1

w w w. o p e r o n . p l

Modele odpowiedzi do arkusza Próbnej Matury z OPERONEM

Chemia

Poziom podstawowy

Listopad 2008

Nr

zadania

Modele odpowiedzi

Suma

punktów

1.

po praw ne uzu pe∏ nie nie ka˝ de go wier sza ta be li – po 1 pkt

3

2.

po praw ne za pi sa nie ka˝ de go rów na nia re ak cji – po 1 pkt
Ca + 2 H

2

O

$ Ca(OH)

2

+ H

2

-

Ca(OH)

2

+ SO

3

$ Ca SO

4

+ H

2

O

lub:
H

2

O + SO

3

$ H

2

SO

4

H

2

SO

4

+ Ca

$ Ca SO

4

+ H

2

-

2

3.

po da nie ob ser wa cji – 1 pkt
Wy dzie la si´ bez barw ny (i bez won ny) gaz.
za pi sa nie rów na nia re ak cji – 1 pkt
Na

2

CO

3

+ H

2

SO

4

$ Na

2

SO

4

+ H

2

O + CO

2

-

2

4.

po da nie licz by po w∏ok elek tro no wych i licz by elek tro nów wa len cyj nych – 1 pkt
Licz ba po w∏ok elek tro no wych: 5, licz ba elek tro nów wa len cyj nych: 2

1

5.

po da nie sym bo li lub nazw od po wied nich pier wiast ków – 1 pkt
K i F
po da nie wzo ru i na zwy zwiàz ku tych pier wiast ków – 1 pkt
KF, flu orek po ta su

2

6.

po da nie kon fi gu ra cji elek tro no wej – 1 pkt
1s

2

2s

2

2p

6

3s

2

3p

6

wska za nie elek tro nów wa len cyj nych – 1 pkt
3s

2

3p

6

po da nie w∏a Êci wo Êci che micz nych – 1 pkt
Bu do wa elek

tro no wa ato

mu wska

zu je na prak

tycz nie ca∏

ko wi tà bier

noÊç che

micz nà pier

-

wiast ka.

3

7.

za pi sa nie rów na nia re ak cji – 1 pkt
Zn + 2 HCl

–

" ZnC l

2

+ H

2

-

me to da ob li cze nia ob j´ to Êci wo do ru – 1 pkt
np: 65 g Zn – 22,4 dm

3

H

2

20 g Zn – x dm

3

H

2

po da nie wy ni ku wraz z jed nost kà – 1 pkt
6,89 dm

3

H

2

3

8.

ob li cze nie ma sy sub stan cji w pierw szym roz two rze – 1 pkt

m

s

=

= 40 g

ob li cze nie ma sy sub stan cji w dru gim roz two rze – 1 pkt
m

s

=

M · V · C

m

= 111,75 g

ob li cze nie st´ ˝e nia pro cen to we go pozostałego roz two ru – 1 pkt

C

p

= =

· 100% = 4,46%

m

s

m

r

40 g + 111,75 g

400 g + 3000 g

C

p

·

m

r

100%

3

Wzór tlen ku

Cha rak ter che micz ny tlen ku

Rów na nie re ak cji tlen ku z wo dà

CO

2

kwa so wy

CO

2

+ H

2

O

$ H

2

CO

3

Na

2

O

za sa do wy

Na

2

O + H

2

O

$ 2 Na OH

P

4

O

10

kwa so wy

P

4

O

10

+ 6 H

2

O

$ 4 H

3

PO

4

Chemia. Poziom podstawowy

Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”

2

w w w. o p e r o n . p l

Nr

zadania

Modele odpowiedzi

Suma

punktów

9.

za na pi sa nie ka˝ de go ze wzo rów – po 1 pkt
Octan ety lu: CH

3

–CO OC

2

H

5

Izo mer, np: CH

3

–CH

2

–CH

2

–CO OH

2

10.

za na pi sa nie ka˝ de go rów na nia wraz z po da niem wa run ków – po 1 pkt

a) H

3

C–CH

2

–CH=CH

2

+ H

2

H

3

C–CH

2

–CH

2

–CH

3

b)

H

2

C–CH

2

=CH

2

+ H

2

O

c)

Al

2

O

3

, temp.

