594
Część II. Prawo administracyjne
Pr
aw
o a
dm
in
ist
ra
cy
jn
e
Nr kodu zdającego.............................
Ministerstwo Sprawiedliwości Departament
Zawodów Prawniczych i Dostępu do Pomocy Prawnej
CZWARTY DZIEŃ
EGZAMINU ADWOKACKIEGO
31 SIERPNIA 2012 R.
CZĘŚĆ PIĄTA EGZAMINU
zadanie z zakresu prawa administracyjnego
Pouczenie:
1. Zadanie oznacza się indywidualnym kodem.
a. W przypadku rozwiązywania zadania w formie odręcznej, zdający wpisuje numer
kodu na pierwszej stronie zadania i na każdej stronie pracy zawierającej rozwiąza
nie zadania.
b. W przypadku rozwiązywania zadania przy użyciu sprzętu komputerowego, zda
jący wpisuje numer kodu na pierwszej stronie zadania oraz w oknie aplikacji do
zdawania egzaminów prawniczych, zgodnie z wyświetlonym komunikatem (nu
mer kodu będzie automatycznie wstawiany na każdej stronie pracy).
2. Nie jest dopuszczalne w żadnym miejscu zadania i pracy zawierającej rozwiązanie za
Nie jest dopuszczalne w żadnym miejscu zadania i pracy zawierającej rozwiązanie za
dania wpisanie własnego imienia i nazwiska ani też podpisanie się własnym imieniem
i nazwiskiem.
3. Czas na rozwiązanie zadań (z zakresu prawa gospodarczego oraz z zakresu prawa
Czas na rozwiązanie zadań (z zakresu prawa gospodarczego oraz z zakresu prawa
administracyjnego) wynosi łącznie 480 minut.
4. Zadanie z zakresu prawa administracyjnego zawarte jest na 5 ponumerowanych stro
Zadanie z zakresu prawa administracyjnego zawarte jest na 5 ponumerowanych stro
nach (łącznie ze stroną tytułową i informacją dla zdającego). W razie braku którejkol
wiek ze stron, należy o tym niezwłocznie zawiadomić Komisję Egzaminacyjną.
Kazus 5.
Egzamin adwokacki 2012 r.
595
Pr
aw
o
ad
m
in
is
tr
ac
yj
ne
Informacja dla zdającego
1. Po zapoznaniu się z treścią zadania, jako prawidłowo umocowany pełno
Po zapoznaniu się z treścią zadania, jako prawidłowo umocowany pełno
mocnik Anny Skowrońskiej i Ryszarda Skowrońskiego – adwokat Jerzy
Wandziuk, proszę przygotować skargę do wojewódzkiego sądu admini
stracyjnego, albo w przypadku uznania, że brak jest podstaw do wniesie
nia skargi, proszę sporządzić opinię prawną.
2. W przypadku przygotowania skargi należy przyjąć, że właściwym sądem
W przypadku przygotowania skargi należy przyjąć, że właściwym sądem
jest Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza
84, 15950 Białystok.
3. W przypadku uznania, że zasadne jest przygotowanie skargi, zdający nie
W przypadku uznania, że zasadne jest przygotowanie skargi, zdający nie
ma obowiązku określenia wysokości należnego wpisu ani wykazywania
faktu jego uiszczenia.
4. Po przygotowaniu skargi lub opinii należy wskazać, czyj podpis powinien
Po przygotowaniu skargi lub opinii należy wskazać, czyj podpis powinien
znaleźć się pod tym pismem.
5. Data pracy zawierającej rozwiązanie zadania powinna wynikać z przedsta
Data pracy zawierającej rozwiązanie zadania powinna wynikać z przedsta
wionego stanu faktycznego.
6. Zadanie zostało wydrukowane dwustronnie.
Zadanie zostało wydrukowane dwustronnie.
Kazus 5. Egzamin adwokacki 2012 r.
596
Część II. Prawo administracyjne
Pr
aw
o a
dm
in
ist
ra
cy
jn
e
Jerzy Okrasa w dniu 1 sierpnia 2011 r. nabył kamienicę przy ul. Brazylijskiej 7 w Białym
stoku, w której znajduje się 12 lokali wynajmowanych przez osoby fizyczne na podstawie
umów najmu, które zostały zawarte przez Rejon Dróg Publicznych w Białymstoku. Od
grudnia 1975 r. najemcą lokalu Nr 6 przy ul. Brazylijskiej 7 w Białymstoku pozostaje Jani
na Skowrońska. Syn Janiny Skowrońskiej – Ryszard Skowroński został zameldowany na
pobyt stały w lokalu Nr 6 przy ul. Brazylijskiej 7 w Białymstoku w dniu 24 lutego 1976 r.
