POLITECHNIKA WROCŁAWSKA 

Eksploatacja maszyn i 

urządzeń - wykład 

Wydział Mechaniczno-Energetyczny 

 

Łukasz Wicha 

 

 

 

 

 

 

 

Eksploatacja maszyn i urządzeń - wykład 

Strona 2 

I 

Wykład z 2010-10-06 

 

1.  PGE (Państwowa Grupa Energetyczna) – największe przedsiębiorstwo energetyczne w Polsce 
2.  BOT (Bełchatów, Opole, Turów) – są to polskie elektrownie, które nie zostały sprywatyzowane: 

a)  Bełchatów – wymaga ogromnych kosztów na modernizację 
b)  Opole – ostatnia elektrownia wybudowana za państwowe pieniądze i jednocześnie jedna z najbardziej zadłużonych 
c)  Turów – została zmodernizowana na podstawie obligacji europejskich 

3.  PSE (Państwowe Sieci Energetyczne) 
4.  Czynnikami decydującymi o jakości energii elektrycznej jest częstotliwość i napięcie, dla Polski odpowiednio 50Hz 

i 230 V, o zachowanie tych parametrów dba System Regulacji Mocy.  

5.  Podczas wykładu omawiane były następujące materiały dydaktyczne od Świętochowskiego: 

a)  Przepisy eksploatacji urządzeń 

 

II 

Wykład z 2010-10-13 

 

1.  Główną firmą w Polsce przeprowadzającą pierwszy rozruch kotła jest Remak-Rozruch S.A. 
2.  Odbiór  urządzenia  polega  na  sprawdzeniu  czy  jest  zgodne  z  projektem  i  czy  dokumentacja  techniczna  jest 

kompletna. 

3.  Przy pierwszym uruchamianiu urządzeń wirowych sprawdza się przede wszystkim łożyska i układ smarowania. 
4.  System NEVADA służy do monitorowania, zabezpieczania i diagnozowania maszyn (bada składowe drgań, określa 

przyspieszenie  drgań,  porównuje  drgania  z  wartościami  dopuszczalnymi  i  wyłącza  urządzenie  w  przypadku  ich 
przekroczenia. 

5.  Pierwszym  urządzeniem  monitorowanym  przy  budowie  kotła  jest  walczak,  przy  jego  odbiorze  istotna  jest  jego 

szczelność.  Przy  jej  sprawdzaniu  kocioł  napełniany  jest  wodą.  Próbę  ciśnieniową  kotła  wykonuje  się  gdy  kocioł 
napełniony jest wodą, ciśnienie podnoszone jest przy pomocy pompy o dużej wysokości podnoszenia. 

6.  Główne straty pary w bloku energetycznym występują w: 

a)  Turbinie (uszczelnienie labiryntowe) 
b)  Skraplaczu in. Kondensator 

7.  Metody przedmuchania kotła (czyszczenia rur kotłowych od środka): 

a)  Pulsacyjna dla kotłów fluidalnych 
b)  Przepływowa dla kotłów rusztowych i pyłowych (wytworzenie ciągłego przepływu pary przez 15-20 minut) 

8.  Czystość  rur  kotłowych  uzyskuje  się  po  7-10  cyklach  przedmuchiwania  kotła.  Sprawdza  się  ją  za  pomocą 

miedzianej płytki pomiarowej, która jest idealnie gładka. Przez normy określona jest ilość i głębokość wgłębień  na 
płytce, która pozwala uznać rury kotłowe za wyczyszczone. 
 

