1

ROZDZIAŁ 9

{Structured cabling project. – Projektowanie struktury okablowania}

Po ukończeniu tego rozdziału będziesz mógł wykonać zadania powiązane z następującymi
zagadnieniami:

9.1 Planowanie projektu.
9.2 Instalacja końcówki i gniazda RJ-45.
9.3 Podstawy instalacji kabli.
9.4 Instalacja struktur biegu kabli.
9.5 Łączenie, ciągnięcie i montowanie kabli.
9.6 Podstawy szaf i paneli krosowniczych.
9.7 Różnorodne wyposażenie testujące struktury okablowania.

2

WSTĘP

Wykonanie i skuteczność sieci są ściśle powiązane z dobrymi połączeniami. Dlatego

głównym nurtem tego rozdziału są standardy mediów łączących. Te standardy są
opracowywane i wydawane przez IEEE – Instytut Inżynierów Elektryków i Elektroników, UT
– {Unterwriters Laboratories} i TIA – Stowarzyszenie Przemysłu Telekomunikacyjnego.
Dwie ostatnie organizacje wspólnie wydają listy standardów i często są to standardy
TIA/EIA. Dodatkowo, lokalne, stanowe, okręgowe i narodowe agencje rządowe ustalają i
publikują specyfikacje i wymagania, mające wpływ na typy okablowania używane w sieciach
LAN.

W tym rozdziale nauczysz się jak używać odpowiednich i zalecanych technik

przygotowywania i zabezpieczania kabli. Zawiera się w tym używanie zacisków kabli,
rynienek prowadzących, paneli krosowniczych i zwalnialnych pasków Velcro. Nauczysz się,
że kiedy używa się gniazd RJ-45 w gniazdach telekomunikacyjnych w poziomym schemacie
kablowania, schemat okablowania ma krytyczne znaczenie dla optymalnych osiągów sieci.
Szafa krosownicza służy jako centralny punkt topologii gwiazdy, do łączenia kabli i
przewodów używanych do łączenia wszelkich urządzeń w sieć. Pamiętając o tym nauczysz
się jak szafa krosownicza powinna być projektowana do łączenia sieci do danych lub głosu.
Na koniec nauczysz się o wyposażeniu znajdującym się w szafach krosowniczych: listwach
krosowniczych, koncentratorach kablowych (wiring hubs), mostkach (bridge), przełącznikach
(switch) i routerach.

3

ZASADY I PRZEPISY

4

9.1 Planowanie projektu

9.1.1 Procedury bezpieczeństwa instalacji sieci

Proces instalacji sieci wymaga ciągłej świadomości procedur bezpieczeństwa.

Możecie myśleć o budowie sieci jako o kombinacji działań elektryka i budowniczego. W obu
przypadkach podstawową troską jest troska o bezpieczeństwo.

Wasz instruktor poinformuje Was o procedurach bezpieczeństwa sali i o ogólnych

zaleceniach, których musicie przestrzegać podczas pracy z materiałami do budowy sieci, tak z
tymi elektrycznymi, jak i z elementami konstrukcji. Możecie też przedyskutować te
zagadnienia podczas zajęć, aby zrozumieć powody stałego dbania o bezpieczeństwo.

**********
ZASADY BEZPIECZEŃSTWA
ELEKTRYCZNE
Ta lista opisuje pewne procedury postępowania podczas pracy z urządzeniami i materiałami
elektrycznymi:

•

Nigdy nie pracuj na urządzeniu (np. huby, przełączniki, routery czy PC) z otworzoną
obudową i podłączonym zasilaniem

•

Testuj gniazda elektryczne specjalnym testerem lub miernikiem wielofunkcyjnym

•

Zlokalizuj wszystkie przewody elektryczne i zasilające przed próbą instalacji kabli
sieciowych

•

Poprawnie uziem wszystkie elementy wyposażenia sieci

•

Nigdy nie przecinaj i nie nacinaj przewodów pod napięciem

KONSTRUKCYJNE
Ta lista opisuje pewne procedury postępowania podczas pracy z urządzeniami i materiałami
konstrukcyjnymi:

•

Noś okulary ochronne kiedy coś wiercisz lub tniesz, zachowaj ostrożność kiedy masz do
czynienia z kawałkami materiału i ostrzami

•

Zmierz wszystko dokładnie przed cięciem i wierceniem czy też inny nieodwracalnymi
zmianami materiałów. ”ZMIERZ DWA RAZY, TNIJ RAZ”

•

Dowiedz się , wraz z instruktorem, w czym będziesz wiercić lub co będziesz ciąć zanim
rozpoczniesz pracę. Nie chcesz chyba, by twoje narzędzia trafiły na przewody elektryczne
lub inne użyteczne rzeczy w ścianach.

•

Zachowuj czystość w miejscu pracy (np. minimalizuj ilość kurzu który może mieć wpływ
na czułe urządzenia sieciowe.

•

Dopilnuj prawidłowego ustawienia i zachowuj zasady bezpieczeństwa, ilekroć musisz
użyć drabiny.

**********

To tylko kilka z podstawowych zaleceń bezpieczeństwa, których trzeba przestrzegać podczas
pracy z materiałami do budowy sieci. Przedyskutuj z instruktorami i osobami z grupy inne
działania które zapewnią bezpieczeństwo tobie i tym, którzy będą z tobą pracować.

5

9.1.2 Dokumentacja sieci

Twój strukturalny projekt okablowania będzie wykonany na żądanie klienta, który chciałby,
aby wykonać instalację w jego pokoju (czy też szkole). Twoja odpowiedzialność jako
projektanta powinna obejmować dokumentację pisemną, zawierającą oszacowanie stanu
faktycznego, raporty bieżące z wykonywanych prac, a także raport i testy podsumowujące
pracę. Twoim podstawowy zadaniem jako projektanta sieci będzie dokładne spisanie
wymagań klienta, które mają być zawarte w projekcie.

Następująca lista zawiera część dokumentacji, jaką powinieneś stworzyć podczas fazy
planowania / projektowania twojej sieci:

•

dziennik inżynieryjny

•

topologia logiczna

•

topologia fizyczna

•

pewna ilość luźnych kartek

•

matryce rozwiązywania problemów

•

oznakowane gniazda

•

oznakowane przewody

•

spis wszystkich gniazd i przewodów

•

spis urządzeń adresów MAC i adresów IP

Możesz także spytać instruktora, czy jest jakaś inna dokumentacja mająca znaczenie w twoim
projekcie. Prawdopodobnie najważniejszą częścią projektowana twej sieci jest dopasowanie
do standardów przemysłowych ANSI/TIA/EIA i ISO/EIC. Jako doskonałe wprowadzenie
zobacz SIEMON COMPANY GUIDE TO INDUSTRY STANDARDS –czyli przewodnik po
standardach przemysłowych SIEMON COMPANY.

6

9.1.3 Drużyny instalacji sieci

Jedną z najbardziej wydajnych metod pracy drużynowej przy instalacji sieci jest rozbicie
drużyny na mniejsze grupy składające się z jednej-dwóch osób. Jako student możesz czasami
zamienić się z innymi członkami drużyny, aby każdy miał możliwość wykonania różnych
zadań. To jedna z dróg odkrycia wymaganych umiejętności, przy okazji dająca możliwość
nauki pracy w grupie.

Następująca lista opisuje pewne zadania, które mogą przydzielone małym grupom:

•

menedżer projektu – odpowiedzialność obejmuje:

•

wdrażanie procedur bezpieczeństwa

•

zapewnienie dokumentacji materiałowej i działalności

•

zapewnienie skupienia poszczególnych członków na ich zadaniach

•

komunikacja z instruktorem

•

menedżer materiałów i narzędzi odpowiedzialność za narzędzia, kable, łączniki i testery

•

układający kabli, monter – odpowiedzialność za planowanie i układanie kabli w sposób
zapewniający bezpieczeństwo zgodnie ze specyfikacjami oraz za testowanie biegu kabli

•

wykonujący wtyczki i listwy krosownicze – odpowiedzialny za wykonanie dobrej jakości
zakończeń kabli {quality punch downs}, instalowanie i testowanie gniazdek

7

9.1.4 Tok pracy

Aby

zapewnić dokładne i terminowe wykonanie projektu powinieneś sporządzić plan

działań. Twój plan powinien zawierać każde z wykonywanych zadań w porządku ich
realizacji. Dodatkowo plan powinien zawierać granice czasowe wykonania prac.