W styczniu 1998 r. zawarł on związek małżeński i jego żona Anna Skowrońska również
została zameldowana pod powyższym adresem.
W dniu 2 września 2011 r. Jerzy Okrasa złożył do Prezydenta Miasta Białegostoku wnio
sek o wymeldowanie Anny i Ryszarda Skowrońskich z pobytu stałego w lokalu położo
nym w Białymstoku przy ul. Brazylijskiej 7 m. 6.
Wniosek został uzasadniony tym, że osoby te nie zamieszkują pod ww. adresem od
wielu lat i nie są znane Jerzemu Okrasie, a w lokalu mieszka jedynie Janina Skowrońska
(matka Ryszarda Skowrońskiego).
O wszczęciu postępowania z wniosku Jerzego Okrasy w przedmiocie wymeldowania
Anny i Ryszarda Skowrońskich z pobytu stałego w lokalu położonym w Białymstoku
przy ul. Brazylijskiej 7 m. 6, Prezydent Miasta Białegostoku zawiadomił pisemnie Annę
i Ryszarda Skowrońskich oraz Janinę Skowrońską. Powyższe zawiadomienia, wysłane
na adres przy ul. Brazylijskiej 7 m. 6 w Białymstoku, zostały tam odebrane przez Jani
nę Skowrońską, która oświadczyła, że zawiadomienia skierowane do Anny i Ryszarda
Skowrońskich przekaże im niezwłocznie.
W trakcie postępowania organ I instancji, bez uprzedniego zawiadomienia stron, prze
prowadził w dniu 16 września 2011 r. oględziny lokalu położonego przy ul. Brazylijskiej 7
m. 6 w Białymstoku. Jak wynika z protokołu oględzin, brały w nich udział dwie pracow
nice organu oraz Jerzy Okrasa i Janina Skowrońska. W trakcie oględzin przedmiotowego
lokalu stwierdzono, że znajdują się w nim rzeczy osobiste Anny i Ryszarda Skowrońskich
– ubrania męskie i damskie wyodrębnione od innej, znajdującej się w lokalu damskiej gar
deroby Janiny Skowrońskiej. W czasie oględzin przesłuchano Janinę Skowrońską, która
stwierdziła, że syn i synowa wyjechali czasowo za granicę oraz wskazała, że celem ich
wyjazdu jest sezonowa praca. Jerzy
Okrasa stwierdził, że nie zna małżonków Skowrońskich. Sporządzono protokół z oglę
dzin lokalu i przesłuchania Janiny Skowrońskiej, który został podpisany przez dwie pra
cownice organu, a następnie dołączony do akt sprawy.
W toku postępowania organ I instancji w dniu 30 września 2011 r. wezwał telefonicznie
Janinę Skowrońską do stawienia się w dniu 3 października 2011 r. w Urzędzie Miasta
w Białymstoku, celem ponownego jej przesłuchania. O zamiarze przesłuchania Janiny
Skowrońskiej nie powiadomiono Jerzego Okrasy ani małżonków Anny i Ryszarda Skow
rońskich. Przesłuchana w dniu 3 października 2011 r. Janina Skowrońska podtrzymała
swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie, dodając, że syn i synowa nigdy nie wyjeż
dżali z kraju na dłużej niż 2 miesiące.
W toku dalszego postępowania wezwano do Urzędu kolejnych świadków, o czym nie
powiadomiono Jerzego Okrasy, Janiny Skowrońskiej oraz Ryszarda i Anny Skowrońskich.
Świadek Piotr Tomaszuk – mieszkaniec lokalu Nr 1 w budynku Nr 7 przy ul. Brazylijskiej
w Białymstoku – zeznał w dniu 7 listopada 2011 r., że Anna i Ryszard Skowrońscy miesz
kali w lokalu Nr 6, a ostatni raz widział ich około dwa miesiące temu. Stwierdził, że często
wyjeżdżają oni do pracy za granicę. Świadek Maria Matysiak – najemczyni lokalu Nr 2
w budynku Nr 7 przy ul. Brazylijskiej w Białymstoku – zeznała w dniu 8 listopada 2011 r., .
że zna Ryszarda Skowrońskiego od dziecka, a jego żona Anna Skowrońska wprowadzi
ła się do lokalu Nr 6 przy ul. Brazylijskiej 7 po ślubie. Stwierdziła, że obecnie w lokalu .
