POSTĘPOWANIE PODCZAS WYKONYWANIA 

INIEKCJI PODSKÓRNYCH 

POSTĘPOWANIE PODCZAS WYKONYWANIA INIEKCJI 

PODSKÓRNYCH 

Zabieg klasyfikowany jako działania terapeutyczne pielęgniarki, polegający 
na wprowadzeniu środka leczniczego do tkanki podskórnej, gdzie wchłanianie leku 
odbywa się w sposób przedłużony. 

ZASTOSOWANIE INIEKCJI PODSKÓRNYCH: 

> wykonywanie szczepień ochronnych; 
> podawanie insuliny; 
> podawanie leków przeciwzakrzepowych; 
> podawanie surowicy; 
> podawanie leków przeciwbólowych (np. morfina). 

ZASADY WYKONYWANIA INIEKCJI PODSKÓRNYCH: 

> Przestrzeganie zasad aseptyki i antyseptyki ( stosowanie sprzętu jednorazowego, 

dezynfekować miejsce wstrzyknięć), 

> Zabieg wykonuje się w pozycji siedzącej lub leżącej, 
> Maksymalnie ta drogą można podać 2 ml leku, 
> Należy stosować leki o następujących właściwościach: roztwór wodny, stężenie 

izotoniczne, odczyn obojętny, 

> Nie wolno podawać leków w postaci zawiesiny, 
> Nie wskazane jest stosowanie leków oleistych, 
> Zabronione jest podawanie leków drażniących tkankę, 
> Lek wchłania się w ciągu 15-20min. 

POWIKŁANIA WSTRZYKNIĘĆ PODSKÓRNYCH: 

1) Typowe powikłania: 

> Przyspieszone działanie leku w przypadku niezaplanowanego podania dożylnie lub 

domięśniowo, 

> Martwica tkanek ( wprowadzenie podskórnie leków drażniących tkanki), 
> Zbyt płytkie wstrzyknięcie leku- powoduje ból, sprzyja odczynom skórnym, utrudnia 

wchłanianie leku, 

> Częste wstrzyknięcia w to samo miejsce powodują zanik tkanki podskórnej, 

zwłóknienie i stwardnienie tkanki podskórnej, ból, 

> Zbyt szybkie wprowadzenie leku- powoduje ból, nieprawidłowe wchłanianie, 
> Wprowadzenie zakażenia, 
> Krwiak podskórny (przy podawaniu preparatów heparyny), 
> Wstrząs anafilaktyczny (przy podawaniu surowicy), 
> Podanie zbyt dużej lub małej dawki leku, 
> Uszkodzenie nerwów i naczyń krwionośnych, 

2) Specyficzne powikłania: 

> Miejscowa alergia, 
> Obrzęki poinsulinowe, 
> Zanik tkanki podskórnej, 
> Przerost tkanki podskórnej (hipertrofia poinsulinowa), 
> Hiperglikemia, 
> Hipoglikemia. 

2 

STRUKTURA CZYNNOŚCI: 

A. Czynności przygotowawcze: 

I. Przygotowanie pielęgniarki: 

1) Sprawdzenie zlecenia podania leku, 

2) Mycie higieniczne rąk (przed i po zabiegu), 
3) Stosowanie uniwersalnych środków ostrożności, profilaktyka zakażeń ( założenie 

rękawiczek jednorazowego użytku). 

II. Przygotowanie materiału, sprzętu i otoczenia: 

1) Przygotowanie zestawu- indywidualna karta zleceń lekarskich dla pacjenta, 

zlecony lek, preparat antyseptyczny (do dezynfekcji skóry), strzykawka, 2 igły, 

jałowe gaziki, rękawiczki jednorazowego użytku, pilniczek do ampułek, 

podstawka na strzykawkę z igłą, pojemnik na odpady. 

2) Zapewnienie dobrej widoczności. 

III. Przygotowanie pacjenta: 

1) Poinformowanie pacjenta o celu i przebiegu zabiegu, skutkach ubocznych, zasad 

przyjmowania danego leku, zasad przechowywania oraz uzyskanie jego zgody na 
wykonanie zabiegu. 

B. Czynności właściwe: 

1) Przygotowanie iniekcji według zlecenia lekarskiego (odpowiednia dawka leku, 

objętość), 

2) Wybranie miejsca iniekcji (ramię, plecy nad i pod łopatkami, brzuch oprócz 2cm 

od pępka, zewnętrzna strona uda), 

3) Dezynfekowanie miejsca wkłucia (oprócz podawania insuliny), 
4) Podanie leku do tkanki podskórnej (ujmowanie skóry w fałd lub napięcie, 

naciągnięcie skóry, wprowadzenie igły do tkanki podskórnej pod kątem 45 C lub 
90C, aspirowanie, podawanie powolne leku, położenie wacika ze środkiem 
dezynfekującym na miejsce wkłucia igły, wyjęcie igły, rozcieranie w miejscu 
podania leku powolnymi, okrężnymi ruchami), 

5) Zabezpieczenie miejsca wkłucia opatrunkiem. 

C. Czynności końcowe: 

1) Uporządkowanie zestawu, 

2) Higieniczne umycie rąk, 
3) Udokumentowanie zabiegu. 

3 

W przypadkach ekspozycji na kontakt z krwią lub innym 

materiałem potencjalnie zakaźnym należy

 natychmiast wykonać 

następujące czynności: 

• jeżeli doszło do przekłucia

 (skaleczenia) skóry, należy dokładnie umyć 

zranioną okolicę wodą i mydłem (z braku wody można użyć płynów 

do mycia rąk na bazie alkoholu 60-90%), a następnie 
zdezynfekować i zabezpieczyć opatrunkiem wodoszczelnym, 

• jeżeli na skórze znajduje się krew lub inny materiał potencjalnie 

zakaźny, postępowanie polega na wstępnym usunięciu 
zanieczyszczeń gazą albo innym materiałem, który został zwilżony 

środkiem przeznaczonym do higienicznej dezynfekcji rąk, a następnie 
2-krotnym przetarciu powyższym środkiem (powinien on pozostać 

na powierzchni skóry przez czas określony przez producenta 
preparatu), 

• jeżeli zabrudzone są oczy, należy delikatnie, lecz dokładnie 

przepłukać oczy i ich okolice wodą lub 0,9% roztworem NaCI, przy 

otwartych powiekach, 

• jeżeli krew dostanie się do ust, trzeba ją wypluć i przepłukać jamę ust­

ną wodą kilkanaście razy.