty zwrotu,
9) przedstawić wyniki pracy na forum grupy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
pogadanka,
−
ć
wiczenie praktyczne,
−
praca z materiałem drukowanym,
−
prezentacja.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia, literatura,
−
kalkulator,
−
druk deklaracji VAT-7,
−
materiały piśmiennicze,
−
arkusze papieru formatu A4.
Ćwiczenie 4
Zatrudniasz w swoim zakładzie gastronomicznym kelnera w oparciu o umowę o pracę na
pełen etat. Jego wynagrodzenie miesięczne – to płaca zasadnicza 1 200 złotych, premia 20%
płacy zasadniczej. Jaką kwotę, jako pracodawca, potrącisz z tytułu ubezpieczeń społecznych?
Jakie to będą ubezpieczenia i poszczególne kwoty?
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób
realizacji ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie przypomnieli pojęcie, rodzaje ubezpieczeń
społecznych oraz zasady ich naliczania. Nauczyciel powinien zwrócić uwagę uczniom na
konieczność starannego i dokładnego obliczania kwot składek.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania z poradnika dla ucznia i z literatury uzupełniającej,
2) dokładnie przeczytać treść ćwiczenia,
3) przypomnieć zasady naliczania składek ubezpieczeń społecznych,
4) obliczyć poszczególne składki ubezpieczeń emerytalnych, rentowych i chorobowych jako
iloczyn wynagrodzenia brutto i właściwych stóp procentowych,
5) zsumować obliczone składki ubezpieczeń,
6) przedstawić wyniki pracy na forum grupy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
33
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
pogadanka,
−
ć
wiczenie praktyczne.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia, literatura,
−
kalkulator,
−
materiały piśmiennicze,
−
arkusze papieru formatu A4.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
34
5.9.
Dokumentacja prowadzonej działalności
5.9.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na podstawie poniższych danych jako sprzedawca sporządź fakturę:
Punkt Małej Gastronomii „Grzanka” mieszczący się w Poznaniu 61–022 przy ul. Bydgoskiej
12 sprzedał w dniu 16 maja br. Przedsiębiorstwu Produkcyjnemu „ATMA” z siedzibą w
Poznaniu 60–250 przy ul. Krótkiej 8: 25 sandwiczy „Americano” w cenie 8,00 zł netto,
14 kanapek z tuńczykiem w cenie 5,50 zł netto oraz 12 porcji sałatki „wiosennej” w cenie
11,00 zł netto. (VAT 7%).
Płatność nastąpi przelewem w ciągu 5 dni na konto PKO BP S.A. 14 2634 8250 0000 0000
4233 5684, odbiór własny.
NIP sprzedawcy: 772–16–14–851, NIP nabywcy: 785–12–29–663
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób
realizacji ćwiczenia. Proponuje się, aby uczniowie dokładnie zapoznali się z drukiem faktury
i wyjaśnili wszystkie wątpliwości. Obliczenia lepiej najpierw wykonać na brudno. Należy
zwrócić uwagę, że na fakturze nie można dokonywać żadnych poprawek, a popełniony
jakikolwiek błąd wymaga wystawienia dodatkowo faktury korekty lub noty korygującej.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania z poradnika dla ucznia i z literatury uzupełniającej,
2) dokładnie zapoznać się z informacjami zamieszczonymi w ćwiczeniu,
3) zapoznać się z formularzem faktury,
4) starannie wypełnić rubryki,
5) obliczyć podatek VAT każdej pozycji asortymentowej,
6) zsumować wartość faktury neto, podatek VAT i wartość faktury brutto,
7) uważnie wpisać obliczone kwoty do właściwych rubryk,
8) upewnić się, czy faktura została wystawiona prawidłowo,
9) przedstawić wyniki pracy na forum grupy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ć
wiczenia praktyczne,
−
pogadanka dydaktyczna,
−
praca z materiałami drukowanymi.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia, literatura,
−
materiały piśmiennicze,
−
arkusze papieru formatu A4,
−
formularz faktury,
−
kalkulator.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
35
Ćwiczenie 2
Na podstawie następujących dokumentów (podane sumy są wartościami netto) wypełnij
uproszczoną wersję księgi przychodów i rozchodów za bm. Ustal wysokość osiągniętego
dochodu.
