Jak ustalić wynagrodzenie za czas urlopu okolicznościowego

W sierpniu 2006 r. pracownik korzystał z jednego dnia tzw. urlopu okolicznościowego z tytułu ślubu córki. Jak ustalić wynagrodzenie
za czas tego urlopu, jeżeli pensja pracownika składa się z płacy zasadniczej w stałej wysokości - 2500,00 zł oraz zmiennych premii
miesięcznych? Pracownik otrzymał następujące premie: w lipcu 2006 r. - 750,00 zł (168 godzin), w czerwcu 2006 r. - 780,00 zł (168
godzin), w maju 2006 r. - 820,00 zł (176 godzin), oraz w miesiącu korzystania z urlopu okolicznościowego - 800,00 zł.

Przez pojęcie "urlop okolicznościowy" należy rozumieć zwolnienie pracownika od obowiązku świadczenia pracy, udzielane przez
pracodawcę na wniosek pracownika. Pomimo potocznego posługiwania się zwrotem "urlop okolicznościowy", dni wolne udzielane
pracownikowi w szczególnych przypadkach nie są urlopem w znaczeniu przepisów Kodeksu pracy.

W przypadku zwolnień od pracy, za które pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, aby ustalić to wynagrodzenie, należy
zastosować zasady obowiązujące przy określaniu wysokości wynagrodzenia urlopowego.

Wynagrodzenie za czas zwolnienia od pracy z tytułu ślubu dziecka ustala się zatem z wyłączeniem:

•

jednorazowych lub nieperiodycznych wypłat za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie,

•

wynagrodzenia za czas gotowości do pracy oraz za czas niezawinionego przez pracownika przestoju,

•

gratyfikacji (nagród) jubileuszowych,

•

wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego, a także za czas innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy,

•

ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy,

•

dodatkowego wynagrodzenia radcy prawnego z tytułu zastępstwa sądowego,

•

wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby,

•

nagród z zakładowego funduszu nagród, dodatkowego wynagrodzenia rocznego, należności przysługujących z tytułu udziału
w zysku lub w nadwyżce bilansowej,

•

odpraw emerytalnych lub rentowych albo innych odpraw pieniężnych,

•

wynagrodzenia i odszkodowania przysługującego w razie rozwiązania stosunku pracy.

Składniki wynagrodzenia określone w stawce miesięcznej w stałej kwocie uwzględnia się w wynagrodzeniu za czas urlopu
okolicznościowego w wysokości należnej pracownikowi za miesiąc, w którym miał miejsce urlop okolicznościowy.

Natomiast składniki wynagrodzenia ustalane w przeciętnej wysokości oblicza się wyłącznie z miesiąca, w którym przypadało
zwolnienie od pracy (a nie jak przy obliczaniu wynagrodzenia za urlop w wysokości średniej z 3 miesięcy poprzedzających miesiąc
rozpoczęcia urlopu).

Dla prawidłowego obliczenia wysokości wynagrodzenia za czas urlopu okolicznościowego bardzo ważną kwestią jest omówienie
sposobu udzielania tego zwolnienia od pracy.

Urlop okolicznościowy powinien być udzielany na dni pracy, a nie na godziny. Zatem bez względu na system i rozkład czasu pracy
oraz liczbę godzin przypadających do przepracowania w danym dniu, należy udzielić go na dzień wskazany przez pracownika.

Urlop ten, jak każda usprawiedliwiona nieobecność w pracy, obniża wymiar czasu pracy pracownika w danym okresie
rozliczeniowym o liczbę godzin usprawiedliwionej nieobecności w pracy, przypadających do przepracowania w czasie tej
nieobecności, zgodnie z przyjętym w zakładzie rozkładem czasu pracy.

Pełen wymiar czasu pracy w sierpniu 2006 r. wynosi 176 godzin. Załóżmy, że pracownik zatrudniony jest w podstawowym systemie
czasu pracy, w pełnym wymiarze. Zatem ustalając liczbę godzin faktycznie przez niego przepracowanych, miesięczny wymiar czasu
pracy pomniejszamy czas urlopu okolicznościowego (tj. w tym przypadku o 8 godzin).

Pracownik przepracował więc w tym miesiącu:
176 godzin - 8 godzin = 168 godzin.

Po ustaleniu czasu pracy w miesiącu korzystania z urlopu okolicznościowego możemy przystąpić do obliczania wynagrodzenia
za czas tego zwolnienia od pracy.

