P

ROFILAKTYKA I LECZENIE

SCHORZEŃ UKŁADU MOCZOWEGO

Małgorzata Stadnik

III rok, gr. 47

N

IEPOWIKŁANE ZAPALENIE PĘCHERZA

MOCZOWEGO

N

IEPOWIKŁANE ZAPALENIE PĘCHERZA

MOCZOWEGO

leczenie przez 3 dni doustnie jednym z

leków

pierwszego wyboru:

1) trimetoprim 100mg co 12h
2) kotrimoksazol 960mg co 12h
3) fluorochinolon

- cyprofloksacyna 250mg co 12h
- norfloksacyna 400mg co 12h
- ofloksacyna 200mg co 12h

Leki drugiego wyboru

– przez 7 dni:

1) amoksycylina z klawulanianem 375mg co 8h
2) nitrofurantoina 100mg co 6h
3) amoksycylina 500mg co 8h
4) fosfomycyna 3,0 g jednorazowo

Z

APALENIE CEWKI MOCZOWEJ

Z

APALENIE CEWKI MOCZOWEJ



Najczęściej spowodowane zakażeniem



Choroba przenoszona drogą płciową



ZCM:

- rzeżączkowe (Neisseria gonorrhoeae)
- nierzeżączkowe (Chlamydia trachomatis,
Ureaplasma urealityticum, Trichomonas
vaginalis)

Z

APALENIE CEWKI MOCZOWEJ

Objawy:
* bezobjawowo u 50% kobiet -> zap. narządów
miednicy mniejszej



ból podczas oddawania moczu (najsilniejszy

rano)



częstomocz



naglące parcie na mocz



ropny wyciek z cewki



upławy u kobiet

R

ZEŻĄCZKOWE

ZCM -

LECZENIE

Cyprofloksacyna 500mg

jednorazowo p.o.

Ofloksacyna 400mg

jenorazowo p.o.

Ceftriakson 250mg

jednorazowo i.m.

N

IERZEŻĄCZKOWE

ZCM -

LECZENIE

doksycyklina p.o. 100mg

co 12h przez 7 dni

azytromycyna p.o. 1,0 g

jednorazowo

erytromycyna p.o.

500mg co 12h przez 14dni

ofloksacyna p.o. 200mg

co 12h (lub 400mg 1x /24h)

ZCM

O NIEUSTALONEJ ETIOLOGII

-

LECZENIE

azytromycyna

p.o. 2,0 g

jednorazowo

ofloksacyna

p.o. 200mg co

12h (lub 400mg

1x 24h)

K

AMICA I KOLKA NERKOWA

K

OLKA NERKOWA

Objawy i ocena kolki nerkowej:

-

nagły początek bólu zlokalizowany w okolicy

lędźwiowej

-

kamień w połączeniu moczowodowo- miedniczkowym-

ból w kącie żebrowo-kręgowym, promieniujący

wzdłuż moczowodu do gonad

-

w środkowej części moczowodu ból jest podobny +

dolegliwości w dolnym kwadrancie jamy brzusznej

-

w dolnej części moczowodu ból promieniuje do

pachwiny lub jąder (M) oraz warg sromowych

większych (K).

-

mdłości i wymioty

-

hematuria

P

OSTĘPOWANIE W NAPADZIE KOLKI

NERKOWEJ

Doraźne zniesienie silnego bólu:

1.

NLPZ ketoprofen 100mg i.v. lub i.m.

2.

Opioidy

- peptydyna 50-100mg i.m./i.v.
- tramadol 100mg i.m./i.v.
- siarczan morfiny 2-5mg i.v.

P

OSTĘPOWANIE W NAPADZIE KOLKI

NERKOWEJ

3. Leki rozkurczające mięśnie gładkie moczowodu:

- drotaweryna
- hioscyna
- oksyfenonium
- papaweryna

P

OSTĘPOWANIE W NAPADZIE KOLKI

NERKOWEJ

Doraźne zniesienie słabszego bólu:

1.

NLPZ p.o./p.r. ketoprofen 50-100mg, ibuprofen
600-800mg, naproksen 500-750mg

2.

Kodeina, preparaty złożone z paracetamolem,
paracetamolem i kofeiną, kwasem
acetylosalicylowym lub ibuprofenem

3.

Leki rozkurczające mięśnie gładkie moczowodu
– j.w.

L

ECZENIE INWAZYJNE KAMICY NERKOWEJ

1.

Litotrypsja pozaustrojowa (ESWL)

2.