1. Fa VAT nr 1638 z dn. 06.bm. za usługi telekomunikacyjne
160,00 zł
2. Fa VAT nr 36 z dn.20.bm.za sprzedane wyroby gastronomiczne
340,00 zł
3. Suma paragonów kasy fiskalnej za bm.
10 520,00 zł
4. Nota księgowa – opłata czynszu najmu lokalu za bm.
850,00 zł
5. Fa VAT nr 37 z dn. 25 bm. za sprzedane wyroby
150,00 zł
6. Fa VAT nr 695 z dn. 10 bm.. za zakup materiałów
3 100,00 zł
7. Fa VAT nr 25978 z dn. 28 bm. za zużycie energii elektrycznej
470,00 zł
8. Fa VAT nr 6225 z dn. 22 bm. za zakup towarów
1 600,00 zł
9. Lista płac za bm.
2 500,00 zł
10. Składki ZUS za bm.
625,00 zł
Lp. Data
Nr dowodu
Opis zdarzenia
Przychód
Zakup
towarów
i materiałów
Wydatki
/koszty/
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób
realizacji ćwiczenia. Proponuje się, aby zwrócić uczniom uwagę, że wpisy w księdze
przychodów i rozchodów prowadzi się chronologicznie. Uczniowie powinni sobie
przypomnieć pojęcie przychodu, kosztu/wydatku/, zysku, straty. Należy zwrócić uwagę na
staranność i czystość zapisów w księdze.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania z poradnika dla ucznia i z literatury uzupełniającej,
2) zapoznać się z zasadami prowadzenia księgi przychodów i rozchodów,
3) przeczytać dokładni treść ćwiczenia,
4) uporządkować dokumenty chronologicznie (według dat),
5) podzielić dokumenty na grupy rodzajowe, wpisać dokumenty do księgi przychodów i rozchodów,
pamiętając, że wartość z danego dokumentu może być wpisana w jedną z trzech kolumn
(przychód, zakup lub wydatki),
6) zsumować wartości w poszczególnych kolumnach,
7) ustalić wysokość osiągniętego dochodu,
8) przedstawić wyniki pracy na forum grupy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ć
wiczenia praktyczne,
−
pogadanka dydaktyczna,
–
praca z materiałami drukowanymi.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
36
Ś
rodki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia, literatura,
−
materiały piśmiennicze,
−
arkusze papieru formatu A4,
−
kalkulator,
−
ewentualnie komputer z programem służącym do prowadzenia księgi przychodów
i rozchodów.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
37
6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Prowadzenie działalności
gospodarczej”
Test składa się z 24 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
–
zadania nr 1, 2, 3, 4, 5, 7, 8, 9, 11, 12, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 21, 22, 23, 24 są z poziomu
podstawowego,
–
zadania nr 6, 10, 13, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt, za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów. Suma punktów możliwych do uzyskania wynosi 24.
Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
−
dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań,
−
dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 13 zadań,
−
dobry – za rozwiązanie co najmniej 20 zadań, w tym 2 z poziomu ponadpodstawowego,
−
bardzo dobry – za rozwiązanie co najmniej 23 zadań., w tym 3 z poziomu ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. c, 3. d, 4. c, 5. c, 6. b, 7. a, 8. b, 9. d, 10. b, 11. b,
12. c, 13. a, 14. c, 15. a, 16. a, 17. a, 18. d, 19. c, 20. d, 21. d, 22. c, 23. b, 24. d.
Plan testu
Nr
zad.
Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)
Kategoria
celu
Poziom
wymagań
Poprawna
odpowiedź
1 Scharakteryzować procedurę zakładania działalności
gospodarczej
B
P
b
2 Dokonać kalkulacji ceny sprzedaży potraw i napojów
B
P
c
3 Opracować prosty plan przedsięwzięcia oraz określić
formę jego realizacji
C
P
d
4 Przygotować dokumenty niezbędne do podjęcia
działalności gospodarczej
C
P
c
5 Określić wymagania dotyczące lokalizacji
i wyposażenia zakładu gastronomicznego oraz ochrony
ś
rodowiska
C
P
c
6 Skorzystać z przepisów kodeksu pracy dotyczących
pracodawcy i pracownika
C
PP
b
7 Sporządzić dokumentację niezbędną do rozliczenia się
z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych
C
P
a
8 Przygotować materiały promujące własną działalność
gospodarczą
C
P
b
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
38
9 Określić czynniki wpływające na popyt, podaż i cenę
towarów i usług
C
P
d
10 Poprowadzić uproszczone formy księgowości
C
PP
b
11 Scharakteryzować procedurę zakładania działalności
gospodarczej
C
P
b
12 Ocenić własne predyspozycje, wiedzę i umiejętności
zawodowe
C
P
c
13 Dokonać kalkulacji kosztów związanych
z rozpoczęciem i prowadzeniem działalności usługowej
w
branży
gastronomicznej
oraz
wskazać
ź
ródła
finansowania
C
PP
a
14 Określić przebieg procesu sprzedaży w placówce
ż
ywienia
C
P
c
15 Zidentyfikować potencjalnych klientów przyszłej firmy
C
P
a
16 Przygotować dokumenty niezbędne do realizacji zadań
zawodowych
C
P
a
17 Określić zakres prowadzenia działalności gospodarczej
B
P
a
18 Sporządzić dokumentację niezbędną do rozliczenia się
z Urzędem Skarbowym
C
P
d
19 Dokonać kalkulacji kosztów związanych
z rozpoczęciem i prowadzeniem działalności usługowej
w branży gastronomicznej oraz wskazać źródła
finansowania
C
P
c
20 Skorzystać z przepisów Kodeksu pracy dotyczących
pracodawcy i pracownika
C
PP
d
21 Opracować ofertę świadczonych usług
B
P
d
22 Zidentyfikować
firmy
branży
gastronomicznej
działające na lokalnym rynku
C
P
c
23 Dokonać kalkulacji kosztów związanych
z rozpoczęciem i prowadzeniem działalności usługowej
w branży gastronomicznej oraz wskazać źródła
finansowania
B
P
b
24 Scharakteryzować prawa klienta i konsumenta
C
P
d
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,
jakie będą w teście.
5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony
na udzielanie odpowiedzi.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
39
8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).
9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się
czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.
10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które
sprawiły uczniom największe trudności.
13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 24 zadania dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej.
Wszystkie
zadania są wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa.
5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi: w zadaniach wielokrotnego
wyboru zaznacz prawidłową odpowiedź X (w przypadku pomyłki należy błędną
odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową).
6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego
rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.
8. Na rozwiązanie testu masz 45 min.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
−
instrukcja,
−
zestaw zadań testowych,
−
karta odpowiedzi.
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
1. Rejestracja działalności gospodarczej ma miejsce w
a) urzędzie skarbowym.
b) urzędzie miasta, gminy.
c) urzędzie statystycznym.
d) Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.
2. W zakładzie gastronomicznym, przy ustalaniu cen, stosuje się następujące stawki
podatku VAT
a) 19% i 22%.
b) 7% i 19%.
c) 7% i 22%.
d) 3% i 22%.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
40
3. Informacje o założeniu firmy, lokalizacji, rodzaju i zasięgu prowadzonej działalności,
celach firmy znajdują się w części biznes planu
a) charakterystyka oferowanych usług.
b) plan marketingowy.
c) plan finansowy.
d) charakterystyka firmy.
