Politechnika Wrocławska
Laboratorium Chemii Fizycznej (I-30)
Kinetyka reakcji Landoldta
19
I n s t r u k c j a s z a f k o w a d o z a d a n i a 1
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia należy sprawdzić czy wyposażenie
stanowiska jest zgodne z rewersem szafkowym (ewentualne braki zgłosić laborantce),
pobrać sprzęt pomocniczy wskazany w rewersie. Wpisać się do rewersu (data,
nazwisko i imię, grupa, zespół) i podpisać rewers.
Przygotowanie doświadczenia
1. Włączyć termostat (obieg wody chłodzącej, mieszanie i termoregulator).
2. Wyjąć z szafki butelki z odczynnikami i ustawić je rzędem w takiej kolejności, w
jakiej odczynniki będą odmierzane do cylindrów. Wyjąć korki z butelek i do każdej
wstawić osobną pipetą.
3. Przystąpić do przygotowania roztworów do pierwszej serii pomiarów.
Wykonanie pomiarów
a) Pierwsza seria
4. Do cylindra A odmierzyć:
• 0,5 cm
3
0,2 M roztworu (NH
4
)
2
S
2
O
8
,
• 14,5 cm
3
0,2 M roztworu (NH
4
)
2
SO
4
• dodać kilka kropli roztworu EDTA.
5. Do cylindra B odmierzyć:
• 15 cm
3
0,2 M roztworu KI,
• 2 cm
3
0,2% roztworu skrobi,
• 5 cm
3
0,01 M roztworu Na
2
S
2
O
3
.
6. Obydwa cylindry umocować w gniazdach termostatu. Do jednego cylindra wstawić
termometr do drugiego bagietkę. Od czasu do czasu przemieszać roztwory.
7. Gdy temperatura roztworów zrówna się z temperatura wody w termostacie (25
o
C)
przelać zawartość cylindra A do cylindra B, zamieszać, włączyć stoper i obserwować
roztwór.
8. W momencie pojawienia się fioletowego zabarwienia zatrzymać stoper i odczytać
czas przereagowania.
9. Opróżnić cylindry, opłukać je i przygotować następne roztwory.
10. Do cylindra A odmierzyć;
• 1 cm
3
0,2 M roztworu (NH
4
)
2
S
2
O
8
• 14,0 cm
3
0,2 M roztworu (NH
4
)
2
SO
4
• dodać kilka kropli roztworu EDTA, a roztwór w cylindrze B przygotować tak
samo jak w punkcie 5.
11. Zmierzyć ponownie czas przereagowania, jak opisano w punktach 6-9.
12. W ten sposób, zwiększając za każdym razem o 0,5 cm
3
objętość dodawanego do
cylindra A roztworu 0,2 M (NH
4
)
2
S
2
O
8
i zmniejszając o tyle samo objętość roztworu
0,2 M (NH
4
)
2
SO
4
(tak aby zawsze suma ich objętości w cylindrze A wynosiła 15 cm
3
)
przygotować jeszcze 5 roztworów i zmierzyć czas przereagowania po zmieszaniu z
zawartością cylindra B.
b) Druga seria
13. W drugiej serii pomiary różnią się tym (od serii pierwszej), że do cylindra A odmierza
się we wszystkich eksperymentach zawsze po
• 15 cm
3
0,2 M roztworu (NH
4
)
2
S
2
O
8
• dodać kilka kropli roztworu EDTA.
14. Do cylindra B w kolejnych eksperymentach należy odmierzać kolejno:
• od 0,5 cm
3
do 3,5 cm
3
0,2 M roztworu KI (zwiększając w każdym doświadczeniu
objętość dodanego odczynnika o 0,5 cm
3
) i dodając odpowiednio
• od 14,5 0,2 M roztworu KNO
3
, do 11,5 roztworu KNO
3
(tak aby zawsze suma
objętości obu odczynników wynosiła 15 cm
3
),
• po 2 cm
3
roztworu skrobi,
• po 5 cm
3
roztworu Na
2
S
2
O
3
.
15. Zmierzyć czasy przereagowania postępując jak w punktach 6-9.
Zakończenie pomiarów
16. Po zakończeniu wszystkich pomiarów wyłączyć termostat (termoregulator, grzałkę i
obieg mieszania), zakręcić kurek wody chłodzącej.
17. Szkło laboratoryjne dokładnie umyć. Uporządkować stanowisko.
18. Zwrócić do dyżurki pobrany sprzęt.
19. Zdać laborantce zawartość szafki i uzyskać jej podpis na sprawozdaniu.
20. Wyniki pomiarów pokazać prowadzącemu ćwiczenia i uzyskać jego akceptację.
Uwaga:
Czas przereagowania mierzy się od momentu zmieszania zawartości cylindrów A i B do
momentu pojawienia się pierwszego zabarwienia. Pomiar czasu należy przeprowadzić
używając stopera z dokładnością nie gorszą niż 0,1 s. Niedopuszczalne jest mierzenie czasu
sekundomierzem.
Stanowisko włącza i wyłącza laborantka, samodzielnie można włączać tylko
termoregulator i zasilanie termostatu.