 
MATERIAŁY EDUKACYJNE
                                          
 
 
ZESPÓŁ REKOMENDACJI I ANALIZ GIEŁDOWYCH          DEPARTAMENT KLIENTÓW  DETALICZNYCH 
1
FORMACJE ODWRÓCENIA TRENDU
FORMACJA POTRÓJNEGO DNA
Formacja potrójnego dna występuje na rynku raczej rzadko choć jest jedną z 
najbardziej wiarygodnych formacji odwrócenia trendu spadkowego. Jak sama nazwa 
wskazuje mamy tutaj trzy minima ukształtowane mniej więcej na tym samym 
poziomie cenowym. Przy czym warto nadmienić że w praktyce rynkowej rzadko kiedy 
spotykamy struktury cenowe które są idealnie symetryczne, a wszystkie minima 
formacji znajdują się dokładnie na tym samym poziomie. Nie mniej pewne ogólne 
zasady dotyczące ukształtowania obrotów są wspólne dla diagnozy wiarygodności 
formacji. I tak w miarę kształtowania kolejnych minimów cenowych obroty powinny 
wygasać natomiast w trakcie zwyżki notowań po trzecim minimum cenowym obroty 
powinny być wysokie co wskazuje na silną presję strony popytowej, która pochłania 
kolejne porcje podaży na wyższych poziomach cenowych. Sygnałem zmiany trendu ze 
spadkowego na wzrostowy jest wzrost notowań powyżej górnego ograniczenia 
formacji potrójnego dna czyli powyżej linii szyi. Jeśli to wybicie notowań jest 
potwierdzone dużym wolumenem obrotu to mamy dość wiarygodny sygnał zmiany 
trendu który będzie aktualny dopóki notowania utrzymują się powyżej linii szyi. 
Czasem tuż po wybiciu się notowań powyżej linii szyi mamy do czynienienia z 
ruchem powrotnym i jeśli dzieje się to przy mniejszych obrotach potwierdza 
wcześniejszy sygnał kupna. 
 
 
 
 
 
 
MATERIAŁY EDUKACYJNE
                                          
 
 
ZESPÓŁ REKOMENDACJI I ANALIZ GIEŁDOWYCH          DEPARTAMENT KLIENTÓW  DETALICZNYCH 
2
FORMACJA POTRÓJNEGO SZCZYTU
 
 
Formacja potrójnego szczytu należy do tych struktur cenowych, która na rynku 
występuje raczej rzadko jednak stanowi dość dobre narzędzie prognostyczne. W 
trakcie kontynuacji trendu wzrostowego dochodzi do ukształtowania drugiego 
maksimum na poziomie mniej więcej pierwszego ekstremum, poczym kształtuje się 
trzeci szczyt. Bardzo ważną wskazówką w trakcie kreowania formacji jest ułożenie 
wielkości obrotów. W trakcie kształtowania pierwszego szczytu obroty są stosunkowo 
wysokie, na drugim szczycie nieco mniejsze i wreszcie trzecie maksimum zostaje 
ukształtowane na poziomie najniższych obrotów. Kiedy formacja potrójnego szczytu 
jest już prawie całkowicie ukształtowana brakuje tylko spadku poniżej linii szyi 
potwierdzonego dużym wolumenem obrotu. I właśnie taki spadek, jeśli się wydarzy 
jest sygnałem zmiany trendu z wzrostowego na spadkowy. Podobnie jak w przypadku 
formacji potrójnego dna i tutaj możemy mieć do czynienia z ruchem powrotnym do 
linii szyi, który aby potwierdzić sygnał zmiany trendu powinien odbyć się na małym 
obrocie. Późniejszy spadek i wzrost obrotów to ostateczne potwierdzenie zmiany 
trendu z wzrostowego na spadkowy. W przypadku obydwu formacji można 
wyznaczyć teoretyczny minimalny zasięg ruchu cenowego po wybiciu się z formacji. 
W przypadku formacji potrójnego szczytu minimalny zasięg spadku jest szacowany 
jako wysokość formacji odmierzona w dół od linii szyi.  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
MATERIAŁY EDUKACYJNE
                                          
 
 
ZESPÓŁ REKOMENDACJI I ANALIZ GIEŁDOWYCH          DEPARTAMENT KLIENTÓW  DETALICZNYCH 
3
FORMACJA TRÓJKĄTA ROZSZERZAJĄCEGO
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
FORMACJA PODWÓJNEGO SZCZYTU
 