4. Numer NIP nadawany jest przez
a) urząd statystyczny.
b) wydział działalności gospodarczej urzędu miasta.
c) urząd skarbowy.
d) Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
5. Aby sprawdzić czy zakład spełnia wymogi sanitarne, bhp należy o rozpoczęciu
funkcjonowania np. kawiarni poinformować i otrzymać zgodę
a) Inspektora budowlanego.
b) Urzędu Pracy.
c) Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej.
d) Rejonowego ośrodka zdrowia.
6. Kelnerowi, absolwentowi zasadniczej szkoły zawodowej, z 6 letnim stażem pracy,
zatrudnionemu w wymiarze pełnego etatu przysługuje urlop wypoczynkowy
a) 26 dni.
b) 20 dni.
c) 13 dni.
d) 10 dni.
7. Do ubezpieczeń społecznych nie należą ubezpieczenia
a) zdrowotne.
b) chorobowe.
c) rentowe.
d) emerytalne.
8. Podstawowym elementem promocji marketingowej jest
a) moda.
b) reklama.
c) cena.
d) atmosfera.
9. Cena zakupu netto z doliczoną marżą gastronomiczną i podatkiem VAT to
a) cena gastronomiczna netto.
b) cena detaliczna.
c) cena hurtowa.
d) cena gastronomiczna brutto.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
41
10. O ile prowadzimy wyłącznie ewidencję naszych przychodów i stosujemy stawki %
naliczane od wartości obrotu firmy, oznacza to, że rozliczamy się z urzędem skarbowym
a) w oparciu o kartę podatkową.
b) w oparciu o ryczałt ewidencyjny.
c) na zasadach ogólnych.
d) 19% podatkiem liniowym.
11. Sprzedaż napojów alkoholowych w lokalu gastronomicznym wymaga
a) koncesji.
b) zezwolenia.
c) licencji.
d) patentu.
12. Wymagania do pracy na stanowisku kucharza spełnia
a) absolwent liceum ogólnokształcącego, dotychczas nigdzie nie zatrudniony.
b) absolwentka liceum ekonomicznego, studentka zaoczna Wyższej Szkoły
Hotelarskiej.
c) absolwent zasadniczej szkoły zawodowej w zawodzie kucharz małej gastronomii.
d) absolwent technikum spożywczego w zawodzie dietetyk.
13. Do podstawowych wydatków ponoszonych przy uruchamianiu firmy należą:
a) najem lokalu, zakup wyposażenia, zakup materiałów, towarów.
b) wynagrodzenia pracowników, zakup lokalu, zakup materiałów, towarów.
c) reklama radiowa i telewizyjna, ubezpieczenie pracowników, zakup towarów.
d) rejestracja działalności, zakup samochodu, udzielone rabaty klientom zbiorowym.
14. W działalności gastronomicznej w cyklu gospodarczym po zaopatrzeniu następuje
a) handel.
b) skup.
c) produkcja.
d) zbyt.
15. Identyfikacja potencjalnych klientów zakładu gastronomicznego nazywana jest
a) segmentacją.
b) kalkulacją.
c) promocją.
d) public relation.
16. Faktura sprzedaży należy do dokumentów
a) rozrachunkowych.
b) wtórnych.
c) magazynowych.
d) bankowych.
17. Zapotrzebowanie konsumentów na asortyment potraw i usług określamy jako
a) popyt.
b) podaż.
c) marketing-mix.
d) kalkulacja.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
42
18. Deklaracja VAT stosowana jest przy rozliczeniach z tytułu podatku
a) akcyzowego.
b) dochodowego od osób fizycznych.
c) dochodowego od osób prawnych.
d) od towarów i usług.
19. Kalkulacja kosztu jednostkowego jest podstawą do ustalenia
a) marży gastronomicznej.
b) dochodów.
c) ceny.
d) wysokości podatku dochodowego.