Ustalamy wynagrodzenie za czas tego urlopu ze stałych składników pensji (stałe wynagrodzenie zasadnicze uwzględniamy
w wysokości należnej w miesiącu wykorzystywania urlopu):

•

miesięczną stawkę wynagrodzenia dzielimy przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w danym miesiącu
(pełen wymiar czasu pracy w sierpniu 2006 r. to 176 godzin):
2500,00 zł : 176 godzin = 14,20 zł/godz,

•

a następnie tak otrzymaną stawkę za 1 godzinę urlopu ze stałych składników wynagrodzenia mnożymy przez liczbę godzin
urlopu:
14,20 zł/godz x 8 godzin = 113,60 zł.

W przeciwieństwie do obliczeń wynagrodzenia za okres urlopu wypoczynkowego zmienne składniki uwzględniamy tylko z miesiąca,
w którym miał miejsce urlop okolicznościowy, a nie z trzech miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu.
Nie mają tutaj więc żadnego znaczenia wahania zmiennych składników wynagrodzenia.

Do podstawy wymiaru wynagrodzenia za urlop okolicznościowy ze zmiennych składników wynagrodzenia należy przyjąć zatem
premię wypłaconą pracownikowi w miesiącu korzystania z tego urlopu, tj. w sierpniu 2006 r.

Obliczamy wynagrodzenie za urlop ze zmiennych składników wynagrodzenia:

•

premię dzielimy przez liczbę godzin faktycznie przepracowanych przez pracownika (w sierpniu było to 168 godzin):
800,00 zł : 168 godzin = 4,76 zł,

•

a następnie tak otrzymaną stawkę za 1 godzinę urlopu ze zmiennych składników wynagrodzenia mnożymy przez liczbę
godzin urlopu:
4,76 zł/godz x 8 godzin = 38,08 zł.

Na koniec sumujemy wynagrodzenie za urlop ze stałych i zmiennych składników:
113,60 zł + 38,08 zł = 151,68 zł.
Otrzymana kwota to wynagrodzenie za dzień urlopu okolicznościowego.

Należy podkreślić fakt, że w celu obliczenia wynagrodzenia za urlop okolicznościowy stosuje się zasady obowiązujące przy ustalaniu
wynagrodzenia urlopowego, jednakże z pewnymi zmianami.

Przy ustalaniu wynagrodzenia za czas obu urlopów uwzględnia się bowiem te same składniki wynagrodzeń, ale wysokości niektórych
z nich ustala się odmiennie.

Różnice w sposobie ustalania wynagrodzenia za czas urlopu okolicznościowego ilustruje tabela.

Tabela. Różnice w sposobie ustalenia wynagrodzenia za czas urlopu okolicznościowego i wypoczynkowego.

Urlop okolicznościowy

Urlop wypoczynkowy

- składniki wynagrodzenia określone
w stawce miesięcznej w stałej kwocie
uwzględnia się w wysokości należnej
pracownikowi w miesiącu
wykorzystywania urlopu,

- składniki wynagrodzenia określone w stawce
miesięcznej w stałej kwocie uwzględnia się
w wysokości należnej pracownikowi
w miesiącu wykorzystywania urlopu,

- zmienne składniki wynagrodzenia oblicza
się wyłącznie z miesiąca, w którym
przypadło zwolnienie od pracy,

- zmienne składniki wynagrodzenia
przysługujące za okresy nie dłuższe niż jeden
miesiąc, z wyjątkiem stałych stawek
miesięcznych, uwzględnia się w łącznej
wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie
3 miesięcy kalendarzowych poprzedzający
miesiąc rozpoczęcia urlopu, a jeżeli ulegają
znacznym wahaniom - nawet z 12 miesięcy,

- wynagrodzenie określone w stawce
miesięcznej w stałej wysokości dzieli się
przez liczbę godzin pracy przypadających
do przepracowania w danym miesiącu,
- wynagrodzenie ustalane w zmiennej
wysokości dzieli się przez faktyczną liczbę
godzin pracy pracownika w danym
miesiącu,
- po zsumowaniu stawek godzinowych
ze stałego i zmiennego wynagrodzenia, tak
otrzymane wynagrodzenie za 1 godzinę
pracy mnoży się przez liczbę godzin
przypadających do przepracowania przez
pracownika w okresie urlopu
okolicznościowego zgodnie
z obowiązującym go harmonogramem
czasu pracy.

- podstawę wymiaru dzieli się przez liczbę
godzin, w czasie których pracownik wykonywał
pracę w okresie, z którego została ustalona
ta podstawa, a następnie mnoży tak ustalone
wynagrodzenie za jedną godzinę pracy przez
liczbę godzin, jakie pracownik przepracowałby
w okresie urlopu w ramach normalnego czasu
pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem
czasu pracy, gdyby w tym czasie nie korzystał
z urlopu.