 
 
 
 
 
Formacja trójkąta rozszerzającego podobnie jak dwie poprzednie struktury cenowe 
występuje dość rzadko w praktyce rynkowej. Jeśli się pojawi na rynku to raczej jako 
formacja kończąca trend wzrostowy niż spadkowy. Sama formacja składa się z trzech 
maksimów cenowych, z których każde ukształtowane jest na wyższym poziomie niż 
poprzednie. Łącząc te maksima cenowe linią prostą otrzymujemy górne ograniczenie 
trójkąta rozszerzającego. Podobne połączenie trzech dolnych minimów cenowych 
stanowi dolne ograniczenie formacji trójkąta rozszerzającego. Ukształtowanie 
wolumenu obrotu które potwierdza wiarygodność formacji powinno być podobne do 
tego, jakie występuje w formacji potrójnego szczytu. Każde kolejne maksimum 
cenowe tej formacji powinno być ukształtowane na coraz mniejszym wolumenie 
obrotu. Spadek poniżej dolnego ograniczenia trójkąta rozszerzającego na ogół 
towarzyszy zwiększona aktywność strony podażowej, która zaspokaja popyt na coraz 
niższych poziomach cenowych. W trakcie wybicia notowań z formacji trójkąta 
rozszerzającego możemy mieć do czynienia, podobnie jak w przypadku wyżej 
opisywanych formacji, z ruchem powrotnym do wnętrza trójkąta. Jeśli taki wzrost 
odbywa się na mniejszym wolumenie obrotu, a następujący po nim spadek na dużym 
to wówczas mamy potwierdzenie zmiany trendu na spadkowy. Wysokość formacji 
może być wskazówką do szacowania minimalnego poziomu spadku i podobnie jak w 
przypadku innych formacji odmierza się ją w dół od miejsca wybicia.    
 
 
 
 
 
 
 
 
MATERIAŁY EDUKACYJNE
                                          
 
 
ZESPÓŁ REKOMENDACJI I ANALIZ GIEŁDOWYCH          DEPARTAMENT KLIENTÓW  DETALICZNYCH 
4
PRZYKŁADY RYNKOWE FORMACJI
ODWRÓCENIA TRENDU
2005
Sep
Oct
Nov
Dec
2006
Feb
Mar
Apr
May
Jun
Jul
Aug
Sep
Oct
Nov
Dec
2007
Feb
Mar
Apr
May
Jun
Jul
Aug
Sep
Oct
N
10000
20000
x100
5.5
6.0
6.5
7.0
7.5
8.0
8.5
9.0
9.5
10.0
10.5
11.0
11.5
12.0
12.5
13.0
13.5
14.0
14.5
15.0
15.5
16.0
16.5
17.0
17.5
18.0
18.5
19.0
19.5
20.0
20.5
O
POLICE (18.0500, 18.2400, 17.7800, 17.9200, -0.33000)
5 Feb
Mar
Apr
May Jun
Jul
Aug
Sep
Oct
Nov
Dec
2006 Feb
Mar
Apr May
Jun
Jul
Aug
Sep
Oct
Nov
Dec 2007 Feb
Mar
Apr
May
Jun
Jul
Aug
Sep Oct
N
5000
10000
x100
-20
-10
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
110
120
130
140
150
160
170
180
190
200
210
220
230
240
250
260
270
280
290
300
310
320
330
340
350
360
370
P
POLNORD (157.000, 163.500, 154.000, 161.000, +4.00000)
 
MATERIAŁY EDUKACYJNE
                                          
 
 
ZESPÓŁ REKOMENDACJI I ANALIZ GIEŁDOWYCH          DEPARTAMENT KLIENTÓW  DETALICZNYCH 
5
 
 
 
 
 
 
 
 
Aug
Sep
Oct
Nov
Dec
2006
Feb
Mar
Apr
May
Jun
Jul
Aug
Sep
Oct
Nov
Dec
2007
Feb
Mar
Apr
May
Jun
Jul
Aug
Sep
Oct
N
50000
x10
2.5
3.0
3.5
4.0
4.5
5.0
5.5
6.0
6.5
7.0
7.5
8.0
8.5
9.0
9.5
10.0
10.5
11.0
11.5
12.0
12.5
13.0
13.5
14.0
14.5
15.0
15.5
16.0
MUZA (7.85000, 8.20000, 7.85000, 8.20000, +0.18000)