Karty do gry

Kto wymyślił karty do gry - nie wiadomo. Prawdopodobnie znano je w Chinach już przed

X wiekiem. Pierwsze chińskie karty (podobnie jak dzisiejsze), już dzieliły się na cztery

kolory: monety, sznury monet, miriady sznurów i dziesiątki miriadów, i powstały na

skutek przeniesienia na papier notacji używanej w czasie gry w kości. Prawdopodobnie

były wykonane z cienkich listewek bambusowych, na których namalowano oznaczenia.

Inne karty wywodzą się z chińskich papierowych pieniędzy - uważa się, że w najstarszych

grach używano prawdopodobnie prawdziwych

banknotów

. Chińską kartę, uważaną za

najstarszy egzemplarz, znaleziono w 1905 roku w chińskim Turkiestanie. Karta ta,

będąca odpowiednikiem "Czerwonego kwiatu" ze współczesnej talii chińskiej, pochodzi

prawdopodobnie z XI wieku. Na wąskim prostokącie o proporcjach 3:1 wyrysowana jest

postać człowieka obwiedziona grubą linią. Na górze i na dole karty zapisano nazwisko

wytwórcy.

Do Europy karty trafiły około XIV wieku, najprawdopodobniej przez kraje arabskie i do

dnia dzisiejszego w niektórych krajach (Włochy, Hiszpania), pozostały prawie bez zmian.

Najstarsze zachowane europejskie karty pochodzą z Francji. Oryginalna talia zawierała 52

karty, była podzielona na cztery kolory: monety, puchary, miecze i młotki do polo.

Figurami były: król, gubernator i zastępca gubernatora. W Europie ich miejsce zajął dwór

królewski: król, rycerz na koniu i paź. Ten układ pozostał niezmieniony do dzisiaj na

kartach włoskich, hiszpańskich, szwajcarskich i niemieckich. W kartach francuskich a za

nimi i polskich, rycerza na koniu zastąpiła królowa (dama). Od kart niemieckich

natomiast przejęliśmy nazewnictwo kolorów - serca, liście, dzwonki i żołędzie zostały

nazwane u nas: czerwień (kier), wino (pik), dzwonek (karo) i żołądź (trefl).

Identyczne koszulki, symboliczne określenia kart w rogach oraz Joker, to zmiany

wprowadzone w XIX wieku dzięki pomysłowości Amerykanów.

Pierwsze karty były ręcznie malowane i bardzo drogie, dopiero po upowszechnieniu się

druku

trafiły z dworu pod strzechy. Najpierw wykonywano je techniką drzeworytu i

miedziorytu, później dołączyła do nich litografia. Mimo rozwoju techniki, karty nadal

wykonuje się z kilku warstw

papieru

(od trzydziestu lat powlekanego cienką warstwą

plastiku) - karty z samego plastiku się nie przyjęły. Standardowe karty mają wymiary 57

x 89 milimetrów

Karty od lewej:

1.

Król z XVIII-wiecznej talii francuskiej,
opartej na motywach antycznych.

2.

Karta francuska XVIII wieku - postacie w
strojach greckich.

3.

Karta z 1810 roku do gry
"Changeable Gentelmen" - odwrócona

pokazuje inną postać.

4.

Karta do gry w skata z 1875 roku.

5.

Karta rosyjska z 1920 roku.

6.

As ze współczesnej satyrycznej
angielskiej talii.

Podwójne kliknięcie daje powiększenie, pojedyncze powoduje

powrót do miniaturki.

Od momentu wprowadzenia kart do Europy zapanował prawdziwy szał. Tak duża

popularność spowodowała, że już w XVI wieku zaczęto pobierać podatki od wyrobu kart.

Pudełka musiały mieć akcyzę a jakaś ważna karta (najczęściej as) znak producenta.

Podatki bywały tak wysokie, że czasem produkowano karty większe niż zwykle, żeby po

zużyciu można je było przyciąć, zamiast kupować nowe. Praktycznie od samego początku

ludzie wykorzystali karty do gier hazardowych - pierwszego karcianego oszusta opisano w

aktach sądu paryskiego już w 1408 roku. W wielu miastach zakazywano gry w karty, a

przyłapanych na nielegalnej grze surowo karano. Na ulicach często płonęły stosy, na

których ogień pożerał karty oraz

kości do gry

. Niewiele to jak widać pomogło. Dzisiaj gry

karciane nadal mają swoich zwolenników. Najbardziej chyba popularną grą karcianą na

świecie jest brydż, gra ta pochodzi od wista - jednej z najstarszych gier. Do Polski brydż

przywędrował z Anglii (bridge). Nadal również funkcjonują gry hazardowe wśród których

króluje poker. Trzeba jednak pamiętać, że hazard uzależnia podobnie jak papierosy czy

alkohol i niekoniecznie trzeba jechać do kasyna żeby się o tym przekonać. Spore

pieniądze można przegrać w kasynie internetowym. przegrane pieniądze są bezlitośnie

ściągane z

karty kredytowej

.

Oprócz grania, karty wykorzystuje się również do wróżb. Pierwszy udokumentowany

przypadek wróżenia z kart jest datowany na 1750 rok przy pomocy kart do tarota. Pod

koniec XVIII wieku paryski nauczyciel Alliette znany pod pseudonimem Etteilla,

skodyfikował reguły wróżenia zarówno ze zwykłych kart, jak i tarota. Jemu też przypisuje

się wymyślenie zasad układania pasjansa.

Po raz pierwszy karta z jokerem, pojawiła się w talii wydanej w roku 1857 przez firmę

Samuel Hart z USA.

Na podstawie miesięcznika:

Focus