Nr 6 mieszka Janina Skowrońska, a Ryszard i Anna Skowrońscy wyjechali za granicę w po
597
Pr
aw
o
ad
m
in
is
tr
ac
yj
ne
szukiwaniu pracy. Wyjeżdżają oni sezonowo od około 2 lat, ale przyjeżdżają do Polski na
święta i na wakacje i w tym czasie mieszkają z matką w lokalu Nr 6 przy ul. Brazylijskiej
7 w Białymstoku. Widziała ich w roku 2011, ale dokładnie nie pamięta kiedy. Protokoły
ze złożonych zeznań, po podpisaniu ich przez świadków oraz pracownicę Urzędu, która
przeprowadziła postępowanie dowodowe, zostały dołączone do akt sprawy.
W dniu 20 lutego 2012 r. wysłano stronom postępowania zawiadomienie o możliwości
zapoznania się w ciągu 7 dni z zebranym w sprawie materiałem dowodowym i wniesie
nia swoich uwag.
W dniu 23 lutego 2012 r. z aktami sprawy zapoznali się Janina Skowrońska i Jerzy Okra
sa, którzy nie wnieśli żadnych uwag.
Decyzją z dnia 24 lutego 2012 r. (PM.III.1457.2011) Prezydent Białegostoku orzekł o wy
meldowaniu Anny i Ryszarda Skowrońskich z pobytu stałego w lokalu Nr 6 położoneg
w Białymstoku przy ul. Brazylijskiej 7.
W motywach decyzji Prezydent Białegostoku przytoczył treść art. 15 ust. 2 ustawy
z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (Dz.U. z 2006 r. .
Nr 139, poz. 993, z późn. zm.), który stanowi: „Organ gminy wydaje na wniosek strony lub
z urzędu decyzję w sprawie wymeldowania osoby, która opuściła miejsce pobytu stałego
lub czasowego trwającego ponad 3 miesiące i nie dopełniła obowiązku wymeldowania
się”. Organ uznał, że bezsprzecznie małżonkowie Ryszard i Anna Skowrońscy wyjechali
na stałe za granicę, natomiast zeznania matki, jako osoby bliskiej, należy poddać w wąt
pliwość i nie dać im wiary.
Decyzja Prezydenta Białegostoku została doręczona wszystkim stronom postępowania
w dniu 2 marca 2012 r.
W dniu 14 marca 2012 r. małżonkowie Skowrońscy wnieśli od tej decyzji odwołanie do
Wojewody Podlaskiego za pośrednictwem organu I instancji. Zarzucili decyzji naruszenie
przepisów art. 7 i 8 KPA, poprzez rozpoznanie sprawy bez uwzględnienia ich interesu.
Organ I instancji zawiadomił pozostałe strony postępowania o wniesionym odwołaniu,
a następnie przesłał organowi odwoławczemu akta sprawy wraz ze stanowiskiem do od
wołania.
W dniu 23 lipca 2012 r. Wojewoda Podlaski wysłał stronom postępowania zawiado
mienie, że w ciągu 7 dni strony mogą zapoznać się z zebranym materiałem dowodowym
i wnieść swoje uwagi w sprawie.
W dniu 25 lipca 2012 r. Jerzy Okrasa przedłożył Wojewodzie Podlaskiemu pisemne
oświadczenie Marty Walant, która jest sąsiadką Janiny Skowrońskiej zamieszkałą przy .
ul. Brazylijskiej 7 m. 4 w Białymstoku. Z treści tego oświadczenia wynikało, że posiada
ona informację, że małżonkowie Skowrońscy wyjechali na stałe do Wielkiej Brytanii.
W dniu 27 lipca 2012 r. Wojewoda Podlaski wydał decyzję (WP.III.78956.2012), mocą
której, powołując się na art. 138 § 1 pkt 1 KPA, utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję
Prezydenta Miasta Białegostoku z dnia 24 lutego 2012 r. W uzasadnieniu wskazano, że or
gan odwoławczy podziela ustalenia stanu faktycznego organu I instancji, w konsekwencji
czego brak jest podstaw do uchylenia zaskarżonej decyzji w całości albo w części i w tym
zakresie orzeczenia co do istoty sprawy, bądź uchylenia zaskarżonej decyzji i przekazania
sprawy do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji.