Plan powinien zawierać następujące zadania:
1. instalowanie gniazd
2. instalowanie końcówek
3. instalowanie kabli
4. zaciskanie kabli w panelach krosowniczych
5. testowanie kabli
6. dokumentacja kabli
7. instalowanie kart sieciowych (NIC)
8. instalowanie koncentratorów, przełączników, mostków i routerów
9. konfigurowanie routerów
10. instalowanie i konfigurowanie PC

Nie musisz wykonywać wszystkich tych czynności, ale jest prawdopodobne, że ktoś (twój
instruktor, czy lokalny administrator) doprowadzi listę zadań do końca.

8

9.1.5 Ustalanie przepływu materiałów

Kiedy masz zbudować sieć, potrzebujesz wielu różnych materiałów. Są to różne

narzędzia i rzeczywiste materiały konstrukcyjne. Będziesz potrzebował trochę tych rzeczy na
samym początku i trochę w trakcie wykonywania prac. Powinieneś spisać listę i zgromadzić
wszystkie narzędzia i materiały, które będą potrzebne, na samym początku prac.

Twoja lista powinna zawierać następująco:
1. materiały budowlane i konstrukcyjne
2. dostawców
3. narzędzia
4. daty i czas zapotrzebowania na narzędzia

9

9.2 Instalacja gniazdka i końcówki RJ-45

9.2.1 Standardy TIA/EIA-568-A

Nauczyłeś się które okablowanie horyzontalne zdefiniowane przez TIA/EIA-568-A jest
medium łączącym gniazda telekomunikacyjne. W tej lekcji dowiesz się jak podłączać media
sieciowe (w tym przypadku kable kategorii 5) do gniazd telekomunikacyjnych (gniazda
ścienne).

10

9.2.2 Gniazdo RJ-45

TIA/EIA-568-A określa, że w horyzontalnym schemacie kablowania musisz użyć gniazda RJ-
45 w celu wykonania połączenia do kabla CAT5 UTP do gniazdka telekomunikacyjnego.
Gniazdo RJ-45 ma z jednej strony osiem szczelin oznaczonych kolorami kodowymi.
Pojedyncze druty kabla CAT5 są wciskane w szczeliny według kolorów. Mocne zaciśnięcie
jest niezbędne do zapewnienia dobrego połączenia elektrycznego. Druga strona gniazda RJ-45
jest wtyczką żeńską, która wygląda jak standardowe gniazdo telefoniczne, z tym, że jest
większa i ma osiem styków.

11

9.2.3 Dwie metody montażu gniazda RJ-45

Gniazdo telekomunikacyjne w horyzontalnym schemacie kablowania jest zazwyczaj
montowane na ścianie. Norma TIA/EIE-568-A określa dwa typy montażu gniazd RJ-45 na
ścianie – montaż na powierzchni ściany (natynkowo) i montaż w ścianie (podtynkowo).

12

9.2.4 Montaż gniazd RJ-45 – powierzchniowy (natynkowy)

Są dwa typy puszek które możesz użyć aby zamontować gniazda RJ-45 na ścianie. Pierwszy
typ to puszki montowane na wkręty, drugi to puszki montowane za pomocą przylepnej taśmy.
Jeśli wybierzesz drugą metodę pamiętaj, że puszki nie mogą być zdemontowane. Może to być
istotnym czynnikiem, jeśli przewidujesz zmiany w użyciu pokoju lub w jego konfiguracji.

Aby zamontować natynkowo gniazdo RJ-45 na ścianie musisz:
1. Wybrać miejsce na gniazdo.
2. Doprowadzić kable do miejsca montażu gniazda, albo wykutymi kanałami, albo poprzez

rynienki.

3. Za pomocą wkrętów lub taśmy przylepnej zamontować puszkę w wybranym miejscu.
4. Wprowadzić kabel do puszki (od dołu lub od góry).
5. Zacisnąć przewody w gnieździe RJ-45.
6. Wsunąć gniazdo RJ-45 w płytę czołową.
7. Założyć płytę czołową na puszkę.

13

9.2.5 Zalety montażu gniazd RJ-45 metodą natynkową

Wielu instalatorów woli zastosować natynkową metodę instalacji gniazd RJ-45, ponieważ jest
łatwiejsza. Nie musisz kuć ściany, po prostu montujesz gniazdo na powierzchni ściany. To
znaczy, że gniazda instaluje się szybciej. Kiedy koszty robocizny są istotnym czynnikiem w
instalacji LAN, to jest to rozsądne rozwiązanie. Natynkowe gniazda są czasami jedyną
możliwością.

14

9.2.6. Czynniki do rozważenia przed zamontowaniem gniazda RJ-45
podtynkowo

Musisz wziąć pod uwagę kilka czynników zanim zdecydujesz się na zamontowanie gniazda
RJ-45 w ścianie. Na przykład technika wiercenia i cięcia w płycie pilśniowej różni się od
pracy w ścianach gipsowych. Dlatego też ważne jest przede wszystkim określenie typu
ściany, z jakim przyjdzie ci pracować.

Gips może być ciężkim materiałem do pracy, ponieważ łatwo się rozpada. Dodatkowo, nie
zawsze można wkręcić wkręty w drewnianą ramę oddzielającą płyty. Jeśli dotyczy cię taka
sytuacja, możesz zamontować gniazdo na powierzchni.

Jeśli ramy między płytami są szerokie, możesz tam zamontować gniazdo, ponieważ drewno
jest solidniejsze od gipsu. Jeśli wybrałeś miejsce montażu gniazda na ramie drewnianej,
unikaj wycinania otworu poniżej 5 cm od krawędzi. Jeśli umieścisz puszkę w tym miejscu,
dolna płyta ściany uniemożliwi ci wepchnięcie gniazda do środka. Powinieneś także unikać
umieszczania gniazd w miejscach kolidujących z ozdobami wokół okien czy drzwi.

Na koniec, ostatni krok to decyzja, czy gniazdo ma być montowane w puszce, czy na
niskonapięciowym wsporniku.

15

{Wycinanie otworu w ścianie gipsowej}(rys.)

16

9.2.7 Przygotowanie powierzchni ściany drewnianej do montażu
podpowierzchniowego

Aby zamontować gniazdo RJ-45 w drewnie postępuj według schematu:
1. Wybierz pozycję dla gniazda, około 30-45 cm nad podłogą.
2. Wywierć mały otwór w wybranym miejscu.
3. Sprawdź, czy nie ma żadnych przeszkód we wnętrzu ściany, wsuwając w otwór kawałek

drutu i kręcąc nim we wnętrzu ściany.

4. Jeśli drut zaczepi o coś, to wiesz, że jest jakaś przeszkoda i musisz wówczas wybrać nowe

miejsce na gniazdo. Procedura ta musi być powtarzana tak długo, aż znajdzie się miejsce
pozwalające na montaż gniazda bez przeszkód.

5. Określ wielkość potrzebnego otworu dla puszki z kablem, wykonując szkic według

wzorca dostarczonego z puszką lub wspornikiem.

6. Zanim zaczniesz zagłębiać się w ścianę, upewnij się, za pomocą poziomicy, że otwór

będzie wykonany dokładnie, z zachowaniem odpowiednich kątów.

7. Użyj noża do wycięcia otworu. Przepchnij nóż przez pilśnię i wytnij otwór dostatecznie

duży, aby mógł pomieścić ostrze piły.

8. Wsuń ostrze w otwór i wycinaj wzdłuż narysowanej linii. Kontynuuj cięcie, aż będziesz

mógł wyjąć kawałek pilśni.

9. Upewnij się, że puszka lub wspornik pasują do otworu.
10. Jeśli używasz puszki do montażu gniazda, nie zamykaj puszki, zanim nie doprowadzisz

kabla do otworu.

PROCEDURA BEZPIECZEŃSTWA
Kiedy pracujesz w ścianach, sufitach czy poddaszach, rzeczą niezmiernie ważną jest
wyłączenie zasilania we wszystkich obwodach biegnących w sąsiedztwie miejsca pracy,
dobrą zasadą jest ogólne odcięcie zasilania.

