background image

Jak ustalić wynagrodzenie za czas urlopu okolicznościowego 

W sierpniu 2006 r. pracownik korzystał z jednego dnia tzw. urlopu okolicznościowego z tytułu ślubu córki. Jak ustalić wynagrodzenie 
za czas tego urlopu, jeŜeli pensja pracownika składa się z płacy zasadniczej w stałej wysokości - 2500,00 zł oraz zmiennych premii 
miesięcznych? Pracownik otrzymał następujące premie: w lipcu 2006 r. - 750,00 zł (168 godzin), w czerwcu 2006 r. - 780,00 zł (168 
godzin), w maju 2006 r. - 820,00 zł (176 godzin), oraz w miesiącu korzystania z urlopu okolicznościowego - 800,00 zł. 

Przez pojęcie "urlop okolicznościowy" naleŜy rozumieć zwolnienie pracownika od obowiązku świadczenia pracy, udzielane przez 
pracodawcę na wniosek pracownika. Pomimo potocznego posługiwania się zwrotem "urlop okolicznościowy", dni wolne udzielane 
pracownikowi w szczególnych przypadkach nie są urlopem w znaczeniu przepisów Kodeksu pracy. 

W przypadku zwolnień od pracy, za które pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, aby ustalić to wynagrodzenie, naleŜy 
zastosować zasady obowiązujące przy określaniu wysokości wynagrodzenia urlopowego. 

Wynagrodzenie za czas zwolnienia od pracy z tytułu ślubu dziecka ustala się zatem z wyłączeniem: 

 

jednorazowych lub nieperiodycznych wypłat za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie,  

 

wynagrodzenia za czas gotowości do pracy oraz za czas niezawinionego przez pracownika przestoju,  

 

gratyfikacji (nagród) jubileuszowych,  

 

wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego, a takŜe za czas innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy,  

 

ekwiwalentu pienięŜnego za urlop wypoczynkowy,  

 

dodatkowego wynagrodzenia radcy prawnego z tytułu zastępstwa sądowego,  

 

wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby,  

 

nagród z zakładowego funduszu nagród, dodatkowego wynagrodzenia rocznego, naleŜności przysługujących z tytułu udziału 
w zysku lub w nadwyŜce bilansowej,  

 

odpraw emerytalnych lub rentowych albo innych odpraw pienięŜnych,  

 

wynagrodzenia i odszkodowania przysługującego w razie rozwiązania stosunku pracy.  

Składniki wynagrodzenia określone w stawce miesięcznej w stałej kwocie uwzględnia się w wynagrodzeniu za czas urlopu 
okolicznościowego w wysokości naleŜnej pracownikowi za miesiąc, w którym miał miejsce urlop okolicznościowy. 

Natomiast składniki wynagrodzenia ustalane w przeciętnej wysokości oblicza się wyłącznie z miesiąca, w którym przypadało 
zwolnienie od pracy (a nie jak przy obliczaniu wynagrodzenia za urlop w wysokości średniej z 3 miesięcy poprzedzających miesiąc 
rozpoczęcia urlopu). 

Dla prawidłowego obliczenia wysokości wynagrodzenia za czas urlopu okolicznościowego bardzo waŜną kwestią jest omówienie 
sposobu udzielania tego zwolnienia od pracy. 

Urlop okolicznościowy powinien być udzielany na dni pracy, a nie na godziny. Zatem bez względu na system i rozkład czasu pracy 
oraz liczbę godzin przypadających do przepracowania w danym dniu, naleŜy udzielić go na dzień wskazany przez pracownika. 

Urlop ten, jak kaŜda usprawiedliwiona nieobecność w pracy, obniŜa wymiar czasu pracy pracownika w danym okresie 
rozliczeniowym o liczbę godzin usprawiedliwionej nieobecności w pracy, przypadających do przepracowania w czasie tej 
nieobecności, zgodnie z przyjętym w zakładzie rozkładem czasu pracy. 

Pełen wymiar czasu pracy w sierpniu 2006 r. wynosi 176 godzin. ZałóŜmy, Ŝe pracownik zatrudniony jest w podstawowym systemie 
czasu pracy, w pełnym wymiarze. Zatem ustalając liczbę godzin faktycznie przez niego przepracowanych, miesięczny wymiar czasu 
pracy pomniejszamy czas urlopu okolicznościowego (tj. w tym przypadku o 8 godzin). 

Pracownik przepracował więc w tym miesiącu: 
176 godzin - 8 godzin = 168 godzin. 

Po ustaleniu czasu pracy w miesiącu korzystania z urlopu okolicznościowego moŜemy przystąpić do obliczania wynagrodzenia 
za czas tego zwolnienia od pracy. 