Decyzja Wojewody Podlaskiego została doręczona wszystkim stronom postępowania
w dniu 1 sierpnia 2012 r. Tego samego dnia Ryszard i Anna Skowrońscy zwrócili się do
adwokata Jerzego Wandziuka z prośbą o zajęcie się ich sprawą, udzielając mu stosownych
pełnomocnictw.
Kazus 5. Egzamin adwokacki 2012 r.
598
Część II. Prawo administracyjne
Pr
aw
o a
dm
in
ist
ra
cy
jn
e
Propozycja odpowiedzi
W przedmiotowej sprawie należy sporządzić i wnieść skargę do wojewódz
kiego sądu administracyjnego na decyzję Wojewody Podlaskiego z 27.7.2012 r.,
Nr WP.III.78956.2012, który utrzymał w mocy decyzję Prezydenta Miasta Białe
gostoku z 27.7.2012 r., Nr WP.III.78956.2012.
W skardze zdający powinien wnieść o uchylenie ww. decyzji z uwagi na na
ruszenie zasad postępowania administracyjnego, takich jak: zasada prawdy
obiektywnej, zasada zaufania strony do organów postępowania oraz zasada
czynnego udziału strony w postępowaniu administracyjnym.
Jeżeli skargę do sądu administracyjnego sporządza umocowany prawidło
wo pełnomocnik – w przedmiotowej sprawie adwokat – to jego podpis powi
nien się znaleźć na powyżej wymienionym piśmie.
599
Pr
aw
o
ad
m
in
is
tr
ac
yj
ne
Białystok, dnia 17 sierpnia 2012 r.
Wojewódzki Sąd Administracyjny .
w Białymstoku .
ul. H. Sienkiewicza 84 .
15 – 950 Białystok
za pośrednictwem
Wojewody Podlaskiego
ul. Mickiewicza 3
15 – 213 Białystok
Skarżący:
Anna Skowrońska
zam. ul. Brazylijska 7 m. 6
Białystok
Ryszard Skowroński .
zam. ul. Brazylijska 7 m. 6 .
Białystok
reprezentowani przez adwokata Jerzego Wandziuka .
prowadzącego Kancelarię Adwokacką w .... .
ustanowionego w sprawie
Strona przeciwna:
Wojewoda Podlaski .
ul. Mickiewicza 3 .
15 – 213 Białystok
Skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego
Działając w imieniu Anny Skowrońskiej oraz Ryszarda Skowrońskiego (zwanych dalej
„Skarżącymi”), których pełnomocnictwo załączam, na podstawie art. 52 § 1, art. 53 § 1
i art. 54 § 1 ustawy z 30.8.2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjny
mi (dalej: p.p.s.a.) wnoszę skargę na decyzję Wojewody Podlaskiego z dnia 27.7.2012 r., .
Nr WP.III.78956.2012, którą utrzymał w mocy decyzję Prezydenta Miasta Białegostoku
z dnia 24.2.2012 r., Nr PM.III.1457.2011.
Kazus 5. Egzamin adwokacki 2012 r.
600
Część II. Prawo administracyjne
Pr
aw
o a
dm
in
ist
ra
cy
jn
e
W związku z powyższym wnoszę o:
1) uchylenie w całości zaskarżonej decyzji Wojewody Podlaskiego oraz decyzji Prezy
denta Miasta Białegostoku z uwagi na naruszenie przepisów postępowania, które
miało istotny wpływ na wynik sprawy,
2) zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego,
według norm przepisanych.
W tym miejscu oświadczam, że zaskarżona decyzja została doręczona stronom w dniu
1.8.2012 r.
Uzasadnienie
(na wstępie uzasadnienie skargi należy przedstawić dotychczasowy przebieg postępowania
w sprawie, przytaczając daty i numery decyzji wydawanych w kolejnych instancjach, a także
wszystkie ustalenia faktyczne w sprawie, a następnie przejść do argumentów uzasadniających
uchylenie decyzji, które w przedmiotowej sprawie zamieszczone są poniżej)
W ocenie pełnomocnika Skarżących skarga w pełni zasługuje na uwzględnienie.
W przedmiotowej sprawie w szczególności doszło do naruszenia następujących prz
episów postępowania administracyjnego: art. 68 § 2 KPA, art. 77 § 1 KPA, art. 79 KPA, .
art. 80 KPA oraz art. 86 KPA, w wyniku czego doszło do naruszenia następujących zasad
ogólnych postępowania:
1) zasady prawdy obiektywnej (art. 7 KPA),
2) zasady zaufania strony do organów postępowania (art. 8 KPA), oraz
3) zasady czynnego udziału strony w postępowaniu administracyjnym (art. 10 § 1 KPA).