17

9.2.8 Przygotowanie powierzchni gipsowej do podpowierzchniowego gniazda

Jest dużo trudniej dostać się do wnętrza ściany gipsowej niż pilśniowej. Aby uzyskać
najlepsze rezultaty, postępuj według zaleceń:
1. Określ najlepsze miejsce na gniazdo.
2. Użyj młotka i dłuta aby usunąć tynk ze ściany, w celu odsłonięcia tkaniny pod tynkiem.
3. Użyj noża uniwersalnego, aby odciąć gips od tkaniny.
4. Przyłóż obudowę gniazda do tkaniny dokładnie po środku wycięcia i wykonaj obrys.
5. Użyj piły elektrycznej by wyciąć cały obrysowany kawałek.

•

Wykonaj kilka małych nacięć na całej taśmie, najpierw na jednej, potem na drugiej stronie

•

Kontynuuj robienie tych nacięć, dopóki nie przedostaniesz się przez tkaninę

•

Bądź ostrożny, kiedy wykonujesz ten krok. Jeżeli spróbujesz wyciąć jedną stronę otworu
przed wycinaniem drugiej (czyli zrobisz to nierównomiernie), gips może zacząć pękać i
oddzielać się od tkaniny.

6. Zakończ zabezpieczanie otworu poprzez wykonanie nacięć w paskach tkaniny na górze i

dole.

18

9.2.9 Przygotowanie powierzchni drewnianych do podpowierzchniowego
montowania gniazda

Aby przygotować powierzchnię drewnianą do montowania gniazda pod powierzchnią
postępuj według zaleceń:
1. Wybierz pozycję, gdzie umieścisz puszkę. Nauczyłeś się już, że jeśli wybierzesz

zamontowanie gniazda RJ-45 w drewnianej ramie, to powinieneś unikać wycinania
otworu w jej dolnych 5-ciu centymetrach.

2. Wykorzystaj puszkę jako wzorzec i obrysuj ją.
3. Wywierć dziury w każdym narożniku konturu.
4. Wsuń piłkę w jeden z otworów i tnij wzdłuż linii, aż osiągniesz kolejne pozostałe otwory.

Kontynuuj, aż usuniesz kawałek drewna.

19

9.2.10 Montowanie podpowierzchniowe w ścianie

Po przygotowaniu otworu na gniazdo, możesz umieścić je w ścianie. Jeśli używasz puszki do
zamontowania gniazda, przytrzymaj kabel, wsuń go przez szczelinę do puszki, potem wsuń
puszkę do otworu. Użyj wkrętów, by przytwierdzić puszkę do powierzchni ściany. Jeśli
dokręcisz wkręty, puszka będzie silniej przylegać. Jeśli montujesz gniazdo w
niskonapięciowym zacisku załóż zacisk naprzeciw otworu gładką stroną na zewnątrz. Pociśnij
u góry i u dołu, aby zacisk uchwycił się ściany. Potem pociśnij z jednej strony u góry a z
drugiej u dołu, aby zabezpieczyć zacisk.

20

UKŁADANIE PRZEWODÓW W GNIEŹDZIE(rys.)

Gniazdka z białym trójkątem oznaczają druty skręcone w parze.

Gniazdka z pełnym kolorem oznaczają pojedyncze druty.

21

9.2.11 Procedura umieszczania przewodów miedzianych w gnieździe.
Wydajność LAN zależy od jakości połączeń. Kiedy używasz gniazda RJ-45 w poziomym
schemacie okablowania kolejność przewodów ma krytyczne znaczenie dla zapewnienia
optymalnych osiągów sieci. Sekwencjonowanie to proces dopasowania drutów do
właściwych przyłączeń w gnieździe. Aby zrozumieć jak to działa, obejrzyj dokładnie gniazdo
RJ-45. Zauważ, że na gnieździe są kolorowe oznaczenia kodowe. Każdy z kolorów
NIEBIESKI (BLUE), ZIELONY (GREEN), POMARAŃCZOWY (ORANGE) i BRĄZOWY
(BROWN) – odpowiadają kolorom drutów w każdej ze splecionych 4 par w kablu kategorii
piątej (CAT5).

Oto kolejność umieszczania przewodów w gnieździe:
1. Zdejmij izolację z końca kabla, który chcesz podłączyć do gniazdek. Postaraj się nie

zdejmować więcej, niż to konieczne, około 25 mm. Jeśli zdejmiesz za dużo, przepływ
danych będzie zredukowany.

2. Umieść druty w środku gniazda i trzymaj je tam podczas pracy. Druty, które są

wypaczone, mogą obniżyć transfer danych. Upewnij się też, że wewnątrz gniazda
znajdują się minimum 3 mm kabla w izolacji.

3. Rozdziel każdą parę skręcanych drutów.
4. Pierwszy kolor po lewej stronie gniazda to niebieski. Znajdź parę drutów w której jest

niebieski. Umieść niebieski drut w szczelinie po lewej, tej oznaczonej kolorem
niebieskim. Drugi drut umieść po przeciwnej stronie, w szczelinie oznaczonej kolorem
niebieskim z białym trójkątem.

5. Następna szczelina oznaczona jest kolorem zielonym. Znajdź parę z kolorem zielonym i

rozwiń ją. Zielony drut umieść po lewej, oznaczonej kolorem zielonym, a drugi po
przeciwnej stronie ze szczeliną oznakowaną kolorem zielonym z białym trójkątem.

6. Kontynuuj w ten sam sposób z pozostałymi drutami, aż wszystkie będą tkwić w

odpowiadających im szczelinach gniazda.

7. Po skończeniu tej procedury można zaciskać kable w gnieździe.

22

Zaciskanie drutów w gnieździe (rys.)

23

9.2.12 Procedura wciskania drutów w gniazdo.
Aby wcisnąć przewód w gniazdo potrzeba wciskarki (PUNCH TOOL). Jest to urządzenie
wykorzystujące siłę sprężyny do wbicia drutów między metalowe szpilki (PINY), ściągające
przy tym izolację. Zapewnia to dobre połączenie elektryczne ze szpilkami we wnętrzu
gniazda. Wciskarka odcina też zbędny nadmiar drutów.

Kiedy używasz wciskarki, musisz zacząć od ustawienia ostrza poza gniazdem. Jeśli umieścisz
ostrze w gnieździe, utniesz drut przed miejscem połączenia. Nie będzie wówczas żadnego
połączenia elektrycznego. (Jeśli przekręcisz uchwyt wciskarki trochę na zewnątrz, będzie ciąć
lepiej.) Jeśli jakaś końcówka drutu jeszcze wisi, dociśnij lekko uchwyty wciskarki, aby je
zwolnić i umieść zacisk w gnieździe i znowu zaciśnij. Aby zatrzasnąć gniazdko w płycie
czołowej wciśnij je od tyły płyty. Upewnij się, że gniazdo jest właściwą stroną skierowane ku
górze. Użyj wkrętów, by zamocować płytę czołową do puszki lub wspornika.

Jeśli masz puszkę montowaną na powierzchni, pamiętaj, że może zostać około 30-60 cm
nadmiaru kabla. Musisz wtedy przesunąć kabel przez opaski (TIE WRAPS) lub odsunąć
rynienki, które go zakrywają i wepchnąć nadmiar kabla z powrotem w ścianę. Jeśli
prowadzisz kabel w środku ściany, po prostu ukryj tam jego nadmiar.

24

9.2.12 Instalowanie gniazdek i gniazd RJ-45.{jacks & outlets}

Zademonstruj swe umiejętności w montażu podpowierzchniowym gniazdek RJ-45 w ścianie
pilśniowej i w drewnie. Zademonstruj także umiejętność układania i wciskania drutów w
gniazdku RJ-45.

25

ŚCIĄGANIE IZOLACJI (rys.)

26

Instalacja kabli UTP (skrętki nieekranowanej)

To, co powinieneś robić. (DO’s )

•

Używaj zacisków kablowych {cable ties}

•

Zostawiaj luz

•

Zostawiaj zwój serwisowy

•

Listwy wspierające

•

Listwy krosownicze (CABLE MANAGEMENT PANELS)

•

{Velcro}

27

Instalacja kabli UTP (skrętki nieekranowanej)
To, czego NIE powinieneś robić. (DON’Ts )

•

Nie rozplataj więcej niż 13 mm

•

Minimalizuj promienie zginania

•

Nie rób zakrętów o kątach większych niż 90 stopni

•

Nie pozwalaj na skręcenie się kabli

•

Nie rozciągaj kabli

•

Nie używaj pistoletów do zszywek (STAPLE GUNS)

28

9.3 Podstawy instalacji kabla

9.3.1 Podstawy instalacji kabla UTP

Aby połączyć kabel z gniazdkiem, postępuj według następujących zaleceń:
1. Zdejmuj tylko tyle izolacji, ile potrzeba do zakończenia drutów. Im więcej drutu

odkryjesz, tym gorsze połączenie i większe straty sygnału.

