w w w. e l e k t r o . i n f o . p l

n r   7 - 8 / 2 0 0 5

recenzja

N

owością wydawniczą, która ukazała się 
w ostatnich miesiącach nakładem Wy-

dawnictwa  Naukowo-Technicznego,  jest 
książka autorstwa dr. inż. Wi-
tolda  Jabłońskiego  pt. 
„Ochrona przeciwpora-
żeniowa w urządzeniach 
elektroenergetycznych 
niskiego  i wysokiego 
napięcia”. Autor publika-
cji jest wieloletnim pracow-
nikiem naukowym Politech-
niki Wrocławskiej, która jako 
jedyna  w yższa  uczelnia 
techniczna w kraju prowadzi 
podyplomowe studia „Teoria 
i technika ochrony przeciw-
porażeniowej”. Prezentowa-
na publikacja zawiera pod-
stawowe zagadnienia doty-
czące ochrony przeciwpora-
żeniowej w sieciach, insta-
lacjach i urządzeniach ni-
skiego oraz wysokiego na-
pięcia, które stanowią przed-
miot egzaminu kwalifikacyj-
nego  dla  osób  ubiegają-
cych się o świadectwa kwa-
lifikacyjne E lub D, zgodnie
z wymaganiami Rozporzą-
dzenia Ministra Gospodar-
ki, Pracy i Polityki Społecz-
nej  z dnia  28  kwietnia 
2003 roku w sprawie zasad 
stwierdzania posiadanych 
kwalifikacji przez osoby zaj-
mujące się  eksploatacją 
urządzeń, instalacji i sieci 
(Dz. U. nr 89/2003 poz. 828; Dz. U. nr 129/
2003 poz. 1184).

Książka została podzielona na pięć roz-

działów:



 ochrona przeciwporażeniowa w polskich 

aktach prawnych i dokumentach między-
narodowych,



 zagrożenie przeciwporażeniowe,



 techniczne środki ochrony przeciwpora-

żeniowej w instalacjach i liniach niskie-
go napięcia,

 

techniczne środki ochrony przeciwpora-

żeniowej w instalacjach i liniach wyso-
kiego napięcia,



 badania skuteczności ochrony przeciw-

porażeniowej.
W publikacji zostały przedstawione pod-

stawowe akty prawne dotyczące wymagań 
w zakresie ochrony przeciwporażeniowej 
w sieciach, instalacjach oraz urządzeniach 

niskiego i średniego napięcia. Autor wyja-
śnił też zagadnienia dotyczące oddziaływa-
nia prądów na organizmy żywe i między-
narodowe uwarunkowania przyjętych war-
tości dopuszczalnych napięć rażeniowych. 
Omówiono  również  podstawowe  środki 
ochrony przeciwporażeniowej, zasady ich 
stosowania oraz projektowania. Szczegól-
ną uwagę poświęcono zagadnieniom wspól-
nego i osobnego uziemiania stacji transfor-
matorowej z uziemieniem punktu neutral-
nego transformatora oraz właściwemu uzie-
mianiu sieci elektroenergetycznych niskie-

go napięcia. Mimo że zagad-
nienia  te  były  poruszane 
w wielu publikacjach i zosta-
ły przedstawione w normach 
przedmiotowych,  to  jednak 
ich interpretacja w dalszym 
ciągu  budzi  wątpliwości 
wśród  projektantów  i elek-
tryków.  Szczegółowe  omó-
wienie tych zagadnień przez 
Witolda Jabłońskiego pozwa-
la na jednoznaczną interpre-
tację  wymagań  normatyw-
nych  i innych  aktów  praw-
nych dotyczących uziemiania 
sieci niskiego napięcia, stacji 
transformatorowych SN / nN 
i punktu  neutralnego  ich 
transformatorów.  Przedsta-
wiono również nową termi-
nologię  dotyczącą  ochrony 
przeciwporażeniowej,  usta-
nowioną przez międzynaro-
dowe organizacje normaliza-
cyjne (IEC, CENELEC), która 
jest stopniowo wprowadzana 
w polskich dokumentach nor-
malizacyjnych.

Dzięki przejrzystemu ukła-

dowi graficznemu oraz przy-
stępnej formie przedstawienia 
zagadnień, z książki mogą ko-
rzystać wszyscy elektrycy, bez 
względu na posiadane kwali-

fikacje zawodowe. To także cenna pomoc
przy dydaktyce przedmiotu „bezpieczeń-
stwo i higiena pracy w elektroenergetyce” 
na  politechnikach,  w średnich  szkołach 
elektrycznych oraz podczas kursów organi-
zowanych dla osób ubiegających się o świa-
dectwo kwalifikacyjne E lub D.

mgr inż. Julian Wiatr

84

ochrona przeciwporażeniowa  

w urządzeniach  

elektroenergetycznych nn i WN

Witold Jabłoński

ZŁ z VAT

21