Internet jako źródło informacji
mgr Magdalena Wójcik
Program wykładu:
1. Historia i współczesne trendy, zasoby, użytkownicy i
społeczność Internetu jako środowiska informacyjnego
2. Typologia narzędzi wyszukiwawczych
3. Zaawansowane aspekty działania wyszukiwarek, algorytm
rankingowy
4. Zagadnienia automatycznego indeksowania i klasyfikowania
5. Nauka w Internecie
6. Ocena wyszukiwanych stron i serwisów www
7. Ocena jakości i przydatności narzędzi wyszukiwania
informacji
8. Strategie wyszukiwania informacji w Internecie i wynikające z
nich ograniczenia
9. Semantyczny Internet
10. Bezpieczeństwo i prywatność
11. Szyfrowanie informacji, podpis elektroniczny i znakowanie
czasu.
Program laboratorium:
1. Forułowanie wyrażeń logicznych. Koniunkcja i
alternatywa w popularnych wyszukiwarkach.
2. Konstuowanie zaawansowanych zapytań w
wyszukiwarkach globalnych.
3. Wyszukiwarki specjalistyczne – dobór właściwych
narzędzi wyszukiwania
4. Serwisy tematyczne o kontrolowanej jakości
5. Telewizja, radio, film w Internecie
6. Przegląd wybranych form zasobów internetowych (Web
2.0)
7. Blogi i blogosfera
8. Wyszukiwanie zasobów naukowych w Internecie
9. Konstruowanie strategii wyszukiwawczych – gra
symulacyjna: dobór strategii do sytuacji problemowej
W efekcie zajęć student powinien:
1)Znać:
- narzędzia wyszukiwania, wymiany informacji i
komunikacji w Internecie, zasady ich działania, wady i
zalety
- różnorodne formy zasobów i usług informacyjnych
dostępnych w Internecie ze szczególnym uwzględnieniem
zasobów naukowych
- kwestie oceny zasobów Internetu (szczególnie ich
wiarygodności)
- podstawy konstuowania strategii wyszukiwawczych w
środowisku Internetu oraz ich praktyczne uwarunkowania
- podstawowe zagrożenia związane z korzystaniem z
Internetu jako środwiska informacyjnego i sposoby ich
unikania
2)Umieć:
- dobierać właściwe, wyspecjalizowane narzędzia wyszukiwania
informacji w Internecie do konkretnych potrzeb informacyjnych
- poprawnie konstruować podstawowe wyrażenia logiczne,
wykorzystywać zaawansowane możliwości budowania zapytań
oraz poprawnie interpretować ich wyniki
- oceniać i dokonywać selekcji narzędzi wyszukiwania i zasobów
informacyjnych dostepnych w Interncie
- wyszukiwać naukowe zasoby informacyjne w Internecie
(szczególnie zasobów niodpłatnych)
- uczestniczyć w różnych formach komunikacji społecznej w
Internecie
- świadomie konstruować efektywne strategie wyszukiwania
informacji
3)Rozumieć:
- konieczność stałego, samodzielnego uaktualniania wiedzy i
umiejętności związanych z korzystaniem z zasobów Internetu
- konieczność krytycznego podejścia do zasobów
informacyjnych
Warunki zaliczenia:
51-60 pkt. - ocena dst
61-70 pkt. - ocena + dst
71-80 pkt. - ocena db
81-90 pkt. - ocena + db
91-100 pkt. - ocena bdb
Ocenie podlega: - obecność i aktywny udział w zajęciach – zadania
wykonywane na zajęciach – kolokwium/praca
Zagadnienie 1: Formułowanie wyrażeń logicznych
Operacje na zbiorach:
- Alternatywa - OR (suma logiczna)
- Koniunkcja – AND
- Negacja – NOT
koty
psy
Alternatywa koty
OR
psy
koty
Koniunkcja koty
AND
psy
Negacja koty
NOT
psy
psy
Zbiór pusty
koty
Koty
białe
Alternatywa koty
OR
koty białe
Koniunkcja koty
AND
koty białe
Negacja koty
NOT
koty białe
koty
pielęgnacja
Alternatywa koty
OR
pielęgnacja
Koniunkcja koty
AND
pielęgnacja
Negacja koty
NOT
pielęgnacja
Zadanie:
Jak będzie wyglądała alternatywa, koniunkcja i negacja dla zbiorów
A – krzesła, B- meble
A- krzesła, B- krzesła drewniane
A- krzesła, B - stoły
Zadanie:
Jak będzie wyglądała alternatywa, koniunkcja i negacja dla zbiorów:
A – drzewa, B – sosny
A- sosny, B – drzewa
A – kwiaty, B – kwiaty polne
A –komputery przenośne, B – komputery
A -kwiaty, B - drzewa
Alternatywa i koniunkcja w popularnych wyszukiwarkach
:
- google
- yahoo
- MSN
- wp
- onet
- gazeta
Na co zwrócić uwagę?