2. Upewnij się, że zapewniłeś splecenie każdej pary drutów, tak długie, jak to możliwe, do

punktu montażu. To właśnie splot drutów zabezpiecza przed interferencjami. Dla kabli
CAT4 maksymalny rozpleciony odcinek to 25mm. Dla kabli CAT5 maksymalny
rozpleciony odcinek to 13 mm.

3. Jeśli musisz zagiąć kabel w celu jego właściwego poprowadzenia, upewnij się ,że

zachowałeś właściwy promień skrętu – 4x średnica kabla. Nie zaginaj kabli pod kątem
większym niż 90 stopni.

4. Unikaj rozciągania kabla. Jeśli przekroczysz przy ciągnięciu siłę 11.3 kg, druty mogą się

rozpleść, co, jak wiesz, prowadzi do interferencji i przesłuchu przydźwięków.

5. Jeśli kilka kabli biegnie tą samą trasą, użyj spinaczy kablowych aby je razem spiąć. Ułóż

kable w dowolnych odstępach i zaciśnij je ostrożnie. Nigdy nie ściskaj za mocno, bo
uszkodzisz kable.

6. Unikaj skręcania (TWIST) kabli. Jeśli skręcisz je zbyt mocno, uszkodzisz izolację. Nigdy

nie pozwalaj by kable były przyszczypywane czy zasuplone. Jeśli to wystąpi, przepływ
danych może zostać obniżony, a LAN nie będzie pracować z optymalną pojemnością.

7. Nigdy nie skąp gdy określasz długość potrzebnych kabli. Ważne jest, by zostawić

wystarczający zapas. Pamiętaj, że kilkadziesiąt cm dodatkowego kabla to mały koszt, a
unikniesz problemów z jego brakiem i wiążącego się z tym ryzyka. Większość
instalatorów unika problemu poprzez pozostawienie zapasu na każdym piętrze, tak, by
sięgnąć podłogi i dodatkowo po około 60-90 cm na końcach kabla. Wielu instalatorów
praktykuje pozostawienie tzw. zwoju serwisowego, tzn. kilku metrów kabla zwiniętego w
stropie lub w innym miejscu nie przeszkadzającym w komunikacji.

8. Kiedy zabezpieczasz kabel, użyj właściwych i rekomendowanych technik używania

opasek zaciskowych, rynienek prowadzących, listew krosowniczych i pasków Velcro.
Nigdy nie używaj pistoletów do zszywek, bo zszywki mogą przebić izolację, powodując
zanik połączenia.

Jak zwykle, pamiętaj o tym co powinieneś, a czego nie powinieneś robić (DO’s i DON’Ts).

29

9.3.2 Dokumentowanie biegu kabli

Kiedykolwiek instalujesz kabel, ważne jest abyś dokumentował swe poczynania. Możesz
robić to używając {CUT SHEET} podczas instalacji. {CUT SHEET} to schemat, opisujący
bieg kabli. Zawiera listę sal, biur i innych pomieszczeń przez które biegną kable. Później
możesz odwołać się do {C S} aby umieścić odpowiednie numery na wszystkich gniazdach
telekomunikacyjnych i listwach krosowniczych w szafach krosowniczych. Możesz użyć stron
na odwrocie swego dziennika by dokumentować bieg kabli. Robiąc tak, masz dodatkową
warstwę dokumentacji dla każdej instalacji.

30

9.3.3 Specyfikacje TIA/EIA-606 określające oznaczanie kabli.

TIA/EIA-606 określa, że każdy sprzęt końcowy ma jakiś rodzaj identyfikatora. Ten
identyfikator musi być umieszczony na każdym urządzeniu lub na jego etykiecie. Kiedy
identyfikatora używa się w miejscu pracy stacje końcowe muszą mieć identyfikator na
płytkach czołowych, obudowie lub na samym konektorze. Wszystkie etykiety, naklejane czy
wsuwane, muszą spełniać wymogi umieszczania i mocowania jak określono w UL969.

31

ETYKIETY KABLI (rys.)

32

9.3.4 Typy etykiet

Unikaj stosowania etykiet kabli, gniazd telekomunikacyjnych i listew krosowniczych
określeniami w stylu „klasa matematyki pana Zimmermana” czy „klasa plastyki pana
Thoma”. Może to wywołać zamieszanie lata później, jeśli ktoś kto nie znał tych miejsc musi
pracować z użyciem mediów sieciowych umieszczonych w tych pomieszczeniach. Zamiast
tego używaj etykiet, które będą zrozumiałe za wiele lat.

Wielu administratorów sieci zawiera numer pomieszczenia na etykiecie. Przydzielają litery
każdemu kablowi biegnącemu do pomieszczenia. Niektóre systemy etykietowania
szczególnie te w wielkich sieciach dołączają też oznaczenie kolorowe np. niebieska etykieta
może oznaczać okablowanie poziome, podczas gdy zielona oznacza okablowanie w miejscu
pracy.

Aby zrozumieć jak to działa, wyobraź sobie cztery kable poprowadzone do pokoju 1012. Na
{CUT SHEET} te kable będą oznaczone następująco: 1012A, 1012B,1012C i 1012D. Płyty
czołowe, gdzie kable będą podłączane do przewodów krosowych stacji roboczych będą
oznaczone odpowiednimi etykietami. Powinieneś także oznakować każde podłączenie w
szafie krosowniczej. Ułóż połączenia tak, by etykiety były ułożone w porządku rosnącym.
Umożliwi to zdiagnozowanie i zlokalizowanie problemów, jeśli wystąpią później. I, na
koniec, oznacz kable na ich końcach.

33

KABEL (rys.)

34

9.3.5 Przygotowanie kabli do kładzenia i oznaczania

Po zbadaniu i zanalizowaniu, określono, że trzeba do każdej sali w szkole poprowadzić cztery
kable. Sprawdziłeś, że trasa kabli biegnie od szafy krosowniczej do każdej z sal. Teraz jesteś
gotów do kładzenia kabli. Lepiej zamiast cztery razy kłaść pojedyncze kable na tej samej
trasie, to, by pracować łatwiej i zaoszczędzić czas, można poprowadzić cztery kable
równocześnie.

Aby to zrobić, potrzeba czterech szpul kabla. Każda szpula to 304,8 m. kabla. Aby ułatwić
obsługę i uniknąć splątania, szpule są zazwyczaj w pudłach. Kabel wychodzi przez otwór w
ściance pudła, podczas gdy szpula obraca się w jego wnętrzu. Jeśli kiedykolwiek szpula
zostanie oddzielona od swego pudła nie ściągaj z niej kabla. Jeśli to zrobisz, możesz go
skręcić i splątać. Zamiast tego połóż szpulę na boku i odwijaj kabel kiedy trzeba. To
zabezpieczy kabel przed skręceniem i splątaniem.

Aby pomóc sobie w śledzeniu kabli od szpul, każdej z nich przydziel literę. Odwiń kawałek
kabla z każdej ze szpul. Użyj wodoodpornego markera, aby oznaczyć kable zgodnie z
oznaczeniami szpul. W powyższym przypadku wiesz że kable będą biegły do pokoju 1012.
Kiedy skończysz, kable powinny być oznaczone 1012A, 1012B, 1012C i 1012D.

Aby zapewnić to, by oznaczenia kabli nie zsunęły się z nich, starły, czy zostały odcięte
później, oznacz kable w trzech miejscach, co 60 cm. Aby trzymać wszystkie cztery kable
bezpiecznie razem, użyj taśmy izolacyjnej. Złącz końce kabli razem z linką prowadzącą (pull
strings).
Możesz zabezpieczyć linkę przed zsunięciem poprzez związanie kilku węzłów dokoła kabli z
linką zanim owiniesz taśmą końce. Nie skąp na taśmie. Jeśli linka lub kable wysuną się
później, stracisz czas i pieniądze.

