background image

CARITAS IN VERITATE  
1.Jakie dwie wielkie prawdy przekazuje nam papież Paweł VI w Encyklice Populorum 
progressio?  

­ cały 

Kościół

, w całym swoim istnieniu i działaniu, podczas gdy głosi, celebruje i działa 

w miłości, 

pragnie promować integralny rozwój człowieka

­ 

autentyczny rozwój człowieka obejmuje całą osobę

 we wszystkich jej wymiarach 

2. Co dzieje się ze społeczeństwem, kiedy nie ma w nim prawdy, zaufania i miłości do 
prawdy?  
Bez prawdy, bez zaufania i miłości do prawdy, 

nie ma świadomości i odpowiedzialności 

społecznej

, a 

zachowania społeczne są dyktowane przez prywatne interesy i logikę władzy

, co 

prowadzi do podziałów w społeczeństwie

, a szczególnie w społeczeństwie na drodze globalizacji. 

3. Wyjaśnij na czym polega zasada sprawiedliwości społecznej wspomniana w encyklice 
Caritas in veritate? 
 
Caritas in veritate

 to zasada, na której opiera się nauka społeczna Kościoła; zasada ta znajduje 

praktyczny wyraz w kryteriach rządzących postępowaniem moralnym. Dwie zasady posiadają 
szczególne znaczeniu, wynikające z zaangażowania na rzecz rozwoju w globalizującym się 
społeczeństwie: są nimi sprawiedliwość i dobro wspólne. 
Sprawiedliwość: każde społeczeństwo wypracowuje własny system sprawiedliwości. Miłość jest 
większa od sprawiedliwości, ponieważ kochać to znaczy dawać, ofiarować coś mojego drugiemu; 
ale nie ma nigdy miłości bez sprawiedliwości, która 

nakazuje, by dać drugiemu to, co jest jego, co 

mu się należy dlatego, że istnieje i działa

. Nie mogę drugiemu dać czegoś od siebie, jeżeli mu nie 

dam w pierwszym rzędzie tego, co mu się sprawiedliwie należy. (Z tym, że to, "co się należy", 
jest pojmowane "społecznie", tzn. uwzględnia usytuowanie jednostek w szerszych relacjach 
społecznych i wymogi porządku społecznego, realizującego się w dobru wspólnym). Kto kocha z 
miłością bliźniego, jest przede wszystkim sprawiedliwy wobec innych. Sprawiedliwość nie jest 
obca miłości, nie jest drogą alternatywną albo paralelną w stosunku do miłości: 

sprawiedliwość 

jest nieodłącznie związana z miłością, jej towarzyszy.  
4. Podaj podstawowe rozumienie pojęcia 

progressio 

w nauczaniu Pawła VI. 

Temat tej encykliki czyli 

postęp

 oraz 

rozwój

 pozostaje problemem otwartym, który obecny kryzys 

ekonomiczno­finansowy uczynił jeszcze ostrzejszym i bardziej naglącym 
5.

 

Wymień rodzaje sprawiedliwości, o których wspomina Papież.  

­ sprawiedliwość społeczna, 

­ sprawiedliwość wymienna, 

­ sprawiedliwość rozdzielcza. 

6. Czym staje się miłość oderwana od prawdy?  
Sentymentalizmem. 
7. W jakim kontekście Papież pisze o tym, że „nadrozwój” powoduje „niedorozwój”. Jak 
rozumieć to zdanie? 
Są dwie możliwości odpowiedzi: 

1. „W sferach najbardziej ubogich niektóre grupy cieszą się pewnego rodzaju rozrzutnym i 

konsumpcyjnym nadrozwojem, w sposób nie do przyjęcia kontrastującym z trwałymi 

background image

sytuacjami nieludzkiej nędzy. Nadal trwa «skandal niewiarygodnych nierówności». (…) 
Trzeba jednak podkreślić, że nie wystarczy postęp jedynie ekonomiczny i techniczny. 
Potrzebne jest, aby rozwój był przede wszystkim prawdziwy i integralny. Wyjście z 
zacofania ekonomicznego, samo w sobie pozytywne, nie rozwiązuje złożonej 
problematyki promocji człowieka ani dla krajów uczestniczących w tym procesie, ani dla 
krajów już rozwiniętych ekonomicznie, ani dla krajów pozostających ubogimi, które 
oprócz dawnych form wyzysku mogą doświadczać negatywnych konsekwencji, jakich 
źródłem jest wzrost naznaczony deformacjami i brakiem równowagi.” 

2. Konkretne zdanie zawierające w sobie oba wyróżnione wyrazy napisane jest w kontekście 

terroryzmu, fundamentalizmu religijnego oraz ateizmu praktycznego. Poniżej cytat, który 
zawiera w sobie tylko ostatnią z opcji: „Kiedy państwo promuje, naucza lub wprost 
narzuca pewne formy ateizmu praktycznego, pozbawia swoich obywateli siły moralnej i 
duchowej, niezbędnej do zaangażowania się w integralny rozwój ludzki i przeszkadza im 
postępować naprzód z nowym dynamizmem w swoim zaangażowaniu w bardziej 
wielkoduszną ludzką odpowiedź na miłość Bożą. Zdarza się, że kraje ekonomicznie 
rozwinięte lub znajdujące się na drodze rozwoju, eksportują do krajów ubogich, w 
kontekście ich stosunków kulturalnych, handlowych i politycznych, tę zawężoną wizję 
osoby i jej przeznaczenia. To szkoda, którą autentycznemu rozwojowi wyrządza 
«nadrozwój», gdy towarzyszy mu «niedorozwój moralny».”