Materiały w

 

•

A
s

•

•

S

Fizyczne
łańcucha
tym wyż
się w roz

W  pokoj
gazami, 

 

•

 

A

 

 

 

wewnątrzszkolne – w

Alkany są na
sp3, zawiera

Ich wzór ogó

Szereg homo
końcówkę –a

  właściwośc

a  węglowego

ższa tempera

zpuszczalnika

jowej  tempe

wyższe zawi

Reakcja węg

Al

4

C

3

 + 12 H

2

Al

4

C

3

 + 12 H

wszystkie prawa za

ajprostszymi 
ają tylko wiąz

ólny to C

n

H

2n

ologiczny tw

an.  

S

ci  węglowod

o  w  cząstecz

atura wrzenia

ach niepolar

eraturze  alk

erające do 1

glika glinu z w

2

O      

3

Cl     

 

I Liceu

astrzeżone |

związkami o

zania pojedy

+2 

 

orzymy doda

Szereg homo

Właściwo

dorów  nasy

zce,  czyli  ze 

a, topnienia 

rnych. 

kany  zawiera

16 atomów w

Otrzy

wodą lub kwa

3 CH

4

 + 4 Al(O

3 CH

4

 + 4 Al(

um Ogól

| autorzy: A

Alkany 

organicznymi
yncze sigma m

ając do przed

ologiczny (10

ości fizyczne

yconych  zmi

wzrostem  i

i gęstość. Ni

ające  od  jed

węgla są ciec

mywanie me

asem solnym

OH)

3

  

(OH)

3

  

lnokszt

im

leksandra Kopacz i

i. Ze względu

między atom

drostka okre

0 pierwszych 

e alkanów 

eniają  się  s

ch  masy  czą
e rozpuszcza

dnego  do  4 

zami, a nastę

etanu: 

m: 

ałcące w

m. ks. Stanis

Agnieszka Ciąpała

u na hybrydy

mami węgla.  

eślającego ilo

alkanów) 

stopniowo  w
ąsteczkowej.

ają się w wod

atomów  wę

ępne ‐ substa

w Rzesz

sława Kona

a || S

yzację węgla 

ość atomów w

wraz  z  wyd

.  Im  dłuższy 

dzie, ale rozp

ęgla  w  cząst

ancjami stały

owie

rskiego

trona 1 z 4

typu 

węgla 

 

łużaniem 

łańcuch, 

puszczają 

teczce  są 

ymi.  

 

 

Materiały w

 

•

 

C

•

 

C

Alkany s
związkac
potasu. Z
energią)

Alkany  p
niecałko

 

W

 

2

 

2

 

2

Su

wewnątrzszkolne – w

Reakcja octa

CH

3

COONa +

Bezpośredni

C + 2 H

2  

są mało aktyw

ch  nie  są  sp

Z fluorowcam

. W wyniku t

przede  wszy

owitemu (pow

Wszystkie ty

2 C

4

H

10

 + 13 

2 C

4

H

10

 + 9 O

2 C

4

H

10

 + 5 O

bstytucja (m

wszystkie prawa za

anu sodu z w

+ NaOH  

 

a synteza 

CH

4

  

wne chemic

polaryzowan

mi reagują d

tej reakcji na

ystkim  spalaj

wstaje sadza

ypy spalań dl

O

2

   

8

O

2

     

8

O

2

     

8

mechanizm p

I Liceu

astrzeżone |

wodorotlenkie

CH

4

 +

znie, poniew

ne.  Nie  odba
dopiero po n

astępuje pod

ją  się  całkow

a)   i półspala

a butanu: 

8 CO

2

 + 10 H

2

8 CO + 10 H

2

O

8 C + 10 H

2

O 

pokazany na 

um Ogól

| autorzy: A

em sodu: 

+ Na

2

CO

3

  

waż nie posia

arwiają  rozt

aświetleniu 

dstawienie at

wicie  (pows

aniu (z powst

2

O 

O 

 

rysunku pon

lnokszt

im

leksandra Kopacz i

adają wiązań

tworu  wody

(promieniow

tomu wodor

taje  CO

2

),  c

taniem CO).

niżej)‐reakcj

ałcące w

m. ks. Stanis

Agnieszka Ciąpała

ń wielokrotny

  bromowej 

wanie UV cha

u przez atom

hociaż  ulega

a zachodzi ty

w Rzesz

sława Kona

a || S

ych i wiązan

ani  nadma

arakteryzuje

m fluorowca.

ają  również 

tylko na świe

 

owie

rskiego

trona 2 z 4

ia w tych 

nganianu 

e się dużą 

 

spalaniu 

etle 

 

 

Materiały w

 

1.

d

2.

3. W

4. W

Zasady t

wewnątrzszkolne – w

Reg

Ustalenie na
danego zwią

Ponumerow
była jak najm

Wymienienie
przedrostkam
powtarza się

W  przypadk
pierwszeństw
Kolejność jes

te przeanaliz

wszystkie prawa za

guły ustalani

ajdłuższego ła
ązku. 

wanie atomów

mniejsza. 

e  podstawn

mi  odliczeb

ę w tym zwią

u  podstawn

wie  danego 
st taka: 

1. Halogen

2. Grupy al

zujmy na prz

 

 

I Liceu

astrzeżone |

ia nazw węg

ańcucha węg

w węgla w n

ników  w  k

bnikowymi  (

ązku.  

ików  różneg

rodzaju  pod

y (bromo‐, c

lkilowe (met

zykładach. 

 

um Ogól

| autorzy: A

glowodorów

glowego dan

najdłuższym 

kolejności  a

(di‐,  tri‐,…) 

go  rodzaju  (h

dstawników 

chloro‐, …) 

tylo‐, etylo‐,…

 

 

 

lnokszt

im

leksandra Kopacz i

w i ich chlorow

nej cząsteczk

łańcuchu, ta

alfabetyczne

określający

halogeny,  gr

i  wymienia

…) 

  

ałcące w

m. ks. Stanis

Agnieszka Ciąpała

wcopochodn

ki, stanowiąc

ak aby suma

j,  poprzedz

ymi,  ile  raz

upy  alkilowe
ć  je  zgodnie

w Rzesz

sława Kona

a || S

nych 

cego podstaw

a numerów 

zonych  loka

zy  dany  po

e)  należy  pa
e  z  przyjętą

 

 

owie

rskiego

trona 3 z 4

 

wę nazwy 

lokantów 

antami  i 

dstawnik 

miętać  o 

umową. 

 

 

Materiały w

 

Alkany m

•

w

•

j

•

j

•

z

•

w

•

d

 

 

wewnątrzszkolne – w

mają zastoso

w benzynie, 

jako paliwa (

jako dodatki

zawarte są w

wykorzystyw

do otrzymyw

wszystkie prawa za

wanie w wie

zapalniczkac

(a także ich p

 do rozpuszc

w farbach, ba

wane są w sy

wanie benzyn

I Liceu

astrzeżone |

Zasto

elu substancj

ch 

produkt) 

czalników 

arwnikach, k

ntezie organ

ny syntetyczn

um Ogól

| autorzy: A

osowanie alk

jach w naszy

auczuku, gum

nicznej 

nej  

lnokszt

im

leksandra Kopacz i

kanów 

ym codzienny

mach 

ałcące w

m. ks. Stanis

Agnieszka Ciąpała

ym życiu: 

w Rzesz

sława Kona

a || S

owie

rskiego

trona 4 z 4