35

9.3.6 Oznaczanie końców kabli

Po przeciągnięciu kabli wzdłuż ich obranej wcześniej trasy, dostarcz je do klasy (przyszła
lekcja opisze bardziej szczegółowo kilka technik prowadzenia kabli przez ściany, w ścianach,
poprzez poddasza i ponad sufitami podwieszanymi). Pozwól każdemu końcowi kabla
osiągnąć gniazdo, plus wystarczający odcinek, by sięgnąć podłogi i dodaj jeszcze około 60-90
cm.

Wróć do szpul w centralnym punkcie lub przy szafie krosowniczej. Używając etykiet na
każdej ze szpul jako odnośnika, oznacz każdy kabel umieszczając na etykiecie określonego
numeru sali i litery. Nie tnij kabli przed ich oznaczeniem. Dla najlepszych rezultatów tnij
kable i linki obcęgami. Zapewni to czyste cięcie, które nie spowoduje strat sygnału. Jeśli
będziesz postępować według tych zaleceń, to media sieciowe użyte do horyzontalnego biegu
kabli powinny być oznaczone na obu końcach.

36

9.4 Instalacja struktur biegu kabli

9.4.1 Łatwiejsza procedura prowadzenia kabli

Najłatwiejszym sposobem prowadzenia kabla jest jego montaż na ścianie. Ta metoda powinna
być stosowana gdy masz pewność, że kabel nie będzie uderzony lub zaciągnięty. Jakie mogą
być potencjalne miejsca użycia tej metody?

Aby zamontować kabel na ścianie, musisz wybrać przyrząd, montujący go do ściany. Taki
przyrząd to opaska zaciskowa. Jeśli nie jest zbyt prawdopodobne, że opaska będzie usuwana,
możesz użyć opaski naklejanej. Chociaż jest łatwa w użyciu, nie może być przesuwana
później w inne miejsce. Jeśli uważasz, że kabel może być w przyszłości przemieszczany,
opaska z otworem instalacyjnym jest lepszym wyjściem. Aby użyć tego typu opaski, musisz
użyć wkrętów, aby przymocować ją do ściany.

Aby umocować wkręty w murze (masonry wall) pierwsze, co musisz zrobić, to wywiercenie
otworów w murze. Może to sprawić problem. Jeśli potrzebujesz dziur o średnicy mniejszej
niż 9.5 mm, możesz użyć wiertarki elektrycznej z wiertłem karbidowym {carbide bit}. Pracuj
powoli. Jeśli potrzebujesz otworu o średnicy większej niż 9.5 mm to wiertło prawdopodobnie
się przegrzeje. Do tego typu zadań potrzebna będzie wiertarka z udarem (HAMMER DRILL).
Udar jest podobny do przerośniętej wiertarki elektrycznej, ale przy pracy szybko uderza w
materiał podczas obrotów wiertła. (Dociskając wiertarkę do materiału zwiększasz siłę uderzeń
udaru i w konsekwencji szybkość wiercenia).

Nigdy nie używaj zszywek do mocowania kabli do ścian. Nie jest to dozwolone specyfikacją
TIA/EIA-568-A.

37

9.4.2 Montaż kabli w rynienkach

Możesz prowadzić kable w rynienkach (RACEWAY). Rynienka to montowany na ścianie
kanał ze zdejmowaną pokrywą. Są dwa typy rynienek:

•

rynienki dekoracyjne – lepiej wykończone, używa się ich do prowadzenia kabli w
widocznych miejscach.

•

rynienki kanałowe – mniej atrakcyjna alternatywa rynienek dekoracyjnych. Ich
podstawową zaletą jest to, że są wystarczająco duże, by utrzymać kilka kabli. Generalnie,
ich użycie jest ograniczone do strychów, poddaszy, miejsc stworzonych przez
podwieszane sufity.

Rynienka może być wykonana z plastiku czy metalu i może być montowana wkrętami lub
przyklejana.

Czy możesz wymyślić możliwe wady rynienek przyklejanych? A jakie zalety?

•

wady to m.in.: zły wygląd, mogą odpaść lub zostać oderwane, jednorazowego użytku;

•

zalety to m.in.: łatwość zamontowania i zdemontowania;

Po założeniu rynienki połóż wewnątrz kabel i załóż pokrywę. Pomoże to chronić kable.

38

9.4.3 Prowadzenie kabli przez istniejące rynienki

Możesz znać rynienki, odkąd rutynowo używane są do trzymania różnych kabli. Nie jest
niezwyczajne istnienie rynienek w budynku, gdzie instaluje się lub rozbudowuje sieć.
Ponieważ jest to dość częste, ludzie chcą wiedzieć, czy kabel może być prowadzony w
istniejącej rynience. Odpowiedź zależy od typu kabli w rynienkach. Jakie kable nie powinny
być razem z kablami CAT5? Wszystkie zawierające w sobie jakąkolwiek energię elektryczną.

39

9.4.4 Ostrzeżenia BHP przed instalacją kabli

ZASADY BEZPIECZEŃSTWA
1. Kiedykolwiek pracujesz w ścianach, sufitach czy na poddaszach, pierwszą rzeczą jest

wyłączenie dopływu energii elektrycznej we wszystkich obwodach przebiegających w
okolicy miejsca pracy

. Jeśli nie jesteś pewien, o które obwody chodzi, dobrze jest odciąć

całość zasilania.

Nigdy nie dotykaj przewodów elektrycznych!

Nawet jeśli myślisz, że

odciąłeś dopływ energii. Nie ma sposobu, by sprawdzić, czy jest tak w istocie.

2. Zanim zaczniesz pracę, zapoznaj się z usytuowaniem gaśnic w okolicy.
3. Noś właściwą odzież. Długie nogawki i rękawy pomogą chronić nogi i ręce. Unikaj zbyt

obszernych i workowatych ubrań. Jeśli o coś zaczepią, możesz się zranić.

4. Jeśli przewidujesz pracę w przestrzeni podwieszanego sufitu zapoznaj się z terenem.

Możesz to zrobić poprzez podniesienie kilku elementów sufitu i obejrzenie okolicy.
Pomoże ci to znaleźć przewody elektryczne, ciągi wentylacyjne, wyposażenie
mechaniczne i inne rzeczy, które mogą spowodować potem problemy.

5. Jeśli musisz coś ciąć lub piłować, chroń oczy okularami ochronnymi. Jeśli coś spadnie z

góry, albo jeśli wpadniesz na coś po ciemku, twoje oczy będą chronione.

6. Skonsultuj się z inżynierem budowlanym aby dowiedzieć się o materiałach budowlanych

w miejscu pracy (azbest, tkanina, PCV). Postępuj według zaleceń postępowania z takimi
materiałami.

7. Utrzymuj porządek na miejscu pracy. Nie zostawiaj narzędzi tam, gdzie można na nie

wpaść. Zachowaj ostrożność przy urządzeniach z długimi kablami, bo można się o nie
potknąć.

40

9.4.5 Bezpieczeństwo w budynku

Zawsze dowiedz się jakie są lokalne przepisy. Niektóre zasady mogą zabraniać wiercenia czy
kucia otworów w niektórych miejscach, takich jak ściany ogniotrwałe czy sufity.
Administrator budynku powinien pomóc ci w określeniu, które z miejsc są wolne od
zastrzeżeń.

Kiedy instalujesz kable, jeśli znajdziesz uszkodzoną izolację, nie prowadź tamtędy kabli. W
niektórych sytuacjach , jeśli będziesz wiercić w ścianach, możesz musieć wypełnić otwory
mieszanką ognioodporną. I znowu administrator może pomóc ci określić, gdzie nie będzie
takiej potrzeby.

Na koniec, jeśli będziesz musiał prowadzić kable tam, gdzie zachodzi cyrkulacja powietrza
(kanały wentylacyjne) będziesz musiał użyć kabli w izolacji ognioodpornej.

41

9.4.6 Podtrzymywanie okablowania poziomego

Wielu instalatorów lubi prowadzić kable na poddaszach czy nad podwieszanym sufitem
ponieważ ich tam nie widać. Jeśli prowadzisz kabel nad podwieszanym sufitem nigdy nie
kładź go bezpośrednio na nim. Musisz zapewnić inny sposób prowadzenia kabla.