Nefrolitotrypsja przezskórna (PCNL)

3.

Litotrypsjaureterorenoskopowa (URSL)

4.

Operacyjne usunięcie złogu, wyjątkowo całej
nerki.

Z

APOBIEGANIE POWSTAWANIU KAMIENI W

DROGACH MOCZOWYCH

Zalecenia ogólne:

1. Picie dużej ilości płynów (diureza dobowa ≥2l)
2. Ograniczenie spożycia pokarmów zawierających
składniki kamieni moczowych
3. Ograniczenie spożycia soli kuchennej (<6g/d)

L

ECZENIE PRZYCZYNOWE

POSZCZEGÓLNYCH POSTACI KAMICY

L

ECZENIE PRZYCZYNOWE

POSZCZEGÓLNYCH POSTACI KAMICY

–

C

.

D

.

Ł

AGODNY ROZROST GRUCZOŁU KROKOWEGO

(BPH)

BPH - A

LGORYTM POSTĘPOWANIA

Ł

AGODNY ROZROST GRUCZOŁU

KROKOWEGO

-

LECZENIE

W leczeniu łagodnego przerostu gruczołu
krokowego stosowane są dwie podstawowe grupy leków :

1.

alfa-blokery

2.

inhibitory 5-alfa reduktazy

* Skojarzone leczenie (alfa-bloker + inh. 5-alfa reduktazy)

ALFA

-

BLOKERY

ALFA

-

BLOKERY

Najczęściej stosowane są:
-tamsulozyna,
-alfuzosyna,
-doxazosyna,
-terazosyna.

Działania niepożądane: spadek ciśnienia krwi,
zawroty głowy i uspokojenie.

INHIBITORY

5-

ALFA REDUKTAZY

- hamowanie konwersji testosteronu do jego
aktywnej postaci - dihydrotestosteronu.
- zmniejszenie objętości gruczołu krokowego o 20 -
30 % w ciągu 6 miesięcy od włączenia terapii.
- w Polsce reprezentantem tej grupy leków
jest finasteryd.

Ł

AGODNY ROZROST G

.

K

. -

LECZENIE

Z

APALENIE GRUCZOŁU KROKOWEGO

Z

APALENIE GRUCZOŁU KROKOWEGO

U chorych na przewlekłe zapalenie gruczołu
krokowego największą poprawę w zakresie
nasilenia objawów przynosi leczenie skojarzone

α-blokerem i antybiotykiem. Leki przeciwzapalne

są najskuteczniejsze pod względem odpowiedzi na
leczenie, ale korzystne efekty zaobserwowano też
dla α-blokerów i fitoterapii. Alfa-bloker
i antybiotyki w monoterapii lub w skojarzeniu
mogą być leczeniem wyjściowym u chorych
z zaburzeniami oddawania moczu, a leki
przeciwzapalne – u chorych z bólem.

O

STRE ZAPALENIE GRUCZOŁU KROKOWEGO

-

POSTĘPOWANIE

Zalecenia ogólne:

Należy zapewnić odpowiednie nawodnienie
chorego, zachęcać go do odpoczynku i stosować leki
przeciwbólowe (NLPZ)

ZGK

LECZENIE

Należy bezzwłocznie rozpocząć antybiotykoterapię

empiryczną.W zależności od stanu klinicznego

chorego powinno się stosować leki doustnie lub

pozajelitowo. W przypadku pogorszenia się stanu

chorego lub niepowodzenia terapii doustnej należy

pilnie przyjąć chorego do szpitala i wdrożyć leczenie

pozajelitowe. Intensywny odczyn zapalny zapewnia

dobrą penetrację antybiotyków do całego gruczołu

krokowego. W zależności od antybiogramu należy

kontynuować leczenie wybranym antybiotykiem

lub zastąpić go innym. W razie nagłego

zatrzymania moczu należy wprowadzić cewnik do

pęcherza moczowego nadłonowo, w celu uniknięcia

uszkodzenia gruczołu krokowego.

