Redakcja nie odpowiada za treÊç zamieszczanych reklam.
T¸UMACZE, AUTORZY I KONSULTANCI
BIE˚ÑCEGO NUMERU
dr Stanis∏aw Bajtlik
Centrum Astronomiczne PAN
im. M. Kopernika
Edwin Bendyk
Polityka
Monika Beyer
mgr Rafa∏ Bo˝ek
Instytut Fizyki DoÊwiadczalnej UW
prof. dr hab. Zbigniew Czarnocki
Wydzia∏ Chemii UW
dr Micha∏ Czerny
dr Rafa∏ Derlacz
Instytut Biochemii
Wydzia∏ Biologii UW
mjr rez. Micha∏ Fiszer
Lotnictwo Wojskowe
dr Miko∏aj Golachowski
Zak∏ad Biologii Antarktyki PAN
mgr Marek Go∏´biewski
Urania – Post´py Astronomii
mgr in˝. Grzegorz Janczyk
Instytut Mikro- i Optoelektroniki
Politechnika Warszawska
dr Joanna Kantor-Martynuska
Instytut Psychologii UJ
Université de Bourgogne
mgr Marek KroÊniak
Biblioteka Jagielloƒska
mgr Krzysztof KwaÊniewicz
t∏umacz j´zyka angielskiego
dr Marcin Machalski
Instytut Paleobiologii PAN
dr Marcin Majewski
Akademia Medyczna w Poznaniu
prof. dr hab. Maciej Sadowski
Instytut Ochrony Ârodowiska
OÊrodek Ochrony Klimatu
mgr Adam Zubek
Wydawnictwo Medyczne Medipage
4
ÂWIAT NAUKI GRUDZIE¡ 2004
Prenumerata:
RUP Bydgoszcz
ul. Jagielloƒska 6, 85-950 Bydgoszcz
tel. (0-52) 322-90-86 lub (0-52) 322-32-51 (do 9) wew. 281
faks: (0-52) 322-72-06
e-mail: hanna.maselewska@gdansk.poczta-polska.pl
Reklama:
Ad Venture Team
ul. Âwieradowska 44A, 02-662 Warszawa
tel.: (0 22) 853-16-30 w.105,
faks: (0 22) 853-16-29
e-mail: tstelmachow@ad-venture-team.pl
Numery archiwalne:
Sprzeda˝ numerów archiwalnych
(trzech wstecz) prowadzà cztery
ksi´garnie WSiP (w Warszawie:
Nike-Podr´czniki przy ul. Zgoda 12,
Ksi´garnia WSiP w Al. Jerozolimskich 136
i Szkolna przy ul. Jasnej 26;
w Poznaniu: Edukacyjna przy ul. Gwarnej 5)
oraz 66 ksi´garni agencyjnych
na terenie ca∏ego kraju.
Mo˝na je tak˝e zamówiç w wersji
elektronicznej na stronie internetowej:
www.swiatnauki.pl
Editor in Chief: John Rennie
Board of Editors: Mariette DiChristina,
Ricki L. Rusting, Philip M. Yam, Gary Stix,
Michelle Press, W. Wayt Gibbs
Editors: Mark Alpert, Steven Ashley,
Graham P. Collins,
Steve Mirsky, George Musser, Christine Soares
Contributing Editors: Mark Fischetti,
Marguerite Holloway, Philip E. Ross, Michael Shermer,
Sarah Simpson, Carol Ezzell Webb
Editorial Director, Online: Kate Wong
Art Director: Edward Bell
Chairman Emeritus: John J. Hanley
Chairman: John Sargent
President and Chief
Executive Officer: Gretchen G. Teichgraeber
Vice President and Managing Director,
International: Dean Sanderson
Vice President: Frances Newburg
SCIENTIFIC AMERICAN, INC.
415 Madison Avenue
New York, NY 10017-1111
Redaktor naczelny
Joanna Zimakowska
joanna_zimakowska@wsip.com.pl
Redakcja:
El˝bieta Wieteska (z-ca redaktora naczelnego)
elzbieta_wieteska@wsip.com.pl
Andrzej Fàfara (sekretarz redakcji)
andrzej_fafara@wsip.com.pl
Micha∏ Ró˝yczka
Paulina Szczuciƒska
Lech Trzeciak
Korekta
Agata Przybysz
Redakcja techniczna
Jolanta Kotas
Sk∏ad i ∏amanie
Alicja Rudnik
Opracowanie graficzne
Krzysztof P∏uciennik
Adres redakcji
00-965 Warszawa, Al. Jerozolimskie 136
P. poczt. nr 9
tel.: (0 22) 576-27-00, faks: (0 22) 576-27-10
swiatnauki@wsip.com.pl
www.swiatnauki.pl
Wydawca
Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne SA
Prezes Zarzàdu
Jan Ruraƒski
Dyrektor Pionu Czasopism
Zbigniew Gajewski
02-305 Warszawa,
Al. Jerozolimskie 136
tel.: (0 22) 576-25-00, faks: 576-25-09
www.wsip.com.pl
Druk
Spó∏ka z o.o.
ul. Okrzei 5, 64-920 Pi∏a
INDEKS 378194
ISSN 0867-6380
Copyright © WSiP SA 2004
Wszystkie prawa zastrze˝one (∏àcznie z t∏umaczeniem
na j´zyki obce). ˚aden fragment niniejszego wydania
nie mo˝e byç wykorzystany w jakiejkolwiek formie
– fotokopii, mikrofilmu czy innych reprodukcji – ani
przek∏adany na j´zyk mechaniczny bez pisemnej zgody
wydawcy. SCIENTIFIC AMERICAN jest zastrze˝onà
nazwà handlowà nale˝àcà do Scientific American, Inc.
w Nowym Jorku i u˝ywanà przez firm´ WSiP SA
na podstawie umowy licencyjnej.