Jak wspomniano wcześniej, rynienki montowane na ścianach ułatwiają prowadzenie kabla.
Inna możliwość to przyczepienie zacisków na kable do wsporników podtrzymujących sufit.
Jeśli użyjesz tej opcji, ciągnij kabel od węzła do węzła. Trzecią opcją instalacji kabla jest
użycie kładek drabinowych. Są one podwieszane do sufitu i zapewniają najlepszy sposób
prowadzenia kabla sieciowego.

42

9.4.7 Rozpinanie kabla

Poddasza i podwieszane sufity mogą być nieprzyjemnym i ciężkim miejscem do pracy.
Zazwyczaj są ciemne, brudne i zatłoczone, ze słabym obiegiem powietrza. Temperatura może
w nich gwałtownie wzrastać, np. w okresach letnich. Tyczka prowadząca oferuje szybkie i
łatwe rozwiązanie tych problemów. Jest to nic więcej jak teleskopowy drąg z hakiem na
końcu, do podtrzymywania kabla. Wykorzystuje się go szybkiego poprowadzenia kabla nad
podwieszanym sufitem, czy na poddaszu.

43

{FISHING CABLE FROM ABOVE – „łowienie” kabla od góry}(rys.)

44

9.8.4 Łowienie kabla od góry ściany

Kiedy ciągniesz kabel przez ścianę – czasem nazywa się to „łowieniem” kabla – zazwyczaj
pracujesz na poddaszu lub nad podwieszanym sufitem. Aby ciągnąć kabel przez ścianę:
1. Zlokalizuj górną powierzchnią ściany i wywierć przez nią 19 mm otwór.
2. Powoli wpuść obciążoną żyłkę przez otwór w głąb ściany.
3. Ustaw pomocnika pod tobą, w miejscu, gdzie jest otwór (na gniazdo).. Każ mu

zasygnalizować ci i złapać haczykowaty koniec żyłki, kiedy osiągnie otwór.

4. Pomocnik powinien zdjąć około 25 mm izolacji z kabla CAT5 i zagiąć druty dookoła

haka i zabezpieczyć to taśmą izolacyjną.

5. Możesz wyciągnąć kabel przez ścianę do górnego otworu.
6. Upewnij się, że zostawiłeś wystarczającą ilość kabla, by sięgał podłogi i dołóż około 60-

90 cm zapasu.

45

9.4.9 Łowienie kabla od dołu ściany

Kiedy prowadzisz okablowanie poziome w budynku, który ma podpiwniczenie, możesz
stamtąd łowić kabel do miejsc pracy na parterze. Aby to zrobić postępuj według kolejnych
punktów:
1. Wywierć przez podłogę otwór o średnicy 3.2 mm tuż przy listwie przypodłogowej, pod

kątem w kierunku ściany.

2. Wciśnij w otwór twardy kawałek drutu, by znaleźć miejsce, gdy będziesz w piwnicy.
3. Pójdź do piwnicy i znajdź drut.
4. Użyj miarki, by zaznaczyć miejsce pod ścianą. Ten znak powinien być 57 mm od otworu.
5. Wywierć 19 mm otwór w zaznaczonym miejscu. Odmiennie niż pierwszy otwór, nie

powinien być pod kątem, a w pionie, przez podłogę i ścianę.

6. Wepchnij kabel do góry, przez drugi otwór, w kierunku otworu w ścianie, gdzie będzie

gniazdo.

7. Upewnij się, że wystarczy kabla, by dotknął podłogi, a potem dodaj 60-90 cm zapasu.

46

9.5 Ciągnięcie, prowadzenie i instalowanie kabla

9.5.1 Zadania instalacji

Zademonstruj następujące procedury/techniki:
1. Łowienie kabla od góry
2. Łowienie kabla od dołu
3. Rozciąganie kabla wzdłuż podwieszanego sufitu
4. Montaż kabli na ścianie z użyciem zacisków na kable {tie-wraps}
5. Montaż kabli na ścianie z użyciem rynienek dekoracyjnych
6. Montaż kabli na ścianie z użyciem rynienek kanałowych
7. Montaż kabli z użyciem kładki drabinowej
8. Rozciąganie kabli z użyciem
9. Rozciąganie kabli z użyciem obciążonej żyłki {fish tape}
10. Rozciąganie kabli z użyciem {pull string}

47

9.6.1 Szafa krosownicza

Szafa krosownicza służy jako centralne skrzyżowanie dla drutów i wyposażenia używanego
do łączenia urządzeń w sieć lokalną (LAN). Jest to serce topografii gwiazdy. Szafa
krosownicza może być specjalnie zaprojektowanym pomieszczeniem. Zazwyczaj
wyposażenie szafy zawiera:
- listwy krosownicze (PATCH PANELS)
- koncentratory
- mostki

(BRIDGE)

- przełączniki (SWITCH)
- routery.

48

9.6.2 Powody dla MDF i IDF

Nie jest rzadkie, że duże sieci mają więcej niż jedną szafę krosowniczą. Zazwyczaj, jeśli tak
jest, jedna z szaf jest przeznaczona do MDF – spełniania funkcji głównego rozdziału
dystrybucji. Wszystkie pozostałe szafy służą IDF – funkcji rozdziału pośredniego i podlegają
szafie głównej (MDF). Taka topologia to rozszerzona topologia gwiazdy (EXTENDED
STAR TOPOLOGY).

49

9.6.3 Listwa krosownicza (PATCH PANEL)

W ethernetowskiej topologii gwiazdy, poziomy bieg kabli, który dochodzi z obszarów pracy,
zazwyczaj kończy się listwą krosowniczą (PATCH PANEL). Listwa krosownicza to
urządzenie łączące urządzenia, które okablowaniem horyzontalnym mogą być połączone z
innymi urządzeniami sieciowymi, takimi jak repeatery czy huby. Dokładniej, listwa
krosownicza to zbiór pinów łączących i portów. Listwa krosownicza pracuje jak łącznica,
gdzie można podłączyć kable ze stacji roboczych (WORKSTATION) z innymi stacjami
roboczymi aby utworzyć LAN.

W niektórych przypadkach listwa krosownicza może służyć podłączeniu do WAN czy
INTERNETU. Połączenie to opisane jest w TIA/EIA-568-A jako poziome połączenie
krzyżowe{cross-connect}(HCC).

50

9.6.4 Struktura listwy krosowniczej

Aby zrozumieć, jak listwa krosownicza zapewnia połączenia kabli z innymi urządzeniami
sieciowymi, poznaj jej budowę. Rzędy szpilek (pinów), takich jak w gnieździe RJ-45, ułożone
są po jednej stronie listwy, i - tak jak w gnieździe - oznaczone są kolorami.

Aby wykonać połączenie elektryczne z pinami, musisz użyć wciskarki (PUNCH TOOL) aby
wbić w nie druty. Pamiętaj, że właściwa kolejność drutów jest ważna dla osiągów sieci.
Dlatego też, kiedy umieszczasz druty w listwach krosowniczych, upewnij się, że kolory
drutów odpowiadają kolorom przypisanym pinom. Kolory te nie są zamienne.

Po drugiej stronie listwy krosowniczej są porty. Przypominają porty w płytach człowych
gniazd telekomunikacyjnych w miejscach pracy. Tak jak porty RJ-45, porty w listwie mają
taki sam rozmiar wtyczek. Przewody krosowe łączą z tymi portami komputery i inne
urządzenia sieciowe (np. huby, repeatery i rutery), które są też dołączane do listew
krosowniczych.

51

9.6.5 Układanie drutów w listwach krosowniczych

W każdym systemie LAN konektory są najsłabszymi ogniwami. Jeśli nie są właściwie
zainstalowane, mogą wywoływać szum elektryczny i powodować przerywanie połączeń
między drutami a pinami. Kiedy to wystąpi, transmisja danych w sieci może zostać
zakłócona, więc opłaca się wykonać połączenia dobrze. Aby upewnić się, że kable są
zainstalowane właściwie, postępuj według standardów TIA/EIA:
1. Kiedy podłączasz kilka kabli CAT5 do listwy krosowniczej, powinieneś układać druty w

kolejności rosnącej, wg numerów kabli. Użyj notatek, które wykonałeś wcześniej, do
ułożenia kabli. Potem możesz dodać etykiety. Użyj numerów kabli, które były
przydzielone, kiedy prowadziłeś kable od miejsc pracy do szafy krosowniczej. Numery
kabli powinny odpowiadać numerom pomieszczeń, w których są stacje robocze. Dzięki
ułożeniu drutów w określonej kolejności, łatwiej jest znaleźć i określić przyszłe problemy.