Z

ALECANE SCHEMATY LECZENIA

U chorych wymagających leczenia pozajelitowego antybiotykami

aktywnymi wobec prawdopodobnych czynników etiologicznych

należy zastosować:

- cefalosporynę o szerokim spektrum działania, w dużej dawce

(np. cefuroksym, cefotaksym lub ceftriakson) oraz gentamycynę

(wiarygodność danych - IV, zalecenie stopnia C);

- po uzyskaniu poprawy klinicznej leczenie można zmienić na

doustne, zgodnie z antybiogramem.U chorych zakwalifikowanych

do leczenia doustnego można zastosować chinolony:

- cyprofloksacynę 500 mg 2 razy dziennie przez 28 dni

(wiarygodność danych - IV, zalecenie stopnia C)

lub

- ofloksacynę 200 mg 2 razy dziennie przez 28 dni

(wiarygodność danych - IV, zalecenie stopnia C).
*
W piśmiennictwie najwyższy procent eradykacji bakterii (86%)

osiągnięto po minimum 8-tygodniowym leczeniu.

P

RZEWLEKŁE ZAPALENIE GRUCZOŁU

KROKOWEGO

Zalecenia ogólne:



Chorym należy szczegółowo wyjaśnić ich stan
zdrowia, kładąc szczególny nacisk na odległe
następstwa choroby. Leczenie powinno zostać
wybrane zgodnie z antybiogramem.

P

RZEWLEKŁE ZAPALENIE GRUCZOŁU

KROKOWEGO



Zalecane schematy leczenia
U chorych na przewlekłe bakteryjne ZGK lekami
pierwszego wyboru są chinolony, takie jak:
- cyprofloksacyna 500 mg 2 razy dziennie przez
28 dni (wiarygodność danych - III, zalecenie
stopnia B)
lub
- ofloksacyna 200 mg 2 razy dziennie przez 28 dni
(wiarygodność danych - III, zalecenie stopnia B),
lub
- norfloksacyna 400 mg 2 razy dziennie przez 28
dni (wiarygodność danych - III, zalecenie stopnia
B).

P

RZEWLEKŁE NIEBAKTERYJNE ZAPALENIE

GRUCZOŁU KROKOWEGO

Nie ma zawsze skutecznej metody leczenia
przewlekłego niebakteryjnego ZGK lub ZPBM.
Brak wiedzy na temat etiologii tych stanów
oznacza, że nie można sformułować określonych
zaleceń, więc leczenie prowadzi się zwykle na
zasadzie prób i błędów.

P

RZYPADEK

1

(?)

39 letni mężczyzna zgłosił się do szpitala z powodu
nasilających się dolegliwości bólowych w lewej
połowie ciała, które promieniowały do pachwin i
jąder (mężczyzna zwijał się z bólu). Okolica nerek
po lewej stronie bolesna podczas ostukiwania.

Oprócz tego miał on częste , ale bezproduktywne

parcia na mocz. Podczas oddawania moczu nie
odczuwał pieczenia.

P

RZYPADEK

1 –

KOLKA NERKOWA

Lek p/bólowy: 1 ampułka metamizolu powoli i.v.
+ spazmolityk 1 ampułka N-butyl-skopolaminy
20mg.
Iniekcje wykonać przez założone wcześniej wkłucie
do żyły obwodowej.
Rozpocząć podawanie 0,9% roztworu NaCl (3l/d).

P

RZYPADEK

2

(?)

35 letnia kobieta zgłosiła się do lekarza z powodu
częstego i naglącego parcia na mocz oraz bólu w
okolicy nadłonowej.
*posiew moczu: >10^3 bakterii/ml, 7 erytrocytów w
polu widzenia, 10 leukocytów wpw.

P

RZYPADEK

2 –

NIEPOWIKŁANE ZAPALENIE

PĘCHERZA MOCZOWEGO

leczenie przez 3 dni doustnie jednym z leków

pierwszego wyboru:

1) trimetoprim 100mg co 12h
2) kotrimoksazol 960mg co 12h
3) fluorochinolon

- cyprofloksacyna 250mg co 12h
- norfloksacyna 400mg co 12h
- ofloksacyna 200mg co 12h

P

RZYPADEK

2 –

NIEPOWIKŁANE ZAPALENIE

PĘCHERZA MOCZOWEGO

–

C

.

D

.

Leki drugiego wyboru – przez 7 dni:

1) amoksycylina z klawulanianem 375mg co

8h

2) nitrofurantoina 100mg co 6h
3) amoksycylina 500mg co 8h
4) fosfomycyna 3,0 g jednorazowo

*U chorych na niepowikłane ostre zapalenie

pęcherza moczowego i cewki moczowej nie

wykonuje się rutynowo antybiogramu, ponieważ

w prawie 95% z nich patogenem ZUM jest E. coli,

wrażliwa na większość dostępnych antybiotyków

i sulfonamidów.

D

ZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