Ustalamy wynagrodzenie za czas tego urlopu ze stałych składników pensji (stałe wynagrodzenie zasadnicze uwzględniamy 
w wysokości naleŜnej w miesiącu wykorzystywania urlopu): 

 

miesięczną stawkę wynagrodzenia dzielimy przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w danym miesiącu 
(pełen wymiar czasu pracy w sierpniu 2006 r. to 176 godzin): 
2500,00 zł : 176 godzin = 14,20 zł/godz,  

 

a następnie tak otrzymaną stawkę za 1 godzinę urlopu ze stałych składników wynagrodzenia mnoŜymy przez liczbę godzin 
urlopu: 
14,20 zł/godz x 8 godzin = 113,60 zł.  

background image

W przeciwieństwie do obliczeń wynagrodzenia za okres urlopu wypoczynkowego zmienne składniki uwzględniamy tylko z miesiąca, 
w którym miał miejsce urlop okolicznościowy, a nie z trzech miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu. 
Nie mają tutaj więc Ŝadnego znaczenia wahania zmiennych składników wynagrodzenia. 

Do podstawy wymiaru wynagrodzenia za urlop okolicznościowy ze zmiennych składników wynagrodzenia naleŜy przyjąć zatem 
premię wypłaconą pracownikowi w miesiącu korzystania z tego urlopu, tj. w sierpniu 2006 r. 

Obliczamy wynagrodzenie za urlop ze zmiennych składników wynagrodzenia: 

 

premię dzielimy przez liczbę godzin faktycznie przepracowanych przez pracownika (w sierpniu było to 168 godzin): 
800,00 zł : 168 godzin = 4,76 zł,  

 

a następnie tak otrzymaną stawkę za 1 godzinę urlopu ze zmiennych składników wynagrodzenia mnoŜymy przez liczbę 
godzin urlopu: 
4,76 zł/godz x 8 godzin = 38,08 zł.  

Na koniec sumujemy wynagrodzenie za urlop ze stałych i zmiennych składników: 
113,60 zł + 38,08 zł = 151,68 zł. 
Otrzymana kwota to wynagrodzenie za dzień urlopu okolicznościowego. 

NaleŜy podkreślić fakt, Ŝe w celu obliczenia wynagrodzenia za urlop okolicznościowy stosuje się zasady obowiązujące przy ustalaniu 
wynagrodzenia urlopowego, jednakŜe z pewnymi zmianami. 

Przy ustalaniu wynagrodzenia za czas obu urlopów uwzględnia się bowiem te same składniki wynagrodzeń, ale wysokości niektórych 
z nich ustala się odmiennie. 

RóŜnice w sposobie ustalania wynagrodzenia za czas urlopu okolicznościowego ilustruje tabela. 

Tabela. RóŜnice w sposobie ustalenia wynagrodzenia za czas urlopu okolicznościowego i wypoczynkowego. 

Urlop okolicznościowy 

Urlop wypoczynkowy 

- składniki wynagrodzenia określone 
w stawce miesięcznej w stałej kwocie 
uwzględnia się w wysokości naleŜnej 
pracownikowi w miesiącu 
wykorzystywania urlopu, 

- składniki wynagrodzenia określone w stawce 
miesięcznej w stałej kwocie uwzględnia się 
w wysokości naleŜnej pracownikowi 
w miesiącu wykorzystywania urlopu, 

- zmienne składniki wynagrodzenia oblicza 
się wyłącznie z miesiąca, w którym 
przypadło zwolnienie od pracy, 

- zmienne składniki wynagrodzenia 
przysługujące za okresy nie dłuŜsze niŜ jeden 
miesiąc, z wyjątkiem stałych stawek 
miesięcznych, uwzględnia się w łącznej 
wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie 
3 miesięcy kalendarzowych poprzedzający 
miesiąc rozpoczęcia urlopu, a jeŜeli ulegają 
znacznym wahaniom - nawet z 12 miesięcy, 

- wynagrodzenie określone w stawce 
miesięcznej w stałej wysokości dzieli się 
przez liczbę godzin pracy przypadających 
do przepracowania w danym miesiącu, 
- wynagrodzenie ustalane w zmiennej 
wysokości dzieli się przez faktyczną liczbę 
godzin pracy pracownika w danym 
miesiącu, 
- po zsumowaniu stawek godzinowych 
ze stałego i zmiennego wynagrodzenia, tak 
otrzymane wynagrodzenie za 1 godzinę 
pracy mnoŜy się przez liczbę godzin 
przypadających do przepracowania przez 
pracownika w okresie urlopu 
okolicznościowego zgodnie 
z obowiązującym go harmonogramem 
czasu pracy.  

- podstawę wymiaru dzieli się przez liczbę 
godzin, w czasie których pracownik wykonywał 
pracę w okresie, z którego została ustalona 
ta podstawa, a następnie mnoŜy tak ustalone 
wynagrodzenie za jedną godzinę pracy przez 
liczbę godzin, jakie pracownik przepracowałby 
w okresie urlopu w ramach normalnego czasu 
pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem 
czasu pracy, gdyby w tym czasie nie korzystał 
z urlopu.