Renata Ziajka

Scenariusz zajęć dla III klasy szkoły podstawowej

Ośrodek tematyczny: Z Nowym Rokiem

Temat: Cechy baśni na podstawie utworu Janiny Porazińskiej
pt. „O dwunastu miesiącach”

Wyróżnianie postaci realistycznych i fantastycznych. Wydarzenia prawdopodobne
i nieprawdopodobne. Znaki rzymskie. Nazwy miesięcy. Cechy charakterystyczne
poszczególnych miesięcy. Projektowanie stroju dla braci – miesięcy.

Cele:
Uczeń:
• zna treść baśni,

• potrafi wskazać cechy charakterystyczne baśni,

• wyróżnia główne postaci w utworze,

• wskazuje wydarzenia prawdopodobne i fantastyczne w baśni,

• wie, co to jest rzeczownik,

• porządkuje wyrazy w kolejności alfabetycznej,

• korzysta ze słownika i potrafi odszukać w nim potrzebne hasło,

• zna cyfry rzymskie,

• umie wymienić nazwy miesięcy we właściwej kolejności,

• potrafi zaplanować i wykonać zadanie plastyczne.

Metody:
• słowne (rozmowa kierowana, samorzutne wypowiedzi uczniów, praca

z tekstem),

• działalności praktycznej,

• zajęcia ruchowe.

Formy pracy:
• indywidualna jednolita,

• zróżnicowana,

• zbiorowa jednolita.

Środki dydaktyczne:
karta pracy dla każdego dziecka, egzemplarz lektury, teksty wierszy, słowniki,
sylwety do zajęć plastycznych.

2

Przebieg zajęć:

1. Wprowadzenie – ułożenie hasła:

Ja-ni-na Po-ra-ziń-ska „O dwu-nas-tu mie-sią-cach”

Uczniowie mają na ławkach „śniegowe chmurki”, na których napisane są różne
rzeczowniki: córka, fiołki, czerwiec, grudzień, śnieg, zaspy, zima, rok, mróz,
sierotka, macocha, luty, kwiecień, las; wybrane dzieci odczytują swoje wyrazy –
ustalenie, że są to rzeczowniki, przypomnienie, co to są rzeczowniki i na jakie
pytania odpowiadają, uczniowie przyczepiają na tablicy wyrazy w kolejności
alfabetycznej, po odwróceniu „chmurek” powstaje hasło, ustalenie, że jest to
tytuł baśni.

2. Opracowanie metryczki baśni – ćw. 1

(wielka litera w pisowni nazwisk, tytułów)

• autor - .........................

• tytuł - .........................

• ilustrator - .............................

• wydawnictwo - ............................

3. Sprawdzenia stopnia znajomości treści przeczytanej lektury.

- Kiedy rozgrywa się akcja baśni?

(zimą – uczniowie ustalają, że nie można dokładnie określić kiedy)
- W jakich miejscach rozgrywa się akcja opowieści „O dwunastu miesiącach”?

(na wsi – znów uczniowie dochodzą do wniosku, że nie wiemy, w jakiej wsi
i nie można dokładnie ustalić miejsca akcji)

- Kto jest głównym bohaterem baśni?
- Jakie jeszcze postaci występują?
- Jakie trzy zadania kazała wykonać sierotce macocha?

- Kto pomógł sierotce spełnić żądania macochy?

4. Ustalenie, jaki utwór nazywamy baśnią.

• szukanie definicji w słowniku,

• podkreślenie właściwej odpowiedzi w karcie pracy – ćw. 2

(uczniowie podkreślają jedną z trzech odpowiedzi)

Baśń to:

a) opowieść o bohaterach nie mająca potwierdzenia w materiałach

historycznych,

b) utwór napisany wierszem,
c) utwór, w którym obok postaci i wydarzeń prawdopodobnych występują

postacie i wydarzenia fantastyczne, nigdy w prawdziwym życiu nie
spotykane.