2. Kiedy pracujesz, ważne jest trzymanie końców przewodów centralnie ponad pinami. Jeśli

nie jesteś ostrożny, druty mogą być wypaczone, co spowoduje redukcję przepływu
danych, kiedy sieć będzie w pełni połączona.

3. Upewnij się, że izolacja kabli nie znajduje się dalej niż 6.4 mm od pinów, w celu

uniknięcia nadmiernego odsłonięcia drutów. Aby to zrobić dobrze jest przed zdjęciem
izolacji kabla odmierzyć 38-50 mm. Jeśli odsłonisz zbyt dużo drutu, konsekwencją będzie
zmniejszony przepływ danych przez sieć.

4. Nie możesz rozplatać drutów bardziej, niż to konieczne. Rozplecione druty zmniejszają

przepustowość i mogą prowadzić do przesłuchu (CROSSTALK).

52

9.6.6 Narzędzia wciskające

Typ listwy krosowniczej określa, kiedy użyć wciskarki typu 110(110 PUNCH TOOL) a kiedy
wciskarki typu KRONE (KRONE PUNCH TOOL). Panel przedstawiony graficznie w tej
lekcji to 110. Sprawdź, jakiego będziesz potrzebować przed przystąpieniem do pracy.

Wciskarka działa w oparciu o siłę sprężyny. Umożliwia wykonywanie dwóch funkcji w tym
samym czasie. Kiedy wciskasz drut między dwa metalowe piny, usuwając z drutów izolację
(zapewniając połączenie z pinami) ostrze odcina nadmiar drutu. Czasami wciskarka może nie
wykonać czystego cięcia. Kiedy tak się stanie, skręć delikatnie obcinane końce drutów, potem
usuń je po zaciśnięciu. Kiedy używasz wciskarki upewnij się, że trzymasz ostrze daleko od
drutów wchodzących między piny. Jeśli tego nie dopilnujesz, możesz uciąć druty zanim je
połączysz z pinami.

53

9.6.7 Montaż listwy krosowniczej

Możesz montować listwy krosownicze na ścianach (za pomocą wsporników), możesz
ustawiać je w stojakach (RACK) albo w pomieszczeniach (wyposażonych w wewnętrzne
stojaki i drzwi). Najczęstsze jest użycie stojaków czy półek dystrybucyjnych (distribution
rack). Stojak dystrybucyjny to prosta szkieletowa rama, która trzyma wyposażenie takie jak
listwy krosownicze, repeatery, huby i routery, używane w szafach krosowniczych (jako
gotowe moduły). Jego wysokość waha się od 1 do 1.9 m.

Korzyść stosowania stojaków to umożliwienie łatwego dostępu do części przedniej i tylnej
wyposażenia. Aby zapewnić stabilność, płyta podłogowa mocuje stojak do podłogi. Podczas
gdy firmy oferują stojaki o szerokości .5 m., to - od roku 1940 – standardowa szerokość
stojaków wynosi 0.48 m.

54

9.7 Różnorodne wyposażenie do testowania strukturalnych projektów
okablowania

9.7.1 Procedury testowania zainstalowanych kabli

Wiesz już, że media sieciowe to podstawa modelu OSI i że każda warstwa zależy od i jest
wspierana przez media sieciowe. Wiesz też, że sieć jest tylko tak solidna, jak jej kable. W
gruncie rzeczy, wielu ekspertów uważa je za najważniejszy składnik sieci. To ważne, aby po
zainstalowaniu mediów sieciowych, określić jakość instalacji.

Biorąc pod uwagę fakt, że sieć może być zbudowana z najlepszej jakości kabli, konektorów,
listew krosowniczych i innego wyposażenia, zła instalacja może uniemożliwić pracę z
najlepszymi parametrami. Raz zainstalowana instalacja powinna być przetestowana. Aby to
zrobić postępuj według tych zasad:
1. Podziel sieć na mniejsze, logiczne grupy elementów.
2. Testuj każdy element czy grupę po jednej sekcji na raz.
3. Zrób listę wszystkich napotkanych problemów.
4. Użyj listy problemów, aby pomóc sobie w znalezieniu niedziałających elementów.
5. Wymień złe elementy, lub wykonaj dodatkowe testy, by określić czy podejrzany element

na pewno nie działa właściwie.

6. Jeśli pierwszy podejrzany element nie sprawia problemów, kontynuuj z następnym

podobnym.

7. Napraw zły lub niedziałający element, kiedy go znajdziesz.
8. Wymień niesprawny element, jeśli nie możesz go naprawić.

55

9.7.2 Operacja testowania sieci

IEEE i TIA/EIA ustaliły standardy, pozwalające określić, czy sieć działa na akceptowalnym
poziomie. Jeśli twoja sieć zda test i ma certyfikat spełnienia standardów, możesz użyć jej
pomiarów jako podstawy miary. Podstawa to zapis stanu początkowego lub osiągów nowo
instalowanych zdolności.

Znajomość podstawy miary jest ważna. Test nie kończą się tylko dlatego, że twoja nowa
instalacja sieciowa spełnia standardy. Powinieneś kontynuować testowanie sieci na
normalnych zasadach, aby upewnić się, że pracuje ze szczytowymi możliwościami. Możesz
robić to, porównując wyniki pomiarów z wynikami zarejestrowanymi na innym systemie, o
którym wiadomo, że funkcjonuje prawidłowo. Jeśli zajdzie jakaś poważna zmiana od
podstawy, jest to znak, że coś złego dzieje się z siecią. Powtarzane testy i porównywanie z
podstawą pomogą określić problemy mogące być spowodowane starzeniem, złym
utrzymaniem, pogodą czy innymi czynnikami.

56

9.7.3 Wyposażenie do testowania kabli

Możesz uważać, że testowanie kabli to po prostu sprawa zamienienia kabla innym. Tak nie
jest, chociaż dostarczy pewien dowód na cokolwiek, odkąd pospolite problemy mogą dotknąć
wszystkie kable w LAN. Z tego powodu zalecane jest używanie testera kabli (CABLE
TESTER) do pomiarów osiągów sieci.

Tester kabli to urządzenie ręczne, mogące określić, czy kabel spełnia standardy IEEE i
TIA/EIA. Testery kabli różnią się typami testów, które oferują. Niektóre oferują wydruki,
inne mogą być podłączone do PC i dostarczać danych. Bardzo mały lub nawet żaden trening
jest potrzebny do użycia testerów dostępnych obecnie na rynku. Większość kompetentnych
administratorów lub instalatorów stwierdza, że instrukcje obsługi, dostarczane przez
producentów są wystarczające.

57

9.7.4 Testy oferowane przez testery kabli

Testery kabli mają szeroki zakres cech i możliwości. Następująca lista to zamierzenie
zaoferowania ci ogólnego obrazu osiągalnych funkcji. Musisz określić, które cechy najlepiej
ci odpowiadają i dokonać selekcji.

Testery kablowe mogą wykonywać testy mierzące ogólne zdolności biegu kabli. Między
innymi:

•

określenie długości kabli

•

lokalizacja złych połączeń

•

zapewnienie mapy połączeń dla znalezienia skrosowanych par

•

mierzenie tłumienia sygnału

•

mierzenie przydźwięków na końcach

•

detekcja podzielonych par

•

wykonanie pomiaru poziomu zakłóceń (NOISE LEVEL)

•

śledzenie kabli za ścianami

58

({TIME DOMAIN REFLECTORS} TDRy mierzą długość luźnego lub skróconego

kabla(rys.))

59

9.7.5 Testery kabli i mierniki odległości

Ważne jest by mierzyć całkowitą długość biegnących przewodów. Odległość może wpływać
na zdolności urządzeń w sieci, które dzielą media sieciowe. Jak wiesz, kabel przekraczający
maksymalną długość określoną przez TIA/EIA-568-A powoduje degradację sygnału.

Tester kabli (czasem zwany TDR (miernik refleksu dziedziny)), mierzy odległość do końca
luźnego lub skróconego kabla. Czyni to, wysyłając sygnał elektryczny przez kabel. Oblicza
czas odbicia sygnału od końca kabla. Ten test zwany jest testem pomiaru refleksu (odbicia)
dziedziny i określa odległość z dokładnością do 61 cm.

