1 

 

 
 

WYKŁAD 13 

 

przykłady zadań egzaminacyjnych 

c.d. 

 

2 

Amfibolia, to błąd wieloznaczności będący skutkiem wadliwej składni.  

 
 
 

Przykłady:  

Wózki ciągnęły konie.  
Byt określa świadomość.  
To jest wujek Franka, który właśnie wrócił z Ameryki. 

 

 

 

3 

Stosując diagramy Venna sprawdź, czy ze zdań „Żaden morderca nie jest miłym człowiekiem” i 
„Niektóre kobiety nie są morderczyniami” wynika na mocy rachunku nazw Arystotelesa zdanie 
„Niektóre kobiety nie są miłymi ludźmi”. Oceń poprawność tego wnioskowania.  
 

 

Stosując diagramy Venna sprawdź, czy ze zdań „Każdy złodziej jest głupcem”, „Każdy człowiek, 
który kradnie jest złodziejem” i „Istnieją ludzie, którzy kradną” wynika na mocy rachunku nazw 
Arystotelesa zdanie „Niektórzy ludzie, którzy kradną nie są głupcami”. Oceń poprawność tego 
wnioskowania. 
 
 
Stosując diagramy Venna sprawdź, czy ze zdań „Niektórzy policjanci są filatelistami” i „Każdy 
policjant jest mężczyzną” wynika na mocy rachunku nazw Arystotelesa zdanie „Niektórzy 
mężczyźni są filatelistami”. Oceń poprawność tego wnioskowania.  
 
 
Stosując diagramy Venna sprawdź, czy ze zdań „Niektórzy policjanci nie są filatelistami” i „Każdy 
policjant jest mężczyzną” wynika na mocy rachunku nazw Arystotelesa zdanie „Niektórzy 
mężczyźni są filatelistami”. Oceń poprawność tego wnioskowania.  

 

4 

Co to jest rozumowanie? Rozpoznaj rodzaj rozumowania (podaj jego definicję) w sytuacji, gdy 
zastanawiam się czemu prawdziwe jest zdanie „Jan zdenerwował się gdy była mowa o 
brakujących dokumentach” i dochodzę do przekonania o prawdziwości zdania „Jan wyniósł 
dokumenty z pracy”.  
Co w tym rozumowaniu jest racją, a co następstwem? Czy jest ono niezawodne? 
Rozpoznaj związek jaki zachodzi między racją i następstwem, który jest podstawą tego 
rozumowania.  
 
 
Co to jest rozumowanie? Rozpoznaj rodzaj rozumowania (podaj jego definicję) w sytuacji, gdy nie 
myśląc wcześniej o Henryku, na podstawie prawdziwości zdania „Henryk nazwał publicznie 
rodzinę Marka bydłem” uznaję prawdziwość zdania „Henryk jest chamem”.  
Co w tym rozumowaniu jest racją, a co następstwem? Czy jest ono niezawodne? 
Rozpoznaj związek jaki zachodzi między racją i następstwem, który jest podstawą tego 
rozumowania.  
 
 
Co to jest rozumowanie? Rozpoznaj rodzaj rozumowania (podaj jego definicję) w sytuacji, gdy 
interesuje mnie prawdziwość zdania „Magda czytała książkę a” i dochodzę do przekonania, że jest 
ono prawdziwe, na podstawie prawdziwości zdania „Magda zna treść książki a”.  
Co w tym rozumowaniu jest racją, a co następstwem? Czy jest ono niezawodne? 
Rozpoznaj związek jaki zachodzi między racją i następstwem, który jest podstawą tego 
rozumowania.  
 

 

5 

Co to jest rozumowanie? Rozpoznaj rodzaj rozumowania (podaj jego definicję) w sytuacji, gdy 
mając dotychczas o Janie dobrą opinię, na podstawie prawdziwości zdania „Jan umyślnie kupił od 
złodzieja skradzione auto” stwierdzam prawdziwość zdania „Jan popełnił przestępstwo”. 

 

Co w tym rozumowaniu jest racją, a co następstwem? Czy jest ono niezawodne? 
Rozpoznaj związek jaki zachodzi między racją i następstwem, który jest podstawą tego 
rozumowania.  
 
