Przebieg wykładu nr 5

23. listopad

2006

P

RZEBIEG

Ć

5 - P

I

U

środowisko jest niezwykle ważne dla rozwoju człowieka
W I poł. XX wieku zaczęły krążyć pogłoski o tym, że rosjanie i chińczycy przeprowadzają
eksperymenty, w wyniku których ma dojść do zmiany pewnych postaw. Uzyskują wiedzę, która
możę być wykorzystana w działaniach zbrojeniowych.

Brain-washing – dziennikarz Hunter. Termin ten pochodzi z chińskiego.

Kanadajczycy zlecili odpowiednie badania w Europie. Pod przewodnictwem Hebba.

Pomieszczenie niewielkich rozmiarów, w pełni dźwiękoszczelne, w którym jest leżanka.
Studentom oferowano 20 $ za dzień – było to bardzo dużo. Studenci mieli odpowiednie
ochraniacze. W kabinach rozlegał się biały szum, a dodatkowo osoby miały założone okulary z
połówek piłeczek pimpongowych – docierały jakieś bodźce świetlne.
Studenci mieli siedzieć spokojnie w kabinach i rozwiązywać pewne testy.

Prawie połowa zrezygnowała z udziału w eksperymencie po pierwszych 48h. Na początku
tłumaczyli się: halucynacje wzrokowe, problemy z rozwiązywaniem podstawowych zadań, a
niektóre osoby czuły, że ich głowa jest oddzielona od ciała lub umysł od ciała się oddziela i to był
rzeczywisty powód, dla którego studenci rezygnowali z eksperymentu.

Eksperymenty nad deprywacją sensoryczną. Z drugiej strony pokazują, co dzieje się jak dojdzie do
ograniczenia współpracy.
Zaczęto nazywać: deprywacją sensoryczną, deprywacja percepcyjna i izolacja percepcyjna

John Lilly – najbardziej drastyczne warunki deprywacji – nurek w głębinach – już po 6-8h osoby
badane domagały się uwolnienia z tej sytuacji.

Ok. 90% badanych kończyło te eksperymenty trwające nawet do 2-3 tygodni. Obliczono 3-10000
mają jakieś specjalne zaburzenia związane z deprywacją.

Sen – warunki silnej deprywacji sensorycznej, tylko bardzo silne bodźce mogą nas przebudzić.
Jeżeli znajdujemy się w takich warunkach to pojawia się bardzo interesujące zjawisko – marzenia
senne. Mózg nie znosi stanu bezczynności. Jak na niego nie działa odpowiednia ilość bodźców to
stwarza sobie jakąś ilość marzeń sennych zbudowanych z materiału pamięciowego + obecnych
bodźców, które mogą się jakoś w to wpleść.
Pojawia się kwestia pamiętania snów. Wiemy, że nawet te osoby, które twierdzą, że nie miały
marzeń sennych to my wiemy, że mieli jeśli tylko byli w fazie REM.

Po okresie deprywacji zwiększała się tymczasowa poprawa percepcji (np. ostrzejszy wzrok).

Zaczęto stosować deprywację sensoryczną w psychoterapii. Może mieć to pozytywny wpływ na
realizowanie kontaktów społecznych u dzieci autystycznych, oduczaniu palenia, otyłości,
alkoholizmu, ale skuteczność tych technik nie była wystarczająca.

Wszyscy spośród 33 badanych miały zaburzenia podczas długiej jazdy autostradami – były to

Strona 1 z 3

Przebieg wykładu nr 5

23. listopad

2006

warunki deprywacji sensorycznej. I mieli halucynacji.

Zjawisko break-off ->oderwanie, lotnicy doznają pewnej halucynacji, jakby byli na zewnątrz
samolotu i widzieli samych siebie siedzących w kokpicie...

Wszystko to świadczy o tym jak ważna jest stymulacja! Jeśli stymulacja jest zbyt silna to również
może dochodzić do zaburzeń.

Inne czynniki kształtujące mechanizm zachowania:

1. Genetyczne

właściwości fizjologiczne zapłodnionego jaja

2. chemiczne prenatalne

odżywczy lub toksyczny wpływ środowiska płodowego

3. chemiczne postnatalne

oddziaływanie odżywcze lub toksyczne: pokarm, woda, tlen, środki farmakologiczne

4. sensoryczne stałe

doświadczenie prenatalne i postnatalne wspólne dla wszystkich członków danego gatunku

5. sensoryczne zmienne

doświadczenie, które jest różne u poszczególnych jednostek w obrębie tego samego gatunku

6. Traumatyzujące

bodźce, które mogą doprowadzić do uszkodzenia organizmu, jest to klasa bodźców, które

nie muszą oddziaływać na organizm, w przeciwieństwie do czynników od 1 do 5). Należą tu takie
czynniki jak: teratogeny, czyli czynniki powodujące wady wrodzone u embriona [3-8 tygodni] i
plodu [8-38 tyg.].

Nie każde uczenie jest uczeniem o charakterze warunkowym.
Język jest umiejętnością nie wyuczoną, ale zależną od wyuczenia.
Dziecko, które urodziło się i znalazło w środowisku językowym łatwo przyswaja dany język.

Okresy krytyczne – jeśli dziecko nie było poddane stymulacji językowej nie nauczy się go, bo
ośrodki językowe odpowiedzialne za przyswajanie języka by się nie rozwinęły.

Metody badania pamięci.

Odpamiętywanie – aktywizacja śladu pamięciowego, korzystanie z pamięci jest odpamiętywaniem
dzieli się ono na dwie grupy:

–

przypominanie (

–

rozpoznawanie (przedmiot odpamiętywania jest w obrębie pola spostrzeżenia)

Techniki odpamiętywania:

–

reprodukcji (człowiek odtwarza sobie np. przebieg filmu w celu jego zrecenzowania)

–

zapamiętanych członów (badacz określa ile z uprzednio eksponowanych elementów jest

Strona 2 z 3

Przebieg wykładu nr 5

23. listopad

2006

odpamiętanych; „porcje treściowe”)

–

pomiaru pamięci bezpośredniej (ile elementów osoba badana potrafi odpamiętać bezpośrednio
po ekspozycji) osoby z depresją znaczaco gorzej odpamiętują cyfry (normalnie pamiętamy 7+-
2)

–

rekonstrukcji (osoba odtwarza elementy w takim porządku, w jakim zostały one wcześniej
przedstawione, chodzi o kolejność)

–

uczenia się i zapamiętywania poprzez powtarzanie

–

antycypacji (przewidywania) – wcześniej posługiwano się urządzeniem zwanym mnemometrem

–

technika oszczędności – ponownego uczenia się (jeśli materiał był już kiedyś zapamiętany i
uległ zapomnieniu)

–

rozpoznawania (łatwiej rozpoznać niż przypomnieć)

–

par skojarzeń (składa się z dwóch elementów

) osoba widząc pierwszy element..

Technika badania reakcji odroczonych (w 1913 Hankel ją zastosował). Polega ona na tym, że na
oczach zwierzęcia

Strona 3 z 3