60

TEST POŁĄCZENIOWY (rys.)

Jeśli zgłasza odległość do listwy krosowniczej, zamiast do odleglejszych punktów, to wiesz,
że gdzieś jest problem.

61

9.7.6 TDR-y

W instalacjach LAN używających kabli UTP (unshielded twisted pair – skrętka
nieekranowana) pomiary odległości mogą określić czy połączenia w listwach krosowniczych i
w gniazdach telekomunikacyjnych, są dobre. Aby zrozumieć jak to działa, musisz zrozumieć,
jak działa TDR.

TDR mierzy długość kabla, wysyłając sygnał przez kabel. Sygnał jest odbity, kiedy napotyka
najbardziej odległe otwarte połączenie. Aby określić, czy połączenia są wadliwe, musisz
podczepić TDR do listwy krosowniczej przewodem krosowym. Jeśli TDR zgłosi odległości
do listwy zamiast do bardziej odległego punktu, jest problem z połączeniem.

Możesz użyć tej samej procedury z przeciwnej strony kabla, aby mierzyć przez gniazdo RJ-45
umieszczone w gnieździe telekomunikacyjnym.

62

Właściwe okablowanie (rys.)

Testery kablowe używają cechy zwanej {wire map} aby określić które pary drutów
podłączone są do których pinów, {lugs}, lub szczelin. Test określa, gdzie instalator poprawnie
podłączył wtyczki czy gniazda, a gdzie podłączył je odwrotnie.

Kiedy przewody podłączone są w odwrotnym porządku, mówi się, że są to PARY
SKRZYŻOWANE (CROSSED PAIRS). Wyjątkowo dla instalacji z kablem UTP, jest to
zwykły problem. Kiedy wykryje się pary skrzyżowane w systemie okablowania UTP,
połączenia nie są dobre i muszą być wykonane jeszcze raz.

63

Niewłaściwa instalacja drutów ukazująca zamienione pary (rys.)

64

9.7.8 Zamienione pary (SPLIT PAIRS)

Wizualna kontrola i pomiary przesłuchu są jedyną drogą do znalezienia zamienionych par.
Jak wiesz, splecenie drutów w parach chroni je przed interferencjami z innych par. Tym
niemniej, ta tarcza może wystąpić tylko, jeśli para drutów pochodzi z jednego obwodu. Kiedy
druty są zmienione, nie są już częścią tego samego obwodu. Mimo że prąd płynie w
obwodzie, tworząc złudzenie pracy systemu, nie ma ekranowania. W konsekwencji sygnały
nie są chronione. Ewentualnie (CROSSTALK - PRZEBICIA/PRZYDŹWIĘKI) przy końcach
linii mogą być problemem. Mapa okablowania nie może wykazać zamienionych par, bo w
przewodach wciąż płynie prąd.

65

9.7.9 Osłabienie (tłumienie) sygnału

Różne czynniki mogą zmniejszyć moc sygnału, biegnącego miedzianymi drutami używanymi
w przewodach UTP. TA redukcja mocy sygnału nazywana jest tłumieniem. Wynika w
wyniku straty energii przez sygnał na rzecz kabla.

Tester kabli może zmierzyć redukcję mocy sygnału odbieranego od urządzenia zwanego
{SIGNAL INJECTOR- generatorem sygnału} – małego pudełka, wielkości talii kart,
podłączonego do odległego końca kabla. Tester kabli generalnie mierzy tłumienie przy
różnych częstotliwościach. Testery kabli dla kategorii V mierzą do 100 MHz. Sprawdź
TIA/EIA-568-A aby zobaczyć jaka strata jest dopuszczalna dla kabli użytych w twojej sieci.

66

9.7.10 Przyczyny przesłuchu przy końcach

Kilka czynników może prowadzić do przesłuchu. Najbardziej pospolitą przyczyną są
skrzyżowane pary. Jak wspomniano wcześniej możesz je wykryć, korzystając z {wire map}
testera kabli. Przesłuch może być spowodowane także skrzyżowanymi parami, które zostały
rozplecione po podłączeniu do urządzeń łączących, np. listew krosowniczych, które mają
rozplecione przewody krosowe, albo przez przewody ciągnięte zbyt silnie przez ostre
narożniki, co wywołało zmianę ułożenia drutów w kablu.

Jeśli mierzysz przesłuch powinieneś wizualnie sprawdzić poziome okablowanie w celu
wykluczenia wszystkich możliwości. Jeśli nic nie znalazłeś, to przyczyną mogą być
skrzyżowane pary. Testery kabli mierzą przesłuch mierząc serie częstotliwości do 100 MHz.
Wysokie wartości są dobre, niskie oznaczają problemy z siecią.

67

9.7.11 Problemy wykryte podczas testu poziomu zakłóceń

Wiele czynników zewnętrznych może wywołać zakłócenia w mediach sieciowych. Oto
przykładowe źródła:

•

światła jarzeniowe

•

grzałki

•

radia

•

filtry powietrza

•

telewizory

•

komputery

•

czujniki ruchu

•

radary

•

silniki

•

przełączniki

•

zapłony samochodowe

•

wszelkie urządzenia elektryczne

Na szczęście, sygnały z tych źródeł zajmują zazwyczaj określone częstotliwości. Pozwala to
testowi poziomu zakłóceń nie tylko wykryć takie zakłócenia zewnętrzne, ale także zawęzić
zakres źródeł, które mogą je wywoływać.

68

9.7.12 Użycie testera kabli do lokalizowania źródeł zakłóceń zewnętrznych

Aby użyć tester kabli do odczytu zakłóceń w kablu, powinieneś odłączyć wszystkie kable od
sprzętu komputerowego. Wysokie poziomy odczytu zazwyczaj oznaczają problemy.
Najprostszą drogą do określenia źródła jest wyłączanie z kontaktów tak długo, aż znajdziesz
źródło zakłóceń. Ale wiedz, że to nie zawsze działa.

69

9.7.13 Procedury testowania kabli

Twój instruktor zademonstruje pewne testy, które można wykonać testerem kabli. W
niektórych przypadkach testy wykazują, że problem istnieje. Będziesz poproszony o opisanie,
jak określić co to za problem i jak go usunąć.

Podczas drugiej połowy zajęć laboratoryjnych będziesz poproszony do zademonstrowania
umiejętności użycia topologii gwiazdy do zbudowania prostej sieci ethernetowskiej.
Instruktor oceni twe zdolności poprawnego obchodzenia się z kablem, jego kładzeniem,
wciskaniem w gniazda i w listwę krosowniczą, aby zapewnić dobre połączenie.

Po wykonaniu połączenia dla topologii gwiazdy będziesz poproszony o jej przetestowanie.
Jeśli testy wykażą problemy, będziesz poproszony o ich określenie i usunięcie. Celem tych
zajęć laboratoryjnych jest stworzenie kompletnie funkcjonalnej sieci LAN w topologii
gwiazdy, spełniającej specyfikacje TIA/EIAi IEEE.

70

PODSUMOWANIE

W tym rozdziale dowiedziałeś się, że aby okablowanie było wykonane gruntownie, dokładnie
i na czas, powinieneś wykonać schemat działania, zawierający każde z zadań które trzeba
wykonać i kolejność ich wykonania. Dodatkowo twój schemat powinien zawierać przedziały
czasowe dla każdego z tych zadań:

•

instalowanie gniazd

•

instalowanie gniazdek (w gniazdach telekomunikacyjnych)

•

prowadzenie kabli

•

wciskanie kabli w listwy krosownicze

•

testowanie kabli

•

dokumentowanie kabli

•

instalowanie kart sieciowych (NIC)

•

instalowanie hubów, przełączników, mostków i routerów

•

konfigurowanie routerów

•

instalowanie i konfigurowanie PC

Twój projekt okablowania powinien zawierać:

•

materiały budowlane

•

dostawców

•

narzędzia

•

daty i czas zapotrzebowania na narzędzia

Na koniec, nauczyłeś się instalowania, ciągnięcia i prowadzenia kabli, podstaw szaf i listew
krosowniczych wraz z testowaniem kabli. W następnym rozdziale dowiesz się, jak routowanie
i adresowanie działa w warstwie sieciowej.