 
Co to jest rozumowanie? Rozpoznaj rodzaj rozumowania (podaj jego definicję) w sytuacji, gdy 
zastanawiam się, czy „Ta kobieta pracowała w fabryce” i dochodzę do wniosku że tak, ponieważ 
„Ta kobieta ma spracowane ręce”.  
Co w tym rozumowaniu jest racją, a co następstwem? Czy jest ono niezawodne? 
Rozpoznaj związek jaki zachodzi między racją i następstwem, który jest podstawą tego 
rozumowania. 
 
 
Co to jest rozumowanie? Rozpoznaj rodzaj rozumowania (podaj jego definicję) w sytuacji, gdy 
rozwiewając wątpliwości Grzegorza, na podstawie prawdziwości zdania „Grzegorz nie zapłacił w 
terminie podatku” uznaję prawdziwość zdania „Grzegorz jest zobowiązany do zapłacenia podatku 
wraz z karnymi odsetkami”. 

 

Co w tym rozumowaniu jest racją, a co następstwem? Czy jest ono niezawodne? 
Rozpoznaj związek jaki zachodzi między racją i następstwem, który jest podstawą tego 
rozumowania.  
 

 

6 

Co to jest rozumowanie? Rozpoznaj rodzaj rozumowania (podaj jego definicję) w sytuacji, gdy 
widząc, że „Pies Jana zanieczyścił trawnik”, zdumionemu i oburzonemu Janowi mówię, że „[Jan] 
powinien sam usunąć to zanieczyszczenie”.  
Co w tym rozumowaniu jest racją, a co następstwem? Czy jest ono niezawodne? 
Rozpoznaj związek jaki zachodzi między racją i następstwem, który jest podstawą tego 
rozumowania.  
 
 
Co to jest rozumowanie? Rozpoznaj rodzaj rozumowania (podaj jego definicję) w sytuacji, gdy 
zdumionemu strażnikowi miejskiemu mówię, że „Jan powinien zapłacić mandat”, skoro „Jan 
spacerował w miejskim parku z dużym psem, który ani nie był przez Jana prowadzony na smyczy, 
ani nie miał kagańca na pysku”. 

 

Co w tym rozumowaniu jest racją, a co następstwem? Czy jest ono niezawodne? 
Rozpoznaj związek jaki zachodzi między racją i następstwem, który jest podstawą tego 
rozumowania.  
 
 
Co to jest rozumowanie? Rozpoznaj rodzaj rozumowania (podaj jego definicję) w sytuacji, gdy 
zastanawiając się czemu „Paweł nie pamięta niczego z tamtego czasu” dochodzę do przekonania, 
ż

e „Paweł był w stanie upojenia alkoholowego”.  

Co w tym rozumowaniu jest racją, a co następstwem? Czy jest ono niezawodne? 
Rozpoznaj związek jaki zachodzi między racją i następstwem, który jest podstawą tego 
rozumowania.  
 

 

7 

Kiedy definicja jest zupełna, a kiedy częściowa? Podaj przykład definicji zupełnej i przykład 
definicji częściowej. 
 
 
Kiedy kryterium K jest warunkiem koniecznym, a kiedy wystarczającym zajścia zdarzenia 
opisanego zdaniem A? Rozpoznaj jakim warunkiem dla A jest K:  
A = "jestem najedzony", A = "Artur nie może prowadzić auta", K = "Artur pił alkohol", K = "zjadłem 
pożywny obiad". 
 
 
Kiedy kryterium K jest warunkiem koniecznym, a kiedy wystarczającym zajścia zdarzenia 
opisanego zdaniem A? Rozpoznaj jakim warunkiem dla A jest K:  
K = "ciężko pracowałem", A = "jestem bardzo zmęczony", A = "Artur może prowadzić auto ", K = 
"Artur ma prawo jazdy".   
 
 
Co to jest podział logiczny pojęcia, zbioru, zakresu nazwy niepustej? Podaj przykłady każdego z 
nich. Podaj przykłady podziałów wybranego zbioru lub pojęcia, które nie są podziałami logicznymi 
ze względu na któryś z dwóch odpowiednich warunków. 
 
 
Jak ocenisz następujące rozumowanie: "Mąż pani Nowakowej ma karciane długi. Pan Wiśniewski 
kocha się w pani Nowakowej i chciałby być mężem pani Nowakowej. Zatem, pan Wiśniewski 
chciałby mieć karciane długi"?