Z zasady prawdy obiektywnej wynika nakaz podejmowania przez organy adminis
tracji publicznej wszelkich kroków niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu fak
tycznego. Jej konkretyzacja ma miejsce w treści art. 77 § 1 KPA, zgodnie z którym organy
prowadzące postępowanie administracyjne powinny w sposób wyczerpujący zebrać
i rozpatrzyć cały materiał dowodowy. Pominięcie przez organ odwoławczy oświadczenia
Marty Walant przedłożonego przez stronę Jerzego Okrasę stanowi bezpośrednie na
ruszenie przytoczonego przepisu. Podkreślić należy, że organy administracji publicznej
obowiązane są dokonywać rozstrzygnięcia na podstawie nie tylko dowodów przeprow
adzonych z urzędu, ale również na wniosek strony, w tym przedłożonych w postępowaniu
odwoławczym. Również pominięcie i nierozpatrzenie przez organ I instancji dowodu
z przesłuchania strony Janiny Skowrońskiej również stoi w jawnej sprzeczności z zasadą
prawdy obiektywnej.
Właściwa ocena zebranego materiału dowodowego może być dokonana jedynie
w oparciu o dowody prawidłowo przeprowadzone. W przedmiotowej sprawie należy
stwierdzić, że dowód z przesłuchania strony Janiny Skowrońskiej przeprowadzony w dniu .
16 września 2011 r. w trakcie oględzin lokalu oraz w dniu 3 października 2011 r. w siedzi
bie organu I instancji został przeprowadzony nieprawidłowo, w szczególności z narusze
niem art. 86 KPA. Przesłuchanie strony jako subsydiarny środek dowodowy może być .
stosowane jedynie w sytuacjach szczególnych, tj. gdy wyczerpane zostały wszelkie
środki dowodowe albo jest ich brak, oraz gdy w dalszym ciągu pozostają niewyjaśnione
fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. W niniejszym postępowaniu organ I instancji
przesłuchał stronę, gdy możliwe było przeprowadzenie innych dowodów, w szczególności
z przesłuchania świadków, co później miało miejsce. Ponadto, brak było przesłanek
601
Pr
aw
o
ad
m
in
is
tr
ac
yj
ne
Kazus 5. Egzamin adwokacki 2012 r.
uzasadniających dokonanie wezwania strony na w formie telefonicznej w dniu 30 września
2011 r., tj. nie wystąpił przypadek niecierpiący zwłoki. Również dowód z oględzin lokalu
położonego przy ul. Brazylijskiej 7 m. 6 został przeprowadzony nieprawidłowo, gdyż or
gan I instancji zaniechał zawiadomienia stron o terminie i miejscu jego przeprowadzenia,
co powinno nastąpić co najmniej na 7 dni przed terminem. Ponadto, protokół z prz
eprowadzenia oględzin nie został odczytany osobom biorącym udział w tej czynności, jak
również nie wszystkie osoby go podpisały. Wadliwie zostały zebrane również dowody
z przesłuchania świadków, gdyż organ zaniechał powiadomienia stron o dokonywanych
czynnościach.
Organ I instancji bezsprzecznie stwierdził, co następnie zostało podtrzymane przez
organ odwoławczy, że Skarżący na stałe wyjechali za granicę. W świetle zebranych
dowodów nie jest możliwe jednoznaczne uznanie, że okoliczność ta została udowod
niona. Należy bowiem zauważyć, że z zeznań świadków wynika jedynie, że Skarżący
wyjeżdżali i powracali z zagranicy, co nie jest równoznaczne ze zmianą miejsca zamiesz
kania. Powstałe wątpliwości organ rozstrzygnął na niekorzyść skarżących czym naruszył
zasadę pogłębiania zaufania stron do organów państwa.
Obowiązkiem organów postępowania jest zapewnienie stronom czynnego udziału
w postępowaniu, również na etapie uczestniczenia w przeprowadzeniu dowodów ze
świadków, biegłych i oględzin. Niezawiadomienie stron o terminie i miejscu przeprow
adzenia dowodów z oględzin lokalu, przesłuchania strony oraz przesłuchania świadków
należy uznać za naruszenie tej zasady.
Wskazując na powyższe, zdaniem Skarżących wniosek o uchylenie decyzji jest w pełni
uzasadniony.
Załączniki:
1) odpisy skargi i załączników,
2) pełnomocnictwo,
3) dowód uiszczenia opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.
Adwokat
Jerzy Wandziuk
(podpis)