III 

Wykład z 2010-10-20 

 

1.  Czynności wykonywane podczas uruchamiania kotła energetycznego: 

a)  Napełnienie generatora wodorem 
b)  Uruchomienie obracarki na turbogeneratorze 
c)  Uruchomienie układu kondensatu i wody zasilającej 
d)  Napełnienie kotła wodą 
e)  Uruchomienie układów wentylatorów kotła (kolejność dla kotła fluidalnego): 
-   Wentylator ciągu 
-   Wentylator powietrza wtórnego 
-   Wentylator powietrza pierwotnego 
f)  Rozpalenie kotła: 
-   Przewietrzenie kotła 
-   Uruchomienie układu palników rozpałkowych 
-   Nagrzewanie  kotła  (kontrola  wody  w  walczaku,  kontrola  podgrzewaczy,  nagrzewanie  głównych  rurociągów  parowych,  nagrzewanie 

turbiny) 

g)  Rozruch turbiny 
h)  Uruchamianie zasilania kotła paliwem podstawowym 
i)  Uruchomienie układu usuwania żużla i popiołu 
j)  Przełączenie bloku na sterowanie skorygowane 
k)  Przełączenie na zdalne sterowanie obciążeniem (ARC – automatyczna regulacja częstotliwości mocy) 

2.  Podczas normalnej pracy kotła kontrolowane są zanieczyszczenia i hałas 
3.  Najważniejszym parametrem dla prawidłowego funkcjonowania kotła jest poziom wody w walczaku. 
4.  Punkt „0” na osi czasu w wykresie krzyw rozruchu następuje, gdy turbina zaczyna być napędzana przez parę. 
5.  Planowe odstawienie bloku: 

a)  Zmniejszenie obciążenia kotła 
b)  Odstawianie paliwa 
c)  Odstawianie turbiny 
d)  Odstawianie kotła 

 

 

 

Eksploatacja maszyn i urządzeń - wykład 

Strona 3 

IV 

Wykład z 2010-10-27 
 

1.  Plazma to strumień powietrza zjonizowanego na skutek przepływu prądu 
2.  Młyny kulowo-bębnowe są stosowane w centralnych młynowniach (budowane w latach 50.)  np. EC „Czechnica” 
3.  Temperatura mieszanki pyłowej za młynem dla węgla kamiennego wynosi 

𝟖𝟓 ÷ 𝟏𝟏𝟓℃ 

4.  Moc silnika 3-fazowego stosowanego w wentylatorach spalin wyznacza się ze wzoru (

𝒄𝒐𝒔𝝋 𝟎, 𝟖 ÷ 𝟎, 𝟗) 

𝑵 =  𝟑𝑼𝑰𝒄𝒐𝒔𝝋 

V 

Wykład z 2010-11-10 
 

1.  Każdy kocioł musi być wyposażony w odbiór pary rozruchowej 
2.  Układy rozruchowe służą do: 

a)  Nagrzewania przegrzewaczy i parowników 
b)  Zabezpieczenia kotła przed awaryjnym zrzutem pary 

3.  Układy rozruchowe zależą od kotła, ilości i ustawień przegrzewaczy w kotle, rodzaju spalanego węgla 
4.  Wyróżniamy  trzy  grupy  kotłów  w  krajowej  gospodarce  energetycznej  w  zależności  od  rozmieszczenia 

przegrzewaczy w kotle: 

a)  Kotły  z  stopniami  przegrzewaczy  pary  wtórnej  rozmieszczone  są  na  przemian  z  stopniami  przegrzewaczy  pary  świeżej,  

np. kocioł OP-350k w Elektrowni Rybnik; zawierają dwuobejściowy układ rozruchowy 

b)  Kotły  z  stopniami  przegrzewaczy  pary  wtórnej  umieszczone  są  strefie  średnich  temperatur;  zawierają  mieszany  układ  rozruchowy, 

tj. część pary idzie na przegrzewacze pary wtórnej, a część pary kierowana jest bezpośrednio do kondensatora  

c)  Kotły z stopniami przegrzewaczy pary wtórnej umieszczone są strefie niskich temperatur; zawierają jednoobejściowy układ rozruchowy 

5.  Negatywne skutki oddziaływania bloku energetycznego na środowisko: 

a)  Pobieranie ogromnych ilości wody 
b)  Zanieczyszczanie atmosfery produktami spalania  