H

3

C – CH

2

– CH

2

OH

Pt

3

11.

na pi sa nie wzo ru po li me ru – 1 pkt
–CF

2

–CF

2

–CF

2

–CF

2

–CF

2

–CF

2

–CF

2

–CF

2

–

1

12.

za pi sa nie ob ser wa cji – 1 pkt
Bar wa osa du w pro bów ce zmie nia si´ z nie bie skiej na czer wo nà (po ma raƒ czo wà).
na pi sa nie rów na nia re ak cji – 1 pkt
2 Cu(OH)

2

+ HCHO

" Cu

2

O

. + HCO OH + 2 H

2

O

lub
2 Cu(OH)

2

+ HCHO + Na OH

" Cu

2

O + HCO ONa + 3 H

2

O

po da nie na zwy pro ce su – 1 pkt
Utle nia nie lub de ze lek tro na cja

3

13.

po da nie wszyst kich od po wie dzi – 1 pkt
a) 1 mol, b) 2 mo le, c) 3 mo le

1

14.

za pi sa nie wzo ru kwa su – 1 pkt
H

3

C – (CH

2

)

16

– COOH

1

15.

ob li cze nie ma sy 3 dm

3

t∏usz czu – 1 pkt

m

t∏usz czu

= V · d = 2790 g

ob li cze nie ma sy kwa su – 1 pkt
m = 0,52 · m

t∏usz czu

= 1450,8 g

2

16.

po da nie wzo rów jo nów – 1 pkt
Fe

3+

, SO

4

2–

, H

+

(lub H

3

O

+

), OH

–

za pi sa nie rów na nia w po sta ci czà stecz ko wej – 1 pkt
Fe

2

(SO

4

)

3

+ 6 KOH

" 2 Fe(OH)

3

. + 3 K

2

SO

4

za pi sa nie rów na nia re ak cji w po sta ci jo no wej skróconej – 1 pkt
Fe

3+

+ 3 OH

–

" Fe(OH)

3

.

3

17.

sfor mu ∏o wa nie wnio sku – 1 pkt
Szyb koÊç re ak cji che micz nej jest za le˝ na od st´ ˝eƒ sub stra tów. Im wi´k sze st´ ˝e nie sub stra -
tów, tym re ak cja prze bie ga szyb ciej.
po da nie po praw nej od po wie dzi – 1 pkt
szyb koÊç re ak cji wzro Ênie

2

18.

na pi sa nie rów na nia re ak cji dy so cja cji – 1 pkt
CH

3

CO OH

E CH

3

COO

–

+ H

+

lub CH

3

CO OH + H

2

O

E CH

3

COO

–

+ H

3

O

+

me to da ob li cze nia stop nia dy so cja cji – 1 pkt
po da nie wy ni ku – 1 pkt

α =

· 100% = 1,3%

[H

+

]

C

0

3

NO

2

NO

2

NO

2

+ HNO

3

+ H

2

O

H

2

SO

4

st., temp.

3

w w w. o p e r o n . p l

Chemia . Poziom podstawowy

Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”

Nr

zadania

Modele odpowiedzi

Suma

punktów

19.

po da nie re duk to ra i utle nia cza – 1 pkt

Re duk tor:

, utle niacz:

prze pro wa dze nie bi lan su elek tro no we go – 1 pkt

+ 5e

–

"

· 2

2

"

+ 2e

–

· 5

2

+ 10

" 2

+

zbi lan so wa nie rów na nia re doks – 1 pkt
2 MnO

4

–

+ 10 Br

–

+ 16 H

+

" 2 Mn

2+

+ 5 Br

2

+ 8 H

2

O

VII

Mn

–I

Br

VII

Mn

0

Br

2

–I

Br

0

Br

2

VII

Mn

II

Mn

–I

Br

–

VII

MnO

4

–

3

20.

po da nie ob ser wa cji w ka˝ dym z do Êwiad czeƒ – po 1 pkt
Fio le to wy roz twór od bar wi∏ si´ w pro bów ce a).
W pro bów ce b) z roz two ru wy trà ci∏ si´ bru nat ny osad.

2

21.

po praw ne uzu pe∏ nie nie ka˝ de go wier sza ta be li – po 1 pkt

3

22.

po da nie ka˝ de go ze stop ni utle nie nia – po 1 pkt
N: – III, C: 0

2

Typ

roz two ru

Przy k∏ad

W∏a Êci wo Êci

roz twór
w∏a Êci wy

roz twór glu ko zy
w wo dzie

czàst ki sub stan cji roz pusz czo nej nie sà wi docz ne
go ∏ym okiem ani pod mi kro sko pem

ko lo idal ny

mg∏a

wy ka zu je efekt Tyn dal la

za wie si na

mie sza ni na pia sku
i wo dy

ule ga szyb kie mu roz dzie le niu si´ na roz pusz czal -
nik i sub stan cj´ roz pusz czo nà