20. Pracodawca zobowiązany jest do wypełniania wobec pracownika obowiązków
wymienionych w Kodeksie Pracy, jeśli zawarł z nim umowę
a) o dzieło.
b) zlecenie.
c) agencyjną.
d) o pracę.
21. Oferta zakładu gastronomicznego musi zawierać
a) nazwisko właściciela.
b) kompletny asortyment.
c) drogę dojazdową do lokalu.
d) nazwę i adres zakładu.
22. Do zakładów żywienia otwartego nie zaliczamy
a) kawiarni.
b) restauracji.
c) stołówki pracowniczej.
d) gospody.
23. Jednostką kalkulacyjną w działalności gastronomicznej jest
a) 10 konsumentów.
b) 10 porcji.
c) 1 talerz.
d) 1 nakrycie.
24. W przypadku złożenia przez klienta pisemnej reklamacji, czas na jej rozpatrzenie wynosi
a) 7 dni.
b) 10 dni.
c) 21 dni.
d) 14 dni.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
43
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko ……..............................………………………………………………..
Prowadzenie działalności gospodarczej
Zakreśl poprawną odpowiedź.
Nr
zadania
Odpowiedź
Punkty
1
a
b
c
d
2
a
b
c
d
3
a
b
c
d
4
a
b
c
d
5
a
b
c
d
6
a
b
c
d
7
a
b
c
d
8
a
b
c
d
9
a
b
c
d
10
a
b
c
d
11
a
b
c
d
12
a
b
c
d
13
a
b
c
d
14
a
b
c
d
15
a
b
c
d
16
a
b
c
d
17
a
b
c
d
18
a
b
c
d
19
a
b
c
d
20
a
b
c
d
21
a
b
c
d
22
a
b
c
d
23
a
b
c
d
24
a
b
c
d
Razem:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
44
Test 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Prowadzenie działalności
gospodarczej”
Test składa się z 24 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
–
zadania nr 1, 2, 4, 5, 6, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 19, 21, 24 są z poziomu
podstawowego,
–
zadania nr 3, 7, 18, 20, 22, 23 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt, za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów. Suma punktów możliwych do uzyskania wynosi 24.
Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
−
dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań,
−
dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 13 zadań,
−
dobry – za rozwiązanie co najmniej 20 zadań, w tym 3 z poziomu ponadpodstawowego,
−
bardzo dobry – za rozwiązanie co najmniej 23 zadań, w tym 5 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. b, 3. c, 4. b, 5. c, 6. d, 7. a, 8. a, 9. c, 10. b, 11. a,
12. b, 13. b, 14. d, 15. a, 16. b, 17. c, 18. a, 19. a, 20. b, 21. c, 22. d, 23. d, 24. b.
Plan testu
Nr
zad.
Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)
Kategoria
celu
Poziom
wymagań
Poprawna
odpowiedź
1 Scharakteryzować procedurę zakładania działalności
gospodarczej
B
P
b
2 Dokonać kalkulacji ceny sprzedaży potraw i napojów
C
P
b
3 Opracować prosty plan przedsięwzięcia oraz określić
formę jego realizacji
C
PP
c
4 Przygotować dokumenty niezbędne do podjęcia
działalności gospodarczej
C
P
b
5 Określić wymagania dotyczące lokalizacji i wyposażenia
zakładu gastronomicznego oraz ochrony środowiska
C
P
c
6 Skorzystać z przepisów kodeksu pracy dotyczących
pracodawcy i pracownika
C
P
d
7 Sporządzić dokumentację niezbędną do rozliczenia się
z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych
C
PP
a
8 Przygotować materiały promujące własną działalność
gospodarczą
C
P
a
9 Określić czynniki wpływające na popyt, podaż i cenę
towarów i usług
C
P
c
10 Poprowadzić uproszczone formy księgowości
C
P
b
11 Scharakteryzować procedurę zakładania działalności
gospodarczej
B
P
a
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
45
12 Ocenić własne predyspozycje, wiedzę i umiejętności
zawodowe
C
P
b
13 Dokonać kalkulacji kosztów związanych z rozpoczęciem
i prowadzeniem działalności usługowej w branży
gastronomicznej oraz wskazać źródła finansowania
C
P
b
14 Określić przebieg procesu sprzedaży w placówce
ż
ywienia
B
P
d
15 Zidentyfikować potencjalnych klientów przyszłej firmy
B
P
a
16 Przygotować dokumenty niezbędne do realizacji zadań
zawodowych
B
P
b
17 Określić zakres prowadzenia działalności gospodarczej
B
P
c
18 Sporządzić dokumentację niezbędną do rozliczenia się
z Urzędem Skarbowym i ZUS