5. Wyróżnienie postaci realistycznych i fantastycznych - praca zbiorowa jednolita –

ćw. 3 (uczniowie wpisują do tabelki: macocha, pasierbica, córka; bracia
Miesiące)

3

6. Wyodrębnienie wydarzeń prawdopodobnych i fantastycznych - praca

indywidualna zróżnicowana

ćw. 4

I poziom

-

wysłanie sierotki po fiołki i poziomki,

-

spotkanie z braćmi miesiącami,

-

przemiana węgielków w srebrne talary,

-

zamiana grudnia w czerwiec,

-

wysłanie sierotki po talary,

-

służba sierotki u Miesiączków.

II poziom

-

wysłanie sierotki po fiołki,

-

spotkanie z Miesiącami,

-

przemiana węgielków w srebrne talary,

-

zamiana grudnia w czerwiec.

7. Przerwa śródlekcyjna „Śniegowa zabawa” (Klanza)

Przy muzyce dzieci ruchami rąk i całego ciała pokazują, jak pada śnieg, lepią
śnieżki i rzucają się nimi, jak lepią kule śniegowe i robią bałwana.

8. Znaki rzymskie, nazwy miesięcy – ćw. 5

a) Uczniowie łączą nazwę miesiąca z odpowiadającą mu cyfrą rzymską.

9. Zajęcia plastyczne - projektowanie stroju dla wybranego Miesiąca

- Uczniowie losują wierszyk o danym miesiącu.
- „Ubierają” sylwetę (kawałkami materiałów) zgodnie z treścią wiersza

i w oparciu o własną wiedzę.
- Zawieszenie sylwet pod nazwami poszczególnych miesięcy.
- Omówienie prac ze zwróceniem na cechy charakterystyczne danego miesiąca.

10. Przyporządkowanie miesięcy do danej pory roku
- zapisanie w karcie pracy miesięcy zimowych, wiosennych, letnich i jesiennych

- karta pracy 17 ćw. 2 – liczenie, ile trwa dana pora roku (Wesoła szkoła –
matematyka)

11. Miesiące – zabawa pozwalająca zapamiętać i utrwalić nazwy miesięcy.

Dzieci dostają wizytówki z nazwami miesięcy i przyklejają je tak, aby były
widoczne. Następnie wykonują polecenia nauczyciela, np.

• ustawcie się zgodnie z kolejnością miesięcy w roku,
• ustawcie się w grupach, zgodnie z porami roku,
• w rzędzie niech staną miesiące, które mają 31 dni,
• w szeregu niech staną miesiące zaczynające się na „l”.

12. Ocena pracy uczniów

13. Zadanie pracy domowej – karta pracy 34 ćw. 2, karta pracy 35 ćw. 1

4

KARTA PRACY


1. Autor ...........................................................

Tytuł ..........................................................

Ilustrator ...........................................................

Wydawnictwo ..........................................................


2. Podkreśl właściwą odpowiedź.

Baśń to:

a) opowieść o bohaterach nie mająca potwierdzenia w materiałach historycznych,
b) utwór napisany wierszem,
c) utwór, w którym obok postaci i wydarzeń prawdopodobnych występują

postacie i wydarzenia fantastyczne, nigdy w prawdziwym życiu nie spotykane.

3. Wymień postaci realistyczne i fantastyczne występujące w baśni.

Postacie realistyczne

Postacie fantastyczne

4. Podane wydarzenia wpisz do odpowiedniej kolumny tabelki:

-

wysłanie pasierbicy po fiołki i poziomki,

-

spotkanie z braćmi Miesiącami,

-

zamiana grudnia w kwiecień,

-

przemiana węgielków w srebrne talary,

-

służba sierotki u Miesiączków.

Wydarzenia prawdopodobne

Wydarzenia fantastyczne

5

5. Połącz nazwę miesiąca z odpowiadającym mu znakiem rzymskim.


luty kwiecień czerwiec

styczeń sierpień

grudzień

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

marzec lipiec listopad
maj październik
wrzesień




Zadanie dodatkowe dla chętnych

a) Oblicz:

II + IV = ......... VI + III = ........... VI + V = ..........

X – V = ......... IX – III = ........... XI – IX = ..........


b) Wpisz sąsiednie cyfry rzymskie:

I, ........, III IV, ........., ............., VII

VIII, ........., X IV, ........., II

.........., X, ........., VIII ........, XI, .........., IX