Translacja
• synteza białka, którego sekwencja aminokwasowa
jest ustalona przez sekwencję nukleotydów w mRNA,
zgodnie z regułami kodu genetycznego
• proces, w którym sekwencja nukleotydów w mRNA
kieruje wbudowywaniem aminokwasów w białka
Droga od genu do białka
Przykłady organizacji ludzkich genów
kodujących białka
gen
długość
(kb)
liczba
intronów
procentowa
zawartość intronów
insulina
1,4
2
67
globina
β
1,4
2
69
albumina surowicy
18
13
89
kolagen typu VII
31
117
71
czynnik VIII
189
25
95
dystrofina
2400
78
>99
Typy intronów
Przed translacją introny muszą być usunięte
Co jest potrzebne do translacji?
• mRNA
• rybosomy
• tRNA + aminokwasy
• energia (GTP)
• białka
mRNA organizmów eukariotycznych jest
monocistronowy
*alternatywny splicing - różne białka
*
Odczytanie i przetłumaczenie informacji zawartej
w mRNA odbywa się na rybosomach
Etapy odczytywania informacji zawartej w mRNA:
1. aminoacylacja tRNA
→
Etapy odczytywania informacji zawartej w mRNA:
2. oddziaływania antykodon tRNA : kodon mRNA
Bardzo ogólny schemat translacji
Przebieg
translacji
W miejscu powstawania wiązań
peptydowych w promieniu 1,8 nm
nie ma białka. Zatem, reakcję te
katalizuje RNA!
Rybozymy to cząsteczki RNA
zdolne do katalizowania reakcji
Szereg rybosomów może równocześnie dokonywać
translacji tej samej cząsteczki mRNA
Losy produktów translacji:
• modyfikacja w kierunku uruchomienia
aktywności = potranslacyjna obróbka białka
• funkcja = aktywność
• degradacja = usunięcie z komórki
Potranslacyjna obróbka białka
• fałdowanie
• rozszczepienie proteolityczne
• wycięcie intein
(internal protein)
• modyfikacja chemiczna
Fałdowanie białka - przykład
Nieprawidłowe
fałdowanie białek
jest przyczyną
wielu chorób
Przyczyną chorób prionowych są białka,
których nieprawidłowe pofałdowanie jest
zaraźliwe
PrP
C
→
PrP
Sc
Rozszczepienie
proteolityczne- przykłady
Przykłady potranslacyjnej chemicznej
modyfikacji białek
Funkcje białek
• katalizowanie reakcji
• transport i magazynowanie
• ruch
• ochrona przed patogenami
• komunikacja
• wzrost i różnicowanie
• mechaniczne