C
PP
a
19 Dokonać kalkulacji kosztów związanych z rozpoczęciem
i prowadzeniem działalności usługowej w branży
gastronomicznej oraz wskazać źródła finansowania
B
P
a
20 Skorzystać z przepisów kodeksu pracy dotyczących
pracodawcy i pracownika
C
PP
b
21 Opracować ofertę świadczonych usług
B
P
c
22 Zidentyfikować
firmy
branży
gastronomicznej
działające na lokalnym rynku
B
PP
d
23 Dokonać kalkulacji kosztów związanych z rozpoczęciem
i prowadzeniem działalności usługowej w branży
gastronomicznej oraz wskazać źródła finansowania
C
PP
d
24 Scharakteryzować prawa klienta i konsumenta
B
P
b
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1.
Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.
2.
Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3.
Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami
punktowania.
4.
Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,
jakie będą w teście.
5.
Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6.
Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7.
Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony
na udzielanie odpowiedzi.
8.
Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).
9.
Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się
czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.
10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które
sprawiły uczniom największe trudności.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
46
13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.
Instrukcja dla ucznia
1.
Przeczytaj uważnie instrukcję.
2.
Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3.
Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4.
Test zawiera 24 zadania dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej.
Wszystkie
zadania są wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa.
5.
Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi: w zadaniach wielokrotnego
wyboru zaznacz prawidłową odpowiedź X (w przypadku pomyłki należy błędną
odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową).
6.
Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7.
Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego
rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.
8.
Na rozwiązanie testu masz 45 min.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
−
instrukcja,
−
zestaw zadań testowych,
−
karta odpowiedzi.
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
1. Numer REGON nadawany jest przez
a) urząd skarbowy.
b) urząd statystyczny.
c) Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
d) wydział ewidencji działalności gospodarczej urzędu miasta.
2. Przy kalkulacji ceny gastronomicznej potraw i napojów uwzględnia się
a) wielkość zakładu gastronomicznego.
b) koszty zużycia surowców i materiałów.
c) ilość zatrudnionych pracowników.
d) stawki podatku dochodowego od osób fizycznych.
3. Analiza rynku, identyfikacja klientów, dostawców, charakterystyka konkurencji, polityka
sprzedaży to elementy biznes planu umieszczane w części
a) plan finansowy.
b) zarządzanie.
c) plan marketingowy.
d) charakterystyka firmy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
47
4. Otwarcie rachunku bankowego ma miejsce na podstawie
a) ustnej dyspozycji otwarcia.
b) podpisanej umowy o otwarcie rachunku bieżącego.
c) wyłącznie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej.
d) przedłożenia zaświadczenia o zebranych środkach pieniężnych.
5. Czynnikiem nie wpływającym na lokalizację zakładu gastronomicznego jest
a) dogodność komunikacyjna.
b) rynek zbytu.
c) forma ewidencji księgowej.
d) infrastruktura techniczna.
6. Umowa na okres próbny może być zawarta maksymalnie na
a) 2 tygodnie.
b) 1 miesiąc.
c) 6 miesięcy.
d) 3 miesiące.
7. Jeżeli podatek VAT należny za miesiąc wynosi 5 400,00 zł, a VAT naliczony za ten sam
okres 7 200,00 zł to powstanie
a) należność 1 800,00 zł.
b) należność 12 600,00 zł.
c) zobowiązanie 12 600,00 zł.
d) zobowiązanie 1 800,00 zł.
