Zakład Budownictwa Ogólnego

Ć

WICZENIE NR 10,11

Drewno – oznaczanie wytrzymało

ś

ci drewna na rozci

ą

ganie

Ceramika budowlana – oznaczenie wytrzymało

ś

ci na

ś

ciskanie

Instrukcja z laboratorium:
„Materiały budowlane”
„Budownictwo ogólne i materiałoznawstwo”

Instrukcja do ćwiczenia nr 10 i 11

Strona 2

2

10.1. Oznaczanie wytrzymałości na rozciąganie drewna

Oznaczenie przeprowadza się, wykorzystując przygotowane

próbki z badanego materiału (bez wad) o wymiarach według rys.
10.1. Badanie wytrzymałości na rozciąganie drewna wykonuje się
wzdłuż włókien.

Próbka do badania. Na przekroju poprzecznym próbki słoje

roczne powinny przebiegać prostopadle do szerszego boku zrywanej
części próbki, a włókna drzewne równolegle do krawędzi podłużnych
próbki. Odchylenie włókien od kierunku działania siły powoduje

zmniejszenie

wytrzymałości

na

rozciąganie.

Przy odchyleniu włókien ok. 15

°

wytrzymałość maleje poniżej 50

%

w stosunku do drewna o prostolinio-
wym układzie włókien. Duże obniżenie
wytrzymałości

powoduje

także

przesuwanie słojów.

Przebieg badania. Próbkę należy umocować w szczękach

maszyny wytrzymałościowej (rys. 10.2) w taki sposób, aby części
uchwytowe próbki pozostały na długości 20

÷

25 mm od strony części

pomiarowej. Podczas badania próbek z drewna miękkiego, w celu
uniknięcia zniszczenia (zmiażdżenia) części uchwytowych pod
naciskiem szczęk, nawierca się w części uchwytowej otwory.
W otwory wprowadza się stalowy sworzeń o średnicy 10 mm
i długości 17 mm, długość sworznia jest o 3 mm mniejsza niż grubość
próbki.

Próbkę poddaje się rozciąganiu, przyrost siły powinien

wynosić 1,2

÷

1,8 kN/min (1200

÷

1800 N/min).

Wynik pomiaru. Wytrzymałość na rozciąganie oblicza się według zależności:

,

A

P

R

w

=

[MPa]

(10.1)

gdzie: P - siła niszcząca, N;

A - powierzchnia przekroju zrywanej próbki, mm

2

.

Tab.10.1. Orientacyjne wartości wytrzymałości na rozciąganie poszczególnych gatunków drewna.

Gatunek drewna

Wytrzymałość na rozciąganie,

[MPa]

Buk

135

Dąb

90

Jesion

104

Modrzew

107

Sosna

104

Rys. 10.1. Wymiary próbki do

oznaczanie wytrzymałości na

rozciąganie drewna.

Rys. 10.2. Widok maszyny

wytrzymałościowej.

Instrukcja do ćwiczenia nr 10 i 11

Strona 3

3

11.1. Oznaczenie wytrzymałości na ściskanie elementów ceramicznych

Próbkę do badania należy ustawić współosiowo ze środkiem przegubu płyty dociskowej, tak

aby zapewnione było jej stabilne położenie. Nie należy
stosować żadnych materiałów przekładkowych. Można
położyć cztery odcinki stalowej taśmy tej samej szerokości
co powierzchnia ścianki zewnętrznej i 50 mm od niej
dłuższe, dwa na wierzchu i dwa u podstawy, wyrównując je
na każdym końcu, w przypadku:
- elementów przeznaczonych do kładzenia powierzchnią
ś

cianki zewnętrznej;

- elementów przeznaczonych do układania na pasmach
zaprawy;
- elementów przygotowanych przez szlifowanie.

Zalecany przyrost obciążenia podaje tabela 1.1.

Początkowo

przyłożyć

zwykle

stosowany

przyrost

obciążenia, a gdy osiągnie około połowę oczekiwanego
maksymalnego obciążenia, wyregulować przyrost, tak aby
maksymalne obciążenie zostało osiągnięte w czasie nie
krótszym niż około 1 min.

Tab. 11.1. Zalecany przyrost obciążenia próbki do badania wytrzymałości na ściskanie

Oczekiwana wytrzymałość na ściskanie

(N/mm

2

)

Przyrost obciążenia

(N/mm

2

)/s

<10

11 do 20
21 do 40
41 do 80

>80

0,05
0,15

0,3
0,6
1,0

Obliczenie i przedstawienie wyników. Wytrzymałość każdej próbki należy obliczyć

przez podzielenie maksymalnego osiągniętego obciążenia przez pole obciążanej powierzchni.
Wynik podać z dokładnością do 0,1 N/mm

2

.

Obliczyć wytrzymałość na ściskanie jako wartość średnią wytrzymałości poszczególnych

próbek (dokładność 0,1 N/mm

2

) i obliczyć współczynnik zmienności próbki badawczej.

Ceramiczne elementy murowe mogą być klasyfikowane zgodnie ze normalizowanymi

klasami wytrzymałości na ściskanie wg tablicy 1.2.

Tab. 11.2. Klasy wytrzymałości na ściskanie elementów ceramicznych

Klasy wytrzymałości na ściskanie

Znormalizowana wytrzymałość na ściskanie

w N/mm

2

nie mniejsza niż

5

5,0

7,5

7,5

10

10,0

12,5

12,5

15

15,0

20

20,0

25

25,0

30

30,0

35

35,0

40

40,0

45

45,0

50

50,0

60

60,0

75

75,0

Rys. 11.1. Prasa hydrauliczna do badania

wytrzymałości na ściskanie.

Grupa LP-……/zespół ……

Data……………

1. …………………………

2. …………………………

3. …………………………

4. …………………………

Ć

wiczenie 10

OZNACZANIE CECH WYTRZYMAŁOŚCIOWYCH DREWNA

BADANIE WYTRZYMAŁOŚCI NA ROZCIĄGANIE

Powierzchnia

rozciągana

Wartość siły

niszczącej

Wytrzymałość

na rozciąganie

Nr

próbki

mm

2

N

MPa

1

2

Średnia:

Wnioski: ………………..………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………

Ć

wiczenie 11

OZNACZENIE WYTRZYMAŁOŚCI NA ŚCISKANIE ELEMENTÓW MUROWYCH

Nazwa wyrobu:…………………………………

Przyrost

obci

ąż

enia

Pole

powierzchni

ś

ciskanej

Maksymalne

obci

ąż

enie

Wytrzyma-

ło

ść

na

ś

ciskanie

Próbka

(N/mm

2

)/s

mm

2

kN

N/mm

2

Klasa

wytrzymało

ś

ci

na

ś

ciskanie

1

Wnioski: ………………..………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………