1. Spośród poniższych stwierdzeo wybierz te, które najbardziej charakteryzują możliwości ochrony
roślin na terenach cennych przyrodniczo przed…

ptakami:

 płoszenie ptaków w sadach w okresie gniazdowania – mechanicznie, akustycznie
 głęboki siew – przy dużych nasionach
 stosowad siatki ochronne na cenne uprawy

nicieniami roślinożernymi:

 prawidłowe zmianowanie
 zwalczanie chwastów
 niszczenie resztek pożniwnych (palenie lub kompostowanie nie krócej niż 4 m.)
 sianie zdrowych nasion
 odkażanie nasion np. moczenie nasion lucerny w wodzie o temp. 55*C przez 10min, cebule

roślin ozdobnych moczyd w wodzie o temp. 43*C przez 3 godziny

szkodnikami glebowymi z gromady owady:

 podorywka
 głęboka orka
 zwalczanie chwastów
 wczesne przygotowanie gleby przed siewem
 właściwe nawożenie mineralne
 zmianowanie roślin
 izolacja przestrzenna
 pułapki wypełnione melasą (przynęta dla motyli rolnic i piętnówek w okresie składania jaj)
 bulwy ziemniaka lub korzenie buraka – zakopane na głębokości 5-10cm w glebie jako pułapka

dla drutowców

gryzoniami:

 stawiad tyczki na polach dla drapieżnych ptaków
 wczesny zbiór zbóż i natychmiastowa podorywka
 głęboka orka jesienna
 pułapki mechaniczne

2. Spośród wymienionych poniżej preparatów wybierz te, które najbardziej nadają się do
stosowania w terenach cennych przyrodniczo przeciwko szkodnikom w…

uprawach warzyw:

 BIOCZOS BR (wyciąg z czosnku, przeciw pchełkom kapuścianym, połyśnicy marchwiance)
 DIPEL WG (Bacillus thuringiensis, przeciw gąsienicom motyli)
 SPINTOR 240 SC (przeciw szkodnikom ziemniaka, kapusty, cebuli, pomidora)
 NOVODOR SC (Btsubsp. Tenebrionis, przeciw larwom stonki ziemniaczanej)

sadownictwie:

 PROMANAL 60 EC (olej parafinowy, przeciw przędziorkom, mszycom)
 TREOL 770 EC (olej parafinowy, do zwalczania form zimujących ochojnika, przędziorka)
 MADEX SC (CpGV - CydiapomonellaGranulosisVirus, przeciw owocówce jabłkóweczce)
 CAPROVIRUSINE SUPER (CpGV, przeciw owocówce jabłkóweczce)
 ECODIAN (CpVp, feromon do wabienia i dezorientacji samców owocówki jabłkóweczki)
 DIPEL WG (Bt, przeciw gąsienicom motyli)

3. Lustracja zimowa przędziorków w sadach polega na:

ocenie liczebności jajprzędziorków.

W okresie bezlistnym z 40 drzew po 1 gałęzi (2-3 letniej).

Skala i zalecenia wynikające z lustracji zimowej:

1* trudno zauważyd pojedyncze jaja koło pędów, zwalczanie przed kwitnieniem zbędne
2* przy pąkach małe skupiska jaj ( po kilkanaście, kilkadziesiąt sztuk) o średnicy <0,5cm
rozmieszczone w pędach i rozwidleniach gałęzi, wykonad lustrację w fazie różowego pąka
3* skupiska jaj mają średnicę >0,5cm w postaci rdzawych plam – niezbędny zabieg przed kwitnieniem

Lustracja wiosenna przędziorków w sadach polega na:

ocenie liczebności przędziorków.

W okresie różowego pąka z 40 drzew 5-10 krótkopędów (200 liści), liczymy pod lupą.
Druga lustracja po kwitnieniu. Próg zagrożenia – 3 przędziorki na liśd.

4. Opisz sposoby zwalczania szkodników o kłująco-ssącym aparacie gębowym w lasach.

5. Jakie znasz szkodniki z rzędu chrząszcze w lasach, scharakteryzuj krótko i opisz sposoby ochrony.

6. Jakie gatunki zaliczamy do szkodników pierwotnych lasów, jakie są sposoby zwalczania?

7. Jesienne poszukiwania szkodników pierwotnych polegają na:

przekopywaniu całej powierzchni

ściółki na powierzchniach podokapowych koron drzew i zbieraniu znalezionych stadiów zimujących.