8. Przygotowana ulotka o usługach zakładu gastronomicznego jest przykładem
a) reklamy.
b) dystrybucji.
c) segmentacji rynku.
d) sondażu.
9. Popyt na usługi gastronomiczne zależy przede wszystkim od
a) pory roku.
b) wielkości zakładu gastronomicznego.
c) dochodów ludności.
d) ilości zatrudnionych pracowników.
10. Dokumentem potwierdzającym zakup towarów jest
a) Pz i Wz.
b) faktura lub dowód dostawy.
c) Rw.
d) paragon kasy fiskalnej.
11. Możliwość korzystania z cudzego lokalu do prowadzenia działalności gastronomicznej
odbywa się na podstawie
a) umowy najmu.
b) umowy pożyczki.
c) umowy użyczenia.
d) umowy leasingu.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
48
12. W przygotowanym dla przyszłego pracodawcy CV /życiorysie/ nie powinniśmy
uwzględniać informacji o
a) naszych zainteresowaniach.
b) stanie majątkowym.
c) odbytych praktykach zawodowych.
d) znajomości języków obcych.
13. Działalność jest opłacalna czyli rentowna, gdy
a) przychody są równe kosztom.
b) przychody są wyższe od kosztów.
c) przychody są niższe od kosztów.
d) popyt jest równy podaży
14. Proces sprzedaży w zakładzie gastronomicznym kończy się z chwilą
a) zapłaty należności.
b) realizacji zamówienia.
c) ekspedycji dania.
d) wyjścia konsumenta z lokalu.
15. Segmentacji rynku usług gastronomicznych można dokonać według kryterium
demograficznego, czyli
a) wieku.
b) zawodu.
c) poziomu wykształcenia.
d) zainteresowań.
16. Numer Identyfikacji Podatkowej jest niezbędny do rozliczenia się przedsiębiorcy z
a) konsumentem.
b) urzędem skarbowym.
c) bankiem.
d) wynajmującym.
17. Jest nowoczesną formą zakładu gastronomicznego otwartego. Oferuje klientom przede
wszystkim piwo, alkohol, przekąski zimne i ciepłe. To charakterystyka
a) pizzerni.
b) bistra.
c) pubu.
d) baru fast food.
18. Do ZUS solidarnie po połowie przez pracownika i pracodawcę przekazywane są
ubezpieczenia
a) emerytalne.
b) chorobowe.
c) wypadkowe.
d) zdrowotne.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
49
19. Kalkulacja kosztu jednostkowego jest podstawą do ustalenia
a) ceny.
b) marży gastronomicznej.
c) przychodów.
d) podatku akcyzowego.
20. Pracownik zgodnie z umową zatrudniony jest od 01.01. br. do 31.08. br.. Oznacza to, że
została podpisana umowa
a) na czas nie określony.
b) na czas określony.
c) zlecenia.
d) na czas próbny.
21. Catering to forma
a) płatności gotówkowej.
b) reklamacji potraw.
c) usługi gastronomicznej.
d) oferty graficznej.
22. Zakład gastronomiczny, który świadczy usługi na rzecz pewnej, wybranej grupy klientów
to zakład
a) otwarty.
b) otwarto-zamknięty.
c) zamknięto-otwarty.
d) zamknięty.
23. Niższy poziom marży gastronomicznej stosuje się w przypadku
a) wysokiego popytu.
b) atrakcyjnych potraw.
c) sezonu na określone potrawy.
d) na produkty szybko psujące się.
24. Klient niezadowolony z jakości świadczonych usług może zwrócić się o pomoc do
a) Ośrodka Wspierania Przedsiębiorczości.
b) Federacji Konsumentów.
c) Sądu Pracy.
d) Rzecznika Praw Dziecka.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
50
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko ……..............................………………………………………………..