𝐶𝑂

2

, 𝑁𝑂

𝑥

, 𝑆𝑂

𝑥

, 𝑝𝑦ł   

6.  Podczas wykładu omawiane były następujące materiały dydaktyczne od Świętochowskiego: 

a)  Modyfikacja systemów rozruchowych kotłów pyłowych w celu redukcji kosztów i emisji zanieczyszczeń 
b)  Przegląd  aktualnych metod chemicznego oczyszczania i trawienia kotłów energetycznych 
c)  Doświadczenia z konserwacji bloków energetycznych na długotrwały postój 
d)  Wpływ parametrów eksploatacyjnych kotła na powstawanie NOx w czasie spalania pyłu węglowego w kotłach z palnikami tradycyjnymi 

i niskoemisyjnymi 
 

VI 

Wykład z 2010-11-17 
 

1.  Metody niskoemisyjnego spalania pogarszają warunki spalania przez co zwiększa się strata niecałkowitego spalania 
2.  Dysze OFA są zamieszczone minimum 5 metrów nad palnikami głównymi. 
3.  Podczas zmiany obciążenia kotła w dyszach OFA zmieniamy ich kąt pochylenia oraz koło wiru 
4.  Przemiał węgla w młynach ma również wpływ na wielkość stężenia emisji NO

x, 

im lepszy przemiał tym mniejsza jest 

ich emisja. 

5.  Dwa główne sposoby walki z emisją SO

2

: 

a)  Wiązanie SO

2 

z wapnem 

b)  Spalanie węgli z niską zawartością siarki 

6.  Omówienie metod odsiarczania 
7.  Korozja jest to proces niszczenia struktury metalów przez różne reakcje, np. utlenianie, siarczkowanie, azotowanie, 

węglikowanie. 

8.  Podczas wykładu omawiane były następujące materiały dydaktyczne od Świętochowskiego: 

a)  Cel, zakres, metodyka oraz efekty prac regulacyjno-optymalizacyjnych na kotłach z paleniskami niskoemisyjnymi 
b)  Przepisy eksploatacji urządzeń 
c)  Otoczenie prawne sektora polskiej energetyki 
d)  Optymalizacja rozpływu powietrza w kotle BP-1150 (K-3) – Elektrownia  Opole 
e)  Optymalizacja procesu spalania w kotle pyłowym z palnikami typu RI-JET 
f)  Zagrożenia korozyjne rur w obrębie pasa palnikowego w kotłach z palnikami niskoemisyjnymi 
g)  Identyfikacja i zapobieganie korozji wysokotemperaturowej w kotłach BP-1150 w Elektrowni Opole 
h)  Ogólnych zasad eksploatacji urządzeń i instalacji energetycznych - wg Zarządu Ministrów 
i)  Niskoemisyjne palenisko wirowe 

 

VII  Wykład z 2010-11-24 

 
1.  Podczas wykładu omawiane były następujące materiały dydaktyczne od Świętochowskiego: 

a)  Wpływ jakości wody zasilającej i kotłowej na trwałość powierzchni ogrzewalnych 
b)  Katalityczne odazotowanie 
c)  Techniczne możliwości współspalania węgla z dużą ilością biomasy w kotłach energetycznych – technologia i zastosowanie 
d)  Niskoemisyjne palenisko wirowe 

 

 

 

Eksploatacja maszyn i urządzeń - wykład 

Strona 4 

VIII  Wykład z 2010-12-01 

 

1.  Podczas wykładu omawiane były następujące materiały dydaktyczne od Świętochowskiego: 

a)  Ograniczanie emisji dwutlenku węgla w elektrowniach 
b)  Problemy współspalania biomasy w kotłach energetycznych 

 

IX 

Wykład z 2010-12-08 

 
1.  Podczas wykładu omawiane były następujące materiały dydaktyczne od Świętochowskiego: 

a)  Ogólnych zasad eksploatacji urządzeń i instalacji energetycznych - wg Zarządu Ministrów 

2.  Z powyższego pliku nie uczymy się zasad eksploatacji: 

a)  Turbin wodnych 
b)  Kotłów z paleniskiem olejowym 
c)  Kotłów z paleniskami na paliwa gazowe 

3.  Najważniejsze z powyższego pliku jest eksploatacja kotłów parowych!!