Literatura

1.

Bardziński W., Ciesielczuk J., Lewandowski J. i Małolepszy Z.,

2008: Przewodnik do ćwiczeń z kartowania geologicznego
(okolice Chęcin)

2.

Słowański W. [red.] 1989: Kartografia geologiczna część III

3.

Labus M. i Labus K., 2012: Podstawy geologii strukturalnej i

kartografii geologicznej

4.

Instrukcja opracowania i wydania Szczegółowej mapy

geologicznej Polski w skali 1:50 000, Państwowy Instytut
Geologiczny, W-wa 2004

RZEŹBA TERENU

Istnieje kilka metod przedstawiania rzeźby terenu – najbardziej
rozpowszechniona jest metoda poziomicowa
Poziomica – linia łącząca punkty leżące na tej samej wysokości
Zamiast określenia „poziomica” używa się też „izohipsa” lub błędnie
„warstwica”.
Pionowa odległość między poziomicami jest określana jako cięcie
warstwicowe, które powinno być wartością stałą dla całej mapy

SKALA MAPY

Podziałki na mapach przedstawiane są zwykle zarówno w postaci

liczbowej, jak i liniowej.

Podziałka liniowa jest graficznym obrazem skali mapy, ułatwia

odczytywanie odległości z map

Na kolorowych mapach topograficznych poziomice przedstawiane są

w kolorze jasnobrązowym, elementy hydrograficzne – niebieskim, a

obszary zalesione – jasnozielonym.

Dla GEOLOGA – istotną rzeczą jest –

umiejętność korzystania z map topograficznych!

Mapy topograficzne - stanowią podstawę lokalizacji wielu zjawisk, zawierają

wiele treści istotnych pod względem geologicznym

Sporządzanie mapy geologicznej odbywa się zwykle na tzw. podkładzie

topograficznym, na który nanosi się treść geologiczną.

W trakcie prac kartograficznych zwykle zachodzi konieczność uzupełnienia

treści mapy topograficznej.

Dzieje się tak, gdy geolog pracujący w terenie stwierdza, że sytuacja

topograficzna uległa zmianie w stosunku do przedstawionej na mapie

topograficznej np. została zbudowana nowa droga, rzeka zmieniła koryto,

powstało osuwisko. Posługując się kompasem geologicznym i odmierzając

odległości krokami należy uzupełnić istniejącą mapę topograficzną.

Mapa topograficzna przedstawia szczegółowy obraz ukształtowania terenu:

rozmieszczenia sieci rzecznej, dróg, osiedli itp.

Analiza map topograficznych, szczególnie morfologii terenu – może dać pewne

wskazówki co do budowy geologicznej danego obszaru.

Wiele znaków znajdujących się na mapach topograficznych wyraża treść:

−

geologiczną np. kamieniołomy, glinianki, piaskownie, żwirownie,

torfowiska

−

geomorfologiczną np. tarasy rzeczne, leje krasowe, wąwozy, osuwiska,

stożki usypiskowe itp.

−

hydrogeologiczną np. źródła.

Niektóre ZNAKI stosowane na mapach

- uzupełniające geologiczną treść map topograficznych

Mapa geologiczna

Jest graficznym przedstawieniem modelu budowy geologicznej, czyli

jest to zmniejszony i uproszczony obraz faktów geologicznych

występujących na danym obszarze, uzyskany przez rzutowanie

pionowe na płaszczyznę poziomą, w określonej skali, przedstawiony

za pomocą barw, symboli i znaków.

Schemat rozmieszczenia ważniejszych elementów arkusza

Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski w skali 1: 50 000

TABELA STRATYGRAFICZNA

CD. TABELI STRATYGRAFICZNEJ

Przekrój geologiczny

Jest to zmniejszony, graficzny obraz budowy geologicznej, powstały

w wyniku przecięcia skorupy ziemskiej płaszczyzną pionową.

Przekrój prowadzony jest możliwie wzdłuż linii prostej przez obszar

najbardziej reprezentatywny pod względem budowy geologicznej,

poprzecznie do struktur geologicznych

Przekrój geologiczny wykonuje się na podstawie:

−

faktów geologicznych zaobserwowanych wprost w płaszczyźnie

przecięcia

−

interpretacji uwzględniającej fakty geologiczne w sąsiedztwie

tej płaszczyzny oraz

−

informacji uzyskanych pośrednio (głównie z badań

geofizycznych, wiertniczych)

Skala pionowa i pozioma przekroju winny być na ogół zgodne!

Profil geologiczny

Jest to graficzne przedstawienie kolejności faktów geologicznych

ustalonych w odsłonięciu, wyrobiskach lub w wierceniu.

Profile geologiczne sporządzane dla map geologicznych mają zwykle

charakter syntetyczny, stąd też określane są mianem syntetycznych

profilów geologicznych.

Są one ustalane na podstawie analizy, a następnie syntezy wszystkich

dostępnych materiałów geologicznych dla całego obszaru objętego

mapą i przedstawiane w odpowiedniej skali, najczęściej w formie

słupków.

Dla osadów czwartorzędowych profile te sporządza się z

uwzględnieniem morfologii terenu i ich sytuacji wysokościowej