8. Jak wygląda rozwój Szrotówka kasztanowcowiaczka?

Samica składa jaja na liściach kasztanowca wzdłuż nerwów. Po 2-3 tyg. wylęgają się larwy, które
wgryzają się do wnętrza liścia, gdzie żerują przez 3-4 tyg. powodując tworzenie się min (żerowanie:
minowanie). Larwy przepoczwarzają się wewnątrz liścia.
Poczwarki zimują otoczone kokonem w opadłych liściach, z których w ostatnim tygodniu kwietnia lub
pierwszym tygodniu maja wylęgają się pierwsze motyle i na nowo atakują drzewa. Poczwarki
wytrzymują do -23*C. W ciągu roku w Polsce obserwuje się trzy pokolenia, które zachodzą na siebie.

9. Co to są szkodniki wtórne? Wymieo gatunki i opisz ich szkodliwośd.

To szkodniki, które atakują drzewa osłabione, np. w wyniku suszy, choroby, uszkodzeo przez
szkodniki pierwotne.
Gatunki:

 Tycz cieśla – samice składają jaja w szczelinach kory martwych sosen
 Dyląż garbarz – jaja w szczelinach kory starych lub martwych drzew i pniaków, blisko korzeni
 Kornik drukarz

10. Opisz rodzinę kornikowate – szkodliwośd, rozwój, sposoby ochrony.

Chrząszcze spokrewnione z ryjkowcami. Głowa krótka, o bardzo nieznacznym ryjku, ukryta pod
przedtułowiem; czułki zakooczone maczużką; odwłok krótki. Ok. 120 gat., ubarwienie brunatne do
czarnego.

Rozwój: Zrobienie chodnika zaczyna się najczęściej od wygryzienia przez samca komórki godowej, w
której odbywa się kopulacja. Samica tworzy chodnik macierzysty, często z dziurkami wentylacyjnymi.
Po bokach chodnika macierzystego samica robi małe zagłębienia, w których umieszcza pojedynczo
jaja. Wylęgłe larwy żłobią swoje chodniki, zazwyczaj prostopadle do macierzystego. Chodniki
larwalne stopniowo rozszerzają się z powodu wzrostu larwy. Przepoczwarzenie odbywa się na koocu
chodnika larwalnego. Wykształcone chrząszcze wygryzają w korze dziurki wylotowe.

Szkodliwośd:żywią się drewnem, korą lub grzybami w drewnie – wiele gatunków wyrządza ogromne
szkody w drzewostanach. Napadają na drzewa słabe, chore, gnijące itp. Przy masowym pojawie
atakują jednak i drzewostany całkiem zdrowe, które stopniowo osłabiają i doprowadzają do
zniszczenia.

Sposoby ochrony:

 czysta gospodarka leśna i dobre urządzenie lasu, tj. usuwanie drzew chorych, suszu,

wiatrołomów, odpadków

 urządzanie składów drewna użytkowego, niewywożonego z lasu, w miejscach suchych i

przewiewnych

 drzewa pułapkowe – celowo ścięte, pozostawione w lesie, pozbawione kory w jednym miejscu
 poza-korzeniowe dożywianie drzew zaatakowanych przez korniki celem ich wzmocnienia

(szczególnie pomniki przyrody)

 ptaki owadożerne - dzięcioły

11. Jak chronid szkółki przed szkodnikami glebowymi?

 sadzonki sadzid głębiej
 wskazane stosowanie w maksymalnym zakresie sadzonek gatunków liściastych lepiej

znoszących uszkodzenia – przy zalesionej powierzchni w obszarach zagrożonych

 wykonanie intensywnych zabiegów mechaniczno-uprawowych w okresie przebywania larw w

górnej warstwie gleby, w zasięgu działania narzędzi agrotechnicznych

 badanie zapędraczenia gleby – w obszarach występowania pędraków po wyjęciu drzewek z

kwater pod produkcję