Prowadzenie działalności gospodarczej
Zakreśl poprawną odpowiedź.
Nr
zadania
Odpowiedź
Punkty
1
a
b
c
d
2
a
b
c
d
3
a
b
c
d
4
a
b
c
d
5
a
b
c
d
6
a
b
c
d
7
a
b
c
d
8
a
b
c
d
9
a
b
c
d
10
a
b
c
d
11
a
b
c
d
12
a
b
c
d
13
a
b
c
d
14
a
b
c
d
15
a
b
c
d
16
a
b
c
d
17
a
b
c
d
18
a
b
c
d
19
a
b
c
d
20
a
b
c
d
21
a
b
c
d
22
a
b
c
d
23
a
b
c
d
24
a
b
c
d
Razem:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
51
7. LITERATURA
1. Barlow J., Moller C.: Reklamacja, czyli present: strategia korzystania z informacji od
klienta, PWN, Warszawa, 2001
2. Borowska G.: Przygotowanie do działalności usługowej. Podstawy rachunkowości,
WsiP, Warszawa 2003
3. Cisowski J. I inni: Sam prowadzę własną firmę: dla prowadzących działalność
gospodarczą osób fizycznych i spółek cywilnych, „Informer”, Tarnowskie Góry 2000
4. Czarniecka-Skubina E., Rosiak E.: Poradnik Gastronoma, ProMedia 2004
5. Kodeks cywilny (ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. z późniejszymi zmianami)
6. Kodeks pracy (ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. z późniejszymi zmianami)
7. Kodeks spółek handlowych (ustawa z dnia 15 września 2000 r.)
8. Kuczewska L.: Przygotowanie do działalności usługowej. Marketing usług. WSiP,
Warszawa 2004.
9. Merta T., Pacewicz A., Piasecki M., Zachorowska-Mazurkiewicz A., Kopański S.:
10. Podstawy przedsiębiorczości cz. I, Centrum Edukacji Obywatelskiej CIVITAS,
Warszawa 2002
11. Mielczarczyk Z., Urbańska B.: Gospodarka i rachunkowość w gastronomii, WSiP 2002
12. Mikina A., Sienna M..: Przedsiębiorczość – klucz do sukcesu, Wydawnictwo REA,
Warszawa 2002
13. Morrow J.: Rób biznes, Morrow Publishing, Warszawa 1991
14. Mruk H., Pilarczyk B., Sojkin B., Szulce H:. Podstawy marketingu, Wydawnictwo
Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 1999
15. Musiałkiewicz J.: Marketing, Ekonomik 2003
16. Olszewski J.: Prawo gospodarcze – Kompendium , C.H. BECK, Warszawa 2002
17. Piasecki B.: Ekonomika i zarządzanie małą firmą. PWN, Warszawa–Łódź 2001
18. Pietkiewicz E.: Dobre obyczaje. CIM, Warszawa 1997
19. Pietkiewicz E.: Etyka menadżera. CIM, Warszawa 1998
20. Rzeczpospolita 2006, dodatki „Dobra firma”
21. Sala J.: Marketing w gastronomii, PWE 2004
22. Sobczak G.: Ekonomika małych przedsiębiorstw. Difin, Warszawa 2004
23. Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej
24. Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości
25. www.twoja-firma.pl
26. www.cesar.edu.pl
27. www.edukacjaprawnicza.pl
Czasopisma:
−
Przegląd gastronomiczny
−
Hotelarz
Literatura metodyczna
1. Figurski J., Symela K. (red.): Modułowe programy nauczania w kształceniu zawodowym,
Wyd. ITEE, Radom 2001
2. Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia, WSiP S.A., Warszawa 1999
3. Okoń W.: Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, Wydawnictwo Akademickie „śak”,
Warszawa 2003
4. Plewka Cz.: Metodyka nauczania teoretycznych przedmiotów zawodowych, cz. I i II,
Wyd. ITEE, Radom 1999