- na liczbę wyników
- na kompletność i precyzję uzyskanego zbioru wyników
Konstruowanie zaawansowanych zapytań - redukcja wyrażeń złożonych
Przykład: zdobądź informacje o: zasadach konstrukcji młynów o napędzie
wiatrowym w muzeach architektury wiejskiej na otwartym powietrzu na
Kaszubach.
Odp: budowa wiatrak skansen Kaszuby
Wyszukiwanie zaawansowane:
1. Standardowe konstrukcje: +, -, ""
2. Zawężanie wyszukiwania: url , host, domain
3. Śledzenie popularności strony: link
4. Inne możliwości np. szukaj w wyszukiwanych, title (w tytule),
filetype (tylko pliki w określonym formacie)
5. Formularze wyszukiwania zaawansowanego
(np. możliwość zawężenia wyników wyszukiwania do
określonego języka, formatu, daty, możliwość
włączenia/wyłączenia filtra rodzinnego itp)
Wyszukiwanie zaawansowane:
Na przykładach: Google, yahoo, onet, wp, interia, gazeta (proszę
wypróbować powyższe konstrukcje w każdej z wyszukiwarek oraz
obejrzeć funkcje, jakie dają formularze wyszukiwania
zaawansowanego z każdej z nich).
Wyszukiwarki specjalistyczne:
Na co zwracać uwagę w przypadku wyszukiwarek plików graficznych?
- jakie operatory obsługuje
- jakie języki obsługuje
- czy można ustawić skalę chromatyczną
- czy wyszukuje obrazki z przezroczystością
- czy wyszukuje animacje
1. wyszukiwarki plików graficznych
* Google Images
* Yahoo Images (opcje zaawansowane dostępne dopiero po wpisaniu
hasła!)
* Altavista Images (funkcja site collapse, lista domen krajowych,
tłumacz, skala chromatyczna, tips for finding this image)
* www.picsearch.com (akceptuje + i -, można ustawić skale
chromatyczną, akceptuje frazy w języku pol, rus, eng, można szukać
animacji)
* www.exalead.com/search (ciekawe opcje wyszukiwania
zaawansowanego)
* www.alltheweb.com (przezroczystości)
* www.pixsy.com (opcja wyboru źródła)
Zadanie: w której wyszukiwarce znajdziesz
a)animacje
b)obrazki na przezroczystym tle
c)czarno-białe grafiki
2. wyszukiwarki filmów:
*
Youtube (czym się różni od pozostałych?)
* Google Video
* Yahoo Video
* www.pixsy.com Video
* www.exalead.com/search Video
* http://video.aol.com/
* www.searchforvideo.com
3. Wyszukiwarki plików dźwiękowych:
4. Wyszukiwarki informacji o osobach:
* www.wszyscypolacy.pl
* www.kto-kogo.pl
* people.yahoo.com
* http://nauka-polska.pl/
4. Wyszukiwarki książek
* book.google.com
5. Wyszukiwarki wiadomości bieżących
* www.netsprint.pl/serwis/news
* news.google.com
* news.yahoo.com
* www.altavista.com/news/
6. Wyszukiwarki zindywidualizowane:
* www.rollyo.com (zapamiętuje do 25 serwisów, które
użytkownik zna i którym ufa, umożliwia równologłe
wyszukiwanie)
●
Multiwyszukiwarki
●
●
●
1)dogpile.com
●
●
●
2)clusty.com
●
●
●
3)mamma.com
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
Wyszukiwarki zasobów naukowych:
* OpenDoar (lista repozytoriów)
* DOAJ (artykuły z czsopism)
* Sherpa (lista wydawców)
Serwisy tematyczne o kontrolowanej jakości
:
* EBIB
* BUBL
Zalety:
1) dają dostep do zasobów starannie wyselekcjonowanych
i poddanych ocenie merytorycznej
2) dają dostęp do zasobów uporządkowanych wg schematu
klasyfikacji
Tryby dostępu:
1)wyszukiwanie - search
2)przeglądanie – browse
3)indeksy