Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe
Rozdział 6
Gwarancje bankowe, poręczenia i akredytywy
Art. 80. Banki mogą na zlecenie udzielać i potwierdzać gwarancje bankowe,
poręczenia, a także otwierać i potwierdzać akredytywy.
Art. 81. 1. Gwarancją bankową jest jednostronne zobowiązanie banku-gwaranta, że po
spełnieniu przez podmiot uprawniony (beneficjenta gwarancji) określonych warunków
zapłaty, które mogą być stwierdzone określonymi w tym zapewnieniu dokumentami, jakie
beneficjent załączy do sporządzonego we wskazanej formie żądania zapłaty, bank ten
wykona świadczenie pieniężne na rzecz beneficjenta gwarancji - bezpośrednio albo za
pośrednictwem innego banku.
2. Udzielenie i potwierdzenie gwarancji bankowej następuje na piśmie pod rygorem
nieważności.
Art. 82. Przelewu wierzytelności z gwarancji bankowej można dokonać wraz z
przeniesieniem wierzytelności zabezpieczonej gwarancją.
Art. 83. 1. Bank może potwierdzić zobowiązanie innego banku wynikające z gwarancji
bankowej; w przypadku tym roszczenia z gwarancji można kierować do banku, który jej
udzielił, lub do banku, który ją potwierdził, albo do obu tych banków łącznie, aż do zupełnego
zaspokojenia roszczeń wierzyciela.
2. Przepisy ust. 1 stosuje się odpowiednio przy potwierdzaniu przez bank zobowiązań
wynikających z poręczenia udzielonego przez inny bank.
Art. 84. Do gwarancji bankowych i poręczeń udzielanych przez bank stosuje się
przepisy Kodeksu cywilnego, z tym że zobowiązanie banku jest zawsze zobowiązaniem
pieniężnym.
Gwarancja płatnicza - przykład
Wystawiając niniejszą Gwarancję my, ________________________ (dalej zwany Bankiem),
zrzekając się wszystkich praw sprzeciwu i obrony wynikających z długu podstawowego,
zobowiązujemy się nieodwołalnie do zapłacenia na Państwa pierwsze żądanie każdej kwoty
do
maksymalnej
wysokości:
______________
(waluta,
kwota)
(słownie:
_______________________________)
po otrzymaniu Państwa pisemnego żądania zapłaty, zawierającego oświadczenie, że:
dostarczyli Państwo Zleceniodawcy towary (usługi) zgodnie z warunkami Umowy i nie
otrzymali Państwo od Zleceniodawcy w terminie płatności kwoty żądanej w ramach
Gwarancji
Elementy zlecenia wystawienia gwarancji / regwarancji / akredytywy stand – by
1. nazwa i adres beneficjenta
2. rodzaj gwarancji, ze wskazaniem wierzytelności, która ma być zabezpieczona
gwarancją
3. waluta i kwota
4. termin ważności
5. warunki kontraktu, z którego wynika wierzytelność podlegająca zabezpieczeniu, czyli:
a)
numer i data podpisania kontraktu
b)
określenie daty, od której należy liczyć moment wejścia w życie gwarancji
c)
przedmiot kontraktu
d)
termin i warunki wysyłki
e)
termin i warunki płatności
6. rodzaj gwarancji
a) bezwarunkowa (płatna na pierwsze żądanie)
b) warunkowa
7. dokumenty warunkujące wypłatę z gwarancji w przypadku roszczenia beneficjenta
w odniesieniu do gwarancji warunkowej
8. kiedy zobowiązanie z tytułu gwarancji nabiera mocy
9. czy zobowiązanie z tytułu gwarancji zmniejsza się
10. jaki bank powinien wystawić gwarancję
11. jaką drogą należy wysłać gwarancję do beneficjenta czyli:
1. za pośrednictwem banku (nazwa i adres)
2. bezpośrednio
12. sposób wystawienia gwarancji (SWIFTem, listem)
13. kto pokrywa prowizje i koszty banku zleceniodawcy, a kto drugiego banku
14. telefon oraz nazwisko osoby upoważnionej do udzielania informacji
15. miejscowość i data
16. pieczątka firmowa i podpisy osób upoważnionych do zaciągania zobowiązań
majątkowych.
Elementy gwarancji bankowej:
1. nazwa „gwarancja” lub „list gwarancyjny” przed zasadniczym tekstem;
2. nieodwołalne zobowiązanie banku do wypłacenia beneficjentowi gwarancji
określonej kwoty pieniężnej, w przypadku gdyby zleceniodawca gwarancji nie
wypełnił świadczenia, do którego był zobowiązany wobec beneficjenta
3. klauzulę, że jakiekolwiek roszczenia z gwarancji powinny być zgłoszone
w banku wystawiającym gwarancję nie później niż w ostatnim dniu jej
ważności pod rygorem wygaśnięcia odpowiedzialności banku
4. klauzulę, że gwarancja powinna być zwrócona po upływie terminu ważności
oraz że zobowiązanie z gwarancji wygasa również w przypadku niezwrócenia
jej do banku wystawcy
5. klauzulę kosztową
6. informację o ewentualnym poddaniu gwarancji Jednolitym regułom
dotyczącym gwarancji płatnych na żądanie
Wygaśnięcie zobowiązania gwarancyjnego
Zobowiązanie banku wystawiającego własną gwarancję wygasa:
1. po upływie terminu jej ważności, nawet gdyby nie została pociągnięta, a więc
beneficjent nie złożyłby roszczenia;
2. gdy termin ważności gwarancji nie upłynął, jednak wyczerpana została kwota, do
jakiej bank zobowiązał się honorować roszczenia beneficjenta;
3. zleceniodawca dokonał wszystkich płatności w wyznaczonym terminie, a
gwarancja jest jeszcze ważna; wówczas beneficjent może przesłać pisemne
oświadczenie o zwolnieniu zleceniodawcy lub banku ze wszystkich aktualnych
zobowiązań wynikających z gwarancji, zwracając jednocześnie list gwarancyjny.
Tryb wystawienia gwarancji płatniczej
1 - importer i eksporter zawierają kontrakt, w którym eksporter żąda wystawienia gwarancji
bankowej
2 - importer składa zlecenie wystawienia gwarancji do swojego banku, w której
beneficjentem jest eksporter
3 - eksporter wykonuje warunki kontraktu zawartego z eksporterem
4a - importer płaci za towary, bądź usługę nabytą od eksportera
4b-1 - importer nie pokrywa należności na rzecz eksportera, więc ten zwraca się do banku
(gwaranta) o wypłacenie mu jego należności
4b-2 - jeśli wszystkie warunki są spełnione to bank uznaje konto eksportera
Rodzaje gwarancji bankowych
I Ze względu na charakter gwarancji:
1. odwołalne – nieodwołalne
2. warunkowe – bezwarunkowe
3. odnawialne - nieodnawialne
II Ze względu na to, czyje roszczenia zabezpiecza:
1. na rzecz eksportera:
- zapłaty za dostawę towarów lub wykonanie usługi
- spłaty kredytu kupieckiego
2. na rzecz importera:
- przetargowa
- dobrego wykonania kontraktu
- zwrotu zaliczki