1

7. Uczestnicy stosunków międzynarodowych, ich
atrybuty, pozycja w systemie międzynarodowym i
odgrywane role ?

Stosunki międzynarodowe określa się jako proces oddziaływań przekraczających granice

państw. To spektrum bardzo wielu relacji, aktywności i interakcji między bardzo wieloma

uczestnikami tych relacji: przedmiotowe (państwa, org międzynarodowe, korporacje) i

podmiotowe czyli ludzie (osoby fizyczne)

Uczestnikiem stosunków międzynarodowych dzięki stale prowadzonym działaniom

transgenicznym, jest świadomie zorganizowana grupa społeczna, zdolna do wywołania

wpływu na stosunki międzynarodowe.

Zdaniem J. Pietrasia „uczestnik” st. międzynarodowych to:

-podmiot prawa międzynarodowego

- podmiot stosunków międzynarodowych

-aktor

-uczestnik

-partner

-sprawca

-czynnik

-strona stosunków międzynarodowych

Wyróżniamy dwie klasy uczestników w stosunkach międzynarodowych:

-Państwa

-Uczestników niepaństwowych (organizacje międzynarodowe, wielkie grupy społeczne i ich

organizacje, małe grupy społeczne i ich organizacje, korporacje międzynarodowe)

Państwa stanowią najwyżej zorganizowaną grupę społeczną, są wpływowymi i

dynamicznymi uczestnikami tych stosunków, dominują nad suwerennymi innymi

uczestnikami stosunków.

Stosunki międzypaństwowe są fundamentem stosunków międzynarodowych.

Organizacje międzyrządowe to zrzeszenie międzynarodowe tworzone przez państwo w

liczbie co najmniej 3. Mają relatywnie trwały charakter, tworzone na czas nieokreślony

(określony nie krótszy niż 10lat). Podstawą funkcjonowania jest umowa międzynarodowa.

2

Musi istnieć grupa podstawowych organów-struktura organizacyjna zapewniająca

funkcjonowanie czyli organ naczelny i organ administracyjny

Organizacje pozarządowe – minimalna struktura organizacyjna(org. naczelny i

administracyjny) relatywnie trwały charakter organizacji- podstawą jest umowa prywatno-

prawna. Członkami są osoby fizyczne, związki osób czy osoby prawne pochodzące z co

najmniej 3 państw

Wielkie grupy społeczne to narody, reprezentacja narodów, nie zawsze są państwami jak

Kurdowie, Baskowie, Palestyńczycy

Małe grupy społeczne to partie polityczne, grupy religijne mogą działać na konferencjach

międzynarodowych

Korporacje międzynarodowe to przedsiębiorstwa zarejestrowane w jednym państwie, a

funkcjonujące na obszarze innych państw. Mogą oddziaływać ale nie muszą, na politykę

międzynarodową. Rządy państw macierzystych podejmują działania na terenie innych państw

w obronie tych korporacji, które mają powiązania i związki z rządami państw