Równowaga pionowa
1
Meteorologia
']LDá5yZQRZDJDSLRQRZD
________________________________________________________________________________
Zagadnienia
Przemiana adiabatyczna powietrza suchego, zmiany parametrów stanu elementu powietrza w
trakcie wznoszenia. Gradient suchoadiabatyczny. Warunki lokalnej równowagi pionowej
SRZLHWU]D VXFKHJR :Sá\Z VWDQX UyZQRZDJL QD ZDUXQNL UR]SU]HVWU]HQLDQLD VL
]DQLHF]\V]F]HZDWPRVIHU]H
________________________________________________________________________________
Cele
3R]DSR]QDQLXVL
]PDWHULDáHPWHMF]
FLZ\NáDGXSRZLQLHQHSRZLQQD
-
XPLHüLORFLRZRRSLVDüSURFHVDGLDEDW\F]QHMSU]HPLDQ\SRZLHWU]DVXFKHJR
-
RNUHOLüZMDNLVSRVyE]PLHQLDMVL
SDUDPHWU\VWDQXFLQLHQLHJ
VWRüWHPSHUDWXUD
obranego elementu powietrza w trakcie jego adiabatycznego wznoszenia
-
]QDüLUR]XPLHüSRM FLHSLRQRZHMUyZQRZDJLDWPRVIHU\
-
]QDüLXPLHüX]DVDGQLüNU\WHULDVWDQXSLRQRZHMUyZQRZDJLDWPRVIHU\
-
RULHQWRZDüVL ZMDNLVSRVyEVWDQUyZQRZDJLZSá\ZDQDUR]SU]HVWU]HQLDQLHVL
]DQLHF]\V]F]HZDWPRVIHU]H
-
RULHQWRZDüVL
MDNLHV]ZL]NLSRPL
G]\FDáRNV]WDáWHPZDUXQNyZPHWHRURORJLF]Q\FK
a stanem równowagi pionowej
-
XPLHüRNUHODüOXEV]DFRZDüVWDQUyZQRZDJLSLRQRZHMQDSRGVWDZLHGRVW
SQ\FKGDQ\FK
meteorologicznych
________________________________________________________________________________
2NUHOHQLH]PLDQWHPSHUDWXU\]Z\VRNRFLZHZ]QRV]F\PVL
HOHPHQFLH
suchego powietrza
=DáR*HQLD
-
EUDNPLHV]DQLDLZ\PLDQ\FLHSáD]RWRF]HQLHPSURFHVDGLDEDW\F]Q\
-
QDW\FKPLDVWRZDDGDSWDFMDFLQLHQLDZHZ]QRV]FHMVL REM WRFLGRFLQLHQLD
]HZQ WU]QHJRNWyUHVSHáQLDZDUXQNLUyZQRZDJLK\GURVWDW\F]QHM
-
SRZLHWU]HMHVWVXFKHLPR*HE\üWUDNWRZDQHMDNRJD]GRVNRQDQá\
.
const
pv
v
p
c
c
=
pv
R T
=
*
*
R
c
c
v
p
+
=
dp
dz
g
= −ρ
Równowaga pionowa
2
Meteorologia
a)
równanie stanu
p
R T
= ρ
*
(
)
dp
R
dT
Td
=
+
*
ρ
ρ
b)
równanie statyki
dp
dz
g
= −ρ
ρ
ρ
ρ
dT
Td
dz
g
R
+
= −
*
dT
dz
T
d
dz
g
R
+
= −
ρ
ρ
*
FSU]HNV]WDáFHQLHUyZQDQLDSU]HPLDQ\DGLDEDW\F]QHMGRXNáDGXT,
ρ
):
v
v
p
v
p
v
p
c
R
c
c
c
c
c
c
T
R
T
R
T
R
const
p
*
*
1
*
*
.
ρ
=
ρ
=
ρ
ρ
=
=
ρ
−
T
const
R c
v
ρ
−
=
*
.
.
ln
ln
*
const
c
R
T
v
=
ρ
−
0
*
=
ρ
ρ
−
d
c
R
T
dT
v
T
dT
R
c
d
v
*
=
ρ
ρ
dT
dz
T
d
dz
g
R
+
= −
ρ
ρ
*
dT
dz
T
c
R
dT
Tdz
g
R
v
+
= −
*
*
dT
dz
c
R
dT
dz
c
R
R
dT
dz
c
R
dT
dz
g
R
v
v
p
+
=
+
=
= −
*
*
*
*
*
dT
dz
g
c
p
= −
Równowaga pionowa
3
Meteorologia
______________________________________________________________________________
Pionowa równowaga atmosfery
]
]
7
7
7
7
7
7
7
7
a)
b)
5yZQRZDJDVWDW\F]QDDWPRVIHU\VWDáDDLFKZLHMQDE8NRQHOLQLHFLJáHV\PEROL]XM
WHPSHUDWXU Z]QRV]FHMVL F]VWNLSRZLHWU]DSU]HU\ZDQHUR]NáDGWHPSHUDWXU\ZRWRF]HQLX
Warunki równowagi:
−
> −
⇒
G7
G]
J
F
UyZQRZDJDFKZLHMQD
−
< −
⇒
G7
G]
J
F
!
UyZQRZDJDVWDáD
−
= −
⇒
G7
G]
J
F
"
#
$
UyZQRZDJDRERM WQD
______________________________________________________________________________
Zadania do samodzielnej pracy i pytania kontrolne
1.
Temperatura na poziomie morza wynosi 15
°
&DQDZ\VRNRFLPnpm równa jest
13
°
&-DNLVWDQUyZQRZDJLFKDUDNWHU\]XMHZDUVWZ UR]FLJDMFVL PL G]\W\PL
SR]LRPDPLMHOLZLDGRPR*HSDQXMHEH]FKPXUQDSRJRGDLQLHZ\VW
SXMPJá\DQL
zamglenia?
2.
-DNLVWDQUyZQRZDJLSLRQRZHMZ\VW SXMHZVWUDWRVIHU]H"
3.
2EVHUZDWRU]QDMGXMF\VL QDQDZLHWU]QHMVWURQLHáDFXFKDJyUVNLHJRRZ\VRNRFLP
]DQRWRZDáWHPSHUDWXU SRZLHWU]D
°
&SRGVWDZ FKPXUQDZ\VRNRFLPL
Z\VW SRZDQLHRSDGXGHV]F]X2NUHOLüWHPSHUDWXU SRZLHWU]DQDZ\VRNRFLPQD
VWURQLH]DZLHWU]QHMMHOLZLDGRPR*HSDQXMHWDPEH]FKPXUQDSRJRGD":REOLF]HQLDFK
SU]\MüZDUWRügradientu wilgotno-adiabatycznegoUyZQ
°
C/100 m.